Page Text
________________
1
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૨-૮૨
પાકિસ્તાની લકર અને સંરક્ષણ ઉદ્યોગ
| [] કાન્તિ ભટ્ટ પાકિસ્તાન પારો લક્રી સામગ્રીની જે ઠોકટેઈલ હશે તેવી છે. ભૂવાએ ૨૫૦૦ની સંખ્યાનું ફેડરલ સિક્યુરિટી ફર્સ નામનું
જગતના ભાગ્યેજ કોઇક દેશ પાસે હશે. અમેરિકા, દળ રાખેલું તેને પ્રમુખ ઝિયાએ વિખેરી નાખ્યું છે. આ દળ બ્રિટન. કણ, રશિયા, ચીન અને ક્વિડનમાં બનેલાં શી પાકિસ્તાન ભૂત્તોએ પોતાના અંગત લાભ માટે રાખેલ. આ નિર્ટ ઇણાને જેલમાં પાસે છે. ભારતની માફક તે પોતાના સંરક્ષાણ ઉદ્યોગ વિકસાવી શકયું .
નખાયા છે અને બાકીના પોલીસમાં ભરતી થઇ ગઇ છે. નથી છતાં ત્યાં સાવ સંરક્ષણ ઉદ્યોગ નથી તેમ માનવાની જરૂર નથી. આ
ગમે તેવી સંખ્યા હોય પણ ભારત કરતાં પાકિસ્તાનનું રાવળપિડી નજીકના વાહ ગામે પાકિસ્તાનની લશ્કરી સામગ્રી,
લશ્કરીબળ ૪૦ ટકા જેટલું જ રહ્યાં છે. પાકિસ્તાનમાં હજી ફરજિયાત વિમાન અને તોપના રિપેર અને જાળવણી માટેનાં કારખાનાં છે.
મિલિટરીની ભરતી નથી. ૧૭ વર્ષની ઉંમરના પાકિસ્તાની અને જ્યારે ભુરે સત્તા પર હતા ત્યારે સાતેક જેટલી ફેકટરીઓ
મુસ્લિમ જુવાનોને જ ભરતીમાં રખાય છે. ઘણાને ખબર નહીં હોય ખેલીને તેમાં શસ્ત્રસામગ્રી બનાવવાનો નિર્ધાર હતું અને પ્રમુખ
કે ભાગલા પછી પણ પાકિસ્તાનના પાંખા લશ્કરમાં ઘણા શીખે ડ્યિાએ તેમાં ઘણીબરી ફેક્ટરી ચાલુ કરી દીધી છે. સાઉદી અરેબિયાએ
અને હિન્દુઓ હતા. હવે બહુ ઓછા રહ્યા છે. સંરક્ષણ ઉદ્યોગમાં રૂ. ૧૧૦૦ કરોડની મદદ કરી તેમાંથી ઘણી ખરી સંરક્ષણ ઉત્પાદનની
થોડાક પારસી અને બિનમુસ્લિમો છે ખરા. ભૂમિદળ માટેના રિક્રુટ ફેક્ટરી ઊભી થઈ છે.
પાકિસ્તાનને જલ્દીથી મળે છે પણ નૌકાદળ અને હવાઈદળ માટે કેમ્પબેલપુર નામના ગામે અમેરિકા અને ફ્રાંસના શસ્ત્રસામગ્રીના પૂરતા ભણેલા લેકે મળતા નથી. ઘણા લોકો પરદેશમાં ચાલ્યા નિર્માતાઓના સહયોગમાં ૬૦ જેટલાં ટ્રેનર વિમાનો અને ૫૦ જેટલાં જાય છે. રાવલપિડીમાં નજીકના કાકુલ ગામે પાકિસ્તાનની (ભારતમાં હેલીકોપ્ટરે બનાવી શકે તેવી ફેક્ટરી સ્થપાઇ છે. રાવલપિંડી ખડકવાસલા જેવી) મિલિટરી એકેડમી ૩૩ વર્ષ પહેલાં સ્થાપાઈ નજીક ધમીયલે ખાતે પાકિસ્તાન આમ એવિયેશન તરીકે ઓળખાતું હતી. અહીં ઓફિસરોને અઢી વર્ષને મિલિટરીની તાલીમનો કોર્સ ખાતું, વિમાન બનાવવાનું કારખાનું તો ધરાવે જ છે. બેંગ્લોર ખાતે કરાવાય છે. આ એકેડમીમાં ગ્રેજ્યુએટ થયેલા ઓફિસરોને બીજી ભારતના “હિન્દુસ્તાન એરોનેટિકસ લિમિટેડ” કારખાનાની લધુ
કોર્સ સ્કૂલમાં વધુ તાલીમ અપાય છે. લશ્કરી ભૂહની જદી જુદી ચાવૃત્તિ જેવું આ કારખાનું છે. આ કારખાનામાં ૪૦ટક સ્પેર પાર્ટ
શાખાની સ્પેશિયલ તાલીમ માટેની જુદી જુદી સ્કૂલો હોય છે. દા.ત. વિદેશથી આયાત કરીને પાકિસ્તાનમાં બનાવેલા ૬૦ ટકા ભાગો
કવેટ્ટા ખાતે “સ્કૂલ ઓફ ઈનફન્ટ્રી એન્ડ ટેકટીકસ, નૌશેરા ખાતે ભેળવીને નાનકડા વિમાન બનાવાય છે. એલાઉટી-થ્રી તરીકે ઓળખાતા
સ્કૂલ ઓફ આર્ટિલરી અને આરમર્ડ કોર્સ સ્કૂલ અને રિસાલપુર હેલીકોપ્ટર પણ અહીં બને છે. દર મહિને એક હેલીપ્ટર આ ખાતે (પેશાવર પાસે) મિલિટરી એન્જિનિયરિંગની સ્કૂલ છે. મુરી, કારખાનામાં બને છે. હ્યુજીસ-૫૦૦ નામના મોટા હેલીકોપ્ટરો ટેપ અને અબેટાબાદ વગેરે શહેરો જે રાવલપિંડી આજુબાજુ કેમ્પબેલપુરમાં બનશે. ફ્રાંસની મદદથી ૧૯૭૪-૭૫માં મીરાજ- આવેલા છે ત્યાં પણ ઘણી મિલિટરી સ્કૂલે છે. રાવલપિંડી ખાતે જ એફ-૧ નામના લડાયક વિમાને બનાવવાને પાકિસ્તાનનો ભવ્ય આમ એવિયેશન સ્કૂલ નામની સ્કૂલ વિમાનદળને તાલીમ આ કાર્યક્રમ હતો. રો વિમાન બનાવીને આરબ દેશોને વેચવાની પણ છે. અહીં પાંચ વર્ષને ઉડ્ડયન અને લડાઈને કાર છે. ભારતમાં નેમ હતી પણ ભૂત્તો ગયા પછી તે પેજના પડી ભાંગી છે. જેમ દક્ષિણ ભારતમાં એમિનિસ્ટ્રેટીવ સ્ટાફ કોલેજ છે તેવી રીતે તેને બદલ રાવલપિંડીથી ૪૦ માઇલ દૂરમાં આવેલા કમરા ગામે પાકિસ્તાનમાં કટ્ટા ખાતે “કમાન્ડ એન્ડ સ્ટાફ કોલેજ” નામની મિરાજ-શ્રી અને ફાઇવ તરીકે ઓળખાતા વિમાનની મરામત કરવા
તાલીમ શાળા છે.. તેમ જ ચીનમાં બનેલાં મીગ-૧૯ નામના વિમાનની જાળવણી
પાકિસ્તાનના નૌકાદળ માટે નેવલ એકેડમી છે અને તે
બાબર’ નામના તાલીમી જહાજમાં ..ીમ લે છે. આ તાલીમી કરવાનું વિશાળ કાપ્લેક્સ ઊભા કરાય છે. સ્વીડનની એક કંપની
જહાજ કરાચીમાં છે. એ પછી “બહુ દૂર” નામના જહાજમાં પણ પાસેથી પરવાને લઇને આ સંકુલમાં “માશાક નામના ટ્રેનર વિમાન તાલીમ અપાય છે. કરાચી યુનિવર્સિટી સામે “એરફોર્સ કોલેજ ઓફ પણ બની રહ્યા છે. પાકિસ્તાન પાસે અરિકના ખખડધજ એ૮૬ એરોનોટિકલ એનિનિયરિંગ” નામની કોલેજ જોડાયેલી છે. તેમાં વિમાને તદ્દન નકામાં હતાં એટલે જ તેમને એ૧૬ નામના
વિમાનનું ઈજનેરી શાન મેળવીને ઘણા પાકિસ્તાનીઓ વિદેશમાં
પણ ચાલ્યા જય છે. ૧૯૬૫માં આ કોલેજ કરાચીની કોરંગી નામની અદ્યતન વિમાન ખરીદવાની જરૂર પડી છે. ચીને પેલા મીગ
ખાંડી નજીક સ્થપાઈ હતી. ૧૯ વિમાને પણ અત્યારે ભંગર જેવા છે. એફ-૧૬ વિમાનમાં
પાકિસ્તાનની લશ્કરી સંસ્થામાં ભણનારાને ઉત્તમ ખોરાક અણુશસ્ત્રો લઈ જઈ શકાય તેવી વ્યવસ્થા છે. જો કે અ રિલનું
અને ખાસ કરીને રમતગમતની સારી સગવડે અપાય છે. નિવૃત્ત લરી ખાનું કહે છે કે પાસ્તાનને એફ-૧૬ નામના વિમાનો સૈનિકોને ખેતીવાડી માટે જમીન મળી રહે તેની કાળજી રખાય વેચતાં પહેલાં અણુટાસ્ત્રો લઇ જવા 1 વિ ની અંદરની ગોઠવણને
છે. ૬૫૦૦૦ જેટલા ટેકરાળ વિસ્તારના ખુનરાવાળા લોકોને ભેંસી નખાશે પણ તે ગોઠવણી ફરીદી કરવાની ટેકનિકલ આવડત
પણ અફઘાનિસ્તાનની સરહદ પાસે તાલીમ આપીને અનામત પાકિસ્તાની ટેકનૉજિસ્ટ.. છે.’ .
રખાયા છે. ઉપરાંત પાકિસ્તાની મહિલાઓનું પણ લશ્કરી દળ છે. , પાકિસ્તાનના હવાઈદળનું વડું મથક પહેલાં પેશાવર ખાતે
તે ઘણાને ખ્યાલમાં નથી. મુઝાહીદ અને જાનબાઝ જેવા નામે હતું તે બદલીને ઇસ્લામાબાદ ખાતે લાવવામાં આવ્યું છે. ચિત્રલ
ધરાવતા અતિ મજબૂત શરીર ધરાવનાર જવાન અને પઠાણ વિસ્તારના ખાતે એરર્સ : વિમાનોનો કાફ્લો રહે છે. હવાઈદળના સૈનિકોની
લોકોનું અનામત દળ પણ છે. સંખ્યા ફકત ૧૭>>ર છે જે હાલમાં વધારવામાં આવી રહી છે.
ભારતમાં જેમ પરમવીર ચક્ર અને વીરચક કે અશોક ચક ઓમ તો પાકિસ્તાનનું લકરી બળ ૪.૨૮ લાખ જવાનું છે. જેવા માનઅકરામ અપાય છે તે રીતે પાકિસ્તાનમાં બહાદુરી માટેની તેમાં ર૯૦૦૦ લોઠા અઝિાદ કાશ્મીર દળના છે. નૌકાદળ. ૧૨૦૦૦ પદવીઓ સાંભળવા જેવી છે. સૌથી વધુ બહાદુરી બતાવી હોય લાકી છે. બીજા જે અનામત લક્રીઓ છે તે સંખ્યા પાંચ લાખની તેને “નિશાને હૈદર’ને ખિતાબ મળે છે અને રૂા. ૧૦,૦૦૦ ઈનામ છે, હવાઈદળ માટેના અનામત સૈનિકોની સંખ્યા ૭૮૦૦ની છે. મળે છે. એ પછીના ગ્રેડમાં લીલાલે-જત (ઈનામ રૂ. ૭000) - ઉપરની લશ્કરી તાકાત ઉપરાંત જેને પારામિલિટરી ફોર્સ
અને સિતારક-એ-જરંતને (રૂા. ૧૦૦C) ખિતાબ અપાય છે.' કહેવાય છે તેવા અર્ધલશ્કરીઓની સંખ્યા લગભગ બે લાખની રિયલ મિલિટરી એકેડમી, સેન્ડહર્સ્ટ (ઈગ્લાંડ)ના એક ગ્રંથના આધારે
| SR No. | 525967 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1982 Year 45 Ank 17 to 24 and Year 46 Ank 01 to 17 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chimanlal Chakubhai Shah, Ramanlal C Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 246 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 28 MB |