________________
૨૪૨
સંસ્થા દ્વારા ઘાંચી, કુંભાર તથા કાંતનાર વણનારને આર્થિક મદદ પણ પહોંચાડી શકયા; ભૂમિદાનમાં લગભગ બધા ગામામાંથી જમીન મેળવીને ભૂમિહીનાને વહેંચી; હરિજન તથા ભંગીઓને મકાનો અને સાધનોની મદદ અપાવી; અને ગ્રામદાન તથા નૈતિક સંગઠ્ઠનના સંદેશા ગામોગામ પહોંચાડયો. અને તે સદ્ભાવનાપૂર્વક ઝીલાયા. ગ્રામદાનની અને સીલીંગ (ટોચ-મર્યાદા ) ની વાત પછી ઠીક સ્થિતિના ખેડૂતો ઉદાસીન બનતા જાય છે અને આર્થિક અને સામાજિક રીતે ખૂબ પછાત તેવા લોકો સાથે અમે હજુ તાદાત્મ્ય સાધી શક્યા નથી. એટલે તેઓ થોડા અળગા રહે છે. કોંગ્રેસપક્ષનું વલણ આવી સંસ્થા સાથે સદ્ભાવનાવાળું છે, પણ સક્રિય વેગ આપવા જેટલી સહાનુભૂતિ પ્રગટતી દેખાતી નથી. ઊલટ ઘણી વખત સ્થાનિક સ્તરેથી અવગણના ભરેલી ઉદાસીનતા પણ લાગે છે અને ઈતર પક્ષા તે વિરોધ જ કરે તે સ્વાભાવિક છે. એક પક્ષની ઉદાસીનતા અને બીજા પક્ષનાં આક્રમણ ગાંધીકાળે આવ્યા ન હતાં. ગાંધીજી વખતે રચનાત્મક કામમાં પડેલા છૂટાછવાયા કાર્યકર્તાને બાપુની હુંફ, જનતાની શુભભાવના, કોંગ્રેસની સહાનુભૂતિ અને પોતાના તપામય જીવનના ટેકો મળતા હતા, તેથી કામ અર્ થવા છતાં વાતાવરણ તેને બળ આપતું હતું. આજે જેમ જેમ રાજયની મદદના આધાર લઇને કાર્યો વધતાં જાય છે, તેમ તેમ લાકો કામ તરફ ઉદાસીન અને કાર્યકર્તા પાસેથી લાભ લેવાની વૃત્તિવાળા થઇ જાય છે અને ધાર્યો લાભ ન મળે તે છંછેડાય છે. કોંગ્રેસ જેવી સંસ્થા આવા કાર્યકરોને અવ્યવહારુ અને આગ્રહી માની ઉદાસીન બનતી જાય છે .અને ઘણીવાર દરિદ્રનારાયણ માટે કામ કરતા નિષ્ઠાવાન કાર્યકર સામેના સ્થાપિત હિતાને પંપાળે છે અને તેમને પ્રતિષ્ઠિત કરવાની ભૂલ કરે છે. કાર્યકર્તા પણ ધીમે ધીમે સત્ય, પ્રેમ અને ન્યાય માટેની અહિંસક ક્રાંતિમાં જોઈતા તપસાતત્ય ને સાવધાની ચૂકી માત્ર રાહતના કામમાં અટવાઇ જાય છે. બાપુની અવેજીમાં સર્વ સેવાસંધ કે પ્રાયોગિક સંઘ જેવી સંસ્થાઓ તેના કામને આયોજીત કરીને હુંફ આપે તો બાપુની ઉણપ પૂરાય. પણ તેની કેટલી શકિત વધી નથી. અમારા ક્ષેત્રને સૌરાષ્ટ્ર રચનાત્મક સમિતિએ આવી હુંફ આપી છે, તેથી જ અમે આટલું કામ કરી શકયા છીએ.
ક્રમશ:
દુલેરાય માલિયા સધદ્વારા આયેાજિત માથેરાન-પટન
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ દ્વારા માત્ર સંઘના સભ્યો અને તેમના કુટુંબીજનો માટે તા. ૨૨૧૪ ૬૨ થી ૨૯૧૪–૬૨ સુધીનું માથેરાનનું પર્યટન ગેાઠવવામાં આવ્યું છે. તે માટે માટી ઉમરની વ્યકિત માટે . રૂા. ૬૫ અને ૧૧ વર્ષથી નીચેની ઉંમરના માટે રૂા. ૩૫ સંઘના કાર્યાલયમાં ભરવાના રહેશે.
આ પ્રવાસમંડળી .૨૨મી એપ્રિલ રવિવાર સવારના વિકટોરિયા ટરમિનસ, પ્લેટફોર્મ નં. ૧૦.ઉપરથી ઉપડતી જૂના એકસ્પ્રેસમાં રવાના થશે. માથેરાનમાં રગબી હૉટેલમાં ઉતરશે અને તા. ૩૦મી એપ્રિલ સામવારના સવારની ગાડીમાં માથેરાનથી પાછી ફરશે.
આ પર્યટન અતિ મર્યાદિત સંખ્યા માટે હાઇને જે સભ્યોની આ પર્યટનમાં જોડાવાની ઇચ્છા હોય તેમને સંઘના કાર્યાલયને સત્વર સંપર્ક સાધવા વિનંતિ છે.
મંત્રીઓ, મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ
પૃષ્ઠ
દુલેરાય માલિયા ૨૪૩
૨૪૬
વિષયસૂચિ
મારી જીવનસાધના
અમારો કાશ્મીરનો પ્રવાસ પ્રકીર્ણ નોંધ : પીએચ. ડી.ની ડીગ્રીને • પાત્ર બનેલા શ્રી ધીરૂભાઇના પરિચય, આમાં બુદ્ધિમત્તા નથી, તે। આમાં પણ બુદ્ધિમત્તા નથી.
વધતા જતા માંસાહાર કેમ અટકે ? જયન્તીલાલ ના, માનકર ૨૫૧ “જૈનદર્શન” વિષયક પ્રવચનસભા : મહાસતી 'ઉજજવલકુમારીના પરિચય
પર
ખુ જીવન
પરમાનંદ
પરમાનંદ
તા. ૧૬-૪-૨
અમારા કાશ્મીરના પ્રવાસ-૧૦
પુનઃ દિલ્હી થઇને મુંબઇ પહોંચ્યા.
તા. ૨૭મી ઑગસ્ટની સાંજે સૂર્યાસ્ત સમયે અમે કાલકા સ્ટેશને પહોંચ્યાં. દોઢેક કલાકમાં રસાઇ તૈયાર થઇ ગઇ અને સ્ટેશનના પ્લેટફોર્મ ઉપર જ આસનીયાં પાથરીને અમે ભાજન કર્યું અને લગભગ નવ વાગ્યે ટ્રેન ઉપડી ત્યાં સુધી પ્લેટફોર્મ ઉપર જ અમે આમતેમ ફરતા રહ્યાં. લગભગ સાડાદશ વાગ્યે અમે અંબાલા પહોંચ્યાં અને રેલ્વેખાતા સાથેની ગાઠવણ મુજબ અહિં અમારી બાગી આગળ જનારી ટ્રેનથી છુટી કરવામાં આવી. અહીંથી સવારે ઉપડતી. દિલ્હી તરફ જતી ટ્રેન સાથે અમારી બાગી જોડાવાની હતી. ત્યાં સુધી અમારે અંબાલા સ્ટેશનમાં પડી રહેવાનું હતું. અહિં અમારી બાગીને સ્ટેશન—યાર્ડના કોઈ એક ખુણે લઇ જઇને પડી રહેવા દીધી હોત તો કશું જ કહેવા લખવાનું ના રહેત, પણ એમ કરવાને બદલે કોઈ એક એન્જીને પોતાની સાથે અમારી બેગીને જોડીને અહિંથી તહીં, એક છેડેથી બીજા છેડે, આખી રાત શુટીંગ જ કર્યા કર્યું અને આખી રાત દરમિયાન એક પણ ઘડી શાન્તિ કે સ્થિરતાની અમને ન મળી. આના રેલ્વેવાળાઓ તરફથી એમ ખુલાસા કરવામાં આવેલા કે અંબાલાનું સ્ટેશન—યાર્ડ પ્રમાણમાં બહુ ટૂંકું હોઈને આવી. બાગીને બાજુએ કોઈ એક ખુણે મૂકી રાખવાની સગવડ નથી અને આવતી જતી અનેક ગાડીઓ માટે એક યા બીજા પ્લેટફોર્મ ઉપર અથવા સાઇડીંગમાં જગ્યા કરવાની હોઈને આવી બેગીની ચાલુ હેરફેર કરતા રહેવા સિવાય બીજો કોઇ માર્ગ રહેતા નથી. આ જે હોય તે, પણ આખા પ્રવાસ દરમિયાન આ રાત, આ ચાલુ શન્ટીંગની અથડામણીને લીધે, લગભગ જાગતા ગાળવાની અથવા સુતાં સુતાં આમતેમ અફળાતા રહેવાની અમને ફરજ પડી.
બીજે દિવસે સવારે અમારી સવારી દિલ્હી તરફ રવાના થઇ. ચાલતી ગાડીએ જ ભાજન પતાવ્યું. બપારના એક વાગ્યા લગભગ દિલ્હી સ્ટેશને પહોંચ્યાં. આગળ પત્રવ્યવહાર દ્વારા નકકી કર્યા મુજબ, મારા મિત્ર અને લોકસભાના સભ્ય શ્રી. ઘનશ્યામ ઓઝા સ્ટેશન ઉપર અમને લેવા આવેલા. બસ નકકી કરીને, શ્રી ઘનશ્યામભાઈએ રજા ચીઠ્ઠી મેળવેલી તે મુજબ, સૌથી પહેલાં અમે બધાં લેાકસભાગૃહ જોવા ગયાં. એ વખતે લોકસભાની બેઠક ચાલતી હતી. અમે બધાં અડધાએક કલાક . ત્યાં બેઠાં અને ત્યાંથી રાષ્ટ્રપતિભવન જોવા ગયાં. તેની પણ રજાચીઠ્ઠી ઘનશ્યામભાઈએ મેળવી રાખી હતી, પણ એ જ દિવસે નેપાલના મહારાજા અને હંગરી કે ઑસ્ટ્રીયાના મુખ્ય પ્રધાન આવેલા અને તેઓ રાષ્ટ્રપતિભવનમાં ઊતરેલા - અને આમ કોઈ વિશિષ્ટ રાજકારણી વ્યકિત રાષ્ટ્રપતિભવનમાં ઊતરી હોય ત્યારે બહારના માણસાને રજાચીઠ્ઠી હોવા છતાં રાષ્ટ્રપતિભવનમાં દાખલ કરવામાં આવતા નથી-આ કારણસર અમને પણ રાષ્ટ્રપતિભવનમાં પ્રવેશ ન મળ્યો. પણ રાષ્ટ્રપતિ ભવનની સાથે જોડાયેલા પાછળના ભાગમાં એક વિશાળ બગીચા છે, તેને “માગલ ગાન્ડર્સ' ના નામથી ઓળખવામાં આવે છે. આ બગીચામાં અમે દાખલ થઇ શક્યાં અને ચોતરફ ફરી શકયાં. આ બગીચામાં મોટા મોટા પ્લાન્સ, પાણીના કુવારાઓ, વિચિત્ર પ્રકારના ફુલના રોપાઓ અને તરેહ તરેહના ઝાડ ઉગાડવામાં આવેલ છે અને આ બધું જોતાં ફરતાં, મોગલ બાદશાહના રાજવૈભવની સ્મૃતિ તાજી થાય છે. આ પતાવીને હું, મારાં પત્ની અને હીરાબહેન પાઠક ઘનશ્યામભાઈના નિવાસસ્થાન ઉપર ગયાં અને બીજાં ભાઈબહેના દિલ્હી શહેરની બજારો તરફ રવાના થયાં. અહિં ઘનશ્યામભાઈ સાથે દિલ્હી પાછા ફરવાના સમયે એક રાત ગાળવી એવી અમારી વચ્ચે અગાઉથી ગાઠવણ નકકી થયેલી હતી. જેમના અમે આ રીતે મેમાન થયા તેમના અહિં થોડો પરિચય આપું તે