Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 251

તા. ૧૬-૧૨-૨૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
૧૬૫
1
ટકા,
વાણી’ એ નામનો ગ્રંથ પ્રગટ કર્યો છે અને તે પાછળ પંડિત બેચર- સંસ્થા “સરલા સર્જન' દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલ “અક્ષય લક્ષ્મી દાસની જીવનભરની શાસ્ત્રો પાસના છે. અલબત્ત, આ ગ્રંથ સારી રીતે નામની નાટિકા, બિરલા માતુશ્રી સભાગારમાં નવેમ્બર માસની આદરને પાત્ર બનેલ છે, તેમ છતાં પંડિત બેચરદાસને આજે કોઈ તા. ૬, ૭, અને ૮ના રોજ-એમ ઉત્તરોત્તર ત્રણ દિવસ ભજવવામાં ઓળખતું પણ નથી.
આવી અને આ પ્રસંગે થયેલા દાને, ટિકિટ વેચાણ અને જાહેરઆ રીતે વિચારતાં પોતાના પુસ્તકની અને તે પણ કેવળ બાર ખબરો દ્વારા રૂ. ૫,૫૧,૦૦૦ ની પ્રસ્તુત હૈસ્પિટલને આવક થઈ, મહિનાના પરિશ્રમના પરિણામ રૂપ એવા પુસ્તકની જાહેરાત અંગે જે માટે આ હૈસ્પિટલના મુખ્ય સંચાલક શ્રી રતિલાલ મણિલાલ આ ભવ્ય સમારોહ ઊભા કરવા બદલ શ્રી ધીરજલાલ ટોકરશી નાણાવટી તેમ જ તેને લગતી કમિટીના અન્ય સભ્યોને અનેક શાહને અથવા જૈન સમાજમાં જે લાડકા નામથી તેઓ ઓળખાય ધન્યવાદ ઘટે છે. છે એવા ધીરૂભાઈને અવશ્ય ધન્યવાદ ઘટે છે. ધીરૂભાઈ શતાવધાની આ હૈસ્પીટલ આજથી દશ વર્ષ પહેલાં શ્રી નાણાવટી પંડિત તો છે જ, પણ સાથે સાથે એક મહાન જાદુગર છે. કુશળ માછી- ચેરીટી ટ્રસ્ટ દ્વારા વીલેપારલે ખાતે ઊભું કરવામાં આવ્યું હતું. માર પોતાની જાળમાં જેમ અનેક મત્સ્યોને ખેંચે તેમ પ્રકાશન- જ્યારે ૫૦ બિછાનાની જોગવાઈ કરવામાં આવી હતી. તેનો વિકાસ વિધિના અનુસંધાનમાં વિવિધ પ્રકારના ક્રિયાકાંડનાં નિમિત્તે ઊભા થતાં થતાં આજે આ વ્હસ્પીટલમાં ૨૫૦ બિછાનાની જોગવાઈ કરવામાં કરીને જૈન સમાજના કુશળ બાહોશ લેખાતા ધનાઢય આગેવાનોને આવી છે અને મુંબઈના પશ્ચિમ વિભાગના પરાંઓમાં વસતી પ્રજા તેમ જ આચાર્યમુનિવરોને પ્રશંસકવૃન્દના આકારમાં તેઓ એકઠા માટે આ હૉસ્પિટલ એક મહાન આશીર્વાદ સમાન પુરવાર થયું કરી શક્યા–એક રાશે જોતરી શક્યા–એ કાંઈ નાનીસૂની કરામત છે. આ હોસ્પિટલની કાર્યવાહીને લગતા રીપોર્ટ ઉપરથી માલુમ નથી. આ શ્રીમાનેએ પ્રસિદ્ધ થઈ રહેલા પુસ્તકનું લગભગ માં માથું પડે છે કે, આ હૈસ્પિટલમાં છેલ્લાં દશ વર્ષ દરમિયાન ૪૭૫૦૩૫ જોયા સિવાય જ શ્રી ધીરૂભાઈ ઉપર ધન્યવાદને વરસાદ વરસાવ્યો. દર્દીઓની સારવાર કરવામાં આવી છે, જેમાં ૨૨,૬૪૯ અકસ્માતને કોઈએ એમ પણ કહ્યું કે આ પુસ્તકને દુનિયાની સર્વ ભાષાઓમાં લગતા કેસો હાથ ધરવામાં આવ્યા છે, અને ૨૦,૮૨૨ ઑપરેશન અનુવાદ થવો જોઈએ—અને આચાર્ય મહારાજએ આ શ્રીમાનોના કરવામાં આવ્યાં છે. આ વ્હસ્પીટલ અંગે ૨૫૦૦૦ ચોરસ વાર મસ્તક ઉપર તેમ જ સમારોહના વરરાજા જેવા શ્રી ધીરૂભાઈના જમીન ઉપર વિશાળ બાંધકામ કરવામાં આવ્યું છે અને અત્યાર મસ્તક ઉપરવાસક્ષેપના છંટકાવપૂર્વક આશીર્વાદને વરસાદ વરસાવ્યા સુધીમાં આ હૈસ્પિટલ પાછળ ૪૦ લાખ રૂપિયા જેટલી રકમ ખર્ચઅને એક સાધારણ કોટિના પુસ્તકનું દેવમૂર્તિ માફક મંત્રોચ્ચાર વામાં આવી છે. વળી છેલ્લાં ત્રણ વર્ષ દરમિયાન ચાર એરવડે, જાણે કે આકાશમાંથી કોઈ આગમગ્રન્થ ઉતરી આવ્યો હોય એ કન્ડીશન્ડ ઑપરેશન થિયેટરો બાંધવામાં આવ્યાં છે. હૈસ્પિીટલના રીતે પ્રતિષ્ઠાપન કર્યું--આ બધું એકુશળ કરામતનું જ પરિણામ કહેવાયને? વધતા જતા ખર્ચને પહોંચી વળવા માટે રૂપિયા પાંચ લાખની આજે યાદ આવે છે કે, થોડાં વર્ષો પહેલાં શ્રી ધીરૂભાઈએ
ઉણપ હતી, જે ઉપર માટે રૂપિયા પાંચ ૯
ઉણપ હતી, જે ઉણપ આ દશાબ્દિ મહોત્સવ પ્રસંગે એકઠા કરવામાં ૫૦ વર્ષ વટાવીને ૫૧માં વર્ષમાં પ્રવેશ કરે. પોતાના આવેલ મંડળ દ્વારા દૂર કરવામાં આવી છે. આ હોસ્પિટલમાં આ વનપ્રવેશને ઊજવવા અંગે શ્રી ધીરૂભાઈએ પ્રવૃત્તિ હાથ ચિવશે ક્લાક ચાલતો કેચુઆલીટી વૉર્ડ છે અને નવું ઍક્સ -૨ ધરેલી અને કેટલાય વિદ્વાને, વિચારકો અને પ્રશંસકોની તે અંગે યુનીટ ખરીદવા પાછળ દોઢ લાખની રકમ ખર્ચવામાં આવી છે. સહીઓ એકઠી કરેલી, પણ તે વખતના પ્રતિકૂળ વાતાવરણે તેમની
હાલમાં નવા વર્ષથી ૫૦ ફ્રી અને ૫૦ અર્ધ-ફ્રી એમ સે. તે મુરાદ બર આવવા દીધી નહોતી. પણ એમ હારી જાય
બિછાનાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. એવા ધીરૂભાઈ નથી. આજે આ સમારોહ કે જેની બધી માંડણી પ્રસ્તુત સમારોહ પ્રસંગે ભજવવામાં આવેલ ‘અક્ષયલક્ષ્મી' તેમણે પોતે એકલા હાથે જ કરી હતી એમ લગભગ કહી શકાય- ' નાટિકા જૈન ધર્મ સાહિત્યમાં બહુ જાણીતી એવી શાલિભદ્રની કથા એવા ભવ્યતાની પણ પરાકોટિનું દર્શન કરાવતા આ સમારોહ ઉપરથી તૈયાર કરવામાં આવી હતી. આજ સુધીમાં જૈન ધર્મની દ્વારા તેમના નામ અને કામની–તેમનું મન ભરાય એવી બીજી અનેક કથાઓ રંગભૂમિ ઉપર રજૂ કરવામાં આવી છે અને ઉજવણી થઈ શકી છે. વળી આ સમારોહ પ્રસંગે પ્રસ્તુત પુસ્તકની લકાદર પામી છે, પણ આ શાલિભદ્રની કથા હજુ સુધી આ રીતે પ્રગટ કરવામાં આવેલી ૨,૦૦૦ નકલમાંથી ૧૮૦૦ નકલનાં નામ રંગભૂમિ ઉપર રજૂ કરવામાં આવી નહોતી. આ નાટિકાના આયોનોંધાઈ જતાં તેમના ભીષ્મ પ્રયત્નનું નકકર ફળ પણ તેમને મળી જન માટે સૌ. સરલાબહેન રતિલાલ નાણાવટીને ધન્યવાદ ઘટે છે. ચુક્યું છે.
આ રીતે રંગભૂમિ ઉપર રજૂ થતી જૈન કથાઓ અત્યન્ત લોકઆ બધી રંગલીલા તટસ્થપણે જોનારને પ્રશ્ન થયા વિના ન પ્રિય બનતી રહી છે અને હજુ પણ બીજી અનેક ધર્મકથાઓને રહે કે, જૈન સમાજના આગેવાનેમાં કોઈ પ્રમાણબુદ્ધિ છે કે નહિ? આ રીતે બહાર લાવવાની જરૂર છે. એક વખત આ સામે સ્થિતિકે ધર્મના નામે કોઈના દોરવાયા, “આ શું છે, શા માટે છે એને બહુ ચુસ્ત જૈન સમાજમાં ખૂબ વિરોધ હતા. હવે આવી રીતે જૈન લાંબે વિચાર કર્યા સિવાય, આંખ મીંચીને દેરાવામાં—ઘસડાવામાં કથાઓ રંગભૂમિ ઉપર રજૂ થતા જૈન સમાજ ગૌરવ અનુભવવા જ માને છે?
લાગ્યો છે. જૈન સમાજ મોટા ભાગે વૈશ્યસમાજ છે. વૈશ્યની પ્રકૃતિમાં આ બદલાયેલા વહેણને ઉત્તેજન આપવું અને જૈન તીર્થકરોના વિચક્ષણતા અને બધીરતા એવા બે પરસ્પરવિરોધી ગુણે એક સાથે ચરિત્રને રંગભૂમિ પર ઉતારીને વિશાળ જનતાને જૈન તીર્થકરોની વસતા જોવામાં આવે છે. કોઈ પ્રસંગે તેઓ અભુત વિચક્ષણતાને. ચરિત્રભવ્યતાથી પરિચિત કરવી એ અતિ આવશ્યક અને ઈચ્છવાપરિચય કરાવે છે. આ આખા સમારોહ તેમનામાં રહેલી બધીરતાનું- યોગ્ય છે. પ્રમાણભંગની પરાકાષ્ઠાનું–અદ્ભુત દર્શન કરાવ્યું છે.
આજે પણ ‘સંધ નિકળી શકે છે? ડે. બાલાભાઈ નાણાવટી હોસ્પિટલને દશાબ્દિ મહોત્સવ
આજે જ્યારે દેશમાં ઊભી થએલી યુદ્ધપરિસ્થિતિના પરિણામે ગયા નવેમ્બર માસ દરમિયાન મુંબઈ ખાતે ડે. બાલાભાઈ ધાર્મિક તેમ જ સામાજિક અવસરોને અનુલક્ષીને યોજાતા ઉત્સવો, નાણાવટી હૉસ્પિટલને દશાબ્દિ મહોત્સવ ઊજવાઈ ગયો અને તેના જમણવારે અને સમારંભે–આ બધું લગભગ સ્થગિત થયા જેવું સંદર્ભમાં નાણાવટી કુટુંબ દ્વારા કેટલાંક વર્ષોથી સંચાલિત શિક્ષણ- બન્યું છે ત્યારે કપડવંજ મુકામેથી આ જાણીતા શ્રીમાન જૈન ગૃહસ્થ
જમણવા
માજિક અવસરોને અનુલક્ષીને એ
ઉજવાઈ ગયા અને તેના
નાણાવટી કુટુંબ દ્વારા