Prabuddha Jivan 1970 Year 31 Ank 17 to 24 and Year 32 Ank 01 to 16

SR No.: 525955
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1970
Total Pages: 282
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 36 MB

Page 97

તા. ૧-૫-૧૯૭૦
પ્રબુદ્ધ જીવન
પ્રકીર્ણ નેંધ >> પ્રબુદ્ધ જીવન’૩૨ માં વર્ષમાં પ્રવેશ કરે છે.
પણ તકલીફ આપતી હતી. સદ્ભાગ્યે આંખની તક્લીફ હવે હળવી - જે પાક્ષિક પત્રની ‘પ્રબુદ્ધ જૈન’ના નામથી આજથી ૩૧ બની છે અને સ્વાથ્ય પણ હાલ તે પ્રમાણમાં ઠીક ઠીક ટકી રહ્યું વર્ષ પહેલાં શરૂઆત કરવામાં આવી હતી અને જેનું ૧૯૫૩ના છે. આમ છતાં આવી અનુકૂળતા કયાં સુધી કાયમ રહે તે કહી શકાય. મે માસની પહેલી તારીખથી “પ્રબુદ્ધ જીવન' એ મુજબ નામાન્તર નહિ. આ કારણે પ્રબુદ્ધ જીવનને–તેની પ્રતિભાને-કેમ ટકાવી રાખવી કરવામાં આવ્યું હતું તે શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું મુખપત્ર આજે એ મારે માટે ચિતાને વિષય બનતો જાય છે. આ ચિતા તે જ ૩૨ માં વર્ષમાં પ્રવેશ કરે છે, આ પત્ર આજ સુધી મારી સીધી કે હળવી બને કે જો સમાન ધોરણે વિચાર કરતા લેખકો અને ચિન્તકો આડકતરી દેખરેખ નીચે અતૂટ ધારાએ પ્રગટ થતું રહ્યું છે અને આ પત્ર વિષે આત્મીયભાવ દાખવતા થાય અને સમાજ અને રાષ્ટ્રની પ્રારંભથી સ્વીકારાયલી નીતિને તે આજ સુધી વફાદાર રહ્યું છે. અનેકવિધ સમસ્યાના ઉકેલમાં મદદરૂપ બને એવાં લેખે મેલતા આ પત્ર માટે પ્રારંભમાં આઠ પાનાની મર્યાદા સ્વીકારવામાં રહેવાનું મન ઉપર લે. આ પત્ર માત્ર મારું કે મુંબઈ જૈન યુવક આવી હતી. સમય જતાં તેમાં બે પાનાને વધારે કરવામાં આવેલ. સંઘનું નહિ પણ સૌ કોઈનું છે. સત્યનિષ્ઠા તેનું પ્રેરક બળ છે; આમાં પણ વધારો કરીને બે વર્ષ પહેલાં કુલ ૨૫૮ પાનાંનું વાંચન અને સમાજકોય તેનુ પરમ ધ્યેય છે. આ રીતે અમારી આ પ્રવૃત્તિને પૂરું પાડવામાં આવ્યું હતું. આગળના વર્ષ દરમિયાન કુલ ૨૭૦ જોવા તેમ જ અપનાવવા તેમને મારી નમ્ર પ્રાર્થના છે. પાનાનું અને એપ્રિલની આખરે પૂરા થતા વર્ષ દરમિયાન કુલ ૨૮૬ આચાર્ય રજનીશજી ક્યાં જઈ રહ્યા છે? પાનાનું વાંચન પૂરું પાડવામાં આવ્યું છે. આને અર્થ એ થયો કે આપણને કઈ દિશાએ દેરી રહ્યા છે? પૂરા થયેલા વર્ષના ૨૪ અંકમાં ૨૩ અંક પૂરા બાર પાનાનાં પ્રગટ
જીવન જાગૃતિ કેન્દ્રના ઉપક્રમે મુંબઈ ખાતે ક્રોસ મેદાનમાં થયાં છે. એ સુવિદિત છે કે પ્રારંભથી આજ સુધી આ પત્રના દેહને
સાંજના સમયે આચાર્ય રજનીશજીનાં તા. ૧૩ મી એપ્રિલથી ૧૭ મી જાહેરખબરો દ્વારા દુષિત કરવામાં આવ્યા નથી અને એવી કોઈ
એપ્રિલ સુધી એમ પાંચ વ્યાખ્યાન થયાં. આ વ્યાખ્યાનોને મુખ્ય આવકના અભાવે આ પત્રના સંચાલન પાછળ ખર્ચ અને બેટ
વિષય હતો “સમાજવાદ સે સાવધાન!”. આચાર્ય રજનીશજી સામવધતાં જ રહ્યા છે. આ ખેટમાં છેલ્લાં ત્રણ વર્ષથી સંઘના સભ્યોના
વાદના પુરસ્કર્તા છે એવો આપણે તેમનાં વિશે આજ સુધી ખ્યાલ તેમ જ પ્રબુદ્ધ જીવનના ગ્રાહકોના વાર્ષિક લવાજમમાં રૂા. ૩ ને વધારે
રહ્યો છે. કેટલાક સમય પહેલાં કોઈ એક પત્રકારને પ્રશ્ન “આપે કરવાથી થોડીક રાહત મળી છે. આ ઉપરાંત સૌરાષ્ટ્ર ટ્રસ્ટ તરફથી
કોણ છે એ અમને ટૂંકમાં સમજાવશે?” તેના ઉત્તરમાં તેમણે જણાપ્રબુદ્ધ જીવનને લક્ષમાં રાખીને દર વર્ષે રૂ. ૨૫,૦૦ ની આર્થિક
વેલું કે; “હું માકર્સવાદી વધતા ઈશ્વર છું.” આ તેમના કહેવાને મદદ સંઘને મળે છે, જે માટે અમે તેને જેટલો આભાર માનીએ તેટલો
આશય એ હતું કે સાધારણ રીતે માકર્સવાદી ઈશ્વરનો ઈન્કાર ઓછો છે. આ બધું હોવા છતાં આ વર્ષે પણ પ્રબુદ્ધ જીવનના સંચા
કરે છે ત્યારે તેઓ માકર્સવાદ સાથે ઈશ્વરનો પણ સ્વીકાર કરે છે. લન પાછળ સંઘને આશરે રૂા. ૩૬૦૦-૦૦ની ખેટ આવવા સંભવ છે.
હજુ ગયા વર્ષના તેમના એક વ્યાખ્યાનમાં તેમણે એ મતલબનું આ ખેટ જ્યાં સુધી પ્રબુદ્ધ જીવનની ગ્રાહક સંખ્યા સારા પ્રમાણમાં
જણાવેલું કે “હું પૂંજીપતિઓને માત્ર નહિ પણ જીવાદનો વિરોધી વધે નહિ ત્યાં સુધી હળવી થવા સંભવ નથી. પ્રબુદ્ધ જીવન કોઈ
છું, કારણ કે પૂંજીપતિઓ પૂંજીવાદના ગુલામ છે. પૂંજીપતિઓનાં મન પક્ષ કે પંથનું પ્રચારપત્ર નથી અને તેથી તેવા કોઈ અનુયાયી
સમજાવટથી બદલી શકાતાં નથી. આપણે કાતિ લાવવી બહુ જરૂરી વર્ગના ટેકાને પ્રબુદ્ધ જીવનના અનુસંધાનમાં અવકાશ જ નથી.
છે અને જરૂર પડે તે હિસાથી. ધનપતિઓ દ્વારા થતું શોષણ બહુ જ પ્રબુદ્ધ જીવનની ગ્રાહક સંખ્યા તે જ વધે કે જો સંઘના સભ્ય તેમ જ
ખરાબ વસ્તુ છે. શેષણ જવું જ જોઈએ. ધન બહુ બુરી વસ્તુ છે. ‘પ્રબુદ્ધ જીવન પ્રત્યે ઊંડો સદ્ભાવ ધરાવતા ગ્રાહકો આ બાબતમાં
પૈસે આપણા બધાના દુ:ખનું કારણ છે.” આમ સામ્યવાદી અને ઊંડે રસ દાખવે અને ગ્રાહકો વધારવાની દિશાએ કંઈક સક્રિય
પૂંજીવાદવિધી વિચારણા ધરાવતા હોવાને જેમના વિશે આપણ બને. આ પ્રકારની સક્રિયતા માટે તેમને સપ્રેમ અનુરોધ છે.
સર્વને આજ સુધી ખ્યાલ હતો એ આચાર્ય રજનીશજીએ આ વખ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ ના સંપાદનકાર્યમાં શ્રી સુબોધભાઈ એમ.
તનાં વ્યાખ્યામાં સમાજવાદ સામે લાલબત્તી ધરી હતી, એટલું જ શાહ, તેમનાં પત્ની નીરૂબહેન તથા સૌ. શારદાબહેન શાહને એક
નહિ પણ, પૂંજીવાદનું અને પૂજીપતિઓનું ભારે જોરદાર સમર્થન રાખે સહકાર મળતો રહ્યો છે. શ્રી મેનાબહેન નરોતમદાસની તબિ
કર્યું હતું, અને સાથે સાથે તેઓ રશિયાની આબાદીને ઈનકાર કરતા યત ગયા વર્ષ દરમિયાન મોટા ભાગે નરમ રહેવાથી તેઓ, ઈચ્છા
અને અમેરિકાની આબાદીની એકધારી પ્રશસ્તિ કરતા રહ્યા હોવા છતાં, બહુ ઉપયોગી થઈ શકયા નથી. શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ
હતા. આચાર્ય રજજીનીશજીનો આ વિચારપલટો તેમને વર્ષોથી જે શાહની પ્રબુદ્ધ જીવનમાં અવારનવાર પ્રગટ થતી સાંપ્રત રાજકારણની
સાંભળતા આવ્યા છે તેમને મન ભારે આશ્ચર્ય પેદા કરનારો હતા. સમાલોચના પ્રબુદ્ધ જીવનનું એક સવિશેષ આકર્ષક અંગ બનેલ
એમના કહેવા મુજબ આપણા દેશ ઉપર જે સમાજવાદ લાદવામાં છે. આ રીતે પ્રબુદ્ધ જીવનને એક સરખી સેવા આપતા રહેવા બદલ
આવ્યું છે તે અપરિપકવ રૂપને છે અને તેની સ્થિતિ અકાળે જન્મેલા આ બધા મિત્રને હું આભાર માનું છું અને પ્રબુદ્ધ જીવનને અધિ
બાળક જેવી છે. આમાંથી આપણે પાછા હઠવું જોઈએ અને આપણા કાધિક સમૃદ્ધ બનાવવામાં આ તેમ જ અન્ય મિત્રો પિતાને ફાળો આપતા રહેશે એવી તેમને મારી પ્રાર્થના છે.
દેશમાં પૂંજીવાદને પૂરેપૂરે વિકસવા દેવું જોઈએ. તેમના અભિ
પ્રાય મુજબ પૂંજીવાદના પૂરા પરિપાકથી જ સાચે સમાજવાદ | ‘પ્રબુદ્ધ જીવન ' ના સંપાદન પાછળ મારી શકિતને સમગ્ર
નિર્માણ થશે. તેમણે એવો પણ અભિપ્રાય વ્યકત કર્યો હતો કે આજે યેગ લગાડવા છતાં, તેની અનેક શૂટિઓ વિષે હું પૂરે સભાન છું.
માનવીના દ્રવ્યોપાર્જન ઉપર જે કરવેરા નાખવામાં આવે છે અને મારી પોતાની વધતી જતી મર્યાદાઓના કારણે દેશ અને દુનિયાને
જેમ દ્રવ્યોપાર્જન વધારે તેમ કરવેરા વધારે મોટા પ્રમાણમાં એવી લગતી એવી અનેક મહત્ત્વની બાબત છે કે જે અંગે “પ્રબુદ્ધ જીવન’
જે નીતિ સરકારે અખત્યાર કરી છે તેનું પરિણામ દ્રવ્યોપાર્જનની દ્વારા આવશ્યક માર્ગદર્શન આપી શકાતું નથી. છએક મહિના પહેલાં પ્રવૃત્તિને કુંઠિત કરવામાં અને બને તેટલું વધારે ઉત્પાદન કરવાનો મારી તબિયતમાં ઢીલાપણું આવેલું; છેલ્લા બે ત્રણ મહિનાથી આંખે જે આપણા દેશને આજના મુખ્ય પ્રશ્ન છે તેના વેગને ઢીલું પાડ
માનવીન
વધારે
છે તેનું પાલન