________________
Regd. No. MH. By/South 54 Licence No. : 37
પ્રબુદ્ધ જીવન
પ્રબુદ્ધ જૈન'નું નવસંસ્કરણ વર્ષ ૪૪: અંક: ૨૨
મુંબઈ ૧૬ માર્ચ, ૧૯૮૧ રવિવાર , વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૧૫ : પરદેશ માટે શિલિંગ ૪૫
તત્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ
મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર
છૂટક નકલ રૂા. ૭૫ સહતંત્રી રમણલાલ ચી. શાહ
(
છે
અમેરિકા અને રશિયા ઠંડા યુદ્ધ ભણું
[] ચીમનલાલ ચકુભાઈ રશિયાના સામ્યવાદી પક્ષની મહાસભા (કોંગ્રેસ) પાંચ વર્ષે છે. પણ માત્ર લશ્કરી ખર્ચ વધારવું એટલું જ નથી. દુનિયામાં એક વખત મળે છે. લગભગ ૫,૦૦૦ પ્રતિનિધિઓ દેશભરમાંથી સામ્યવાદી વિરોધી જેટલાં બળે છે અને દેશ છે તેમને સહાય ભાવિ નીતિ અને કાર્યક્રમ નક્કી કરવા મળે છે અને મધ્યસ્થ સમિતિ કરવી અને દુનિયાભરમાં સામ્યવાદી વિરોધી મે મજબૂત કર. (સેન્ટ્રલ કમિટી)ની બીજા પાંચ વર્ષ માટે ચૂંટણી થાય છે. દુનિયાના તેમ કરવા જતાં, લેકશાહી વિરોધી, સરમુખત્યારી બળે અને બીજા લગભગ બધા દેશના સામ્યવાદી પક્ષોના પ્રતિનિધિઓ અને સત્તાને ટેકો આપવો પડે તેની રીગનને ચિંતા નથી. આનું બીજું આગેવાને પણ આ મહાસભામાં હાજરી આપે છે. તેમને માટે એ પરિણામ એ આવે કે જે દેશો આ સંઘર્ષમાં અમેરિકા સાથે જવા પ્રસંગ મક્કાની યાત્રા છે. ગયા સપ્તાહમાં આવી શૈરાની બેઠક તૈયાર ન હોય તેને પોતાના દુશ્મન ગણવા અને કોઈ પ્રકારની રાહાય ન મળી. બીજા ૧૦૯ દેશના પ્રતિનિધિઓ અને આગેવાને હાજર seal. Those who are not with us are agrainst us. હતા. બ્રેઝનેવનું પ્રવચન કા કલાક ચાલ્યું. દેશવિદેશના બધા પ્રશ્નો ડલસની આ નીતિ હતી. નેહરુ ની બિનજોડાણની નીતિ ડલસ કોઈ ઉપર બ્રેઝનેવે મંતવ્યો રજૂ કર્યા. પ્રવચન દરમિયાન શ્રેઝનેવે કદ: દિવસ સમજ્યા નહિ. એટલું જ નહિ, પણ તેને અનૈતિક Immoral.
In many ways, the international situation માનતા. રીગનનું પણ કાંઈક આવું જ વલણ છે. depends on the policy of U.S.S.R. and U.S.A.
દુનિયાના કેટલાક ભાગમાં સ્ફોટક સ્થિતિ છે. ત્યાં આવી નીતિનું આ વાત મહદંશે સાચી છે. સદ્દભાગ્ય કે દુર્ભાગ્યે, વિશ્વની પરિણામ આ સ્થિતિને વધારે સ્ફોટક બનાવવામાં આવે. આ બે મહાસત્તાઓના સંબંધો ઉપર વિશ્વની શાંતિ કે યુદ્ધને આધાર
મધ્ય-પૂર્વમાં રશિયાએ અફઘાનિસ્તાન ઉપર આક્રમણ કર્યું છે. રહે છે. તેમના સંબંધની અસર એક અથવા બીજી રીતે, દુનિયાના
કાર્ટરે અને પશ્ચિમ યુરોપના દેશોએ, પ્રતિઆક્રમક થવાને બદલે, લગભગ બધા દેશો ઉપર પડે છે. બન્ને મહાસત્તાએ દુનિયા જીતવા
સહન કર્યું, રીંગન આક્રમક થવા ઈચ્છે છે. પરશિયન ગલફના દેશ તથા નીકળી છે. તુમુલ સંઘર્ષ છે. બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન બન્ને સાથી
હિન્દી મહાસાગરમાં જંગી લશ્કરી જમાવટ કરવા ધારે છે. પરિણામે હતા. બીજું વિશ્વયુદ્ધ પૂરું ન થયું ત્યાં તો બન્ને વચ્ચે સંઘર્ષ
ઈઝરાઈલ, ઈજિપ્ત, ઈરાક, પાકિસ્તાન અને જોર્ડનને મોટા પ્રમાશરૂ થયો. આ ઠંડું યુદ્ધ વર્ષો સુધી ચાલ્યું. સુવે ૧૯૫૬માં સહ
ણમાં લશ્કરી અને આર્થિક સહાય આપવા તૈયાર છે. ઈઝરાઈલઅસ્તિત્વની ભાવના રજૂ કરી પણ તે વખતે આઈઝેન હોવર-ડલસને
પેલેસ્ટાઈનને મામલે સળગતે છે. કાર્ટરે કેમ્પડેવીડ કરાર કરાવી, યુગ હતો. સામ્યવાદને પડકારવાની અને આગળ વધતો અટકાવવાની અમેરિકાની નીતિ હતી. ૧૯૬૮ પછી નિકસન-કસિજર જોડીએ
શાતિ સ્થાપવા પ્રયત્ન કર્યો. રીગનને અશાતિ થાય તેની ચિંતા
નથી. આરબ રાજયો સાથે દ્વિધા નીતિ થાય. સાઉદી અરેબિયા એકંદરે આ નીતિ પલટાવી. લગભગ સહઅસ્તિત્વ સ્વીકાર્યું. ચીન સાથે
અમેરિકા તરફી રહ્યાં છે, પણ પેલેસ્ટાઈનના પ્રશ્ન ઈરાઈલ પણ વર્ષો પછી આવી નીતિ શરૂ કરી. કાર્ટરે તે નીતિ ચાલુ રાખી.
વિરોધી છે. રીંગન આવતાં તેમાં પલ્ટો આવ્યો અને ફરી જાણે ડલસના યુગમાં દાખલ થતા હોઈએ તેવું જણાય છે. નિકસને રશિયા સાથે અણુ દૂર પૂર્વમાં વિયેટનામ અને કમ્બોડિયા રશિયાના વરસ શસ્ત્રોની મર્યાદા બાંધતા કરાર કર્યા હતા. તે કરારની મુદત પૂરી નીચે છે, ત્યાં અમેરિકા અને ચીન એક થાય છે. કમ્બોડિયામાં પાલથતાં, કાર્ટરે નવા કરાર કર્યા (Salt ll) પણ આ નવા કરારને પેટની સરકારે ભયંકર અત્યાચારો કર્યા છે, છતાં તેને અમેરિકાને અમેરિકન કોંગ્રેરાની મંજૂરી મળે તે પહેલાં, કાર્ટરને વિદાય લેવી પડી. ટેકે છે. રીંગનને આ કરાર મંજૂર નથી. રીંગને કહ્યું છે. Annerica should negotiate from
આફ્રિકામાં અંગેલા, મેઝામ્બિક, ટાક્ઝિનિયા, રહોડેશિયા વગેરે a position of strength. શકિત બતાવીને વાટાઘાટ કરવી. રશિયાની લશ્કરી તાકાત અમેરિકા
દેશમાં રશિયાને પ્રભાવ છે એટલે અમેરિકા દક્ષિણ આફ્રિકાના કરતાં વધારે ગણાય છે. અમેરિકા હવે તેમાં સરસાઈ મેળવવા માગે
ગેરાને ટેકો આપે છે. રાષ્ટ્ર સંઘના અનેક ઠરાવે અને આર્થિક છે તેથી રીંગન, લશ્કરી ખર્ચ ખૂબ વધારી, બધા કોને રશિયા કરતાં
નાકાબંધી છતાં દક્ષિણ આફ્રિકા નામીબિયાને કહો રાખી બેઠું વધારે તાકાત મેળવવા ઈચ્છે છે. અમેરિકાને લશ્કરી ખર્ચ લગભગ
છે, તેમાં અમેરિકાની સહાનુભૂતિ છે. ૧૫૦ અબજ ડૉલર છે તે વધારી, આ વર્ષે ૧૭૭ અબજ અને વધારે સ્ફોટક સ્થિતિ મધ્ય અમેરિકામાં ઊભી થઈ છે. આ પછી વધતા વધતા ૨૨૫ અબજ સુધી લઈ જવાની યોજના કરી પ્રદેશ અમેરિકાની લાગવગનું ક્ષેત્ર ગણાય છે. પણ કયુબા, મેકિસકો
વધારે
.