Prabuddha Jivan 1972 Year 33 Ank 17 to 24 and Year 34 Ank 01 to 16

SR No.: 525957
Original Sutra Author: N/A
Author: Chimanlal Chakubhai Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1972
Total Pages: 294
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 37 MB

Page 1

[૧૨]
Regd. No. MH. 117
પ્રબુદ્ધ જૈનનું નવસંસ્કરણ વર્ષ ૩૩: અંક ૧૭
મુંબઈ જાન્યુઆરી ૧, ૧૯૭૨ શનિવાર
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૭, પરદેશ માટે શિલિંગ ૧૫
છૂટક નકલ -પૈસા તંત્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ
યુદ્ધવિરામ પછી ૧૬મી ડિસેમ્બર ૪.૩૧ કલાકે બંગલા દેશના પાકિસ્તાની પણ દુનિયાના દેશ તરફથી પાકિસ્તાન ઉપર આ માટે હજી સુધી સેનાપતિ લે. જ. નિયાઝીએ બિનશરતી શરણાગતિ સ્વીકારી. ચાર - દબાણ આવ્યું નથી. જગતને આત્મા જ મરી ગયું છે એમ લાગે. દિવસ મેડું કર્યું. ૧૨ મી ડિસેમ્બરે જનરલ માણેકશાહે વિનાકારણ આપણે સર્વ પ્રકારની સહાય બંગલા દેશને આપવાનું જાહેર કર્યું છે. ખાનાખરાબી બચાવવા, શરણે આવવા હાકલ કરી હતી. યાહ્યા
પાકિસ્તાનમાં યાહ્યાખાન અને તેમના લશ્કરી સાથીઓ ખાને હુકમ મેકલાવ્યું કે છેવટ સુધી લડી લેવું. આ ચાર દિવસમાં સામે પ્રજાને રેપ ફાટી નીકળ્યું અને તે બધાને જવું પડયું. પણ યાહ્યાખાનના મદદનીશે, અમેરિકા અને ચીને કાંઈક ધમપછાડા
યાહ્યાખાનને સ્થાને ભૂત આવ્યા તેથી ત્યાંની પરિસ્થિતિમાં બહુ કર્યા, ધાકંધમકીઓ આપી. ગમે ત્યારે આપણા ઉપર આક્ર
ફેર પડતું નથી. તેમનાં પ્રવચને શાતિની કઈ રાશા અત્યારે મણ થશે એ ભય પેદા કર્યો. પ્રજાના શ્વાસ થંભી ગયા. પ્રતિ
આપતાં નથી. વેરઝેરની જ્વાળાઓ ઠારવાની તેમની મનોવૃત્તિ ક્ષણ ચિન્તા અને આતુરતાની ગઈ. પડદા પાછળ શું રમત રમાઈ,
નથી. સંભવ છે કે પાકિસ્તાનની પ્રજાને પરાજયનો જે મેટો આધાતા ગણતરીએ થઈ, ભૂહો રચાયાં, આ બધું તે બહાર આવે ત્યારે
લાગ્યો છે તે કંઠે ન પડે ત્યાં સુધી કદાચ ભૂતે માટે, વાસ્તવિકતા ખરું. અનેક અટકળો અને અનુમાન થાય છે. આપણને નિર્બળ
સ્વીકારી, વાજબી વલણ લેવું શકય ન હોય. અમેરિકા અને ચીનની માન્યા હોય, પાકિસ્તાની સૈન્યની (બિન) તાકાતની પેટી માહિતી
ચાલુ ઉશ્કેરણી પણ ભૂતના આક્રમક વલણ માટે કારણભૂત છે. હોય; ગમે તેમ, છેવટ નિયાઝીની હિંમત તૂટી, ધીરજ ખૂટી અને સાચી પરિસ્થિતિનું ભાન થયું. ૧૪ દિવસનું આ યુદ્ધ દુનિયાની તવા
- આપણી નીતિ વડા પ્રધાને અસંદિગ્ધપણે જાહેર કરી છે.
(૧) બંગલા દેશ સ્વતંત્ર દેશ છે, તેને બધા દેશની અને રાષ્ટ્રસંઘની રીખમાં યાદગાર રહેશે.
માન્યતા મળવી જોઈએ, (૨) પશ્ચિમ પાકિસ્તાનને કોઈ પ્રદેશ શરણાગતિ પછી, શ્રીમતી ઈન્દિરા ગાંધીએ ઝડપી પગલાં
આપણે ઝુંટવી લેવું નથી. પણ પશ્ચિમની સરહદ, જે ૧૯૪૮માં * લીધાં. તેમાં રહેલ પૂર્વ તૈયારી, પરિપકવ દષ્ટિ, રાજદ્વારી કુનેહ અને ઉતાવળમાં જાહેર થઈ છે, તે, ભૌલિક અને સંરક્ષણની દષ્ટિરને, બરા- . આદર્શની ભાવનાથી જગતને આશ્ચર્યચકિત કર્યું. થોડા કલાકમાં જ બર થવી જોઈએ અને તેથી તેમાં ઘટતા ફેરફાર કરી, કાયમી પશ્ચિમ મેરચે એકપક્ષી યુદ્ધવિરામની જાહેરાત કરી, યુદ્ધ ચાલુ
આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદ છેવટ નક્કી થવી જોઈએ. (૩) પાકિસ્તાન સાથે
શાન્તિમંત્રણા કરવા આપણે તૈયાર છીએ. આ મંત્રણાઓ પાકિસ્તાન રાખવાની બધી જવાબદારી યહ્યાખાનને શીરે નાખી. પાકિસ્તાનને
અને ભારત સાથે સીધી રીતે (Bilateral) થવી જોઈએ. તેમાં યુદ્ધવિરામને સ્વીકાર કર્યા સિવાય કોઈ માર્ગ હતું જ નહિ, સી ઈ ત્રીજા પક્ષની દરમિયાનગીરીની જરૂર નથી અને આપણે સહન એક જ પગલાથી આપણી શુભ નિષ્ઠાને પુરાવા આપ્યો. બંગલા કરીશું નહિ. (૪) શેખ મુજીબુર રહેમાનની તાત્કાલિક મુકિત થવી દેશની મુકિત સિવાય આપણે કોઈ આશય ન હતું અને પાકિસ્તાન જોઈએ. નને ખતમ કરવા આપણે આક્રમણ કર્યું છે એવો પ્રચાર સર્વથા
ઝુલ્ફીકાર અલી ભૂતે અપ્તરંગી વ્યકિત છે. Bathos, Bluff.
Bluster, Bankum, Brilliance આ બધું તેનામાં છે. અમેરિકા જઠો હતો, તે સાબિત કર્યું.
અને ચીન તેની પડખે હશે ત્યાં સુધી ભૂતો આપણને જંપવા નહિ - બીજું અદ્ભુત પગલું નિકસનને લખેલ પત્ર, જે આ
દે. કયાં સુધી તે પોતે ટકશે તે કહેવાય નહિ. દુર્ભાગ્યે પશ્ચિમ પાકિઅંકમાં પ્રક્ટ કર્યો છે.
સ્તાનમાં બીજી કેઈ નેતાગીરી હાલ નથી. ભૂતેએ ભારત પ્રત્યે શ્રીમતી ઈન્દિરા ગાંધીના પ્રભાવશાળી નેતૃત્વની પ્રજાએ
વેરઝેરની આગ સળગતી રાખી છે. કદાચ તેને ટકી રહેવા અત્યારે
જરૂરનું હશે. સંભવ છે, પાકિસ્તાનની પ્રજાને વાસ્તવિક પરિસ્થિતિનો કૃતજ્ઞતાપૂર્વક પ્રશંરા અને કદર કરી, જેના પ્રતીક રૂપે, રાષ્ટ્રપતિએ
પુરું ભાન થશે ત્યારે તેમને બધા ભ્રમ ભાંગી જશે અને શાતિને તેમને ભારતરત્નની પદવી અપ.
માગે વળશે. યુદ્ધવિરામ પછીના પ્રશ્નો અતિ વિકટ અને જટીલ છે.
દુનિયાના દેશે પોતાનું વલણ ધીમે ધીમે બદલાવશે. સિક્યુબંગલા દેશને મુકિત મળી એ મહાન બનાવ છે પણ ત્યાંની પરિ- રિટી કાઉન્સિલ અને જનરલ એસેલ્લીમાં શ્રી સ્વર્ણસિહ સંયમ, સ્થિતિ અત્યંત કરુણ અને ગંભીર છે. પાકિસ્તાની લશ્કરના અધ્ય
ગૌરવ અને દઢતાથી કામ લીધું છે તેની સારી અસર થવાની જ. અને પાશવી અત્યાચાર ભયાનક એળાએ મૂકી ગયા છે. વેરની
નિફસન અને તેના સલાહકાર કિસિજર ઉપર ટીકાની ઝડીઓ,
અમેરિકામાં અને દુનિયાના બીજા દેશમાં વરસી રહી છે. બ્રિટન જ્વાળા ભભૂકી ઊઠે તેમાં આશ્ચર્ય નથી. તેને કાબૂમાં રાખવાને
અને ફ્રાન્સે નિકસનને સ્પષ્ટ જણાવી દીધું છે કે તેમની નીતિ ગેરબેને અત્યારે તે ઘણે દરજજે આપણા સૈન્ય ઉપર આવી પડયો વાજબી છે. અમેરિકા જેવટ લેકશાહી દેશ છે. જાહેર મતને નમવું જ છે. આ કાર્ય અતિ નાજુક અને જવાબદારીભર્યું છે. બંગલા દેશની
પડશે. ચીન વિશે તેમ કહી શકાય તેવું નથી. ત્યાં કોઈ જાહેર ચર્ચા
નથી. અંદર શું ચાલી રહ્યાં છે તેની બહારની દુનિયાને માહિતી પ્રજામાં કાંઈ પણ અસંતેષ કે ગેરસમજણ પેદા કર્યા વિના, કાયદો
નથી. અમેરિકા કરતાં ચીન તરફની વધારે ચિન્તા કરવી પડે તેમ અને વ્યવસ્થા સ્થાપી શાંતિનું વાતાવરણ ઉત્પન્ન કરવું એ પ્રાથમિક
છે. આપણા પ્રત્યે ચીનના પ્રકોપનાં ઘણાં કારણે છે. ચીનની બધી જરૂરિયાત છે. શેખ મુજીબુર રહેમાનની મુકિત આ માટે અનિવાર્ય બાજી ઊંધી વળી. ભારતને આટલો મોટો વિજ્ય રચીન માટે અસહ્ય આવશ્યકતા છે. તે એક જ વ્યકિત પ્રભાવશાળી નેતૃત્વ પૂરું પાડી છે. તેનું અભિમાન ઘવાયું છે. તેણે એશિયામાં અને દુનિયામાં પ્રતિષ્ઠા શકે તેવી છે. તેમની મુકિત માટે આપણે જોરદાર માગણી કરી છે. ગુમાવી છે. એશિયામાં ચીન એક જ મહાસત્તા હોવી જોઈએ