Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 3

તા. ૧-૧-૨
* પ્ર બુદ્ધ જીવ ન
૧૬૯
એક વખત મૈસુર રાજ્યમાં કલાપ્રદર્શનનું ઉદ્દઘાટન કરવા કરે છે. ધીમે ધીમે ડાકુએ પોતાની રીતભાત બદલે છે. સુધરેલા હું ગયો હતો. ત્યાં ચંદન ઉપર કોતરેલી કારીગીરીને એક જમાનાને અનુસરીને તેઓ પણ સુધરેલા માર્ગો અજમાવે છે. ઉત્કૃષ્ટ નમૂને મારા જોવામાં આવ્યો. મને ખબર મળી કે એક ખૂનીના પણ ડાકુગીરીનું માનસ કયાંય ઓછું થયું નથી. શ્રી. વિનોબાજીએ હાથની એ કારીગીરી હતી. એ ખૂનીને ફાંસીની સજા થઈ હતી, બહુ જ અલ્પ પ્રયાસ કરી જોયે. એમને એ પ્રયાસ ભલે અતિ પણ મહારાજાએ એને માફી બક્ષી હતી. જેલમાં બેઠે બેઠે એ અલપ હોય, પણ કંઈક ફળ દેખાયું, અને ગીતાનું વચન સફળ ચંદનની કારીગીરી શીખે. બહાર આવ્યા બાદ એક સારા નાગ- થયું. ‘
સ્વ ચ ધર્મ ત્રાયતે મતો મહા’ કલ્યાણમાર્ગે રિક તરીકે રહીને એણે એ ધંધો શરૂ કર્યો અને એમાં તેણે જનારાની દુર્દશા ન જ થાય. આ માર્ગે જતાં જેટલું આગળ વધ્યા અસાધારણ પ્રાવીણ્ય મેળવ્યું.
તેટલું આપણું. તેમ તેમાં પાછા ફરવાપણું પણ નથી. આવા પુણ્યજયાં સુધી કદરત માણસને જીવવાની તક આપે છે ત્યાં સુધી કાર્યમાં અભિકમને નાશ નથી થતો. પ્રત્યાય પણ નથી તેને સુધારવાની તક આપવી એ માનવસમાજનું કર્તવ્ય છે. થતો. સરકારનું કર્તવ્ય હતું કે વિનોબાજીએ જે બારીને થોડી પણ
આજકાલ મતની સજાનું સમર્થન કરનારા કેટલાક લેકો ખુલ્લી કરી તેને વધારે ખુલ્લી કરવી. એક ઉચ્ચ લશ્કરી અધિ- . સંત વિનોબાજીના એક પ્રયોગનું ઉદાહરણ વારંવાર આપે છે. કારીના દિલમાં સૌથી પહેલી શ્રદ્ધા જાગી અને વિનોબાજીનું કામ વિનોબાજીના પગને પ્રથમ વિરોધ કર્યો પોલીસખાતાંએ. પછી પિતે ઉપાડી લીધું એ એક ધ્યાન ખેંચનારી હકીકત છે. બીજા લોકો પણ એવી વાતો કરી રહ્યા છે. એ લોકોનું જયારે બધા જ રાષ્ટ્રનેતાએ, સમાજસુધારકો અને સમાજકહેવું છે કે, વિનોબાજીની દરમિયાનગીરીને એ ડાકુઓએ કેવળ સેવકો રાજય ચલાવવાના કામમાં પડી જાય ત્યારે લોકજાગૃતિનું લાભ ઉઠાવ્યો છે, સુધર્યા કોઇ નથી. મારું કહેવું છે કે, વિનોબાજીએ કામ મન્દ પડી જાય છે. નીતિમાન લોક રાજકર્તા બને તો રાજકાજ ડાકુઓને સુધારવાનું કામ પિતાના હાથ ઉપર લીધું જ નહોતું. ભૂદાન થોડું સુધરે ખરું, પણ તેથી સમાજની નીતિમત્તા પણ સુધરી અને ગ્રામદાનનું કામ કરતાં કરતાં વચમાં ડાકુઓને સવાલ એની જાય એમ નહિ કહી શકાય. સત્તાધારી થતાં જ નીતિમાન સામે આવ્યું. એમણે પોતાને ઠીક લાગે તે એક માર્ગ સૂઝાડ. લોકોમાં પણ કંઈક મર્યાદા આવી જાય છે. એ માર્ગે પ્રયત્ન અને પ્રયોગ કરી જોવાની જેમનામાં શ્રદ્ધા જાગી જે છે તે ખરૂં, પણ જે સરકાર આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણે તેમણે ઘેડ પ્રયત્ન કરી જોયો. એનાથી કંઈ પણ લાભ નથી અહિસાને પ્રયોગ અજમાવવા લાગી છે. તેનું એ કcથ થઈ ' થયો તેમ કોઈ કહી શકે તેમ નથી. એક ક્ષણમાત્ર પણ જો દુર્જનમાં પડે છે કે, તેણે મોતની સજા રદ કરીને વીસ કે પચીસ વર્ષને સજજનતા પ્રગટી તો તે લાભ જ છે. કદાચ કોઈ એમ કહે કે અનુભવ લેવા જોઇએ. એ પ્રયોગથી જો ઓછામાં ઓછું એટલું ભૂદાન જેવા કામને માટે પોતાનું જીવન અપર્ણ કરનારા પણ સિદ્ધ થાય કે પરિસ્થિતિ બગડી તો નથી જ, તો એ પ્રયોગ વિનોબાજીએ આ સવાલ છેડયો જ ન હોત તે સારું હતું. એક આગળ ચલાવવાની તેણે હિમત કરવી જોઇએ. આખરે માનવી પ્રયોગ હાથમાં લીધું અને પછી તેની અજમાયશ પૂરેપૂરી ન જેવાં માનવીઓમાંથી કેટલાક ગુનેગારોને મોતની સજા ન કરવાથી કરી તેનું પરિણામ સારૂં ન આવે. એક વાત હાથમાં લીધી કંઇ આભ તૂટી પડવાનું નથી કે સમાજવ્યવસ્થા નષ્ટ થવાની કે તે તેને નીવેડો લાવ્યા બાદ તેમણે એ પ્રદેશ છોડ જોઇ હતેા. નથી. જો થશે તે કંઇક પણ લાભ જ થશે અને આપણે ઉજળે આ ટીકા સાંભળી લેવા માટે હું તૈયાર છું. કાયદો, સજા અને મોઢે કહી શકીશું કે ગાંધીયુગમાં અમને એક નવો પ્રયોગ કરવાનું પિોલીસ બંદોબસ્તમાં માનવાવાળાઓને હું પૂછું છું કે આપને આપના સૂર્યું અને તે સારું થયું. પ્રયોગોને અખતરો કરી જોવાની હજારો વર્ષોથી તક મળતી
મૂળ હિંદી, કાકાસાહેબ કાલેલકર આવી છે. આપને કેટલીક સફળતા મળી ? ડાકુઓ સમાજને રંજાડે ‘મંગલ પ્રભાત' માંથી અનુવાદક: મેનાબહેન નરોત્તમદાસ ન છે તેમ એમને રંજાડી સામાં દબાવે છે અને આમ આ ખેલ ચાલ્યા
સાભાર ઉદ્ભુત શ્રી કૃષ્ણ મેનન વિરૂદ્ધ આચાર્ય કિરપલાણું
દ્વિધા અનુભવતા કેંગ્રેસતરફી મતદારોએ મત કોને આપો? ' મુંબઈના ઉત્તર વિભાગની લોકસભાની બેઠકની ચૂંટણી ઉપર માર્ગ લેવાનું તેમને પૈગ્ય લાગ્યું છે. તે કોંગ્રેસે તે પડકાર સારા દેશનું અને વિદેશમાં પણ ધ્યાન ખેંચાયું છે. બન્ને ઉમેદવારો ઝીલવો જ રહ્યો. શ્રી. કૃષ્ણમેનન એક વિવાદસ્પદ વ્યકિતપ્રખ્યાત વ્યકિતઓ છે. પણ એટલા જ કારણથી આ ચૂંટણી ઉપર બધાનું Controversial Personality છે. તેમની બુદ્ધિ પ્રતિભા, પ્રભાવલક્ષ્મ કેન્દ્રિત થયું છે એમ નથી. આ ચૂંટણીના પરિણામે દૂરગામી શાળી વ્યકિતત્વ અને આન્તરરાષ્ટ્રિય ક્ષેત્રે તેમનું અદ્વિતીય સ્થાન થવા સંભવ છે.
વિશે બે મત નથી. પણ He does not suffer fools easily શ્રી. કણમેનન સામે કેંગ્રેસ વિરોધી બધાં બળાએ એક તેમને જેટલા મિત્રો છે તે કરતાં કદાચ દુમને વધારે મેર જમાવ્યો છે. સ્વતંત્ર પક્ષ, જનસંઘ, પ્રજાસમાજવાદી પક્ષ- હશે. પણ આ બધા કરતાં તેમની સામેના વિરોધનું મુખ્ય બધા પક્ષે શ્રી. કૃષ્ણમેનનને હરાવવા સંગઠિત થયા છે. અને કોંગ્રેસની કારણ તે સામ્યવાદી છે એ માન્યતા છે. કેટલાક લોકો એમ અંદરના કેટલાંક તો પણ શ્રી. કૃષ્ણમેનની વિરૂદ્ધ કામ કરી રહ્યાં માને છે કે, તેઓ દેશને માટે ભયરૂપ છે અને આ દેશના રાજછે. આચાર્ય કિરપલાણી સ્વતંત્ર ઉમેદવાર તરીકે ઊભા રહ્યા છે અને કારણમાંથી તેમને સદાને માટે ખસેડવા એમાં દેશનું હિત છે. કોંગ્રેસને વિરોધ કરવા સિવાય બીજી કોઈ નીતિ તેમની પાસે હોય એ સુવિદિત હકીકત છે કે, વર્ષો સુધી મૌલાના આઝાદ અને તેમ જાણ્યું નથી. તેમની સેવાઓ લક્ષ્યમાં લઇ જેટલી બે ચૂંટણીઓમાં સરદાર પટેલના વિરોધના કારણે પંડિત જવાહરલાલની ઇચ્છા કોંગ્રેસે લોકસભામાં તેઓ ચૂંટાઇ આવે તે માટે તેમને માર્ગ સરળ હોવા છતાં કેબીનેટમાં તેમને સ્થાન મળ્યું ન હતું. અત્યારે પણ બનાવ્યા હતા અને ઈરાદાપૂર્વક કોંગ્રેસને પડકાર કરવાની તેમની લોકો એમ માને છે કે, સંરક્ષણ ખાતું તેમને સંપીને પંડિત નહેરૂએ વૃત્તિ ન હોત તો આ વખતે પણ કદાચ તેઓ લોકસભામાં ચૂંટાઇ
ભૂલ કરી છે. આવે તે માટે કોંગ્રેસ અનુકૂળતા કરી આપત. પણ બીજો - આ બધા વિધથી પંડિત નહેરૂ અપરિચિત નથી. ઉચ્ચ