Page Text
________________
ધર્મઝનૂન ત્યાગ !
-
તા. ૧-૭–૧૯૭૦
પ્રબુદ્ધ જીવન - = શ્રીની ભકિત પણ અદ્ભુત છે. તેઓ દેશની મહાનતામાં અને તેના ઉજજવલ ભવિષ્યમાં દઢપણે વિશ્વાસ ધરાવે છે. હિમાલયની પૂણ્યભૂમિ દેશભકિતની ભાવનાના વિકાસ અને
[ ફિલસુફ - પત્રકાર વા. મ. શાહની નોંધપોથી માંથી] ભાવનાત્મક એકતા માટે એક મહાન પ્રેરણાસ્ત્રોત છે એમ મુનિજી માને છે. બદ્રીનાથ મંદિરમાં, મંદિર સમિતિ દ્વારા આયોજિત એક પ્રવચન
હિંદી જનતાએ ધર્મઝનૂનને છોડી ધર્મપ્રેમી અગર તો ધર્મપંથને સભામાં તેમણે એમ કહ્યું કે આ ક્ષેત્ર, ધર્મ અને સંસ્કૃતિનું એક
છાડી ‘નરા મનુષ્ય” બની રહેવા તૈયાર થવું જોઈએ, નહિ તે અભૂત સંગમસ્થાન છે. આ ક્ષેત્ર ધાર્મિક દષ્ટિએ તે પવિત્ર છે જ, પરંતુ આ ઝનૂન જે દેશના અને સાથે તમામ ધર્મને નાશ કરનાર થઈ ભારતીય સંસ્કૃતિનું સ્વરૂપ અહિયા દિવ્યરૂપે દષ્ટિગોચર થાય છે. પહશે. આજના હિંદી ધર્મોએ લોકોને (૧) મારામારી અને ગાળાગાળી આ રીતે આ પવિત્ર સ્થળની મુલાકાતથી મુનિજી ખૂબ જ પ્રભાવિત તથા (૨) ક્રિયાઓ અને તહેવારો અને ગુરુના નિમિત્તો બન્યો છે. એમણે સૂચવ્યું કે દેશના ખૂણેખૂણેથી દશબાર લાખ યાત્રીઓ
હરસાલ કરાવાતાં કરોડો રૂપિયાનાં બિનજરૂરી અને અનુત્પાદક અહિં આવે તો આ ક્ષેત્રની આર્થિક ઉન્નતિ પણ થાય અને દેશમાં
ખર્ચો તથા (૩) રાજકીય તેમ જ આધ્યાત્મિક પ્રગતિ માટે ઉત્તર-દક્ષિણ અને પૂર્વ-પશ્ચિમની જે ભાવના પેદા થઇ છે તેને આ
જોઈતી બુદ્ધિની નિર્મળતા અને તીવ્રતા તથા ઈચ્છાશકિત, ભૂમિનાં દર્શનથી અને આવી જાય. કેમકે હિમાલયના વિરાટરૂપનું
- એ બનેની હાનિ: આ ફળ આપ્યાં છે. અને તે છતાં હજી લોકો દર્શન કર્યા પછી એવી સંકચિત ભાવનાથી તેઓ મુકિત મેળવશે પોતે વિષમય ફળાને અને ફળ આપનાર ને છાડવા કે સુધારવા અને સાચી ધાર્મિક ભાવનાથી તેને અળગાપણાને અહં વિલાઇ
હે વિલાઇ તૈયાર નથી એના જેવું દુર્ભાગ્ય બીજું કશું હોઈ શકે? જશે. ભારતનું જો કોઇ સર્વાધિક રમણીય અને પવિત્ર સ્થળ : પાંચ વર્ષની ઉંમરથી શરૂ કરીને પચાસ વર્ષની ઉમર સુધી એક હોય તે તે હિમાલય જ છે. આ મહાન પર્વત, નાગાધિરાજમાંથી યા બીજા પ્રકારની મૂર્તિ પૂજવામાં અને મૂર્તિ અને મંદિરને લગતી પુણ્યમયી ગંગા અને જમના નીકળે છે, જે આપણા દેશને ફકત
ધામધૂમે પાછળ જેઓએ સગ્ય અને મૂડીને મોટે ભાગ પર આર્થિક દષ્ટિ થી સંપન્ન જ નથી બનાવતી, પરંતુ તેનું ધાર્મિક છે, તેવા કરોડે સ્ત્રી-પુરુષે પૈકી કેટલા એમ કહી શકશે કે તેમાં દષ્ટિએ પણ અધિક મહત્ત્વ છે. જૈન મંદિરમાં મૂર્તિપ્રતિષ્ઠાનના
અમુક ગુણ પ્રગટવા પામ્યા છે કે અમુક જ્ઞાન કે શકિત પ્રગટી સમયે મૂર્તિપ્રક્ષાલન માટે ગંગાજળને પવિત્ર માનીને તેને ઉપયોગ
શક્યાં છે? કરવામાં આવે છે. પંડિત જવાહરલાલ નહેરૂએ પોતાના વસિયતનામામાં ગંગાનાં સાંસ્કૃતિક મહત્ત્વનું વર્ણન માર્મિક શબ્દોમાં ક્યું છે.
મૂર્તિને નહિ માનનારા પણ શાસ્ત્રો, ગુરુ છે. સ્થાનિકોને માનવી આપણને ગર્વ છે!આપણે એ દેશના વાસી છીએ કે જયાં ગંગા
પાછળ જેમણે સમય અને મૂડીને વ્યય પચાસ વર્ષ સુધી કર્યા કર્યો
હોય તેવાચ્ચા પણ બતાવી શકશે કે એમનામાં હજી ચૈતન્ય જાગ્યું કે વહે છે, જે દેશનું મસ્તક હિમાલય છે, જે દેશમાં ઐષમુનિઓએ હિમાલયના પુણ્યક્ષેત્ર સમી અલકનન્દા અને ભાગીરથી પર ઘેર
મનુષ્યત્વ આવેલું કે ઉદારતા પણ આવી? તપશ્ચર્યા કરીને જ્ઞાનની દિવ્ય જયોતિ પ્રાપ્ત કરી છે, ધન્ય છે આવા
શું આ બધી ‘સપાટી પરની ધમાલ’ નથી ? વેપારમાં એક જ ભારત દેશને કે જ્યાં જન્મ લેવા માટે દેવતાઓ પણ આકાંક્ષા
વર્ષની આખરે નફાટાનું સરવૈયું કાઢયા વગર જે લોકોને ચાલવું સેવતા હોય છે.
(અપૂર્ણ) અનુવાદક :
નથી, અને જે લોકો પાંચ સાત વર્ષ લાગલગાટ નુકસાન હોવાનું
મૂળ હિંદી: શાન્તિલાલ ટી. શેઠ ડ. જ્યકિશનદાસપ્રસાદ ખન્ડેલવાલ
કે નફાની ગેરહાજરી ચાલુ રહેવાનું જોતાં એ દાંધાને છોડી દીધા
સિવાય રહી શકતા નથી તે જ લોકો ધર્મોની બાબતમાં તે કાંઈ પણ રાવણ મનને–
હિત ન સધાવા છતાં અને ઉલટું અહિત થયેલું સ્પષ્ટ જોવા છતાં (છંદ સવૈયા).
ધર્મનું પૂછડું છોડવા તૈયાર થતા નથી. એ શું એમ બતાવી આપતું. રાવણ મનને યુદ્ધ કરે છે
નથી કે હિદી જનતાની ચેતનાશકિત પર ભયંકર કાળુ જાદુ થયેલું નિત નિત રામજી સંગે,
છે? રૌતન્યને પ્રગટાવવા અને વિકસાવવામાં કારગત થઈ શકે તે જ દશ માથે લડનાર છતાં ના
ધર્મ છે; બાકી બધું પાખંડ છે, મનુષ્યજાતિનું ખૂન ચૂસનાર સેતાજીતે રામને જંગે - ... રાવણ મનને ૦
નેની ચાલબાજી છે.'
જ્યાં ચૈતન્ય પ્રગટે છે ત્યાં બુદ્ધિ પણ દાસી બનીને ચાલી રામ સંગ સેના નાની ને
આવે છે. જેનશાસ્ત્રો કે વેદ એ બેમાંનું કાંઈ નહિ ભણેલા, છેડી શસ્ત્રની શકિત, પણ ખિસકોલી ને વાનરની
તેમ જ ગુરુની પણ મદદ નહિ પામેલાએ મહાજ્ઞાની થઈ શકયા છે,
આ વાતનો એકરાર તમામ ધર્મશાસ્ત્રોમાંથી જડી આવે છે. પામ્યા અભુત ભકિત.... રાવણ મનને ૦
આજની દુનિયામાંના ગુરુઓ અને નેતાઓ જે જે કરવાનું “પ્રાણ જાય પણ વચન ન જાયે”
કહે છે તે બધું કરવામાં આવે તે પણ જનતાની મુકિત થઈ શકનાર એવી રામની નેમ,
નથી, કારણ કે તેઓ પોતે જ હજી મુકિત શું છે તે જાણી શક્યા પરમ સત્ય શી સીતા પામવા
નથી; પણ એક વાર જનતા નિશ્ચય કરે કે વધુ નહિ તે પાંચ વર્ષ અનંત નિષ્ઠા પ્રેમ........ રાવણ મનને ૦ માટે તે તમામ ગુરુઓ અને તમામ નેતાઓ વગર જ ચલાવી અડગ શૌર્યથી દાનવદલને,
લેવું તે જનતાની બંધાઈ ગયેલી બુદ્ધિ આપોઆપ છૂટી જશે, મુકિત જીતે રામ અભિરામ,
શોધવા પૂરતી મુકત થશે અને પછી મુકત થયેલી એ બુદ્ધિ ખરે લાખ દુર્ગુણો નભે સદ્ગણે
રસ્તે ગતિ કરવા પ્રેરી મુકિત મેળવી આપનાર થઈ પડશે--તે પણ યદિ પ્રાણ નિષ્કામ!... રાવણ મનને૦
આ જન્મમાં જ મુકિત ! ગીતા પરીખ
સંપાદક: ત્રિભુવન વીરજીભાઈ હેમાણી
| SR No. | 525955 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1970 Year 31 Ank 17 to 24 and Year 32 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kunvarji Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 282 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 36 MB |