Page Text
________________
૨૨૬
:
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧-ર-૧૫
કક્ષાના લેકોનાં નામે સૂચવવામાં આવ્યાં. તેમને સંપર્ક કાર્ય- વૈદિક ગ્રંથમાંથી પશુબલિનિષેધના સમર્થનમાં પ્રમાણે તારવીને તે કરો દ્વારા સાધવામાં આવ્યો. પૂ. મુનિશ્રી સંતબાલજી સાથે તેમની સાથે યુકિત, તર્ક, અને યુગદષ્ટિપૂર્વક એક લેખ તૈયાર કરવા, જેથી મુલાકાત કરાવવામાં આવી. વિચારકોમાં ગૌડીયમઠના સંન્યાસી શ્રી પંડિતેને આપણી વાત ગળે ઉતરાવી શકાય. (૪) દુર્ગાપૂજાના દિવભકિતવિલાસતીર્થ પોતે ન આવી શક્યા, પણ તેમણે પોતાની આ સેમાં જ્યાં જ્યાં ખાનગી રીતે પશુબલિ અપાતું હોય ત્યાં પણ તે કામમાં સહાનુભૂતિ બતાવી. આચાર્ય પ્રાણકિશોર ગોસ્વામીએ પિતા- લોકોની પાસે સમિતિ દ્વારા એક ડેપ્યુટેશને જઈને રામજાવવાનો પ્રયત્ન નાથી બનતે સહયોગ આપવાની ઇચ્છા દર્શાવી. જ્યોતિ બાબુ ઘોષે કર (૫) કાલીઘાટ ઉપર પૂજાના દિવસેમાં સમિતિના કેટલાંક ભાઈઆ કાર્યમાં પૂરતો સહગ આપવાનું સ્વીકાર્યું. જાણીતાં વિદુષી બહેને બહેનોએ સાત્ત્વિક પૂજાના પ્રતીકરૂપે ફળાદિ લઈને માતાની આગળ શ્રીમતી ચિત્રિતાદેવી ગુપ્ત અને શ્રીમતી પુષ્પાદેવીએ પશુબલિ
ધરાવવા, જેથી બંગાલી લોકોને આપણી લાગણીને ખ્યાલ આવે. નિષેધના કામમાં રસપૂર્વક ભાગ લેવાનું મંજૂર કર્યું. અમલ કાંતિ
આમ ઉપર્યુકત વાતોને અમલમાં લાવવા માટે કલાકાર પાસે દુર્ગા
પૂજા અને કાલીપૂજાના જુદાં જુદાં બે પેસ્ટ તૈયાર કરાવ્યાં. ઘોષ (પત્રકાર), ઘટન્બાબુ (પત્રકાર), સ્વામી આનંદ, અને ભરત
એક જ પોસ્ટરમાં સાત્ત્વિક પૂજા અને તામસી પૂજા નાં બન્ને ચિત્રો મહારાજ (રામકૃષ્ણ મિશનના સંન્યાસી) કાલીમંદિરના પુરોહિત શ્રી શાનિત ચિતરાવવામાં આવ્યા અને એ પોસ્ટરો પણ ખાસ ખાસ લત્તાઓમાં કુમાર ભટ્ટાચાર્ય વગેરેએ આ કામમાં સહાનુભૂતિ બતાવી. પંડિતમાં ચડવામાં આવ્યાં. પંડિતોની સભામાં રજૂ કરવા માટેનો લેખ હિંદીમાં $. ગૌરીનાથ શાસ્ત્રીએ પોતે આવીને આ અંગે વિચારવિમર્શ કર્યા
તૈયાર કર્યો છે, બંગાલીમાં તેનું ભાષાંતર થાય છે. ત્યાર પછી બન્ને
પુસ્તિકાઓ છપાવવામાં આવશે. પંડિતસભાનું આયોજન પણ ટૂંક પછી પંડિતની સભાનું આયોજન કરવાનું સૂચવ્યું. પં. વસંતકુમાર
સમયમાં નકકી થવાની વકી છે. ચટ્ટોપાધ્યાયે પશુબલિનો સાચો અર્થ અને ક્રમે-કમ સાત્ત્વિક બલિના
દુર્ગાપૂજા વખતે કેટલેક ઠેકાણે ભવાનીપુર વિભાગમાં ખાનગી વિધાનનું સમર્થન કર્યું. આર્યસમાજી પંડિતોએ પણ આ કામમાં
પશુબલિ થવાનું છે એમ સાંભળી શ્રી જ્યોતિબાબુએ કરેલ ભલામણ સહયોગ આપવા કહ્યું. પ. ભગવાનદત્તજી જોશીએ પણ પશુબલિ
પ્રમાણે કેટલાક વિચારક અને પશુબલિમાં નહિ માનનાર બંગાલી નિષેધના કામમાં પોતાને રસ છે એમ જણાવ્યું. અર્ધરાજકીય ક્ષાના
લોકોને સમિતિના સભ્યો મળ્યા અને છેવટે પશુબલિ આપનાર લોકોમાં કલકત્તાના શેરીફ શ્રી મેહનકુમાર મુખરજીએ તથા કલકત્તા કોરપોરેશનના મેયર શ્રી ચિતરંજન ચેટરજીએ પોતે કાલીભકત
કુટુંબના આગેવાનોને મળ્યા. તેમને સમજાવવાનો પ્રયાસ કર્યો. પરંતુ હોવા છતાં સાત્ત્વિક બલિનું જ પ્રચલન ધણા વર્ષોટી કરેલ છે, અને
તેમણે પહેલેથી નકકી કરેલ હોઇ આપણી વાત સ્વીકારી નહિ. આ કાર્યમાં બનતો સહયોગ આપવાનું જણાવ્યું છે. બંગાલી આમ
પૂજાના દિવસે કાલીઘાટ ઉપર કાલીમંદિરે સાત્ત્વિક પૂજાના પ્રતીક જનતાના સંપર્ક માટે પૂ. મહારાજશ્રીએ બંગાલી અને હિંદીમાં એક રૂપે ફળાદિ ધરાવવા માટે સમિતિનાં કેટલાંક ભાઈબહેને ગયાં હતાં અપીલ બહાર પાડી, તેની સાથે એક‘સંમતિપત્રક પણ જોડવામાં આવ્યું, અને એની પૂજારીઓ ઉપર સારી અસર થઇ હતી. જે ભાઈબહેનો એ વાંચીને કેટલાક બંગાલીજને મહારાજશ્રી પાસે પ્રેરાઈને આવ્યા.
ત્યાં ગયાં હતાં, તેમણે જોયું કે સાત્ત્વિક પૂજાના પ્રતીકરૂપે ફળઅને તેમણે કહ્યું કે અમે ઘણાં વર્ષોથી બહુ હિમ્મતપૂર્વક અમારા
પુષ્પાદિ ધરાવનાર લોકોની પણ મોટી લાઈને લાગી છે. આમ કુટુંબમાં પશુબલિ બંધ કરેલ છે, તેથી અમારું કાંઈ અમંગળ થયું નથી. એમાં મુખ્યત્વે શ્રી ધીરેન્દ્રનાથ લાહા અને રણજીતકુમાર
પશુબલિના વિરોધમાં આમપ્રજામાં લાગણી પેદા કરવા માટે જુદા ભટ્ટાચાર્યના નામો ઉલ્લેખનીય છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે, અમારા જુદા ઉપાયો કરવામાં આવ્યા છે. આ સાહસથી પ્રેરાઈને ૧૦-૧૨ કુટુંબોએ આ કુ.થા બંધ કરી છે.
- એવું પગલું બીજું પગલું
આમ એક બાજુથી આમજનતાને કેળવવા માટેના પ્રયત્ન આ રીતે આમજનતાના સંપર્ક માટે જુદી જુદી વ્યકિતએ કરવામાં આવ્યા છે. બીજી બાજુથી હસ્તાક્ષરપત્રક પર સહીઓ દ્વારા છપાયેલ પશુબલિનિષેધક પત્રક ઉપર સહી કરાવવાનું લેવાનું કામ વેપારીઓ, કારખાનેદારો અને બહેનને સોંપવામાં કામ ચાલતું હતું. પરંતુ આ વિચારને લોકોને હૈયે પહોંચાડવા
આવ્યું છે. આ રીતે કમમાં કમ ૫ હજાર બંગાલીજનેની સહીઓ માટે એક અહિસાસંમેલન યોજવાનું નકકી થયું. એનું ઉદ્ધાટન એનીમલ વેલફેર બેર્ડના ચેરમેન શ્રીમતી રૂકિમણીદેવી અરું
મેળવી શકાય તો આપણે કોરપેરેશન ઉપર પણ દબાણ લાવી
શકીએ, અને પછી સરકાર ઉપર પણ જનમતનું દબાણ લાવી ડેલના હસ્તે થયું. એના પ્રમુખ થયા કલકત્તા કોર્પોરેશનના મેયર
શકીએ. ત્રીજી બાજુથી કાલીમંદિરના પ્રબંધકોની રોવાયરસકમિટીના શ્રી ચિત્તરંજન ચેટરજી. સ્વાગતાધ્યક્ષ શ્રી સુકમલકાંતિ ઘોષ હતા. વિશેષ અતિથિ તરીકે શ્રી કેશવચંન્દ્ર બસુ (સ્પીકર), શ્રી જતીલાલ
હોદ્દેદારોને પણ આ અંગે સમિતિ તરફથી પત્ર લખાયો હતો અને માનકર, શ્રી ગુલામરસૂલ કુરેશી (ભા. ન. કાં. પ્રા. સંઘના કાલીમંદિરના પૂજારીને સમિતિના ભાઈએ આ અંગે રૂબરૂ મળવા ગયા . પ્રમુખ), હતા. આ અહિંસા સમેલનમાં બે ઠરાવે સર્વાનુમતે પસાર ,
હતા. ત્યારબાદ સમિતિના સભ્ય સેવાયતકમિટીના મંત્રીને મળવા - કરવામાં આવ્યા, જેમાંથી એક ઠરાવ કલકત્તામાં પશુબલિની કુપ્રથા
ગયા હતા અને તેમણે કહ્યું છે કે, અમારી મીટિંગ મળશે ત્યારે તેમાં વહેલી તકે બંધ કરવા અંગેને હતે. બધા જ વકતાઓએ ભારત , જેવી ધર્મપ્રધાન ભૂમિમાંથી પશુબલિ સદંતર બંધ થવા ઉપર ખૂબ
પશુબલિનો પ્રશ્ન જરૂર રજુ કરીશું. આશા છે કે એ લોકો આના ભાર મુક્યો હતો. અહિસાસંમેલનના પ્રત્યાધાતો બહુ જ સારા
ઉપર ગંભીરતાથી વિચારશે. સેવાયતકમિટીના લોકો પંડિતોના પડ્યા. બંગાલી લોકોમાં અને ખાસ કરીને કાલીમાતાના ભકતો અને
મંતવ્ય ઉપર પણ આંધાર રાખે છે, તેથી પંડિતોને આપણા વિચાપંડાઓમાં વિચારચેતના આવી.
રને અનુકૂળ અભિપ્રાય થઇ જાય, એ માટે પેલો લેખ પંડિતોની ત્રીજું પગલું
સભામાં રજૂ કરાશે. આ પણ એક સારી તક છે; જે લોકમત, આ પછી' પશુબલિનિષેધક સમિતિની મીટિંગૅમાં એમ નકકી - અનુકૂળ થઈ જાય તે ઝડપથી આ કાર્ય સફળતાપૂર્વક પાર પડી થયું કે, (૧) દુર્ગાપૂજા અને કાલીપૂજા ઉપર અહીંઆ ખૂબ જ પ્રમાણમાં શકે. તે ઉપરાંત એક એવી પણ છેજના છે કે આમપ્રજામાં જે પશુબલિ અપાય છે, તેને અટકાવવા માટે પ્રેરણાદાયક પાસ્ટર ચેડા- વહેમ અને ભય પ્રવર્તે છે, તે દૂર કરવા અને અનુકૂળ હવા વીને લોકલાગણી પેદા કરવી. (૨) સિનેમા સ્લાઈડ, પશુબલિનાં
ફેલાવવા માટે એક મેળાવડો યોજીને તેમાં પશુબલિ જેમણે બંધ કર્યું કરુણદશ્ય બતાવતી ફિલ્મ અથવા ‘વિસર્જન' જેવાં નાટો બતાવીને
છે તેમને સત્કારવામાં આવે, અને પશુબલિનિષેધ–સમર્થક બંગીય લોકોને પશુબલિનિષેધ માટે અભિમુખ કરવા. (૩) લોકોને સાત્ત્વિક
વિદ્વાનોનાં ભાષણ કરાવવામાં આવે. પૂજાની પ્રેરણા મળે એ માટે બંગાળના તથા દેશના હૈયાત અને બિનહૈયાત ઉચ્ચ ગણાતા વિચારો અને સુધારકો અભિપ્રાયોની
આમ ચારે બાજુથી શાન્ત ગતિએ અને અહિંસક રીતે પશુએક પુસ્તિકા બહાર પાડવી, તેમ જ શાકતરદાયના તેમ જ બલિ નિષેધ આંદોલન ચાલી રહ્યું છે.
મુનિ નેમિચન્દ્ર
માલિક: શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંધઃ મુદ્રક પ્રકાશક: શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, પ્રકાશન સ્થળ : ૪૫-૪૭, ધનજી સ્ટ્રીટ.
મુબઈ-૩, મુદ્રણસ્થાનઃ ધી સ્ટેટસ પીપલ પ્રેસ, કોટ, મુંબઈ.
| SR No. | 525950 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1965 Year 26 Ank 17 to 24 and Year 27 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kunvarji Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 31 MB |