Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 7

તા. ૧-૧-૬૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
૧૭૩
જંગલી કલો નાના મોટાં ગાલીચાને આભાસ પેદા કરતા હતા. વળી પર્વતના શિરોભાગમાં જયાં ત્યાં વેત અથવા ધુલિધુસર હિમની અર્ચના આંખોને એકદમ આકર્ષતી હતી. આવા અલૌકિક પ્રદેશમાં એક પછી એક પહાડ ઓળંગીને અમે આગળ વધી રહ્યા હતા. હવે આ માર્ગે જેની સૌથી વધારે ઊંચાઈ છે. આશરે ૧૫૦૦૦ ફીટ તે મહાગુનસ પર્વતની ચઢાઈ આવી. અમારી વણઝારમાંનાં કેટલાંક સૌથી આગળ, બીજાં કેટલાંક તેમની પાછળ. વળી બીજા કેટલાંક તેમની પણ પાછળ—એમ છુટી છૂટી મંડળીઓમાં વહેંચાયેલા અને વીખરાયલા અમે સૌ આ ઉત્તુંગ ગિરિરાજનું આરોહણ કરી રહ્યાં હતાં. આ પહાડનું ચઢાણ એકદમ સીધું નહોતું. થોડું ચઢવાનું, થોડું સીધું ચાલવાનું એમ લાંબા ગાળામાં વિભાજિત એવી આ પર્વતની ચઢાઇ હતી. એટલે આગળ વધતી અને ઊંચે ચઢતી જતી યાત્રિકોની હારમાળા દૂરદૂર સુધી દેખાતી હતી. અને અમારા માટે એક મનહર દ્રષ્ય નિર્માણ કરતી હતી. આ ઊંચામાં ઊંચી ચઢાઇ પણ અમે ધીમે ધીમે પાર કરી અને પછી ઉતરાણ શરૂ થયું. આ રીતે પંચતરણી પહોંચવાને લગભગ અડધે રસ્તો અમે પસાર કર્યો.
શેષનાગથી સવારના સાડા સાત વાગ્યા લગભગ નીકળ્યા ત્યારથી અત્યાર સુધી હવામાન અનુકૂળ રહ્યું હતું. પણ આકાશે હવે રૂપ બદલવા માંડયું. નિર્મળ આકાશમાં વાદળાંઓ ઉભરાવા લાગ્યાં. તેમાંથી છૂટાછવાયાં પાણીનાં ટીપાં ટપકવા લાગ્યાં અને આગળ જતાં વરસાદ હેરાન કરશે એવી ભીતિ અમે અનુભવવા લાગ્યા. વાદળને લીધે હવે તડકાનું નામનિશાન દેખાતું નહતું. ચારે બાજુએ પહાડો ઉપર જયાં ત્યાં બરફ નજરે પડતું હતું. કોઇ કોઈ ઠેકાણે ઉપરથી નીચે સુધી પથરાયેલી બરફની લકીરો જાણે કે ઉપરથી વહેતી દૂધની ધારાઓ એકાએક સ્થગિત બની ગઈ હોય એવો ભ્રમ પેદા કરતી હતી. કોઇ ઠેકાણે શિખર ભાગ આખે બરફથી ઢંકાયેલ હોઈને જાણે કે શ્વેત રત્નજડિત મુગટથી તેને વિભૂષિત કરવામાં આવ્યો હોય એવો ભાસ મનમાં ઉપ્તન્ન થતો હતો.
વળી જેમ ઝાડપાન કયારનાં અગોચર બની ગયાં હતાં તેમ પક્ષીઓ પણ હવે ભાગ્યે જ નજરે પડતાં હતાં. શેષનાગ ઉપર ટીટોડી જેવા પક્ષીને કોઈ અવાજ સંભળાયો હતો. પણ એવું કોઇ પક્ષી નજરે પડયું નહોતું. આજ સુધીમાં અનેક પહાડો જોયા છે, પણ આટલું દુર્ગમ અને આટલું નિર્જન સ્થાન મેં ભાગ્યે જ આગળ ઉપર જોયું હશે. પ્રકૃતિનું રૂપ અહિ જેટલું અલૌકિક લાગતું હતું તેટલું જ બિહામણું લાગતું હતું. ચારે બાજુ વૃક્ષહીન, હરિયાળી પણ બહુ જ ઓછી અને બધું જ સુમસામ ભાસતું હતું. જાણે કે હૃદયના ધબકારા સંભળાઈ રહ્યા હોય એવી ભાતિ પેદા કરતી પ્રગાઢ નિરવ શાંતિ તરફ પથરાયેલી હતી.
પર્વત પ્રત્યે મારા મનમાં હંમેશાં આકર્ષણ રહ્યું છે. પર્વતેને જોઈને હું બધું ભૂલી જાઉં છું. અને તેની વિરાટતા પાસે મારું માથું નમી પડે છે. આ પર્વતરાજનું દર્શન કરીને એવી ધન્યતા હું અનુભવતો હતો કે જેવી ધન્યતા કદાચ મેં પહેલાં કદિ અનુભવી નહિ હોય. ઝાડનું અહિં નામનિશાન નહિ, ન કોઇ વસ્તી, ને કોઈ માનવી, ન કોઇ માનવજાત. લાગતું હતું કે સૃષ્ટિના આદિકાળમાં અમે પહોંચી ગયા છીએ, જયારે માણસ એકલા હતા, નિતાંત એકલે અને નિર્દેશ્ય અહિં તહિ ભટકતો હતે. આમ કંઈ કંઈ વિચારો આ વખવે મનમાં આવતા જતા રહ્યા અને ગાંમ્ભયંયુકત પ્રસન્નતા મારા ચિત્ત ઉપર છવાઈ રહી.
મહાગુનસથી અમારે આશરે ત્રણથી સાડાત્રણ હજાર ફીટ નીચે ઉતરાણ કરવાનું હતું. આ ઉતરણ દરમિયાન અવનવાં દ્ર સરજાયે જતાં હતાં અને ચિત્તને પુલકિત કરતાં હતાં. જેવી રીતે
ચિત્રપટમાં એકની પછી બીજ એમ અવનવાં દ્રો આવ્યા કરે છે
એમ આ પ્રવાસમાં દ્રષ્યપરિવર્તન સતત ચાલ્યા જ કરતું હતું. કોઈ પણ એક દ્રષ્ય બીજા સાથે મળતું આવતું નહોતું. હવે શું આવી રહ્યું છે તેની આગળથી કોઈ કલ્પના થઇ શકતી નહોતી.
આ ઉતરાણના રસ્તાને “પોષપથ” કહે છે. તે પાર કર્યા બાદ ત્રણ નાળાં ઓળંગવા પડે છે. તે ત્રણેને કેલનાડ” ના નામથી ઓળખવામાં આવે છે. આ ઓળંગ્યા બાદ અમે પંચતરણી સમીપ આવી પહોંચ્યા. ત્યાંના છૂટાછવાયાં પાકાં મકાને નજરે પડવા લાગ્યાં. આ પંચતરણી “સીધ” નામની નદીના કિનારે આવેલું યાત્રાળુઓનું પડાવસ્થાન છે. આ સિધુ નદી અમરનાથ બાજુએથી આવે છે અને અહિંના વિશાળ પટમાં પાંચ ધારામાં. વહેંચાઇ જાય છે. આને લીધે આ સ્થળને પંચતરણીના નામથી ઓળખવામાં આવે છે. લગભગ અડધે માઈલ પહોળા નદીપટમાં પથરાયેલી આ પાંચે ધારાઓ અમે એક પછી એક પસાર કરી. છેલ્લી ધારા ઠીક ઠીક પહોળી અને પાણીનું વહેણ પણ ભારે તેજીલું હતું. તે ઉપર લાકડાને પુલ હતા. તે ઓળંગીને પંચતરણી સ્થાનમાં અમે પ્રવેશ કર્યો.
પંચતરણીનું સમગ્ર દ્રશ્ય ભારે મેહક હતું. શેષનાગમાં નીચે ઊંડાણમાં સરોવર હતું અને ઊંચી ભેખડ ઉપરથી એ સરોવરને નિહાળી સંતોષ માનવાને હતે. પંચતરણી ચારે બાજુએ આવેલા પહાડો વચ્ચે એક વિશાળ જળસભર મેદાન જેવું હતું. બે ચાર એરોડમ ઊભાં કરી શકાય એ માટે, દૂરથી સરોવરસદશ દેખાતે આ પ્રવાહપ્લાવિત પટવિસ્તાર હતો.
અહિં પહોંચ્યા અને વાદળોએ આકાશમાં ઠીક ઠીક ઘેરે ઘાલ્યો, અને પાણી પણ ઠીક ઠીક ટપકવા લાગ્યું. શેષનાગથી અમે સવારના સાડાસાતી લગભગ ઉપડેલાં, અહિં પહોંચતાં સાડાદશ લગભગ થયા હતા. અમારી મંડળીનું લક્ષ બને તેટલા જલ્દિથી અમરનાથ પહોંચી, શિવલિંગના દર્શન કરીને, પાછા પંચતરણી આવી જવાનું હતું. આ કારણે અમારામાંના કેટલાંક આગળ ચાલી ગયાં હતાં. શરૂ થયેલા આછા આછા વરસાદને કારણે અમે બધાં એકમેકથી છુટા પડી ગયાં હતાં. અમારી મંડળીમાંથી અમે અત્યારે માત્ર ચાર જણાં સાથે હતાં. હું, મારી પત્ની, મારા એક સાથી રમણલાલ લાકડાવાળા અને તેમની પુત્રી ચિ. સુધા. બીજા કેટલાક પાછળ પણ હતા. સવારના કરેલે નાસ્તો કયારને હજમ થઇ ગયો હતે. એટલે પેટમાં કાંઈક નાખ્યા સિવાય આગળ ચલાય તેમ નહોતું. અમારી ખાણીપીણીની સામગ્રી અને સામાન ઉપાડતા ટટ્ટઓ પાછળ હતા. એટલે તેની રાહ જોવી પાલવે તેમ નહોતું. દુર નદીના કિનારે બે તંબુઓ નાંખીને એક પંજાબીએ નાની કામચલાઉ હોટેલ જેવું કાંઈક ઊભું કર્યું હતું. ત્યાં અમે ગયા અને ગરમ ગરમ પરઠા તથા શાક મળ્યાં તે આરોગીને ઠીકઠીક તાજાં થયાં. સાથે ચા તે હોવી જ જોઇએ. વર્ષોની ટેવના કારણે તે વિના પુરી ફ ત ન જ આવે. આમ પૂરાં સ્વસ્થ બનીને આગળ જવા અમે તૈયાર થયાં. વરસાદથી બચવા માટે વરસાદી એટલે કે પ્લાસ્ટીકને લાંબે ઓવરકોટ બધાંએ ચડાવ્યા, અને ટટ્ટ ઉપર સવાર થઈને અમારી સવારી આગળ ચાલી.
જે ધ્યેયને લક્ષમાં રાખીને આ અમારું પર્વતારોહણ ચાલી રહ્યું હતું તે હવે સમીપ આવી રહેલ હોવાથી મનને ઉત્સાહ તેમ જ
હવે સમીપ આવી રહેલ હોવાથી મને આતુરતા ઉત્કટ બનતાં જતાં હતાં. હવે ચાર માઇલને પંથ કાપવાને હતો. શરૂઆતમાં સિન્ધ નદીની બાજાએ બાજાએ થઇને અમારે રસ્તો આગળ જતો હતો. પછી તે ચઢાણ શરૂ થયું. આ ચઢાણ ભૈરવ ઘાટીનું હતું. આગળનાં ચઢાણ કરતાં આ ચઢાણ જુદા પ્રકારનું હતું. પગથિયા જેવી ચડાઈને, તેમજ ખાડાખડિયાને અમને પિસ્સ