Prabuddha Jivan 1969 Year 30 Ank 17 to 24 and Year 31 Ank 01 to 16

SR No.: 525954
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1969
Total Pages: 286
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 38 MB

Page 157

તા. ૧૬-૭-
પ્રબુદ્ધ જીવન
રાજનું શાસન
કંઈક એમણે નમન
*
આજ સુધી ટક્યું પણ છે.
જુએ
કરી
છે. પણ તે
ના માગણી
બાજુ ઐજ
– સાંપ્રત રાજકારણના પ્રવાહ (તા. ૫-૭-૬૯ના રોજ શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના ભેદો અનિવાર્ય છે. કારણ કે બધા કંઈ રબર સ્ટેમ્પ જેવા નથી ઉપક્રમે આપેલ વ્યાખ્યાનની નોંધ.)
હતા. દરેકનું સ્વતંત્ર અસ્તિત્વ હોય છે. બંગાળમાં મરચાની બહુભારતનાં ચાર રાજયમાં વચગાળાની ચૂંટણીઓ થઈ એ પછીની મતિ ઘણી છે. અને બધા પક્ષો વચ્ચે પાયાની સમજૂતી છે. એટલે પરિસ્થિતિ પર આપણે નજર નાંખશું. પંજાબ, હરિયાણા, બિહાર સંયુકત મરચાને લાંબા સમય સુધી વાંધો નહીં આવે એમ લાગે છે. અને પ. બંગાળમાં થોડા મહિના પહેલા ચૂંટણીઓ યોજાઈ ગઈ. શ્રી તિ બસુએ કેન્દ્ર સાથે સંઘર્ષ ઓછો કરવા કોશીશ કરી. વચગાળાની ચૂંટણીના પરિણામે હરિયાણામાં કેંગ્રેસનું શાસન કંઈક એમણે નમનું મૂકયું તે કાંઈક કેન્દ્ર પણ નમતું જોખ્યું. હવે
આમ બન્ને એક-બીજાને ઓળખતા થયા છે. એટલે તેઓ સંઘર્ષ - બિહારમાં કેંગ્રેસે ઉતાવળે ખટપટ કરી સરકાર રચી. પણ તે ટાળવાની કોશીશ કરશે જ. ટકશે નહીં એવી નિરીક્ષકોની આગાહી સાચી પડી. ત્રણ ચાર મહિના સંયુકત મરચાનું મુખ્ય ધ્યેય કેન્દ્ર સામે લોકોને અસંતોષ કેંગ્રેસે જે રાજ ચલાવ્યું તેમાં નીતિમત્તાનું કોઈ પણ ધારણ નહોતું. વધારવાનું છે. આર્થિક ક્ષેત્રે કામદાર સંબંધોને ક્ષેત્રે) એમની નીતિ તેમાં ખટપટોથી સત્તાસ્થાને ચીટકી રહેવાની અનૈતિકતા ભારોભાર અનુસારના કાયદાઓ ઘડી આ ધ્યેયને કેટલેક દરજજે અમલી હતી, તેય તે શાસન ટકી ન શકયું. બિહારના રાજયપાલે ઉતાવળથી બનાવી શકશે. જો કે શ્રી. અમુકરજી અને જ્યોતિ બસુએ શ્રી મેલાપાસવાનને સરકાર રચવા નિમંત્રણ આપ્યું. કેવળ નવા ઉદ્યોગોને આશ્વાસન આપવા પ્રયત્ન તો કર્યા છે. પણ તેમણે સ્પષ્ટ દિવસમાં જ તેમની સરકાર પણ તૂટી પડી અને રાષ્ટ્રપતિનું શાસન કહ્યું છે કે મજૂરોની માગણીઓ સંતોષવી જોઈશે. અમે તેમની આવ્યું. રાષ્ટ્રપતિનું શાસન આમ અનિવાર્ય હતું છતાંય બિહારના બધા જ પક્ષોએ રાષ્ટ્રપતિના શાસનને વખોડયું છે ને તેમાં તેમણે ઘેરાવને અદાલતે ગેરકાયદે જાહેર કર્યો છતાં યે યુનાઈટેડ ફૂટની લોકશાહીનું ખૂન જોયું છે. કેંગ્રેસ પાર્લામેન્ટરી બેડે" હમણાં બિહારમાં કોડનેશન કમિટિએ હમણાં નિર્ણય લીધો છે કે ઘેરાવ રોકવા નહીં. સરકાર રચવા ના પાડી છે. પણ સ્થાનીક નેતાઓને હજીયે મિશ્ર દુર્ગાપુરની સ્થિતિ અને હમણાં બહાર પડેલ એલ્યુમિનિયમ પ્રધાનમંડળ રચવું છે. શ્રી હરિહર સિહ વળી પાછા પોતાને બહુમતિને કોર્પોરેશનના ડીરેકટરોનું નિવેદન જણાવે છે તે પ્રમાણેની પરિસ્થિતિ ટેકો હોવાનો દાવો કરે છે. આશા રાખીએ કે કેંગ્રેસ મોવડી મંડળ હોય તે એમ જણાય છે કે કામદાર સંબંધો નહીં સુધરે. ઉદ્યોગોને આ વખતે સત્તાની લાલચમાં નહિ પડે, કારણ કે આવી સરકાર ટકે આશ્વાસન આપતા શબ્દો વચ્ચે ય અશાંતિ રહેવાની જ, કારણ કે તેમ નથી. ફરી ૧૦ દિવસમાં જ સરકાર તૂટી પડશે. તે પણ કેંગ્રેસી તેઓ અશાંતિમાં જ જીવનારા છે. પરિસ્થિતિ થાળે પડે તે તેમને નેતાઓને સત્તા માટે મેહ છૂટતો નથી.
નથી ગમતું. બિહારની આજની પરિસ્થિતિમાં સ્થિર રાજતંત્ર સંભવિત નથી.
- શ્રી. એસ. કે. પાટીલ, પૂર્વ બંગાળ અને પશ્ચિમ બંગાળ એક ફરી વચગાળાની ચૂંટણી તુરત જ ન કરવી હોય તે છ મહિના સુધી થઈ જશે અને ચીની સામ્યવાદીની ચઢવણીથી તેઓ અલગ રાજ્ય રાષ્ટ્રપતિનું શાસન રાખવાનો જ માર્ગ હવે બાકી રહ્યો છે.
બનાવશે એવો ભય બતાવે છે, પણ તેમાં અતિશયોકિત છે. પહેલાં બિહારમાં ખટપટ ને અનૈતિકતા થઈ એટલી કદાચ બીજા કોઈ તો બન્ને બંગાળ એક થાય એવો સંભવ નથી. ચીની સામપણ રાજ્યમાં નહીં થઈ હોય. વચગાળાની ચૂંટણી ત્રણ-ચાર મહિના- વાદીઓના વલણની પણ આ કેવળ દૂરગામી ભયસૂચક રજૂઆત માં જ થાય તે આ જ સ્થિતિ રહે એટલા માટે જ છ મહિના રાષ્ટ્ર- છે. નજીકના ભવિષ્યમાં એ ભય સંભવિત નથી. વળી હિન્દુસ્તાન પતિનું શાસન ચાલુ રહે એ ઈચ્છનીય છે.
કે પાકિસ્તાન આવી પરિસ્થિતિમાં પગલાં નહીં લે એમ કેમ માની બિહારની વિધાનસભા વિખેરી નાંખવામાં નથી આવી. કારણ, શકાય? કારણ કે પૂ. બંગાળ કે પ. બંગાળ સરકારો પાસે લશ્કર રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી થવાની છે. તેમના મતે કામમાં આવે એ ગણતરી નથી. સરકાર કામ જ ન કરી શકે એવી અરાજકતા પેદા થાય તે પણ હોય. વળી બે વર્ષમાં જ ત્રીજી વખત ચૂંટણી કરવી એ ઓછી વાત જુદી છે. આજે એવી સ્થિતિ નથી. ખર્ચાળ નથી. ૧૯૬૭ માં ચૂંટણી થઈ, ૧૯૬૮ માં પણ થઈ અને ૧૯૬૯ પં. બંગાળમાં પરિસ્થિતિ પ્રમાણમાં સ્થિર રહેશે. કારણકે મેરમાં પણ ચૂંટણી થાય તો ખર્ચ કેટલો બધો થાય? આમ આ રાજ્યમાં ચાને સત્તાસ્થાને રહેવું છે. પણ સ્થિરતામાં ય તેઓ મજૂરના લાભની છ મહિના કે તેથી યે વધુ સમય રાષ્ટ્રપતિનું શાસન રાખી લોકોને સ્થિર નીતિ કાયદાથી અમલમાં મૂકી શકશે. રાજયતંત્ર આપવું પ્રજાના હિતમાં છે. હું માનું છું કે સંજોગ તેમને - કેરળને યુનાઈટેડ ફૂન્ટ બંગાળ કરતાં નિર્બળ છે. કારણ કે આમ કરવાની ફરજ પાડશે.
ત્યાં બહુમતી ઓછી છે. મુસ્લિમ લીગને એણે કેવળ સગવડતા - પંજાબમાં અકાલી દળે જનસંઘ સાથે જોડાણ કરી રાજતંત્ર ખાતર લીધી છે. ત્યાં સ્થિરતા નથી. મરચાના પક્ષે જાહેરમાં એક રહ્યું છે. જો કે જનસંઘની સંખ્યા ઓછી છે, સરકાર રચાયા પછી બીજાની વિરુદ્ધ આક્ષેપ કરે છે. પરસ્પર લાંચરૂશ્વતખારીના અકાલીઓનું બળ વધ્યું છે, જનસંઘનું જોર ઘટયું છે. એટલે આજની ગંભીર આક્ષેપ થતા રહ્યા છે. શ્રી. નાંબુદ્રીપાદ ને નાણાંપ્રધાન સરકાર અકાલીની જ સરકાર છે. સરકારે હમણાં જે ભાષાનીતિ સામસામા આક્ષેપ કરી રહૃાા છે. સામ્યવાદીઓની જમણેરી ને ફેરવી તેના પરથી તે સ્પષ્ટ થાય છે. પંજાબ સરકારે પંજાબી ફરજિયાત ડાબેરી પાંખ સામસામે લડે છે. એટલે આ સરકાર લાંબે સમય કરી છે. હિંદી છોડી દીધી છે અને ત્રિભાષી નીતિને અમલ શરૂ નહીં ટકે એમ લાગે છે. વિવિધ પ્રકારના સામ્યવાદીઓ ને નક્ષલવાદીઓ કર્યો છે. આ વાત અકાલીનું જોર બતાવે છે.
વચ્ચે ફેર શો છે? આની સુંદર સમજણ થોડા વખત અગાઉ શ્રી ગુરુનામસિંહ ગંભીર પ્રકૃતિના ને જવાબદાર રાજપુરુષ ટાઈમ્સના તંત્રીલેખની બાજુના લેખમાં આપવામાં આવી હતી. છે. તેઓ સારી રીતે રાજ કરશે એવી આશા રાખી શકાય.
સામ્યવાદીઓ પણ એક બીજા સાથે ઝનૂનથી લડે છે, પણ સૌનું પ. બંગાળમાં સંયુકત મોરચાની સરકાર રચાયા પછી તેમના પાયાનું ધ્યેય એક જ છે. કેટલાક આંતરિક મતભેદ બહાર આવ્યા, ત્યારે કેટલાક એમ માનતા સામ્યવાદીઓનું જમણેરી જૂથ કે જે શ્રી. ડાંગે જૂથ તરીકે થયા કે આ મતભેદો ઉગ્ર બનશે ને મેર તૂટી પડશે. હું એમ માનું ઓળખાય છે, તે પાર્લામેન્ટરી પદ્ધતિ એટલે પાર્લામેન્ટ દ્વારા ધાર્યું છું કે જુદા જુદા રાજકીય પક્ષો સંયુકત રાજ્યતંત્ર રચે ત્યારે મત- કરવાની રીતમાં હાલ તુરત માને છે. તેને ઝોક રશિયા તરફ