________________
૧૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૫-૧૫.
જોશી અને તેને ‘પેટોનેજ' આપતા મહાનુભાવ વચ્ચે પ્રસ્તુત મોટા યાંત્રિક કતલખાનાં દેશના જુદા જુદા ભાગમાં ઉભાં કરીને બને છે. ભવિષ્ય અંગે તે જે કાંઈ કહે તેની પોતાના મન ઉપર કશી પશુઓનું નિર્દય શેષણ કરતી યોજના હાથ ધરી રહી છે એવી અસર થતી નથી એમ કહેવામાં આવે છે, તેમ છતાં પણ આમ બનવું
ભારત સરકારની નીતિ અને યોજના સામે વિરોધ દાખવવા માટે
આ સંમેલન ખાસ કરીને યોજવામાં આવ્યું હતું. માનસશાસ્ત્રની દષ્ટિએ અશકય જેવું લાગે છે. વળી જેમ ગંજીપ રમવું,
આ સંમેલનમાં મુનિશ્રી ચિત્રભાનુ, પૂજ્યશ્રી એંકારાનંદ મહારમતગમતમાં ભાગ લે, નાટક જોવા જવું –એ કેવળ મનોરંજન અર્થે
રાજ, પૂજ્ય શ્રી દીક્ષિતજી મહારાજ, રેવન્ડ ફાધર વીલિયમ્સ, મહાહોય છે તેમ જ્યોતિષ આપણા જીવનના મર્મભાગને સ્પર્શતું હેઈને,
સતી રાંદનકુંવરજી, શ્રી જી. ડી. સેમાણી, મેજર એસ. આર. બામજી, જોષીનું આપણે ત્યાં આવવું જવું કેવળ મનોરંજન અર્થે
તેમ જ અન્ય વક્તાઓએ પ્રસંગોચિત પ્રવચન કરીને ઉપર જણાવેલ હોઈ ન જ શકે. શરૂઆતમાં એ પ્રકારનું હોય તે પણ સમય
યોજનાઓને અમલમાં મૂકવાના પરિણામે થનાર એક મેટા ભયંકર જતાં એ ગંભીર રૂપ ધારણ કર્યા વિના રહેતું નથી. અલબત્ત,
આર્થિક અનઈ તરફ ભારત સરકારનું ધ્યાન ખેંચ્યું હતું. આ પ્રવજ્યોતિષ અંગેની નબળાઈથી આપણા દેશના બહુ ઓછા
ચને બાદ નીચે મુજબને પ્રસ્તાવ સર્વાનુમતે પસાર કરવામાં લોકો મુકત હોય છે. શ્રી કનૈયાલાલ માણેકલાલ મુનશી આવ્યો હતો :એટલા જ જ્યોતિષપ્રિય અને જોષીપ્રિય છે. શ્રી ગુલઝારીલાલ નંદા
સંમેલને પસાર કરેલ પ્રસ્તાવ પણ આ નબળાઈથી તેમ જ મંતરજંતર-હોમહવાનથી મુકત નથી. પૂજ્ય મુનિશ્રી ચિત્રભાનુ મહારાજની પ્રેરણા નીચે યોજવામાં અને જ્યાં એક યા બીજા પ્રકારના ઐશ્વર્યની આકાંક્ષા છે ત્યાં . આવેલ અને ભિન્ન ભિન્ન ધર્મના આગેવાન ધર્માચાર્યોની શુભ જયોતિષને અલભ પ્રવેશ હોય જ છે. આ જયોતિષમાં અમુક અંશે હાજરી નીચે ભરવામાં આવેલ આ સર્વ ધર્મ અહિંસા સંમેલન તથ્ય હોય તે પણ આ જ્યોતિષ અંગેની નબળાઈએ આપણા ' સર્વાનુમતે ઠરાવ કરે છે કે :દેશને પારાવાર નુકસાન કર્યું છે, તેણે પ્રજાજીવનમાં વહેમોની જડ “ભારતની સંસ્કૃતિ અધ્યાત્મલક્ષી તેમ જ અહિસાપરાયણ Gડી નાખી છે. અને પુરુષાર્થને હણે છે. કહેવાય છે કે છેલ્લા ઈને, આ દેશના લોકોને અહિંસા અને સત્યને પિતાના આદર્શ પાણીપતના યુદ્ધ વખતે મુહૂર્ત મેડું આવતું હતું એ કારણે સમય- તરીકે કંઈ કાળથી સ્વીકારેલ છે. રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી સત્ય સર હુમલો કરવામાં પેશ્વાએ ઢીલ કરી અને પાણીપતનું યુદ્ધ હારી અને અહિંસા વડે જ સ્વરાજ્ય પ્રાપ્ત કરવામાં સફળ બન્યા છે. બેઠા. આ અનર્થ જેનાથી થઈ રહ્યો છે, આવાં અનેક પાણીપતે ભારતના શાસક પક્ષ કેંગ્રેસે આ માન્યતાને અનુસરીને રાષ્ટ્રજે જ્યોતિષ ઉપરની અંધશ્રદ્ધાના કારણે આપણી ભેળી જનતા ધ્વજ ઉપર અહિંસાના પ્રતીક તરીકે અશોક ચક્રને અંક્તિ કર્યો છે, જીવનના અનેક ક્ષેત્રમાં હારતી આવી છે તે જ્યોતિષની પકડમાંથી
અને એકતા અને વિશ્વશાન્તિના નિશ્ચિત ઉપાય તરીકે દુનિયાજેમ બને તેમ જલદથી આપણા દેશ છૂટે અને આત્મશકિત ઉપર
ભરના રાષ્ટ્રોમાં પંચશિલ અને અહિસાવિચારને પ્રચાર કરી રહી છે. નિર્ભર બનીને જીવનના સર્વ ક્ષેત્રોમાં વીરચિત પુસ્માર્થ ખેડત
એ બધું હોવા છતાં, ભારત સરકારે છેલ્લાં ૧૭ વર્ષ દરમિયાન થાય એવી આપણી અપેક્ષા છે. પણ જ્યાં સુધી મોરારજીભાઈ જેવા
પરદેશી હૂંડિયામણ કમાવાના ખ્યાલથી ઔદ્યોગિક હેતુસર પશુ
એનું ઘાતકી શેષણ કરતી અનેક યોજનાઓ હાથ ધરી છે અને સઅસ વિવેકને દાવ ધરાવતા મહાનુભાવોના દરવાજા જોષીએ
‘ફડ એન્ડ એગ્રીકલ્ચરલ ઑર્ગેનીઝેશન” તથા “વર્લ્ડ હેલ્થ ઑર્ગે. માટે ખુલ્લા છે અને તેમના તરફથી તેમને પ્રતિષ્ઠા મળતી રહે છે,
નીકેશન’ની સલાહ અને સહમંત્રણા નીચે ૧૦૦થી વધારે જંગી ત્યાં સુધી આવી અપેક્ષા-આવી આશા- આપણે ત્યાં પાંગરવી મુશ્કેલ છે.
યાંત્રિક કતલખાનાંની યોજનાને તાજેતરમાં નક્કર આકાર આપીને . વિશેષમાં શ્રી મેરારજીભાઈ કર્મના સિદ્ધાન્તમાં શ્રદ્ધા હોવાને આ અસંતોષમાં ખૂબ જ વધારો કર્યો છે. આ પેજનાના પરિણામે દા કરે છે તે પ્રશ્ન થાય છે કે કર્મના સિદ્ધાન્તમાં શ્રદ્ધા હોવાને મારેલાં પશુઓનું માંસ, જીભ, આંતરડાં અને બીજી પેદાશની નીકાદા કરનારને જ્યોતિષ પ્રત્યે કે જોષી પ્રત્યે આકર્ષણ શી રીતે હોઈ
સને વધારે વેગ આપવા માટે ઘણા મોટા પાયા ઉપર પશુઓની
તલ કરવાનું જરૂરી બનવાનું છે. શકે? એક વખત આપણે એમ માની લીધું કે આપણા વર્તમાન
ભારત સરકારની આ હિંસા-પ્રચુર નીતિ અને યોજના ભારતીય સર્વ સુખ દુ:ખ, ઈષ્ટ અનિષ્ટ, ઉત્કર્ષ અપકર્ષ- જીવન સાથે જોડા
સંસ્કૃતિની વિરુદ્ધ હોઈને તેમ જ આ દેશના લોકોના ઘણા મોટા થલી સર્વ બાબતન-આધાર આ જન્મનાં તેમ જ પૂર્વજન્મનાં ભાગની રાષ્ટ્રીય તેમ જ આધ્યાત્મિક ભાવનાને તીવ્ર ઘાત પહોંકર્મો જ છે અને આપણું ભાવી પણ તે ભૂતકાળનાં કર્મો ચાડનારી હૈઈને, આ સંમેલન આ નવા આયોજન અંગે ઊંડા
દુ:ખ અને દર્દની લાગણી અનુભવે છે અને ભારત સરકાર તથા અને વર્તમાન પુરુષાર્થ ઉપર જ આધારિત છે, તેને કઈ બાહ્ય શકિત
રાજય સરકારને અનુરોધ કરે છે કે (૧) યાંત્રિક અને ધોગિક કે અમુક રાશિમાં અમુક ગ્રહોની ઉપસ્થિતિ કે અનુપસ્થિતિ સાથે
ધોરણે જવા ધારેલ કતલ ખાનાં ઉભા થતાં એકદમ અટકાવવામાં સંબંધ નથી ત્યાર પછી જ્યોતિષને આપણા જીવનમાં અવકાશ જ
આવે, (૨) અન્યત્ર કતલ કરવા માટે મોકલવામાં આવતાં પશુકયાં રહે છે? જન્મકંડલીના વિશ્લેષણની જરૂર જ કયાં રહે છે? આની નિકાસ ઉપર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવે, (૩) મારેલા જાનપોતાના ભાવિને ઘડનાર પિતે જ છે, ગ્રહોના અહીં તહીં હોવા વરનું માંસ, જીભ, આંતરડા અને બીજી પેદાશની નિહાર બંધ સાથે આપણા ભાવિને કોઈ સંબંધ જ નથી-કર્મસિદ્ધાતનાં આ કરવામાં આવે, (૪) અને દેશમાં ગૌવધને સદર પ્રતિબંધ ફરમાવિચારને જ્યોતિષ સાથે શ્રી મોરારજીભાઈ શી રીતે મેળ બેસાડે વવામાં આવે, કારણ કે આવી ઘાતકી હિંસક જનાઓ નૈતિક છે તે સમજાતું નથી.
દષ્ટિએ અધર્મમય છે, રાજકારણી દષ્ટિએ ગેરડહાપણભરી છે,
આર્થિક દૃષ્ટિએ ઘાતક છે, વૈજ્ઞાનિક દષ્ટિએ પ્રત્યાઘાતી છે અને સર્વધર્મ અહિંસા સંમેલન
રાષ્ટ્રીય દષ્ટિએ શરમજનક છે. મુનિશ્રી ચિત્રભાનુની પ્રેરણાથી જવામાં આવેલ સર્વધર્મ
આ અંગે જાહેર મત કેળવવા માટે, તથા દેશનાં આધ્યાત્મિક અહિસા સંમેલન મુંબઈ-ચોપાટી ખાતે ગયા એપ્રિલ માસની ૨૫મી તેમ જ કરૂણાપરાયણ બળોને સંગઠિત કરવાના હેતુથી, આ સંમેલન તારીખે ભરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં અનેક ધર્મોની આગેવાન વ્યક્તિ- આ પ્રસ્તાવને હેતુ સિદ્ધ કરવાની દિશાએ જરૂરી પગલાં ભરવા એએ સંમેલનને ઉોધન કર્યું હતું. આ સંમેલનમાં ૨૦૦૦૦
માટે ભિન્ન ભિન્ન ધર્મના આગેવાન ધર્માધિકારીઓ, તત્વચિંતકો
તથા વૈચારિક નેતાઓની બનેલી ‘સર્વધર્મ અહિંસા સમિતિ” ઉભી ભાઈ–બહેનોએ ભાગ લીધો હતે. '
કરવા મુનિશ્રી ચિત્રભાનુને વિનંતિ કરે છે. આ સંમેલન આ સમિ* જે ભારત સરકાર તેના અહિંસાના ધ્યેય માટે જાણીતી છે અને
તિને શકય તેટલે સહકાર આપવા વિવિધ ધર્મોના આગેવાનોને એમ છતાં સ્વરાજ્યપ્રાપ્તિ બાદ એ ધ્યેયથી ધીમે ધીમે જે સરકાર અને આમજનતાને આગ્રહપૂર્વક અનુરોધ કરે છે.” દર જતી રહી છે અને જે સરકાર ૧૦૦થી વધારે સંખ્યામાં
પરમાનંદ