Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 247

તા. ૧૬-૧૨-૬૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
નહિ
શિરતે અને તે
# યુદ્ધવિરામ F [ શ્રી. સંયુકત જૈન વિદ્યાર્થીગૃહના શિવ તથા પ્રિન્સેસન્ટ્રીટ– એમ બન્ને હ્રસ્ટલેના વિઘાથીઓ સમક્ષ સાયનના સંસ્થાના મકાનના હૈલમાં, સંસ્થાના પ્રમુખ શ્રી ચૈમનલાલ ચકુભાઈ શાહે તા. ૯-૧૨-૬૨ રવિવારના રોજ “યુદ્ધવિરામ’ એ વિષય ઉપર પ્રવચન આપ્યું હતું.
શ્રી. ચીમનભાઈના આ વિષય અંગેના વિચારો જાણવા માટે પ્રબુદ્ધ જીવનના વાચકો પંચેશાં આતુર હોય છે, અને શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના આશ્રય નીચે તા.૫-૧૨–૬૨ના રોજ “રાષ્ટ્રીય તેમ જ આંતરરાષ્ટ્રીય પરિસ્થિતિ” એ વિષય ઉપર તેમણે આપેલ વ્યાખ્યાન, જે તા. ૧૬-૧૨-૬૨ના પ્રબુદ્ધ જીવનના અંકમાં પ્રગટ કરવામાં આવ્યું હતું, તેની પૂરવણીરૂપ આ વ્યાખ્યાન છે. તેને સંક્ષિપ્ત નોંધ નીચે પ્રગટ કરવામાં આવે છે. તંત્રી]
ચીને આજે જગતને આશ્ચર્યમાં ગરકાવ કરી દીધું છે. તેણે આપણા ૨. યુદ્ધવિરામ માટેનું બીજું એક કારણ વધારે સબળ ગણી પર મોટા પાયા પર આક્રમણ કર્યું; આક્રમણમાં તે ઘણે દરજજે શકાય. પિતાના આક્રમણને ભારત એક અવાજે સામને કરશે, સફળ પણ થયું, છતાં યે તેણે એકપક્ષીય યુદ્ધવિરામની એકાએક ભારતની પ્રજા પોતાના મતભેદો ભૂલીને એક અને અખંડ - જાહેરાત કરી દીધી અને પિતાનું લશ્કર પાછું ખેંચી લેવાની એક- બની જશે, ભારતની પ્રજા ગમે તેટલો ભેગ આપવો પડે પક્ષી શરૂઆત પણ કરી દીધી, તેથી દુનિયાએ અને આપણે આશ્ચર્ય તે પણ તે આપવાની તત્પરતા દર્શાવશે તે તેની કલ્પનામાં નહિ અનુભવ્યું છે. ચીનના ભારત પરના મોટા પાયા પરના આક્રમણથી
હોય. આ બાબતમાં ચીનની રાજદ્વારી ગણતરી Political જેટલું આશ્ચર્ય થયું છે તેટલું જ, બલ્ક તેથી પણ વધુ આશ્ચર્ય તેની assessment બેટી પડી છે. તેમને એવા અહેવાલ મળ્યા એકપક્ષી યુદ્ધવિરામની અને લશ્કર પાછું હઠાવી લેવાની જાહેરાતથી હશે કે, “કેંગ્રેસ નબળી પડી ગઈ છે, કેંગ્રેસમાં અને પ્રજામાં થયું છે. દુનિયાના રાજકીય નિરીક્ષકો અને અભ્યાસીઓ આ વસ્તુના
અંદરોઅંદરના તિવ્ર મતભેદો પ્રવર્તે છે; કેટલેક ઠેકાણે સામ્યવાદીકારણ શોધવામાં પડયા છે.
ઓનું જોર પણ સારા પ્રમાણમાં છે. આવા સંજોગોમાં ચીન આક્રમણ સામ્યવાદી દેશના વર્તનના કારણે જાણવા મુશ્કેલ હોય છે.
કરશે તો ભારત સરકાર સામનો કરી શકશે નહિ; પ્રજા ભેગ આપવા ચીનના આ વલણ માટે પણ વિવિધ કારણે રજૂ થાય છે. તે
તત્પર નહિ બનેઅને પરિણામે ભારત સરકાર ચીની સરકાર સાથે દરેકમાં સત્યને કંઈક અંશ હશે, પણ સંપૂર્ણપણે તેના કારણે કોઈ
તડજોડ કરીને સમાધાન કરવા પ્રયત્ન કરશે. પરનું ભારતમાં જાણી શકયા છે, એમ કહેવાય નહિ. લેકશાહી દેશના વર્તનના કારણે
તેની કલ્પના કરતાં કે તેને મળેલી માહિતી કરતાં તદ્દન ઊભું જાણવા મુશ્કેલ હોતા નથી, કારણ કે તેવા દેશના નેતાઓએ કોઈ
બન્યું. તેથી ચીને ફરી વિચારવું રહ્યું. પણ જાતના વલણ કે વર્તન માટે પિતાના સહકાર્યકરો સાથે ચર્ચા કરવી પડે છે, તેની જાહેર રીતે પણ ચર્ચા થાય છે, છાપાઓમાં આવી
૩. આપણે તટસ્થતાની નીતિ સ્વીકારી છે, એટલે ચીને એમ બાબતે પ્રગટ થાય છે; પાર્લામેન્ટમાં કે એસેલ્ફીમાં આ વલણ કે
પણ માન્યું હશે કે, વિદેશો પાસેથી આપણે લશ્કરી સહાય માગીશું જ વર્તન માટે કારણો રજૂ કરવા પડે છે અને તેની વાસ્તવિકતા બતાવી
નહિ અથવા માગીશું તે પણ આટલા મોટા પ્રમાણમાં લશ્કરી. આપવી પડે છે. લેકશાહી દેશને આવી બધી વિધિઓમાંથી પસાર
સહાય બીનશરતે અને સુરતમાં મળશે એવી તેની કલપના ન હોય. થવું પડે છે, જયારે સામ્યવાદી દેશને આવી કોઈ વિધિની જરૂર પડતી
બીજી બાજુ, ભારતની લશ્કરી તૈયારી બિલ્કલ ન હતી. આ સંજોનથી; તેના નેતાઓને કોઈ કારણે પોતાની પ્રજાને જણાવવા પડતા
ગમાં ભારતને સમાધાન કરવાની ફરજ પડશે. નથી. તેઓ જે કારણો પ્રજા કે વિશ્વ સમક્ષ રજુ કરે છે તે કારણે
તેની આ ગણતરીમાં પણ ચીનને નિષ્ફળતા સાંપડી છે. આપણે માત્ર પ્રચારની દષ્ટિએ જ રજુ થયેલાં હોય છે. વિશ્વમત પિતાની તરફ
બીજા દેશ પાસેથી લશ્કરી સહાય માગી. પાશ્ચાત્ય દેશેએ આ સહાય કેમ વળે તે દષ્ટિએ તે કરણ ૨જુ થયેલા હોય છે. આ કારણે સામ્ય
- ઉદારતાપૂર્વક અને કોઈ પણ જાતની શરત વિના આપી; એટલું જ વાદી દેશના કોઈ વલણ કે વર્તન માટેના તેના સાચા કારણો
નહિ પણ ભારત પોતાની તટસ્થતાની નીતિને વળગી રહે તેમાં શોધી કાઢવામાં રાજદ્રારી નિરીક્ષકોને વધુ મહેનત કરવી પડે છે, તેમને કોઈ જાતને વાંધો નથી એમ પશ્ચિમી લોકશાહી દેશોએ વધુ ઊંડા ઉતરવું પડે છે.
જાહેર કર્યું. આ પ્રશ્નને બે બાજુ છે. એક પ્રશ્ન એ છે કે ચીને આવું આક્રમણ
૪. ચીને એકાએક યુદ્ધવિરામની જાહેરાત GST * * * * શા માટે કર્યું? આ પ્રશ્નની ચર્ચા મેં શ્રી મુંબઈ યુવક સંઘમાં કરી
કારણ જોઈએ. સામ્યવાદી દેશ કી ફી રિ, , 1; }, b\M, N હતી અને તે અંગેના મારા વિચારો પ્રબુદ્ધ જીવનમાં પ્રગટ થઈ અમુક અંશે કરી શકે, હા હે .: 53) શે. અF . . . . | ગયા છે, એટલે તે પ્રશ્નની ચર્ચામાં આ તકે વધુ નહિ ઉતરૂં. યુદ્ધ- એટલે જ્યારે તેણે જાણે કે ન કરી હોદfore. " વિરામની જાહેરાત તે વ્યાખ્યાન અપાયા બાદ થઈ છે, એટલે આ ટેકે છે અને તેઓ ચારા વિકાસ યુદ્ધવિરામ કેમ થયું? તેના પરિણામે શું? તે અંગે હું મારા વિચારો રજ
મતને પિતાના તરફ વાળવા માર્દીિને અાં થાકવા દઈ કરીશ. એક વાત તો સ્પષ્ટ છે કે જે કારણેસર તેણે યુદ્ધ જાહેર કર્યું હતું--
વિશ્વના દેશ—અને ખાસ કરીને તટસ્થ દેશોમાં ભારેet ના નવ તે કારણસર કે તેની પૂર્તિમાં કેટલેક દરજજે આ યુદ્ધબંધીની
માટેની આ જાહેરાત હોય તેમ લાગે છે; કેમકે યુદ્ધવિરામની જાહેરાત , જાહેરાત કરવામાં આવી છે એમ માનવું જોઈએ. આ યુદ્ધવિરામની જાહેરાતના ૪-૫ સંભવિત કારણો જણાય છે.
બાદ, પેકીંગે પ્રચારને વેગ વધારી દીધા છે અને તટસ્થ દશામા ૧. ચીને આટલો પ્રદેશ કજે કર્યા પછી હવે તેણે
મનમાં એ ઠસાવવા પ્રયત્ન કરી રહ્યું છે કે ૮ મી સપ્ટેમ્બર ૧૯૯ર માં આગળ વધવું હોય તો તેની મોટા પાયા પરની તૈયારી જોઈએ.
વખતે જે ખરેખર અંકુશ હેઠળની હરોળ હતી તેથી પણ ૨૦ કિલોમીટર યુદ્ધ માટેની મોટા પાયા પરની તૈયારી સાથે Supply line
દુર તેઓ ખસી રહ્યા છે, આમ છતાં પણ જે ભારત અમારી પુરવઠો પહોંચાડવાને માર્ગ તૈયાર કરવું જોઈએ. આ કાર્ય તેને
દરખાસ્ત સ્વીકારશે નહિ તો આક્રમણની જવાબદારી ભારતની રહેશે. હજાર ફટની ઊંચાઈએથી કરવાનું છે, અને પુરવઠો ઠેઠ આસામ સુધી
વિશ્વમતને પોતાના તરફ આકર્ષવાની ચીનની આ એક રાજકીય પહોંચાડવો પડે તેમ છે. અત્યારે શિયાળા ચાલી રહ્યો છે ત્યારે આ કાર્ય
ચાલ હોય તેમ તેનાં પ્રચાર પરથી માનવાને પૂરતું કારણ છે. ઘણું મુશ્કેલ છે. અલબત, ચીને મોટા પાયા પર આક્રમણ શરૂ કર્યું. ૫. યુદ્ધ વખતે જે વેગ (ટેમ્પ) જામવો જોઈએ--બધી શકિત ત્યારે તેને આ મુશ્કેલીની કલ્પના હશે જ, એટલે યુદ્ધવિરામ માટે આક્રમણને મારી હઠાવવા માટે કેન્દ્રિત થવી જોઈએ તે વેગ ભારઆ એક કારણ ખરું, પરન્તુ તે કારણ યુદ્ધવિરામ માટેનું
તમાં જામેલ છે. સરકારે સેનું, લેહી અને સૈનિકોની માગણી કરી મુખ્ય કારણ ગણાવી શકાય નહિ.
'છે. મોટા પ્રમાણમાં પ્રજાજનો ઉલટભેર આપી રહ્યા છે. આ પ્રકારે
તમારી બિલકુલ ન
.
(ટ
તો
ગયા છે
પણ