________________
Aegd. No.. MH. By South 54 પcence No.: 31 , 1 - ૪ - - -1
es
ev
કે
તેમ
છે
:
બદ્ધ જીવન
T
IT
,
';
'
,
"
|
કે |--
પ્રબુદ્ધ જૈન'નું નવસંસ્કરણ
વર્ષ ૩: અંક: ૨
TIT T]
'
/
મુંબઈ, ૧૬ મે, ૧૯૮૦ શુક્રવાર
. મુંબઈ ના મુવક સંઘનું પકિ મુખપત્ર વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૧૫, પથ પાટે શિલિંગ : ૪૫
આ છૂટક નકલ રૂ. ૭૫ . . તંત્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ
માં વિધાનસભાની ચૂંટણી નવ રાજ્યની વિધાનસભાનું વિસર્જન કર્યું, ત્યારે, ટ્રેક બેઠા છે અને પરસ્પરને વિનાશ કરે છે. પ્રજાને વિશ્વાસ બધા સમયમાં ચૂંટણી કરવી એવી જાહેરાત થઈ હતી. ચૂંટણી પંચે જણાવ્યું ગુમાવી બેઠા છે. ' કે જૂન મહિના પહેલા ચૂંટણી થઈ શકે તેમ નથી, એટલે એમ લાગતું
આ સમયને અભાવ છે. સખત ગરમી છે દુષ્કાળ કેટલાક રાજમાં હતું કે ચૂંટણી વિલંબમાં પડશે. ચૂંટણીનું ગણિત જુદા પ્રકારનું
છે. લોકોમાં ઉત્સાહ નથી, મોંઘવારી વધતી જાય છે. કાયદો ' છે. સંજોગ અનુકૂળ છે કે પ્રતિકુળ, સમય જતાં વધારે અનુકૂળ થશે
અને વ્યવસ્થા કથળતા જાય છે. કેટલાક રાજ્યોમાં પોલીસના જલમે કે પ્રતિકુળ, એવી બધી ગણતરી હોય છે. વર્તમાન રાંજોગે ઈન્દિરા
વધ્યા છે. પેટ્રોલ, ડીઝલની સખત તંગી અને મેંઘવારી છે. આ ગાંધી માટે બહુ અનુકૂળ છે એમ ન કહેવાય. ચાર મહિનામાં લોકોની
બધા સંજોગ, જોતાં, મતદાન ઓછું થવા સંભવ છે, જેને લાભ અપેક્ષાઓ અપાશે પણ પૂરી થવાને બદલે, નિરાશા વધી છે. છતાં
કોંગ્રેસ (આઈ) ને મળશે. વિલંબ થતાં, પ્રતિકૂળતા વધવાની છે એમ માની, આ મહિનાની આખરે ચૂંટણી કરવાનો છેવટનો નિર્ણય લેવાયો હોય તેમ લાગે છે.' છતાં, લેકમાનસ અકળ છે. આ ચાર મહિનામાં કોંગ્રેસ
(આઈ ) લોકોને લાભદાયી થાય એવા પગલાં લઈ શકી નથી. ચૂંટણીનું ચિત્ર કેવું છે? કોંગ્રેસ (આઈ) બધા રાજ્યોમાં
લોકમાનસમાં કાંઈ પલટો આવ્યો છે? લોકોની ખરી મૂંઝવણ એ વિજયી થશે અથવા બહુમતિમાં આવશે એવી સામાન્ય છાપ છે. '
છે કે મત આપ કોને? . આ માન્યતાને કારણે, કોંગ્રેસ(આઈ.)ની ટિકિટ મેળવવા ઉમેદવારોને રાફડો ફાટ અને મોટે ધસારો થશે. દરેક રાજ્યમાં, કોંગ્રેસ (આઈ) મારા ઉપર ધોરાજી તાલુકાના એક ગામડામાંથી એક નાનકડા માં વિખવાદ, ફટફટ અને સત્તાની ખેંચાતાણી રહી છે. તેક- ખેડૂતને પત્ર આવ્યો છે જે લોકમાનસનું પ્રતિબિમ્બ પાડે છે. સાધુઓ અને નવા માણસે મોટા પ્રમાણમાં ઘૂસ્યા છે. રાજ્ય તે પત્ર. આ અંકમાં પ્રકટ કરું છું. લોકો કેટલા સમજદાર છે તે કક્ષાએ આવી પરિસ્થિતિ હોવા છતાં કોંગ્રેસ (આઈ) ની મધ્યવર્તી આ પત્ર બતાવે છે. લેખકની ભાષામાં જ પત્ર પ્રકટ કરું છું, નેતાગીરીનું પૂરું વર્ચસ્વ છે એટલે, ગમે તેટલો ધંધવાટ હોવા
નામ ઠામ આપ્યાં છે પણ તે છાપ્યાં નથી.. છતાં, અંતિમ નિર્ણય દિલ હીમાં થાય તે રવીકારવો પડે એવી સ્થિતિ ' ' ચૂંટણીના પરિણામની આગાહી કરવી શક્ય નથી. પણ એટલું છે. કેટલીક વ્યકિતએ બળવો કર્યો છે તેમને દબાવી કહી શકાય કે લોકસભાની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ (આઈ) ને જેવી દેવામાં આવશે અથવા તેઓ નિષ્ફળ જશે. ઉમેદવારોની પસંદગીમાં બહુમતી મળી તેવી આ ચૂંટણીમાં મળવા સંભવ નથી. વિધાન કોંગ્રેસ (આઈ)માં સંજ્ય ગાંધીને અવાજ અસરકારક રહ્યો છે. સભાની ચૂંટણી સ્થાનિક પ્રશ્ન અને વાતાવરણ ઉપર વધારે આધાર તેમની યુવા કોંગ્રેસનાં ઉમેદવારો મોટા પ્રમાણમાં પસંદ થયા છે. રાખે છે. પક્ષ કરતાં વ્યકિતગત ઉમેદવારની લાયકાત અથવા લોકસભા પેઠે, દરેક રાજ્યમાં સંજ્ય ગાંધીનું જૂથ સારી એવી સત્તા
લાગવગ વધારે કામ લાગશે. આ ચાર મહિનાના ગાળામાં કોંગ્રેસ હાંસલ કરશે એમ લાગે છે. કોંગ્રેસ (આઈ) ને પર્ણ વ્યવસ્થાતંત્ર (આઈ) એ વિશ્વાસ કે એખલાસનું વાતાવરણ પેદા કર્યું નથી. નથી. પણ ઈન્દિરા ગાંધીના નામ ઉપર, અને અસરકારક વિરાધના ભૂતકાળને ભૂલી જઈ અને ઉદારતાથી કામ લેવાની ઈન્દિરા ગાંધીએ અ%ાવે, વિજયી થવાની આશા રાખે છે. પૈસાનું જોર કોંગ્રેસ જાહેરાત કરી હતી તે પ્રમાણે બન્યું નથી. જૂના વેરઝેર તાજા કર્યા (આઈ) ને સૌથી વધારે છે. સરકારી તંત્રની તેમને સાનુકૂળતા
છે. જે અમલદારોએ જનતા શાસન દરમ્યાન પિતાની ફરજ બજાવી, રહેશે. વિજ્યને વિશ્વાસ છે તેથી જુના આગેવાની છડેચોક
ઈન્દિરા ગાંધી અને સંજય ગાંધીને નારાજ કર્યા છે તેમને વીણી અવગણના કરી શક્યા છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં મલાપતિ ત્રિપાઠી કે
વીણી દંડયા છે. જુના સાથીઓને ફરી સત્તાસ્થાને મૂક્યા છે. બહુગુણ, મહારાષ્ટ્રમાં વસંતદાદા પાટિલ કે હિતે, રાજસ્થાનમાં
દિલહીના લેફ. ગવર્નર જગમોહન કે પોલીસ કમિશનર ભીંદર મેહનલાલ સુખડિયા, મધ્ય પ્રદેશમાં શુક્લ ભાઈ, તથા પી. સી. શેઠી,
વેરવૃત્તિથી કામ કરે છે. જસ્ટીસ શાહને જે રીતે સંવવાનો પ્રયત્ન ગુજરાતમાં રતુભાઈ અદાણી, આ બધાગેવાનોને તેમનું યોગ્ય સ્થાન
થયે તે તો હદ કરી છે. આ બધું ઈન્દિરા ગાંધીની જાણ બહાર બતાવી દીધું છે. બહુગુણાને તો છેવટ કોંગ્રેસ (આઈ). છોડવી પડશે. પંજાબમાં સવર્ણસિહના પણ એ જ હાલ થયા છે. નવા માણસે, ગુવકો,
થતું હશે એમ કહી શકાય નહિ, જો કે બધું જાણતા પણ ન હોય
પણ જે લોકો આ બધું કરી રહ્યા છે તેઓ વ્યવસ્થિત રીતે કરે સંજય ગાંધીના ટેકેદારે, વગેરેની મોટા પ્રમાણમાં પસંદગી થઈ
છે અને કેન્દ્રમાં જે બન્યું તે હવે રાજ્યમાં પણ બનશે તેવી શંકા છે. સંજય ગાંધીને કોંગ્રેસ (આઈ) જ પ્રમુખ બનાવવા
'અસ્થાને નથી. અથવા ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્ય મંત્રી બનાવવા એવી માંગણી થાય છે, અથવા કરાવાય છે.
| મતદાન માટે લોકોને શું માર્ગદર્શન આપવું? મેરારજીભાઈએ કોંગ્રેસ (આઈ) ની આ સ્થિતિ છે. તે વિરોધ પક્ષે છિન્ન
જાહેર કર્યું છે કે તેઓ ચૂંટણી પ્રચારમાં ભાગ નહિ લે. ભારતીય
જનતા પકા અથવા જનતા પક્ષ વચ્ચે પસંદગી કરવી તેમને માટે ભિન, હાલ બેહાલ છે. કોંગ્રેસ (આઈ) સામે રાંયુકત રીતે લડવા
સહેલું નથી. આ ચૂંટણીમાં પક્ષ કરતાં ઉમેદવારને ધોરણે મતદાન મેર રચવા પ્રયત્નો થયા પણ નિષ્ફળ ગયા. વિરોધ પક્ષના
થવાને વધારે સંભવ છે અને તે યોગ્ય થશે. દરેક વિધાન સંભામાં, આગેવાનોના પરસ્પરના વેરઝેર, સત્તાલાલસા અવિશ્વાસ,
વિરોધ પક્ષે સારા માણસે હોય તે જરૂરનું છે. વિરોધ પક્ષોમાં તેમને એક બીજાની નજીક આવવા દે તેમ નથી. આને લાભ કોંગ્રેસ જે કોઈ ઉમેદવાર પ્રમાણિક હોય, સેવાભાવી હોય, લોકશાહીમાં (આઈ)ને મળશે. ત્રિપક્ષી કે ચતુપક્ષી. ચૂંટણી, હશે ત્યાં કોંગ્રેસ શ્રદ્ધા રાખનાર હોય, નિર્ભયતાથી વર્તે તેવા હોય, એવા (આઈ) ને લાભ થશે. જનતા પકા, ભારતીય જનતા પંક્ષા, અર્સ ઉમેદવારને મત આપવા યોગ્ય થશે. વિરોધ પક્ષો સાવ કોંગ્રેસ, લેકદળ, સામ્યવાદી પક્ષો, અકાલી, દરેક પિતાને ચેક કરીને મરી ખૂટયા નથી. ઉત્તર પ્રદેશ અને કદાચ બિહા
પતિ ત્રિપાઠી
ગુજરાતમાં વિશ્વા, મધ્ય પ્રદેશ પાટિલ કે