Prabuddha Jivan 1969 Year 30 Ank 17 to 24 and Year 31 Ank 01 to 16

SR No.: 525954
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1969
Total Pages: 286
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 38 MB

Page 121

તા. ૧-૬-૬૯
પ્રબુદ્ધ જીવન
થવી જોઇએ. કડક કાયદાને કારણે આપણી જાત પર જે નિયંત્રણ વાતો કહીને જ બેસી ન રહ્યો, પરંતુ બે દિવસ બાદ પિતાની પુત્રીની રાખવું પડે છે તેને લીધે માનવ-પ્રકૃતિનાં અમુક તો અંદર અંતિમ ક્રિયા વખતે પોતાના ઉમદા વર્તન દ્વારા તેણે એ વિચારોને છૂપાઇને પડી રહે છે, પરંતુ એ તો તક મળતાં બહાર ધસી સાકાર સ્વરૂપ આપ્યું, આવ્યા સિવાય રહેતાં નથી, અને ત્યારે જ માણસના ખરા સ્વરૂપની દેવળમાં દાખલ થઈ પિતાની પુત્રીના ખુલ્લા કોફીન પર પિછાન થાય છે. આટલા સદ્ગુણી દેખાતા છોકરામાં કાંઇક એવું હોલ્ટે સફેદ ગુલાબને ગુરુએ મૂકો અને પાછા ફરી ત્યાં એકત્રિત
અનિષ્ટ દબાયેલું પડ્યું હતું કે જેને તે પોતે કદી પ્રદશિત કરી થયેલા ૧૫૮ શકચત લો તરફ શાંતિપૂર્વક નજર ફેરવી. અચાનક શકયો નહોતે.
નિસ્તબ્ધ વાતાવરણમાં છોકરાના પિતાના આગમનથી ઘેડ સળકોઇ તદન સારું નથી તેમ કેઇ તદૃન ખરાબ પણ નથી. વળાટ થયે. હળવે પગલે ખંડ વીધી કુની પોતાની નજીક આવી સૌ માનવપ્રાણી છે. કોઇ પિતાની જાત પર સંયમ રાખી શકે પહોંરયો કે હોલ્ટે તેને હાથ પકડી લીધે. મૃત બાળકીના કોફીન છે, પરંતુ આ સંયમ કોઇ કેળવાયેલી દઢતા કે સમર્થ આત્મશકિત પાસે ઊભા રહી ગયેલા આ બંને દુ:ખી પિતા એકબીજાને આશ્વામાંથી ઉદ્ભવેલે જણાતું નથી, પરંતુ સમાજમાં સારા દેખાવાની સન આપવા જાણે શબ્દો શોધી રહ્યા હતા! આવેગમય વૃત્તિમાંથી જન્મેલો હોય છે. આ કિશોરના માબાપ કુનીએ ભારે હૈયે પિતાની બેઠક લીધા પછી હોલ્ટ ત્યાં ઉભેલા ધર્મપ્રિય આદર્શ નાગરિક છે એમાં કોઇ જ શંકા નથી, પરંતુ પિતાના સમુદાયને ઉદ્દેશી બોલ્યો, “હું લગભગ પણા કલાકથી મારી વહાલી પુત્રની બાલ્યાવસ્થાથી જ તેની ઝીણી ઝીણી વર્તણૂક પાછળની પુત્રીના શબ પાસે ઉભો છું એ આપ સૌ જાણે છે. ગમગીનીની મોદશાને સમજવા જેટલા શિક્ષિત કે ઊંડી દષ્ટિવાળા ન કહી શકાય. આ ગંભીર પળોમાં હું આપની પાસે એટલી જ અપેક્ષા રાખું છું કે સ્કૂલમાં વિદ્યાર્થી તરીકેની તેની તેજસ્વી કારકીર્દિ માટે કે ચર્ચમાં વધુ વખત અહં શેકમગ્ન દશામાં ઉભા રહેવા કરતાં, આપ સૌની તેની ઠાવકી રીતભાત માટે માબાપ હમેશાં ગર્વ લેતા હોય છે, પરંતુ પાસે તો તક છે તે આપનાં બાળકોના વિકાસ તરફ પિગ્ય લક્ષ તેમને સ્વપ્ન ય ખબર હોતી નથી કે તેની દેખીતી આ સારી રીત- આપે.” ભાત જ તેમના માટે એક દિવસ ગંભીર ચિંતાનો વિષય બની જશે. ટાટાઈનાએ પણ અદભુત આત્મસંયમ બતાવ્યા. “ ત્રણ
બાળકો આજ્ઞાંકિત, ડાહ્યાડમરાં બને એવો જેડ આગ્રહ વર્ષ સુધી અમારા જીવનને જેણે કલ્ફાલતું રાખ્યું એવી પુત્રીની રાખવાથી કોઈ શુભ સ્થાયી પરિણામ આવી શકતું નથી. અલબત્ત, માતા બનવાનું મને સદભાગ્ય સાંપડયું હતું. કુની દંપતી માટે મારે આવા વલણથી બાળકો ઉપરથી જરૂર સારા દેખાય છે. કેટલીક હમદર્દીપૂર્વક કહેવાનું કે પંદર વર્ષ સુધી પોતાના પુત્રને ઉછેરી વાર બાળકોનું વડીલો તરફ વિદ્રોહી વન હોય છે. તેના ઊંડાં મૂળને મેટો કર્યો અને રાતોરાત જ તેમને આ કલંક લાગ્યું.”, “ખૂની ” સમજ્યા વગર તેને સજા કરવી, ઇદડવા કે વારંવાર ટોકીને તેને | શબ્દપ્રયોગ તેણે બહુ સમજપૂર્વક દૂર રાખે. તેના ગુનાનું ભાન કરાવવું – આમાંની કોઈ પણ રીતે બાળકને સાચે પેન્સિસ્વી રાજ્યની સ્મૃસિપિલ કોર્ટમાં બાળગુનેગાર નાગરિક બનાવવામાં ઉપયોગી નીં થાય. કેટલાક કિસ્સામાં શિક્ષા વિભાગમાં આવા કેસને તપાસ્યા બાદ તેને બાળગુના સુધારક સંસ્થામાં અનિવાર્ય બને છે, પરંતુ એ વડીલોના એવા શ્રેષ્ઠતાના દાવા સાથે મોકલવામાં આવતો. ગુનેગાર જે માનસિક રીતે અસ્થિર જણાય હોવું ન ઘટે કે “અમારા જેવા આબરૂદાર મા–બાપનાં તમે આવાં તે તેને ગાંડાની હોસ્પિટલમાં મૂકવામાં અાવતે. કવાર્ટર સેશન્સ દુષ્ટ સંતાને પાકયાં'. અમે સારા ને તમે ખરાબ એમ બે પક્ષ પડયા કોર્ટમાં જે તેની ઉપર કામ ચલાવવામાં આવે તો તેને પુખ્ત ઉમરને સિવાય જીવનમાં ઉભી થતી ગૂંચને સાથે મળીને ઉકેલવી, તેમ જ ગણીને કદાચ તેને આજીવન કેદ અથવા મૃત્યુદંડની શિક્ષા કરવામાં તેમાંથી નીપજતાં સારાં માઠાં પરિણામોને પણ ખેલદિલીપૂર્વક સાથે આવત. રહીને જ ભેગવવા- આ જ સાચું વલણ છે.”
કુનીના કેસમાં જજ જે. સીડની હાફમેને વિશિષ્ટ પદ્ધતિ તીવ્ર અને ઊંડા મનેમંથનને અંતે પ્રગટેલા હલ્ટના આ નિવે
અપનાવી. કોર્ટના પિતાના મનોવૈજ્ઞાનિક સાથે તેણે બહારના બીજા દને વાચકોના દિલને હચમચાવી મૂકયા.
બે મને વૈજ્ઞાનિકોને બચાવપક્ષની તપાસ માટે બોલાવ્યા. તપાસને તેણે આગળ લખ્યું, “તમે એમ ન માનશે કે હું કોઈ ભાષણ
અંતે જાહેર થયું કે છોકરો માનસિક રીતે અસ્થિર નહોતે, પરંતુ આપવા બેઠો છું કે આદર્શોમાં રાચવાને રસાસ્વાદ માણી રહ્યો છું.
આંતર આવેગ અને નૈતિક બંધને વચ્ચે અટવાઈ આખરે ઊર્મિમારા દિલને તે કારી ઘા લાગ્યો છે અને એટલે જ આપ સૌને
વશ થઈ ગયે હતો. જાતીયતાની દષ્ટિએ હજી તે કાશે અને દબાયેલે નમ્રતાપૂર્વક ચેતવું છું કે સાપનાં બાળકોની પહેલેથી જ યોગ્ય સંભાળ
હતો. તેનું જાતીય જ્ઞાન સ્કૂલમાં શીખવેલી બાયોલોજીની કેટલીક રાખો. છેલ્લે મારે રોટલું જ કહેવાનું છે કે કોર્ટ આ કિરસાને થોગ્ય બાબતે સુધી જ મર્યાદિત હતું. આ વિશે માબાપ પાસેથી તેને કાંઈ
ન્યાય આપે. છોકરાને આ કૃત્ય કરતા મેં નજરે જોશે હોત તે જાણવા મળ્યું નહોતું, આ કેસને નિષ્ણાતોએ બાળગુનાની કોર્ટમાં તેને મારી નાખવાનું મને પણ મન થઈ આવત; પરંતુ માનવસહજ
ચલાવવા ભલામણ કરી. નબળાઈને કારણે જે બને છે તે જ આ દેકરાથી ભૂલથી થઈ ગયું ચુકાદો આપતા પહેલાં જ હેમેને હોલ્ટને પત્ર મોટેથી છે. જે બન્યું તે તે મિથ્યા થવાનું નથી જે માટે આદિમાનવ વાંચ્યો. આ વખતે હૈંટ કૅર્ટમાં હાજર હતા. પત્રમાં એક સ્થળે તેણે જેવી વેરવૃત્તિ રાખવાને બદલે આપણે તેના પ્રત્યે સહાનુભૂતિ લખ્યું હતું. “સમાજે ગુનાઓ થતા અટકાવવા અથવા તે તેનું બતાવી કાંઈક મદદ કરીએ એ જ હું ઉચિત ધારું છું.
પ્રમાણ ઘટાડવા પ્રયત્ન કરવો જોઇએ, પરંતુ અમુક બની ગયેલી
લિ. એક દુ:ખી પિતા.” વસ્તુઓ જે મૂળમાંથી પાછી સુધરી જ શકે તેમ ન હોય ત્યાં અમુક હલ્ટના આ વિધાન | સમન અગાઉ પણ સમાજશાસ્ત્રીઓ- સજા તે થવી જ જોઇએ એ ડ આગ્રહ રાખવો ન જોઇએ. એ, માનસશાસ્ત્રીઓએ તેમ જ ધર્માચાર્યોએ કરેલું જ હતું, એટલે શિક્ષા ગુનાના બદલારૂપે નહીં પરંતુ ગુનાઓ થતાં અટકાવવાની આ બધા કાંઈ તદ્દન નવા વિચારો નહોતા. પરંતુ અત્યારે તે તીવ્ર તાલીમરૂપે થવી ઘટે. અસરકારક એટલા માટે જ નીવડયા કે આ વિધાને રજૂ કરનાર
એક વસ્તુને આપણે પોતે જ બરાબર ન સમજી શકતા હોલ્ટની પિતાની જ પુત્રી એક માનવીની ભૂલને ભેગ બની હતી હોઇએ તે આપણે બીજાને કઇ રીતે કહી શકવાના? આ કિસ્સાના અને એની અંતિમ ક્રિયા પણ હજી બાકી હતી. હોલ્ટ કેવળ માટી પ્રેરક બળાને પિછાનવા એ એકદમ સરળ નથી. આમ જુઓ તે