________________
તા. ૧-૧૧-૮૧
પ્રબુદ્ધ જીવન
૧૨૧
પંચ નીમ્યું છે અને સર્ટિફિકેટ કાયદાના ધોરણ પ્રમાણે અપાય છે. વ્યવહારની ભાગ્યે જ આશા રાખી શકાય. પણ એક સંપ્રદાયમૂકત કે નહિ, અને તેમ ન થતું હોય તે શું સુધારા કરવા તે સૂચવવા ચિન્તક તરીકે તપ-ત્યાગ-સંયમ અને તેને જળાની જેમ વળગી રહેલ રીપોર્ટ કરવા ફરમાવ્યું છે.
ગાંડપણ-ઘેલછા-કટ્ટરતા-ઝનૂન-સાવ જ અલગ અને વિરોધી બાબતો સર્ટિફિકેટ કાયદા પ્રમાણે અપાતા નથી તેના પુરાવારૂપે અખિલ
છે એ વાત, તમે વધારે અસરકારક રીતે, તમારા લેખમાં મૂકી કૃષિ ગોસેવા સંઘે કેટલાક દાખલાઓ રજૂ કર્યા. કતલપાત્ર ગણી
શક્યા હોત. જેમ આત્મા અને દેડ ભિન્ન છે, તેમ તપ-ત્યાગ સંયમ સર્ટીફીકેટ આપ્યા હોય તેમાંથી કેટલાક બળદ કૃપિગે સેવા સંઘે
અને તેને વળગી રહેલાં ગાંડપણ-ઘેલછા-ઝનૂન સાવ જ ભિન્ન છે. ખરીદ કર્યા અને ખેડતાને આપ્યો જે હજી પણ ખેડતોને ઉપયોગી પણ દેહ આત્માથી ભિન્ન હોવા છતાં તેને આત્મકલ્યાણનું સાધન કામ આપે છે. પણ ખરીદી કેટલી થઈ શકે? વધારે કિંમત આપવી
બનાવી શકાય છે, જયારે તપસોગ-સંયમ વિ. સાથે જોડાઈ ગયેલ પડે અને પરિણામે વધારે બળદો કતલ માટે આવે.
ગાંડપણ, ઘેલછા, ઝનૂનમાંથી આપણે મૂકત ન થઈએ ત્યાં સુધી આ
કહેવાતા તપન્યાગ-સંયમ આત્મલ્યાણમાં ક્યાંય સાધક થઈ શકતાં આ અનિણ અટકાવવા ગુજરાત સરકારે તાજેતરમાં કાયદો
નથી, બલ્ક બાધક બની શકે છે તે વાત જૈન સમાજ પાસે ઢાકીકર્યો છે કે ૧૬ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બળદની કતલ નહિ થાય.
વગાડીને મૂકાય તે જરૂરી લાગે છે. , ૧૬ વર્ષ સુધી બળદ ઉપયોગી છે તેમ અનુભવે જોયું છે. તેમાં ઘણી
મારો જન્મ પણ જનકૂળમાં થયો હોવાથી એક નિકટના આત્મીય ગેરરીતિઓ થાય છે તેની વિગતમાં અહીં નથી ઉતરતે.
જેન તરીકે, જેનેની ધાર્મિક કટ્ટરતા, ઘેલછાએથી ઠીક ઠીક પરિઆ અતિ મહત્ત્વના પ્રથમ પ્રત્યે આપણે બેદરકાર અને ઉદાસીન
ચિત છું. તેમના ધાર્મિક સાંપ્રદાયિક વહેવારમાં ભાગ લેવાનું મારાથી છીએ. જીવદયા માટે લાખ રૂપિયા ખરચીયે છીએ, પણ તેને સદુ
ભાગ્યે જ બને છે. વળી તેમના કટ્ટર સામાજિક રીત-રિવાજો અને પગ આવડતો નથી. કૃષિગસેવા સંઘનું કામ અતિ ધીમી ગતિએ
વહેવારોને પણ મારું સમર્થન મળતું નથી. પણ તોય ઈશ્વરકૃપાથીચાલતું હતું. બે ત્રણ વર્ષથી તુલસીદાસભાઈએ તે કામ હાથમાં લીધું
સમાજના લોકો સાથે મારો અત્યંત પ્રેમ અને સદ ભાવભર્યો આત્મીય છે. શ્રી ધરમશીભાઈ ખટાઉ તેના પ્રમુખ છે અને તેમને સારો
સંબંધ રહ્યો છે. કારણકે વ્યકિત તરીકે તે બધાને ખેંચાહ્યાં છે, ટેકો છે. તુલસીદાસભાઈએ મને પણ તેમાં જોડાયો છે એટલે આ
તેમના તરફ મારે પૂરો સદભાવ સદાય રહ્યો છે. પ્રશ્નનો અભ્યાસ કરવાની મને ફરજ પડી અને તક મળી.
તમારા સારા સ્વાસ્થની શુભ કામના સહ.. ખરેખર વિરાટ પ્રશ્ન છે. તેની પાછળ ઘાણ ખર્ચ કરવું પડે
તા, કે. જીવનમાં આનંદોલ્લાસ માટે ઉત્સવો જરૂરી છે. પણ જૈન તેમ છે. કૃપિગે સેવા સંધ પાસે કોઈ ફડ નથી. ખરી જીવદયાનું
અને જૈનેતર સમાજોમાં ચાલતા ઉત્સવે શુદ્ધ-જીવનવ્યવહારની કામ છે તે સાથે દેશની આર્થિક આબાદીને પણ પ્રશ્ન છે. આ
દષ્ટિએ સંસ્કારવા જેવા છે. વિષયના ઊંડા અભ્યાસ અને સરકાર તેમજ પ્રજાની સહાનુભૂતિ અને
તમારો અપરિચિત ના ભાઈ જાગ્રત લક્ષ્ય માંગે છે.
મણિભાઈ સંઘવી તંત્રીશ્રીને પત્ર
નેધ : વ્યવહારદષ્ટિએ કેટલુંક સહી લેવું પડે છે એવી મતલબનું
મેં લખવું છે તેને અવળો અર્થ કોઈ ન કરે અને મે લખ્યું છે તે આદરણીય શ્રી ચીમનભાઈ
અત્યંત મર્યાદિત સંજોગો પુરતું છે, તે સ્પષ્ટ કરવા, આ પત્ર સહર્ષ તંત્રીશ્રી “પ્રબુદ્ધ જીવન”,
પ્રકટ કરું છું. તેમાં વિવેકપૂર્વક કરેલી ટકોર વ્યાજબી છે.વ્યવહારને
નામે પાખંડ નિભાવી ન લેવાય અથવા પોતાની નિર્બળતા ઢાંકવાનું . ૧ ઓકટોબરના “પ્રબુદ્ધ-જીવનમાં” “તપશ્ચર્યા અને નિમીત્ત વ્યવહારને ન બનાવાય. ઉત્સવ” વાળે તમારો લેખ ધ્યાનપૂર્વક વાંરયો. સંઘના પ્રમુખ તથા
- ચીમનલાલ ચકુભાઈ સમાજના આગેવાન તરીકે તમે આવી અનેકવિધ પ્રવૃત્તિઓમાં વિવેકપૂર્વક ભાગ લે છે અને તેથી સમાજ પાસેથી કેટલાંક લોકો
અભ્યાસ વર્તુળ પયોગી કામ #ાવી શકો છો તેને એક પ્રકારનો સંતોષ પણ વ્યાજબી
આગામી કાર્યક્રમે રીતે જ તમે અનુભવો છો. તપ-ત્યાગ-સંયમ આદિ જીવનના નિત્યના વહેવારેમાં વણવા
વિષય: આજની આર્થિક પરિસ્થિતિ માટેની આધ્યાત્મિક બાબતો છે, અને તે વ્યકિત તથા સમષ્ટિ
વિકતાઓ:-(૧) શ્રી રામુ પંડિત (સેક્રેટરી ઈન્ડિયન ઉભયને માટે લાભદાયી છે.
મર્ચન્ટસ ચેમ્બર) પણ તપ-ત્યાગ-સંયમ, એક વાત છે અને એના પાછળ ચાલતું
(૨) શ્રીમતી ચંદ્રાબેન દલાયા (રૂઈયા
કોલેજ- અર્થશાસ્ત્ર વિભાગના વડા). ગાંડપણ, ઝનૂન અને કટ્ટરતા એ તેનાથી કેવળ ભિન્ન જ નહિ .
સમય : તા. ૧૩-૧૧-૮૧ સાંજે -૧૫ વાગે પણ સાવ જ વિરુદ્ધની બાબત છે.'
[૨]. જૈન સમાજ અને ભારતના બીજા સમાજોની પણ ભેગ-વિલાસ
ડિસે. ૯, ૧૦, ૧૧, : અને પરિગૃહ-લાલસા, આ કહેવાતા તપ-ત્યાગ-સંયમનું અણગમતું વકતા: ડો. રમણલાલ ચી. શાહ અને જલ્દી ઘડ ન બેસે તેવું પરોક્ષ પરિણામ લાગે છે.
વિષય: જૈન ધર્મની દષ્ટિએ શ્રાવકને આચારધર્મ | આજે સમગ્ર માનવ-સમાજઅનેક પ્રકારની ઘેલછાઓ, ગાંડપણ, .
- ડિસે. ૯, બુધ : અણુવ્રતો સાંજે ૬-૧૫
૧૦, ગુરૂ : ગુણવ્રતો સાંજે ૬-૧૫ સંકચિતતાઓ, વાડાબંધી, ગરીબાઈ, શ્રીમંતાઈ, અરાાન અને ભૂખ
૧૧, શુક : શિક્ષાવૃતો સાંજે ૬-૧૫ મરા વિ. અનેકાનેક વ્યાધિઓથી પીડાઈ રહ્યો છે. સ્વસ્થ-માનવ
| (વંદિત્તા સૂત્રનાં આધાર પર) અને તેને સ્વસ્થ જીવનવ્યહવાર ભાગ્યે જ જોવા મળે છે.
બન્નેનું સ્થળ: પરમાનંદ કાપડિયા સભાગૃહ જે અને જે સંધ છે, તેના તમે પ્રમુખ અને આગેવાન છે.
છે . * લિ સુબોધભાઈ એમ. શાહ પ્રમુખ કે આગેવાન તરીકે, તમારી પાસેથી આનાથી વિશેપ જુદા
કન્વીર અભ્યાસ વર્તુળ