Prabuddha Jivan 1968 Year 29 Ank 17 to 24 and Year 30 Ank 01 to 16

SR No.: 525953
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1968
Total Pages: 268
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 33 MB

Page 247

Regd. No. M H. 117
વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૭
T
પ્રબુદ્ધ જૈન’નું નવસંસ્કરણ વર્ષ ૩૯ : અંક ૧૫
બુદ્ધ જીવન
મુંબઈ, ડીસેમ્બર ૧, ૧૯૬૮, રવીવાર
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર પરદેશ માટે શિલિંગ ૧૫
છૂટક નકલ ૪૦ પૈસા - તંત્રીઃ પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા
પ્રસન્ન જીવનસંધ્યા
[ એક કુળવધૂએ પોતાના સ્વર્ગસ્થ શ્વશુરને આપેલી ભાવભરી અંજલિ –- તંત્રી.]. ' ઉઘડતા પ્રભાતે આકાશમાં સુરમ્ય રંગેની જે શેભા પ્રગટે ઘણાં સુંદર પાસાઓનું અવલોકન કરવાનું સૌભાગ્ય મને મળ્યું, છે તેવી જ બલકે ઘણીવાર તેથી પણ વધારે નયનમનહર અને મનને જેથી મારા જીવનઘડતરમાં પણ મહત્ત્વને સહયોગ મળે. મારા પ્રસન્નતાથી ભરી દેતા રંગેની રંગોળીઓ સંધ્યા સમયે પણ જોવા મળે દિયરના મૃત્યુ પછી બીજે જ દિવસે કાઉન્સિલ મિટિંગમાં તેઓએ છે. કુદરતમાં આ નિયમ છે જ, તેમાં કશો ફરક પડતો નથી. તે માનવ હોજરી આપી. લોકો એમને જોઈને આશ્ચર્યમાં પડી ગયા. ત્યારે જીવનમાં પણ આ નિયમને કેમ લાગુ ન પાડી શકાય? તે વિચાર ઘણીવાર તેમણે કહ્યું કે પુત્રમૃત્યુનો પ્રસંગ મારો અંગત હતો, પણ આ તો આવે છે. માનવજીવનની પ્રભાત અને સંધ્યા બેહ શાંત, રમ્ય, મધુર જાહેર સેવાની મારી ફરજ છે. તેની વચ્ચે મારો અંગત પ્રશ્ન કેમ અને આલ્હાદક કેમ ન બનાવી શકાય? જીવનપ્રભાત તે લગભગ આડો આવી શકે?” બધાનાં મધુર, પ્રસન્ન અને આનંદિત હોય છે. બચપણ નિર્દોષ છેલ્લા કેટલાંક વર્ષોથી જાતજાતનાં ઓપરેશન એમનાં શરીર આનંદ કિલ્લલમાં વીતે છે. સુંદર, નિર્દોષ, તંદુરસ્ત બાળક કિલ- પર કરવા પડેલા અને જાતજાતનાં રગેએ શરીરમાં ઘર કર્યું હતું. કિલાટ કરે, હસે, રમે, આદિ એની પ્રત્યેક બાલસુલભ ચેષ્ટાઓ પોતે તે બધાને શાંત રાખવા માટે તેઓએ બે રસ્તાઓ અપનાવ્યા હતા. પણ આનંદમાં મસ્ત બનીને માણે છે, અને બીજાઓને પણ એટલો જ એક તો સતત કાર્યમગ્ન રહેવું, અને બીજું વિનોદવૃત્તિ વડે- હાસ્ય આનંદ આવે છે. આનંદમય જીવનપ્રભાત એ
અને મજાકથી - મનને હળવું રાખવું. પિતાનાં કુદરતી બક્ષિસ છે. પરંતુ જીવનસંધ્યાને એટલી જ '
ખખડી ગયેલા અને રોગોથી ભરપૂર શરીર પ્રત્યે આનંદમય અને રળિયામણી બનાવવા માટે સ્વયં
તેઓએ ભરપુર અનાસકિત કેળવી હતી, દઢ મનેપુરુષાર્થ સાધવો પડે છે અને તે માટે જીવન
બળથી જ શારીરિક દુ:ખ સહ્ય બનાવી શકયા મધ્યાન્હ અને ઢળતી સાંજે સતત જાગૃતિ,
હતા. ઘણીવાર મજાકમાં તેઓ કહેતા કે “મારા બધપૂર્ણ જાગૃતિ, પ્રત્યેક વિચારો અને કર્મોમાં
શરીરમાં રહેલા રોગો સાથે હું વાત કરું છું, જાગૃતિ સેવવી જરૂરી બને છે. તો જ જીવન
અને તેમને સલાહ આપું છું કે તમે છાનાસંધ્યા, જીવનપ્રભાત જેટલી ઉમાળી અને
માના બેસી રહે. જો જરાપણ ગરબડ કરશે પ્રસન્ન બનાવી શકાય છે. અને એ રીતે
અને મને દુ:ખ દેવાનું કરશો તો હું મરી જઈશ, કુદરતનાં રંગે એની શોભા અને સંગીત જોડે
મારા શરીરને બાળી મૂકવામાં આવશે, એટલે માનવજીવન પિતાને તાલ મિલાવી શકે છે,
સાથે તમે પણ બળી જશે. હું તો પાછો ફરી સંવાદિતા સાધી શકે છે. આવી સંવાદિતા જેઓ
જન્મ લઈશ, પણ તમે તે સદાનાં બળી સાધી શકયા છે તેઓ જીવનને જીતી ગયા છે.
જશે. માટે જો જીવતા રહેવું હોય તે ચૂપ મારા પૂ. પિતાતુલ્ય સસરાજી શ્રી મંગળદાસ
બેસી રહો.” એમની વિનોદવૃત્તિએ ઘણીવાર પકવાસા આવા મહાનુભાવમાંના એક હતા.
રાજકારણના કડવા વિખવાદ ટાળવામાં, તેમ જ તેમનાં નિકટનાં આત્મીયજન તરીકે અમારે * શ્રી મંગળદાસ પકવાસા કે સંસ્થાકીય અને પારિવારિક ઝઘડાઓના એકલાને જ આ અનુભવ નથી પરંતુ તટસ્થ દષ્ટિથી જોનારા ઉકેલમાં મહત્ત્વનો ભાગ ભજવ્યું છે. ગમે તેવા ગંભીર અને સંગ સૌ કોઈને સ્પષ્ટ દેખાય તેવું પ્રસન્ન એમનું જીવન હતું. એક વાતાવરણમાં તેઓ સરળતાથી હાસ્યનું મેજું ફેલાવીને વાતાવરણને કુલવધૂ તરીકે આ ઘરમાં ૩૦ વર્ષ પહેલાં મેં પગલાં માંડયાં. તેઓએ હળવું બનાવી શકતા હતા, અને અપેક્ષિત શાંતિ અને સમાધાન મને પુત્રવધૂ તરીકે જ નહીં પરંતુ સાથે સાથે બીજા પુત્ર તરીકે નજીક આણવામાં મદદરૂપ થતા હતા. તેઓ હંમેશા કહેતા કે કાતઅપનાવી લીધી હતી. તે વખતે તાજેતરમાં જ મારા એકનાં એક રનું કામ સહેલું છે, એકમાંથી બે જલદી થઈ શકે છે, પણ તેમનું કામ દિયરનું યુવાનવયે અચાનક અવસાન થયું હતું. તેને કારણે આઘાત કરીને તૂટેલાને જોડવાનું કામ કરવું તેમાં સાચી જીવનકલા સમાયેલી છે. સમતાપૂર્વક જીરવવા તેઓ કહેતા કે “મારા એક પુત્રે તેઓ બેગ્નેસ્ટેટ લેજીસ્ટ્રેટીવ કાઉન્સિલનાં પ્રમુખ હતા ત્યારે ઘરમાંથી વિદાય લીધી, અને બીજા પુત્રે ઘરમાં પ્રવેશ કર્યો. સભાગૃહમાં નેન - કોંગ્રેસી લોકોની બહુમતિ હતી, તે છતાં પરમેશ્વરે મને કશી ખોટ પડવા દીધી નહીં.” દુ:ખમાં પણ અધ્યક્ષસ્થાને તેઓને ચૂંટવા પાછળ બધા પક્ષની તેમના પ્રત્યેની સમાધાન અને સ્વયં આશ્વાસન કેમ મેળવી લેવું તેની ચાહનાં હતી) એટલે અવારનવાર કાર્યવાહીમાં વિક્ષેપ કરવાનું કામ કલા તેઓને અવગત હતી. એમનાં જીવનનાં આવા બીજા ઘણાંઓએ નિયમપૂર્વક માથે લીધું હોય તેમ લાગતું. તે છતાં તેવા