Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 71

તા. ૧-૪-૬૨
પ્ર બુદ્ધ જીવ ન
૨૩૭
એક બીજો મારકણે છોકરો બતાવ્યો. ત્રીજાએ એક રંજાડી છોકરાની વાત ભટકનારા છોકરાની વાત તે સાવ નવી જ નીકળી. તેના કુટુંબમાં મૂકી. તેની રેજની બે ફરિયાદ આવે. એમ કરતાં રીંસાળ છોકરે. તાજી જ સુવાવડ આવી હતી અને આડશમાંથી એણે બાળકને પ્રવેશ ચોરીની ટેવ વાળો અને બહેનની પછવાડે ભટકતે છોકરો- એમ જોયો હતો, એને કૂતૂહલ હતું કે પેટમાંથી આવડું મોટું બાળક પ્રગટ એક પછી એક સાતેક કોયડારૂપ છોકરાઓ રજૂ કરવામાં આવ્યા. નામ થયું કેવી રીતે? આ કારણે બહેને દિશાએ જતી ત્યારે તે છાનો આવતું જાય અને સભા હસતી જાય. સૌ માને કે આ કાંઇ સુધર- છપને પાછળ ભટકતા અને ગાળો તથા માર ખાતે. મેં એને વાના જ નથી, એટલે એમને મન તે આ દરખાસ્ત મજાકની હતી. અમારી ગાય ફેળવવા કોઈની સાથે ઢસા મોકલ્યો. એ ગાયનું દયાનપણ મેં એને ગંભીરતાથી લીધી અને આ કોયડારૂપ બાળકોને રાખવાનું તેને જ સોંપ્યું. ગાય વયાણી ત્યારે તેને હાજર રાખ્યો. મારે ત્યાં મોકલી દેવાની છૂટ આપી. અમે જોયું કે આ બધાં - વાછરડાને પ્રવેશ તે આશ્ચર્ય સહિત જોઈ રહ્યો. તેના મનનું સમાબાળકો પ્રેમાળ હતાં, શકિતશાળી હતાં અને પોતાની શકિત ધાન થઇ ગયું. અને ત્યારથી પછી કયારે ય એને લગતી ફરિયાદ પ્રગટ કરવા ઈચ્છતા હતા. અમારા ઘરમાં તેમને વાત્સલ્ય પ્રેમ આવી નથી. મળે. ઘણી વાર અમારે ત્યાં જ જમી લેતા. પ્રેમ કરતાં ય અમે ! આમ એક વર્ષમાં જ ૧૦-૧૨ વર્ષની ઉંમરના આ સાતેય એમનું સ્વમાન જાળવ્યું તેને સંતોષ થયો. અને તે બધાથી ય ભૂલકાં પલટાઈ ગયાં. ગામને, તેના મા-બાપને અને અમને તે સંતોષ વધારે એમને કંઈક અને કંઇક સર્જક પ્રવૃત્તિ મળતી. અમારી બાલ- ' આપતાં થઈ ગયાં. ગામને મેં સમજાવ્યું કે આનું નામ નવી વાડીમાં એમણે બળદની મદદ વિના કપાસ વાવ્યા અને ઉછેર્યો.
તાલીમ કહેવાય. આથી ગામે ભાવનગર રાજયના જવાબદાર રાજપશાકભાજી લાવ્યાં અને વેચ્યાં. સૂતર કર્યું અને પાટી બનાવી. તંત્ર પાસે માલપરા ગામમાં નવી તાલીમની નિશાળ કરવાની વિનંતિ પાળાઓ બનાવ્યા, કુબાઓ ચગ્યા અને ઘણી ય વસ્તુઓની ભાંગ- કરી. ગામ લોકોએ જ ફાળો કરીને ૨૦ રેટિયા તથા શેર-શેર પૂણીની ફેડ કરી. આમ પ્રવૃત્તિ મળતાં, પ્રેમ મળતાં અને સ્વમાનની વિદ્યાર્થીઓને સગવડ-ભેટ આપી. ભાવનગર રાજયે ઉદ્યોગના સાધન અનુકૂળતા મળતાં તે લોકોનું વ્યકિતત્ત્વ ખીલવા લાગ્યું. એક
માટે રૂા.20ની શાળાને વધુ સહાય આપી અને શ્રી દુલેરાય માટ- ' ' બાળકની થોડા સમય પહેલાં જ માતા ગુજરી ગયેલ. પિતા તેને લિયાની દોરવણી પ્રમાણે શાળા ચલાવાવની શિક્ષકને સૂચના આપી. સાથે સુવાડતા, પણ નવી માતા આવતાં પિતાએ એક જ દિવસમાં આ રીતે ૧૯૪૮ થી ૧૯૫૦ સુધી બે વર્ષ પ્રાથમિક શાળાની શિક્ષણતેને છોડી દીધેલ. આથી તે છોકરો રીસમાં રહેતા અને આખો.
પ્રવૃત્તિનાં જવાબદારી મારા તથા શિક્ષક મંડળ પર આવી પડી અને . દિવસ કજિયા, તેફાન અને ભાંગફોડ કરતો. પંદરેક દિવસ મેં બાલ-મંદિર, પ્રાથમિક શાળા અને કન્યા કેળવણી અને કોયડારૂપ તેને મારી સાથે સુવાડયો. પછી તેને માટે શાળામાં સુવાની બાળકોના સંસ્કરણ માટેનું સંસ્કાર કેન્દ્ર-આ ચાર અમારી શિક્ષણવ્યવસ્થા ક. તા. વ્યવસ્થા કરી. ત્યાં પણ મેં તેને સાથે સુવાની વાત કહી, પણ
૧ શાળાના બીજા છોકરા અલગ સૂતા. એ જોઈને કે ટકાના
ર
પ્રવૃત્તિના અંગે બન્યાં. ઔષધાલયને પણ સ્વાશ્યના શિક્ષણનું સાધન ટકાની
બનાવવાનો પ્રયત્ન સફળ થતા જતા હતા. નહાવા-ધવાનું, ડરે તેણે અલગ જ સૂવાનું પસંદ કર્યું. અને ધીમે ધીમે તેની
ગૃહસફાઇનું, ગામસફાઇનું, ખાડા-ખાબોચિયા પૂરવાનું, પાદરની વન- ' રીસ ઘટી ગઈ. એક મારકણા બાળકની તેના કુટુંબમાં ભારે સ્પતિના ઉપયોગનું અને આરોગ્યદાયી ટેવ પાડવાનું પ્રમાણ વધતું મોટી અવગણના થતી અને તેને હડધૂત કરવામાં આવતો. તેથી જતું હતું. એક વરસને અંતે માલપરાની શિક્ષણ દ્વારા નવ રચના કરતે હંમેશા છંછેડાયેલા રહે. અમારે ત્યાં તેને આદર થયો તેથી વાની વાતની મને ઘડ બેસી ગઈ અને પાંચ વર્ષ એ ગામમાં એ તે ભારે . ખંતથી કામ કરતે. થોડો વખત અમારા અને પછી કાર્યને આપવા તે અમે સંકલ્પ કર્યો અને જાહેરમાં પ્રગટ કર્યો.' ગામનાં કામ પણ કરવા લાગ્યો. અમારે ત્યાં અને ગામમાં 'કામઢા તરીકેની કદર થયા પછી તેના ઘરમાં પણ અવગણના ઘટી
ક્રમશ:
દુલેરાય માટલિયા અને તે મારકણી માટી કામઢો બન્યો.
બીજા મારકણા બાળકની માતા મરી ગઇ હતી. નવી માતા સારી રીતે સાચવતાં, પણ એના બાપાને એવી ધૂન હતી કે છોકરો
મહાસતી ઉજવલકુમારીનું જાહેર વ્યાખ્યાન ' મારીને આવે તે બહાદુર અને માર ખાઇને આવે તે રેતલ. તેથી
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના ઉપક્રમે એપ્રિલ માસની ૮ મી તે છોકરાને “મારીને આજે પણ માર ખાઈને ન આવતે તેવી
- તારીખ રવિવારના રોજ સવારના ૯ વાગ્યે શ્રી મહાવીર જૈન સલાહ આપતા, અને તેના પડોશીની રાવ આવે ત્યારે છોકરાનું ઉપરાણું લેતા. આથી એ છોકરો બગડયો હતો. એક વખત એક બાળ
વિદ્યાલયની વ્યાખ્યાનશાળામાં મહાસતી ઉજજવલકુમારીનું જાહેર કને લેહી-લહાણ કર્યો. મેં એને ચોકીદારને સોંપી દીધું અને તેના વ્યાખ્યાન રાખવામાં આવ્યું છે. આ પ્રસ્મને લાભ લેવા માટે કુટુંબીને ઉપરાષ્ટ્ર ને લેવા સમજાવ્યા. ઉપરાણા વિનાને થઇ જતાં સંઘના સભ્યોને વિનંતિ છે. તે રડવા લાગ્યો અને ચેકીંદારે હવે કોઇને નહીં મારે તેવી તેનાદેખતાં જ તેના સગાંઓને ખાત્રી કરાવી. ત્યારથી તે મારકણે મટી
સન્માન સંમેલન મીકેનીકલ થયો, અને ચિત્રોમાં તથા મંત્રામાં પોતાની હોંશિયારી બતા
નવા શિક્ષણમંત્રી શ્રી શાંતિલાલ હ. શાહનું તથા નવા વવા લાગ્યો. ચોરી કરનાર છોકરો પછાત જાતિનો હતે. તે માના અને સમાજના પ્રેમથી વંચિત હતો. એને એના પિતાના લાગે તેવા કોઈ
ધારાસભ્યો શ્રી લીલાધર પાસુભાઈ શાહ તથા શ્રી વાડીલાલ ચત્રભુજ મિત્ર ન હતા, સ્વજન ન હતા કે વસ્તુ ન હતી. એથી બીજાની વસ્તુ ગાંધીનું શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંધ તરફથી એપ્રિલ માસની ૧૦ મી લઇને તેને ભાંગી, ફેડી, ફેંકી દેવામાં અથવા બીજાના નાણા ગમે . તારીખ મંગળવારે સાંજના ૬-૧૫ વાગ્યે બોમ્બે મેટર મરચન્ટ્સ તેમ વાપરવામાં તે આનંદ માનતે. અમે એને અમારા જ ઘરમાં ' એસોસીએશનના હૅલમાં (સુખસાગર ત્રીજે માળે, સેન્ડહસ્ટ બ્રીજ, રાખ્યો. ઘરમાં ખાવા-પીવાની વસ્તુ ગમે ત્યારે લેવાની છૂટ આપી. થોડાં
ચપાટી પાસે) જાહેર સન્માન યોજવામાં આવ્યું છે. આ પ્રસંગે કપડાં લત્તાં, પૂણી-રેંટિયો વગેરે વસ્તુઓ આપી. આમ પિતાની વસ્તુ અને પોતાનું ઘર થતાં એની પારકી વસ્તુ લેવાની ટેવ ઘટી.
સંઘના સભ્યોને વખતસર હાજર રહેવા વિનંતિ છે. અને ક્રમે ક્રમે તે ટેવ પૂરેપૂરી ચાલી ગઈ. પેલા બહેને પછવાડે
મંત્રીઓ: મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ
માહિતી એ હવાની છૂટ
પાતાની