________________
૨૧૦
પ્રબુદ્ધ જીવન
ત, ૧૬૩-છ.
---
-
ધધ છેડી કોંગ્રેસમાં જોડાયા. ત્યાં પરમ વૈષ્ણવ ગાંધીજીના વિચાર તન્હાઈ પેરિઆર એટલે પિતાતુલ્ય ગણાયા. ઘણાં દેવ-દેવીઓની મૂર્તિઅને વર્તણૂક સાથે રામસ્વામીની પ્રકૃતિને મેળ ખાધો નહીં. ગાંધીજી એને નાશ કરનાર રામસ્વામીએ પિતાની પ્રતિમા સ્થાપવાની છૂટ હરિજાને અને બીજી દલિત અને શોષિત જાતિઓને ઊંચે લાવવી આપી. રામસ્વામી બ્રાહ્મણના દ્રષ્ટા તરીકે પંકાયા હતા. રાજાજી માગતા હતા. અહીં ગાંધીજી અને રામસ્વામી વચ્ચે બહુ વિચારભેદ બ્રાહ્મણ પણ હતા અને કોંગ્રેસના નેતા પણ હતા, આથી તેમના ન હતો, પણ સ્વભાવભેદ ઘણે હતો. તાડી બનાવવા માટે નીરો જેવા કટ્ટર દુશમન રામસ્વામીને બીજા કોણ મળે ? સમાજમાંથી કાઢનારાઓ સામે પકેટિંગ કરનાર રામસ્વામીએ છ વર્ષમાં કોંગ્રેસ બ્રાહ્મણોનું વર્ચસ ભૂંસી નાખવું એ તેમનું ધ્યેય હતું. જો તેઓ છોડી ત્યારે તેમણે દારૂબંધીની નીતિ પણ છોડી ! અને બ્રિટીશ શાસન જર્મનીના હિટલર જેવા હોત, તો હિટલરે જેમ અવર્ણો (યહુદીઓ) સામે લડવાને બદલે ગાંધીજી અને કોંગ્રેસ સામે લડવાના શપથ લીધા. નો નાશ કરી નાખ્યા હતા તેમ રામસ્વામીએ બ્રાહ્મણ અને
બીજા સવર્ણોને નાશ કરી નાખ્યા હોત. એ ખરું છે કે રામસ્વામીએ રામસ્વામીના માનસમાં ઘણા વિરોધાભાસ હતા. કોંગ્રેસ રાષ્ટ્ર
દલિત અને પછાત જાતિઓને કેળવણીમાં આગળ કરી. ભાષા સમાન હિંદી વડે દેશની એકતા સ્થાપવા માગતી હતી. તેથી
તામિલનાડુની કૅલેજોમાં તેમના માટે પ૧ બેઠકે અનામત જયારે દક્ષિણ ભારતમાં તેણે હિંદીને પ્રચાર શરૂ કર્યો ત્યારે ૧૯૧૮માં
રાખવામાં આવી છે પણ તેના વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા આશરે ૭૦ રામસ્વામીએ પોતાના મકાનને હિંદીના પ્રચારનું એક કેન્દ્ર બનાવી
ટકા જેટલી છે. તેનો અર્થ એ કે સવર્ણ વિદ્યાર્થી બુધ્ધિપ્રતિભામાં દીધું. તેમ છતાં પાછળથી તેઓ હિંદી ભાષાને ઉત્તર હિન્દુસ્તાનની
'આગ ળ હોય તો તેને તક ન મળે, દલિત અને પછાત જાતિઓના સામ્રાજવાદી ભાષા ગણાવી તેની સામે લડયા. ૧૯૩૭માં મદ્રાસ
વિદ્યાર્થીઓને તક મળે. પછી ભલે તેઓ બુધ્ધિપ્રતિભામાં પાછળ પ્રાંતના મુખ્ય પ્રધાન રાજાજીએ પ્રાથમિક શાળાઓમાં હિંદીનું શિક્ષણ
હોય : પરિણામ એ આવ્યું કે એક જમાનામાં એક પ્રખર વિદ્યાસંસ્થા દાખલ કર્યું ત્યારે રામસ્વામીએ રાજાજીને સખત લડત આપી અને
તરીકે પંકાયેલી મદ્રાસ યુનિવર્સિટીનું ધોરણ ઘણું નીચે ઊતરી ગયું. આ યોજના નિષ્ફળ બનાવી. (પાછળથી રાજાજી પોતે હિદીના વિરોધી
તેથી દેશને જ નુકસાન થયું. બની ગયા હતા! મહાપુરુષોને પણ પોતાની નબળાઈઓ હોય છે.) રામસ્વામીની દલીલ એવી હતી કે બહારથી આવેલા આર્યોએ આ રામસ્વામીની વિકૃતિ તેમની પોતાની હતી, પરંતુ બ્રિટીશ શાસદેશમાં પિતાનું શાસન જમાવીને દ્રાવિડોને અને આ દેશની આદિ- કોએ અને તે સમયની કોંગ્રેસના વિરોધીઓએ આ વિકૃતિ વિકસાવવાસી જાતિઓને ભારે અન્યાય કર્યો છે. પોતાની દલીલનાં સમર્થનમાં વામાં ઘણો ફાળો આપ્યો હતે. રામસ્વામીએ વેદો, પુરાણો અને ઈતિહાસના પ્રસંગે ટાંક્યા. હિંદુ
- રામસ્વામીના કાગમ, કરુણાનિધિના કળગમ અને રામચંદ્રનના ધર્મ, હિંદુ દેવ-દેવીઓ અન્યાય અને શોષણનાં પ્રતીક છે એવી દલીલ
કળગમ વચ્ચે તફાવત શું છે? બહુ નહીં, ત્રણેયમાં પ્રદેશવાદ, કરીને તેમણે હિંદુ ધર્મ અને હિંદુ દેવ-દેવીઓ સામે મહમ્મદ ગઝની
ભાષાવાદ અને જાતિવાદ છે. તેઓ દેશ કરતાં પોતાના રાજ્યને અને ઔરંગઝેબના ઝનૂનથી લડત ઊપાડી. બહારથી ચઢી આવેલા
અને ભાષાને અને તેમના નેતાએ પોતાને પણ વધુ મહત્ત્વ આપે મુસ્લિમ બાદશાહની જેમ તેમણે હિંદુઓની મૂર્તિઓનું ખંડન કરવાનું
છે. તેઓ હિંદીના અને ઉત્તર ભારતના સરખા જ વિરોધી છે. અને મંદિરોને અપવિત્ર કરવાનું કામ ઉપાડયું. જે કોઈ દેવ-દેવી
કરુણાનિધિ અને રામચંદ્રન તેટલા પૂરતા વ્યવહારુ છે કે દ્રાવિડમૂર્તિરૂપે કે ચિત્રરૂપે શમસ્વામીની નજરે ચઢે તેમનું આવી બનતું
તોનું સ્વપ્ન આકર્ષક હોય તે પણ સિદ્ધ કરવું શકય નથી, આથી હતું! ઉત્તર ભારતમાં રામલીલા ભજવાય છે, તો રામસ્વામીએ દક્ષિણમાં
તેઓ કેન્દ્રની સત્તાને શકય તેટલી મર્યાદિત બનાવીને તામિલનાડુ રાવણલીલા ભજવવાનું શરૂ કર્યું. રાવણ દ્રાવિડ ન હતો પણ આર્ય
માટે વધુમાં વધુ સ્વરાજ મેળવવા માગે છે. કરૂણાનિધિએ તે વિશ્વ હતે, બ્રાહ્મણ હતો એ હકીકત તરફ તેમણે દુર્લક્ષ સેવવાનું પસંદ
તામિલ પરિષદ ભરીને પોતાની ફિલસુફીને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્વરૂપ કર્યું. તેઓ બાકીના દેશથી દક્ષિણ ભારતને અલગ કરીને ત્યાં દ્રાવિડસ્તાને રચવાનાં સ્વપ્ન સેવતાં હતાં. તેમના માનસને માઓની પનીના
આપવાનો પ્રયાસ પણ કર્યો હતો. માનસ સાથે સરખાવી શકાય. માએની પત્નીએ સાંસ્કૃતિક ક્રાંતિના ' આપણા દેશમાં ઈંદિરા કોને બાદ કરતા રાષ્ટ્રીય પક્ષો ક્ષીણ નામે જે વિકત આંદોલન શરૂ કર્યું હતું તેમાં બૌદ્ધ મંદિરમાંથી લગન થઈ ગયા છે અને કેરળ, તામિલનાડ, પંજાબ, કાશ્મીર, સિક્કિમ વાન બુદ્ધની મૂતિઓને તેડીફેડીને ફેંકી દેવામાં આવી હતી, મંદિ- અને ઈશાન ભારતમાં પ્રદેશવાદ, જાતિવાદ અને ભાષાવાદના ધોરણે રોને અપવિત્ર કરવામાં આવ્યાં હતા. રામસ્વામીને મહમ્મદ ગઝનીના પક્ષો સત્તા પર આવે છે તે દેશની રાષ્ટ્રીય એકતાને ઘસારો આપે છે. બીજા અવતાર તરીકે ઓળખાવી શકાય. કોઈની સાથે સરખામણી
વિજયગુપ્ત મૌર્ય કરવાથી પણ રામસ્વામીનું માનસ સમજવાનું મુશ્કેલ છે. બ્રિટીશ હિંદી સરકારે રામસ્વામીને ઉપયોગ કોંગ્રેસ સામે કર્યો, પણ જયારે રામસ્વામી સરકારનો હાથ પણ કરડવા લાગ્યા ત્યારે તેમને રાજદ્રોહ
હિંમત રાખે, બહાદુર બને માટે રાજા કરવામાં આવી. કોંગ્રેસને નબળી પાડવા સરકારે મવાળાના જસ્ટીસ પક્ષને પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું અને રામસ્વામી જસ્ટીસ
ડૂતની પાંખમાં જો બધાં રહેતાં હોય, સમાતાં હોય તો તે પક્ષમાં જોડાઈને કોંગ્રેસ સામેની લડતમાં બ્રિટીશ સરકારના પુરસ્કર્તા
અખરો ખેડૂત છે. અઢારે વર્ણ ખેડૂતની પાછળ રહેતી તેનું પણ બન્યા.
કારણ એ કે, તેનામાં પ્રેમ હતો. અઢારે નાતનું એક કુટુંબ, એક
શરીર બની રહેતું. તેવી વ્યવસ્થા માટે આપણે આપણા દિલમાં પિતાને દલિતોના ઉદ્ધારક અને ધર્મ તથા ભગવાનના દુશમન ફેરફાર કરવો જોઈએ, પ્રેમ રાખવો જોઈએ... ગણાવતા રામસ્વામીએ ધર્મવિરોધી રશિયાની મુલાકાત પણ લીધી
આ ધરતી ઉપર જો કોઈને છાતી કાઢીને ચાલવાને અધિકાર અને ત્યાંથી સામ્યવાદનાં શેડાં સૂત્રો શીખી આવ્યા. સામાજિક હોય તે તે ધરતીમાંથી ધનધાન્ય પેદા કરનાર ખેડૂતને જ છે. સુધારણાના તેમના ખ્યાલો પર જયપ્રકાશ કેમ મેહી પડયા તે સમજવું મુશ્કેલ છે, પણ જયારે જયપ્રકાશ રામસ્વામીને તેમનું આંદોલન ઉત્તર
- દુનિયામાં આપણે સૌ ઓછેવત્તે અંશે ગુનેગાર છીએ; પણ ભારતમાં ફેલાવવાનું આમંત્રણ આપ્યું, ત્યારે ઉત્તર ભારતના અને
જે માણસ પરસેવો પાડી ખેતરમાં કામ કરે છે અને જગતને માટે આયોના શત્રુ રામસ્વામીએ ઉત્તર ભારતને “ઉદ્ધાર કરવાની ના
અને વસ્ત્રની સામગ્રી પકવે છે તે માણસ દુનિયામાં ઓછામાં પાડી હતી. રામસ્વામીએ રામચંદ્રજીને, તેમની મૂર્તિઓ અને ચિત્રોના
આછો ગુનેગાર છે.... નાશ વડે જબ્બી” કર્યા હતા, તેમ છતાં તેમણે પોતાના નામમાંથી
જે કામ કાલે કરવાનું છે એની વાતમાં જ આજનું કામ રામને કાઢી મૂકીને રાવણને બેસાડયા ન હતા!
રખડી જશે. અને આજના કામ વિના કાલનું કામ થવાનું નથી.
વળી આપણે ફરજમાંથી ચૂકીશું. આજનું કામ કરે. કાલનું કામ સમાજસુધારક હોવાનું અને ધાર્મિક ક્રાંતિ કરવાનો ડોળ ઘાલતા
એની મેળે થઈ જશે... રામસ્વામીનું માનસ સમજવું હોય, તે જાણવું જોઈએ કે
વિશ્વાસ રાખીને આળસ છોડી દો, વહેમે ફગાવી દો, તેમણે ૨૦ વર્ષથી પણ ઓછી વયની પોતાની મહિલા સેક્રેટરી સાથે
ડર છોડે, કુસંપ ત્યાગ કરે, કાયરતા ખંખેરી નાખે, હિંમત . લગ્ન કર્યા હતા! રાજાજીને પોતાના કટ્ટરવિરોધી ગણનાર રામસ્વામીએ રાખે, બહાદુર બને, આત્મવિશ્વાસ રાખતાં શીખે. આટલું રાજાજીને આ બાબતમાં વિશ્વાસમાં લીધા હતા!
કરશે તે તમે જે ઇરછશે તે એની મેળે આવી મળશે. ગતમાં આ દેશમાં કોઈએ નેતા થવું હોય તે તેને અનુયાયી મળી રહે જેને માટે જે લાયક છે તે તેને મળે જ છે.. છે. રામસ્વામી તેમના અનુયાયીઓમાં પેરિઆર એટલે વડીલ અને
-સરદાર વલ્લભભાઈ