Prabuddha Jivan 1982 Year 45 Ank 17 to 24 and Year 46 Ank 01 to 17

SR No.: 525967
Original Sutra Author: N/A
Author: Chimanlal Chakubhai Shah, Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1982
Total Pages: 246
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 28 MB

Page 105

ના. ૧-૬-૮૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
બાળકોને સમજપૂર્વક સુધારો મૂળ અંગ્રેજીઃ અલેથા લીન્ડ સ્ટેમ અનુવાદક શારદાબહેન બાબુભાઈ શાહ mજી શ્રેણીમાં મારી પાસે અભ્યાસ કરતો જતીન અને મળવાનું મને ન ગમ્યું. હું ખરાબ હતી. રૂપિયો મારો નહો, છતાં
છે એથી શ્રેણીમાં વિદ્યાર્થીનોને ભગાવતા મારા શિક્ષક હું મારા શિક્ષિત પાસે જૂઠું બેલી હતી. મેં રીતસરની શેરી કરી 5. પંડિત-આ બંનેને કશી ઓળખાણ નહોતી. કુ. પંડિત ગુજરી હતી અને જ્યારે કુ. પંડિતે છુટ્ટી પછી મને રોકાવાનું કહ્યું ગયાં ત્યારે જમીનને જન્મ પણ નહીં થયો હોય. છતાં પણ આ ત્યારે તે હું ફફડી ઊઠી. કુ. પંડિતને સાચી હકીકતની જરૂર જાણ અને મને જે ઉત્તમ બોધ આપ્યો છે તે હું જીવું ત્યાં સુધી થઈ ચૂકી હશે, તે જ ! મને રોકાવાનું કહે !હું ખૂબ ગભરાઈને માદ હી જાય તેવો છે.
અસ્વસ્થ બની ગઈ. મ રે બધા વિદ્યાર્થીઓમાં જ લીન માથા ભારે છોકરો હતો,
- કુ. પંડિત આવીને મારી પાસે બેઠાં ત્યારે હું ખૂબ રડવા થળ: માં દાખલ થશે ત્યારે એકાદ વર્ષ તો તે સામાન્ય તેલન
લાગી અને સત્ય હકીકત કબૂલ કરી કે એ રૂપિયે મારે નહોતે. મસ્તી કરતે, પરંતુ ધીમે ધીમે આગળ વધી તે નુકસાન થાય
શા માટે મેં આવી શેરી કરી એ હું જ સમજી શકી નથી. મને એ રીતે તેફાનમસ્તી કરવાનું શરૂ કર્યું. એક દિવસ તે તેણે તોફાન
લાગે છે કે હું તદ્દન ખરાબ છું અને ખૂબ રડવા લાગી. આના કરવામાં હદ વાળી. જાણી જોઈને તેણે બારી પાસે પડેલા
જવાબમાં કુ. પંડિતે મારા વાંસે પ્રેમપૂર્વક હાથ ફેરવ્યો. વર્ગમાં એક છેડના કૂંડાને લાત મારી ભાંગી નાખ્યું. રૂમની અંદર કડક દેખાતાં કું. પંડિત મૃદુ ભાષામાં મારી સાથે વાત કરતાં હતાં બ્લેક પર એક ચિત્ર હતું તે ફાડી નાખ્યું અને તેમણે આશ્વાસન આપતાં હળવેથી મને કહ્યું: ‘તારે સદા એ યાદ ટ્ટીને ઘંટ વાગે ત્યારે રૂમનું બારણું એટલા જોરથી બંધ કર્યું
રાખવું જોઈએ કે તું ખરાબ નથી. અલબત્ત- તે ભૂલ કરી છે, કે બિચારી કુમારની આંગળી આવી ગઈ. કુમાર વેદનાથી ચાર
પરંતુ એ ભૂલ તું ફરી કરીશ નહીં. તું પ્રામાણિક અને વિશ્વાસ ી . પણ તીન પતે શું કરી રહ્યો છે તેની લેશમાત્ર મુકવાને લાયક જરૂર છે. તારી જાતને નું ખરાબ ન માને.' પરવા નહોતી.
જતીનની વાત કરીએ તે બીજે દિવસે એની રીત પ્રમાણે જમીનના આવા તોફાનથી હું ત્રાસી ગઈ હતી. જોરથી એ મેડે આવ્યું. મેં એને ઠપકો ન આપ્યો. એક પણ ઠપકાને રને મ હલાવીને મેં ઠપકો આખે: “તની! નું વિચિત્ર શબ્દ એને ન કહ્યો, રીસેસના સમયમાં મેં એને બાજમાં બોલાવ્યા છેક છે. અને આ દિવસ તે કંઈને કંઈ નુકસાન કર્યું છે” અને મૃદુતાથી કહ્યું; “જતીન! મેં તને ગઈ કાલે ખરાબ છોકરો જીન મારા ઠપકાથી ટેવાઈ ગયો હતો, પરંતુ આજે હું ભારે કહ્યો હતે. તું ઘણીવાર ખેટું કરે છે છતાં પણ તું સારો છોકરો ગુસ્સે થઈ ગઈ હતી. આટલી ઉગ્ર તેણે મને કદી જોઈ નતી. છે. થોડા દિવસ પહેલાં તે બિલાડીના બચ્ચાને કોઈ ઈજા ન પહોંચાડે ને થોડો નરમ પડી ગયો અને આંખમાં આંસુ સાથે તેણે કહ્યું: એ માટે મેં એને બચાવી લીધું હતું. તે કેટલું ભલાઈનું કામ કર્યું? “હું માનું છું કે હું ઘ: -નાલાયક છે કરો છું. મોટો ભાગ
તું જરૂર સારો છોકરો છે.' હું મરીફાન અને ભાંગફોડ કરું છું, પરંતુ કેટલીકવાર હું
જતીનને સુધારવાનું કામ અઘરું પણ ઘણું જરૂરી હતું. કશું સારું કરવા પર પ્રયત્ન કરું છું, પણ એ વખતે કોઈ
પરંતુ મેં બીજા વિદ્યાર્થીઓની હાજરીમાં તેમ ન કરતાં ખાનગી રીતે મારી કદર કરતું નથી.” આટલું કહી રડતે રડતે ધીમે પગલે તે
તેને સુધારવાનું કામ હાથ ધર્યું. મારા શિક્ષિકા કુમારી પંડિતને યાદ વિદાય થશે. તેની રાહ જોનાર કોઈ મિત્ર તેને નહોતે.
કરી મેં તેના પ્રત્યે કઠોર વર્તન કરવાનું બંધ કર્યું અને તેના નાના અસ્વસ્થ દશામાં હું મારા ટેબલ પાસે ગઈ અને ગંભીરતાથી
નાના કામની પ્રશંસા કરવા લાગી. એક દિવસ તેણે નાનાના છોડને વિચારવા લાગી કે મારે જતીનનું શું કરવું? કઈ રીતે તેની પાસેથી
- પાણી પાયું ત્યારે મેં તેની ભારે પ્રશંસા કરી. હવે જતીન આખે કામ લેવું? જતીનને સુધારવા હું કેમ નિષ્ફળ જાઉં છું? શાંત
દિવસ સારી પ્રવૃત્તિમાં રોકાયેલ રહે. મેં તેના પ્રત્યે ધિક્કારની ખાલી રૂમમાં હું વિચારમાં પડી ગઈ હતી અને એકાએક વર્તમાન
લાગાણી છોડી દીધી હતી અને કોઈ વાર તેના ખભા પર પ્રેમથી હાથ મારી પાસેથી સરી જઈ લાંબે ભૂતકાળ મારી સમક્ષ ખડો થશે.
મૂકી તેના કામની કદર કરતી કે તે સામે મળત્યારે હસતી. ત્યારે હું મારા વતનની લાલ ઈટાવાળી શાળામાં નાનકડી વિદ્યાર્થિની
હવે જતીનના ખરાબ કૃત્યે ઓછાં થઈ ગયાં હતાં અને હતી. મારી સાથે અભ્યાસ કરતા બધા વિદ્યાર્થીઓ ઘેર ગયા હતા. રૂમમાં એક બાજુ બેસીને હું ધાર આંસુએ રડી રહી હતી. મારી
તેનામાં સૌજન્ય અને ભલમનસાઈ વિકાસ પામી રહ્યાં હતાં. કારણ
કે કો'ક તેને ચાહતું હતું, તેના કામની કદર કરતું હતું અને શિક્ષિકા કુ. પંડિત મારી પાસે બેઠાં હતાં.
પહેલાની જેમ હવે તે ઉપેક્ષિત નહોતો. તે દિવસે મેં એક અપકૃત્ય કર્યું હતું. રીસેસના સમયમાં
અને આ બધામાંથી મને એ પાઠ મળ્યો કે આપણા સંપર્કમાં કુ. પંડિતે રમતગમનનાં મેદાનમાં એક રૂપિયે જોયો. જ્યારે તેમણે તે લીધે ત્યારે મારા સિવાય બીજું કોઈ આસપાસ નહોતું. આ
રહેતા લોકોને આપણે આપણા સારા યા મોટા વલણથી સુધારી યા તકને લાભ લઈ મેં કુ. પંડિતને કહ્યું કે એ રૂપિયે મારો છે.
બગાડી શકીએ છીએ. દામ્પત્યજીવનમાં પતિ-પત્ની એકબીજાને શા માટે મેં આમ કર્યું તે હું સમજી શકી નહીં. કદાચ અમે
સાચી રીતે ચાહીને વિશ્વાસ અને પ્રેમનું વાતાવરણ ઊભું કરી
શકે છે. સંતાનોને માબાપ તરફથી સાચો પ્રેમ અને હૂંફનું વાતાવરણ ગરીબ હતાં અને હું સારી ચીજવસ્તુ લેવાને શકિતમાન ન હોવાથી
મળે છે તે તે ભાગ્યે જ અનિચ્છનીય વાતાવરણ અને તેના મને રૂપિયે લેવાની લાલચ થઈ હશે.
ભાગ બને છે. અરે! ચીજવસ્તુ ખરીદતી વખતે આપણે સ્ટારમાં રૂપિયે તે મેં લીધે, પરંતુ ગજવામાં પડેલા એ રૂપિયાએ
કામ કરનાર તરફ સહેજ મલકાઈએ છીએ તો તેને પણ પોતાનું મને અસ્વસ્થ કરી મૂકી. મેં કંઈક ખોટું કર્યું છે, એ લાગણી મને
કામ સારી રીતે કરવાને ઉત્સાહ રહે છે. બાનારો ઓવર સ્ટ્રીટનામના કોરી ખાવા લાગી.અસ્વસ્થ મનેદશાને લીધે હું અભ્યાસમાં ધ્યાન
એક માનસશાસ્ત્રીએ યોગ્ય કહયું છે કે નાની મોટી અનેક બાબતમાં આપી શકી નહીં અને સ્પેલિંગ ટેસ્ટમાં હું નાપાસ થઈ. ગમગીની
યોગ્ય યા અયોગ્ય વલણ અપનાવીને આપણે આપણા માનવમને કોરી ખાવા લાગી. બપોરની રીસેસમાં બધા વિદ્યાર્થીઓ બહાર બંધુઓના જીવનઘડતરમાં કારણરૂપ બનીએ છીએ અને કુમારી ગયા ત્યારે હું વર્ગમાં એકલી જ બેસી રહી. કોઈની સાથે હળવા- પંડિતે આ વાતને બરાબર ધ્યાનમાં રાખી હતી.