________________
Regd. No. MH. By South S4 icence No.: 31 * * *
|
પ્રબુદ્ધ જીવન
પ્રબુદ્ધ જૈનનું નવસંસ્કરણ વર્ષ ૪૪: અંક:
મુંબઈ, ૧૬ જુલાઈ, ૧૯૮૦ બુધવાર વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૧૫, પરદેશ માટે શિલિગ :
મુંબઈ જેન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર
- છૂટક નકલ રૂ. ૦-૭૫
તંત્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ
સહતંત્રી : રમણલાલ ચી. શાહ
યુવા પેઢી
કોઈ પણ કાન્તિ અને સામાજિક ઉન્નત્તિની સફળતાને આધાર વિશ્વયુદ્ધમાં રશિયાની સૌથી વધારે ખુવારી થઈ. હીટલરે, પિતાની લોકોની ત્યાગ અને બલિદાનવૃત્તિ પર રહે છે. કોઈ ઉચ્ચ આદર્શ બધી શકિત, રશિયાને ચડવા વાપરી, છતાં હીટલર ફાવ્યો નહિ. પ્રજાના માટે અથવા ઉજજવળ ભાવિની આશાએ, વર્તમાનમાં લોકો હાડ- સાથ વિના માત્ર દમનથી આવા યુદ્ધમાં સફળતા ન મળે. રશિયાની મારી, સંકટ અને કષ્ટ સહન કરવા તૈયાર થાય છે. એવે સમયે ઉત્સાહ પ્રજા દમનથી ત્રાસી ગઈ હોત અને તેની સામે લેકકલ્યાણનું કાંઈ અને આનંદ હોય છે અને સંકટોને હર્ષપૂર્વક આવકારે કામ ન હોય તે, ૧૯૧૭ માં ઝારને ઉથલાવ્યો તેમ, ૧૯૪૨ -૪૩ માં છે. સખ્ત પરિશ્રમ કરો, સાદાઈનું જીવન જીવવું, પ્રમાણિક રહેવું સ્ટેલીનને ફેંકી દેવાની પ્રજાને ઉત્તમ તક હતી. હીટલર કરતાં જેને Spartan life કહે છે, એવો જીવનને અભિગમ સ્ટેલીને એછા અત્યાચારો કર્યા ન હતા, છતાં હીટલર હારી ગયે. હોય છે, યુવાન સ્ત્રી પુરૂષોમાં આ વૃત્તિ વધારે હોય છે. કારણ, યુવકમાં કારણ નાઝીવાદમાં માત્ર દમન હતું. પ્રજા, કલ્યાણને અંશ ન હતે. શકિત છે. સાહસ છે, તેની દષ્ટિ ભૂતકાળ કરતાં ભવિષ્ય તરફ વધારે : જ્યારે સામ્યવાદમાં દમન સાથે પ્રજા કલ્યાણ પણ હતું. એટલે હોય છે. જે સમાજ કે પ્રજાના યુવક વર્ગમાં આવી ત્યાગ- પ્રજાએ સહન કર્યું. વૃત્તિ રહી ન હોય. નિરાશા, સ્વાર્થ અને વિફળતા -Cynicism,
રશિયન ક્રાતિને ૬૦ થી વધારે વર્ષ થયા. હવે શું સ્થિતિ છે? selfishness and disillusionment થી . મને ઘેરાઈ ગયું
તેના ભવ્ય આદર્શની સિદ્ધિમાં કોઈ પ્રગતિ થઈ છે? સેઝેનિતિને હોય, તેવા સમાજ કે, પ્રજા અવનતિને પંથે છે એમ સમજવું. આવા
સામ્યવાદનું ભુડું સ્વરૂપ પૂરી રીતે ઉઘાડું પાડયું છે. માનવીની લોકો જે તેમની પાસે પૈસા હોય તે માત્ર મોજશોખમાં પડી
પ્રકૃતિમાં પરિવર્તન થવાને બદલે, દમનની માત્રા વધી છે. એક જાય અથવા જીવનમાં કડવાશ ભરાઈ જાય, ભવિષ્ય અંધકારમય
નવા માનવ સર્જન કરવું હતું, તેને બદલે માનવીની પાશવતાનું લાગે અને શ્રદ્ધા રહે નહિ, જીવન ધ્યેયહીન અને ભટકતું થઈ જાય. દર્શન થાય છે. આ સંજોગેામાં બળ કેમ થતો નથી ? યોગ્ય
રશિયામાં યુવક જીવન વિશે ‘ન્યૂઝ વિક' ના તા. ૭ જુલાઈના સમયે કદાચ તે થશે. તેની પૂર્વભૂમિકા રૂપે, યુવક માનસનું અંકમાં એક લેખ છે. તેનું મથાળું છે. A youthquake
પરિવર્તન જોવા મળે છે. in રશિયામાં યુવક જીવનને ધરતીકંપ, આ લેખ મનનીય છે.
યુવકોમાં હવે શ્રદ્ધા, ઉત્સાહ કે ન્યાગવૃત્તિ રહી નથી. શક્ય આવી દશા લગભગ દુનિયાભરના દેશમાં છે. આપણા દેશમાં
તેટલા પ્રમાણમાં મોજશેખની વૃત્તિ વધી છે. ડીસ્કો કલબોમાં, દારૂ, પણ છે. તેથી તે વિશે થોડું લખું છું.
નાચ, સ્વછંદ વધ્યો છે. હિંસક બનાવો વધ્યા છે. લગ્ન રશિયાની કાન્તિ થઈ - અને તે મહાન કાન્તિ હતી - તેમાં વિચ્છેદનું પ્રમાણ વધ્યું છે. લગભગ અરધોઅરધ લગ્નને વિચ્છેદ લોકોએ અનહદ હાડમારીઓ અને યાતનાઓ ભોગવી, લાખ કરોડ
થાય છે. ન્યુઝ વીકના લેખ મુજબ, ૧૪ વર્ષથી નાની ઉંમરના લકો ખુવાર થયા, ભયંકર દમન સહન કર્યા, પણ એક અતિ ઉજજવળ
યુવક યુવતીઓમાં ઘરૂની બદી ૧૨ ટકા છે. ૧૭ વર્ષ સુધીમાં ભાવિની આશા હતી. એટલે તે બધું સહન કર્યું. સામ્યવાદ એક નવી
૪૭ ટકા નિયમીત પીવાવાળા છે. દારૂની વ્યાપકતાના કારણે, માનવતાનું સર્જન કરશે, એક વર્ગવિહીન, સમાનતાના ધોરણ ઉપર યુવક યુવતીઓમાં તોફાને Juvenile delinquency or રચાયેલ સમાજ રચાશે એવી શ્રદ્ધાના બળ ઉપર ત્યાગ અને બલિ- hooliganism ફેલાયા છે. ચેરીઓ થાય છે. તેમાં ૫૯ ટકા, , દાનનો યજ્ઞ આદર્યો.
બળાત્કારોમાં ૪૯ ટકા અને ખૂનના ૧૨ ટકા કિસ્સાઓમાં વીસ સામ્યવાદ વિષે લખતા સિડની વેબે લખ્યું હતું કે, એક નવી
વર્ષથી નીચેની ઉંમરના ગુન્હેગારો છે. સંસ્કૃતિને ઉદય થાય છે, જેમાં માનવીનું ગૌરવ હશે, લોભ અને
યુવકોને મહેનત કરવી ગમતી નથી. કાળા બજારનો વેપાર મિલકતના મહને તિલાંજલી આપી હશે, અને શોષણહીન સમાજ
વ્યાપક છે. લાંચરૂશ્વત, ભ્રષ્ટાચાર મોટા પ્રમાણમાં ફ્લાયો છે. હશે. સામ્યવાદનું આકર્ષણ તેના આદર્શમાં રહ્યાં છે. યુવકોમાં કારખાનામાં કામ લેવું મુશ્કેલ થતું જાય છે. ગામડાઓમાં રહેવું અદમ્ય ઉત્સાહ હતો. એટલી હદ સુધી કે તેમના વડીલો અથવા જવું ગમતું નથી. બધા શહેર તરફ ધસે છે અને રહેઠાણનો સામ્યવાદ વિરોધી કાંઈ ટીકા પણ કરે તો તેમને ઉધાડા પાડતા
પ્રશ્ન અતિ વિકટ બન્યો છે. માબાપને સંતાને ઉપર કાબુ નથી. ખચકાતા નહિ. લેભ અને પરિગ્રહમેહ છૂટી જાય એટલે
પ્રમાણમાં કમાણી વધી છે તેમ માજશેખ વધતા જાય છે, , આધ્યાત્મિક જીવન વિકસે, માકર્સે એમ કહ્યું કે, સામ્યવાદમાં Prosperity has created the paradox of rising expecમાનવી એટલે નિ:સ્વાર્થ બનશે કે, તેને રાજ્ય દંડની -પોલીસ tations amongst the young કે લશ્કર કે કોર્ટની જરૂર નહિ રહે. દરેક માનવી પરહિતનો
પશ્ચિમનાં સમૃદ્ધ દેશોનું અનુકરણ વધતું જાય છે. રાજવિચાર કરી વર્તશે અને રાજ્ય વિલીન થશે. State will wither કારણમાં યુવકોને રસ નથી. away દરેક વ્યકિત વધુમાં સમાજને આપશે અને પિતાની with no revolution to inspire them many young peoજરૂરિયાત પૂરતું જ લેશે. from each according to his
ple find Soviet politics dull and irrelevant and its ability, to each, according to his need. માકર્સે
leaders remote. ધર્મને વિરોધ કર્યો, પણ તે સંપ્રદાય Established Church
જની અને નવી પેઢી વચ્ચેનું અંતર વધ્યું છે. રશિયાના માકર્સની કલપના પ્રમાણે સામ્યવાદમાં સાચી માનવતાની પ્રતિષ્ઠા
નેતાઓ દુનિયા સર કરવા માગે છે. લશ્કરી ખર્ચ અનહદ વધ્યો
છે. ખોરાક અને થાય, આ ભવ્ય આદર્શ છે અને આ જ તેનું આકર્ષણ રહ્યું છે. .
જીવન જરૂરીઆતની વસ્તુઓની અછત અને " આ છે * * છે. અર્થતંત્ર કથળેલું છે. યુવકોને ભાવિમાં શ્રધા રહી નથી. ૧૯૨૩ માં લેનીનના અવસાન પછી સ્ટેલીન સત્તા પર આવ્યું. સંભવ છે આ ચિત્રમાં થોડી અતિશયોકિત હોય, પણ બહુ તેણે દમન અને અત્યાચારો કરવામાં મણા રાખી ન હતી. બીજા અતિશયોકિત હોવાને સંભવ નથી.