________________
. ૧૬-૧-૮૧
આપણે તેમની સેવાને બિરદાવવા પચીસ વર્ષ પછી ફરી ભેગી વાડીભાઈએ જે શબ્દો કહ્યાં તેને છે, વાડીભાઈ આધ્યાત્મિક પ્રકમળવાનું સૂચન છે. પચીસ વર્ષ પછી ભલે મળીએ પણ ૪૦ વર્ષ ત્તિની વ્યકિત છે ને ખાટી પ્રશંસા કરવાનું તેમના સ્વભાવમાં નથી. પછી પણ અહીં જે હોય તે ભેગા મળી ચીમનભાઈને બિરદાવી શકે હું તે વાડીભાઈને પણ ધન્યવાદ આપું છું. અમ હું ઈચ્છું છું. ત્યારે એમની સેવાના ૬પ વર્ષો પૂરી થયા હશે - ચીમનભાઈએ તેમનાં જીવનને જે વિકાસ કર્યો છે તે સૌએ પણ તે સાથે જ તેઓ પણ સે વર્ષના થયા હશે !
ધ્યાનમાં લેવા જેવું છે. સેવા માટે ત્યાગ કર પડે છે અને ચીમનજીગરના એક શેરથી મારી વાત પૂરી કરૂં. સંસ્કારિતાથી જીવવાની ભાઈએ તે કર્યો છે. મંજુલાબેન પણ પતિના જાહેર કાર્યમાં પૂરે , વાત તેમાં આવે છે. જીગર કહે છે. રાજકારણના માણગેનું કર્તવ્ય સાથ આપે છે. ચીમનભાઈના પુત્ર નીતિને પણ પિતાને ઘણે સાથ આપે છે. ભલે એ જાણે પણ મારો રદેશે પ્રેમ છે અને તે જયાં સુધી પહોંચે હું ચીમનભાઈને અંત:કરણપૂર્વકની શુભેચ્છા આપું છું કે જે ત્યાં સુધી ચીમનભાઈને પ્રેમ કેટલી હદે પહોંચ્યા છે તેની ખાતરી માર્ગે પોતાના વિકાસને પંથે તેઓ છે તેમાં તેઓ સતત વિકાસ અહીં થાય છે. ચીમનભાઈને અભિનંદન આપું છું.
કરતા રહે અને એમની આધ્યાત્મિક સમૃદ્ધિ ખૂબ વધે એવી શુભેચ્છા. સુરેશ દલાલ: મનુષ્યના હું બે ભાગ પાડું છું. કેટલાંક માણસનું ત્યારબાદ શ્રી. ચીમનલાલ જે. શાહે સન્માનને નમ્રતાસભર વ્યકિતત્વ સરકારી પીળા પરબીડીયા જેવું હોય છે. કેટલાક દિવાળીના ઉત્તર આપતાં કહ્યું, ગ્રીટીંગ કાર્ડ જેવું. ભાઈ ચીમનભાઈ વ્યકિતત્વ ગ્રીટીંગ કાર્ડ જેવું “મિત્રો અને મુરબ્બીએ, છે. એમનામાં હંમેશ આનંદ, ઉલ્લાસનું તત્વ રહેલું છે.
હમણાં ચીમનભાઈ જે. શાહના જે ગુણગાન ગવાયા તે ચીમનહું ને ચીમનભાઈ ને આજકો છીએ તેથી મને તેમના લાલ તો બીજા જ છે. હું માનતે જ નથી કે તે હું છું, એટલે મને પ્રત્યે વિશેષ આત્મીયતા છે, કારણ કેજક ખરેખર દુર્લભ છે. આનંદ છે. હું એક ત્રીજી વ્યકિત વિશે આ બધું સાંભળી રહ્યો
આપણ આ સમાજ ચોવીસ કલાક નિદા કરતે હોય, હતે. નમ્રતાના ડોળ કર્યા વગર હું કહેવા માગું છું કે તે હું નથીકુથલી કરતા હોય છે. દરેક માનવી એકમેકનું શોષણ કરતા હોય ખરેખર જ તે હું નથી. એકમેકનું ભૂ૩ બેલતે હોય, એવા સમાજમાં ચીમનભાઈ જુદા '' મારે વિષે જે શબ્દો કહેવાયા તેમાં અતિશયોકિત છે, પણ પડે છે, તેથી આપણે તેમને સન્માનવા ભેગા થયા છીએ તેનું હકીકતે એવી વ્યકિતને આપણે સમાજમાંથી ઊભી કરવી છે એ અતિશય મહત્વ છે.
દષ્ટિએ આ પર્વને મેં માગ્યું છે. - ચીમનભાઈને નાતો કલા સાથે છે. સ્વ. વણીભાઈની પંકિત - હરીન્દ્રભાઈની એક પંકિતની જેમ મારા મનમાં પણ થાય છે. ‘કરવતથી વરેલા, કાનસથી છોલેલી, કેરણીથી રેઝેલી, વેરેલા છે, “હૈયામાં હેતની ભરતી આવે છે, શું કરું? હું શું કરું ? ઝરેલાં, છોલેલાં તોય અમે લાગણીના માણસ તે માણસ. ચીમનલાલ ખરેખર મનમાં એટલું હેત ઉભરાય છે કે શું કરું એ સમજાતું નથી.” આવે લાગણીને માણસ, ઉમાને માણસ છે. તેઓ અન્યોમાં મારે આજે શરૂઆતમાં જ વાંદન કરવાના છે, મારા સ્વ. “બાને. જીવંત રસ લઈ શકે છે.
હું કેલેજમાં ગયે ને બાજુ અવસાન થયું. મોટા ભાભી (વાડીભાઈના
પની)એ અમને બધાને મેટા કર્યા. એ ભાભીએ-એ બાએ, એ મારા જૈન યુવક સંઘના પ્રમુખ શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહે શ્રી
બાપુજીએ મને પ્રેમ ન અાપ્યા હોત તો હું આજે આ કામ ન કરી ચીમનલાલ જે. શાહના કાર્યને બિરદાવતાં કહ્યું:
શકર્યો હોત. અને ગાંધીજીની અસર પણ મારા પર ખરી જ. એક ભાઈ ચીમનલાલે ૨૫ વર્ષ સુધી જૈન યુવક સંઘના મંત્રી જબરજસ્ત અસર, અને તે કારણે પણ સેવાને આ માર્ગ મળે છે. તરીકે જે સતત સેવા આપી છે તેની આજે કદર થાય છે તેમાં મેં ધંધે સ્વીકાર્યો, ત્યારે મારાં ભાગીદાર સાધુ જેવું જીવન અંગત રીતે મને ઘરે આનંદ થાય છે. આ પચીસ વર્ષના ગાળામાં ગાળતા. ત્યારે અને આજે પણ મને સમજ નથી પડી કે પીસી કથિી ૧૫ વરસ સુધી ભાઈ ચીમનલાલે પરમાનંદભાઈ સાથે કામ કર્યું
આવે છે. બંધામાં અમારે કંદી સંઘર્ષ થયો નથી. અને દસ વર્ષથી તેઓ મારી સાથે કામ કરે છે.
મને લાગે છે, ઈશ્વરની અસીમ કૃપા મારા પર રહી છે અને ભાઈ પરમાનંદની રીત એવી હતી કે બધું કામ તેઓ જાતે તે કારણે બધું નિશ્ચિતપણે ચાલ્યા જ કરે છે. હ" શ્રીમંત કે કરતા, એટલે બીજાને કામ કરવાની બહુ ઓછી તક મળતી. મારી મઢીવાદી નથી પણ જીવતમાં સતા છે. રીત એવી છે કે, હું જાતે કંઈ કામ કરતો નથી. બીજાની પાસેથી જ કામ લઉં છું. એટલે ભાઈ ચીમનલાલને હું ધારું છું
પરમાનંદ કાપડિયા, ખીમજી ભુજપુરીયા, મુરબી શ્રી ચીમનકે સારા પ્રમાણમાં કામ કરવાની તક મળી છે. -
લાલ ચકુભાઈ શાહ વગેરે પાસેથી ઘણું શીખે છે. તે જ રીતે કવિ
મિત્રો પાસેથી પણ ઘણું શીખ્યો છું. વડીલ [ વાડીભાઈ અને 1 ટચલી આંગળીએ ગોવર્ધન પર્વત અમે તળી રહ્યા છીએ એમાં ખરા ગોવાળીયા તો ચીમનલાલ અને અન્ય કાર્યકરે છે એમ
કુટુંબીઓના પ્રેમે પણ મને ઘણી વાતો શીખવી છે. અહીં આ અગાઉ કહેવાયું તે સાચું જ છે.
- ખલીલ જીબ્રાને જીવનના ત્રણ સત્ય કહ્યા. એક, જીવન ' આજે જ્યારે આટલી ૨૫ વરસની અવિરત સેવા પછી
સત્ય છે. બે, મૃત્યુ સત્ય છે. ત્રણ, જીવન અને મૃત્યુ વચ્ચેનો
પ્રેમસાગર. અને પ્રેમ ઉલેચવાનું. કાર્ય મને ગમે છે. ભાઈ ચીમનલાલની આપણે કદર કરીએ છીએ ત્યારે એમની કામ કરવાની રીત વિશે મારે બે શબ્દો કહેવા જોઈએ, અને જરા પણ
પરમાત્માને શું ગમશે તેવો વિચાર કરું છું ને તે રીતે વર્તુ છું. રસથી અતિશયોકિત વિના હું એમ કહી શકું કે મારી સાથે કામ કરવું
અને જાગ્રતપણે જીવનની કળા શીખી રહ્યો છે, ને તે પછી વાત સહેલું નથી. જેમને છેલ્લાં દસ વર્ષમાં સીધેસીધું મારી સાથે
આવે છે, જીવનનું રહસ્ય પામવાની, તે પણ મુરબી મનકામ કરવાનું આવ્યું તેમને પહેલાં શંકા હતી કે ચીમનભાઈની
લાલ ચકભાઈ પાસેથી પ્રેરણા મળે છે પણ તેની માટે હું સાથે કામ કરવું ફાવશે કે નહિ! મને લાગે છે એ શંકા હવે પૂરેપૂરી
ઘણે નાનો છું. મારે મહાન માણસ થવું નથી. મારો પ્રયત્ન દુર થઈ છે અને અમે એક કુટુંબ તરીકે કામ કરીએ છીએ,
સજજન વ્યકિત થવાને છે. જીવન એક ખેતર છે, તેમાં તેમાં ભાઈ ચીમનલાલને મોટો ફાળો છે. એમનાં કામથી. મને પૂરે
સુકન્યાના બીજો માટે વાવવા છે. વાવી શકીશ તે આનંદ થશે.. પૂરે સંતોષ થયો છે. ચીમનભાઈમાં કામ કરવાની આવડત, સુઝ ખલીલ જીબ્રાને કહ્યું છે, માણસના દિલમાં પ્રીત છે તે જયારે અને ધગશ છે. અને વિશેષ તો એકરાગીના ને નમ્રતાથી કામ પ્રગટ થાય છે ત્યારે કૃતિ બને છે. કૃતિ કહે કે કાવ્ય કહો. કરવાની એમનામાં કળા છે. આ બધા ગુણો એક સાથે હોવા કતિ અને કાવ્ય જુદા નથી. જે કાવ્ય રૂપાંતર પામ્યું છે તે ખરેખર દુર્લભ છે.
કતિ થઈ. જે કૃતિ હૃદયમાં ગુંજન કરતી થઈ તે કવિતા બની. તેમણે જૈન યુવક સંઘની અનન્યભાવે સેવા કરી છે. જેને એ રીતે હું, પણ પ્રેમી છું - કવિ છું. યુવક સંઘના વિકાસમાં ચીમનભાઈનો અતિ મહત્ત્વનો ફાળો છે. સ્વ. પ્રિયકાંત મણીયારની ચાર પંકિતઓ ટાંકી હું મારું જન યુવક સંઘની પ્રવૃતિ આજે અતિશય ફૂલીફાલી છે તેમાં ઘણે વકતવ્ય પૂરું કરૂં છું. ભાગે યશભાગી ચીમનલાલ છે.
એકે ય એવું ફૂલ ખીલ્યું છે નહીં કે જે મને બહુ ના આજે એની કદર થાય છે તે યોગ્ય સમયે છે અને આપણે ગમ્યું. જેટલી જોયા, મને તો એ બધા એવા ગયાં કે જે નથી આપણું ઋણ અદા કરી રહ્યાં છીએ.
જોયા–થવું કયારે હવે જોઉં? આજે મને સૌથી વધુ આનંદ, ચીમનભાઈના વડીલબંધુ ધન્યવાદ ,