Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 248

ne varso
૧૨
શુદ્ધ જીવન
ભારતમાં જે વિરાટ શકિત જાગી છે તે તોડી પાડવા માટે પણ ચીને યુદ્ધવિરામની જાહેરાત કરી હોય તે પણ એક કારણ ગણી શકાય.
યુદ્ધવિરામની જાહેરાતથી લાકોના ઉત્સાહ મંદ પડી જશે, જનતા એમ વિચારતી થઈ જશે કે ચીન મેકમોહન લાઈનથી પાછળ હઠી જશે, ત્યારે આપણે યુદ્ધ શા માટે ચાલુ રાખવું? જનતાને પુરુષાર્થ મંદ પાડવા માટે (Demoralisation) આ પગલું ભરાયું હોય તેમ પણ કહી શકાય.
ચીની આક્રમણના ધ્યેયો અને તેની મહદ્ અંશે પૂર્તિ ૬. યુદ્ધવિરામ પાછળના કારણેા બરાબર સમજવા માટે, ચીને ભારત પર આક્રમણ શા માટે કર્યું તે પણ ધ્યાનમાં લેવું પડશે.
(અ) ભારત સ્વતંત્રતા પ્રાપ્ત કર્યા બાદ, વેગપૂર્વક આર્થિક વિકાસ સાધી રહ્યું હતું, આ વિકાસ લેાકશાહી ઢબે સાધી શકાયો હતા તે ચીનને ખૂંચતું હતું. સામ્યવાદી દેશાની એ માન્યતા છે કે લાકશાહી ધારણે વેગપૂર્વકની પ્રગતિ અને સમાજવાદ શક્ય નથી. સામ્યવાદી ધારણે જ આર્થિક વિકાસ સાધી શકાય અને સામાજિક તથા આર્થિક અસમાનતા દૂર કરી શકાય. ભારતની લોકશાહી ધારણે વેગપૂર્વક થઈ રહેલ પ્રગતિથી તેની માન્યતા ઉપર જબ્બર ફટકો પડી રહ્યો હતો, એટલે ભારતની આર્થિક પ્રગતિમાં રૂકાવટ કરવાનું ચીનના આક્રમણ પાછળનું એક કારણ હોઈ શકે.
ચીને એ ગણતરી રાખી હશે કે યુદ્ધ થતાં ભારતની આર્થિક પ્રગતિ રૂંધાઈ જશે, એટલું જ નહિ, પરંતુ યુદ્ધવિરામથયા બાદ પણ ભારતને કાયમને માટે મોટું લશ્કરી ખર્ચ ચાલુ રાખવું પડશે, એટલે તેને આર્થિક વિકાસ મોટા ભાગે રૂધાઈ જશે.
(બ) ચીની આક્રમણ પાછળ બીજું કારણ એશિયાઈ રાષ્ટ્રોમાં ભારત નહિ, પણ ચીન જ મોટો દેશ છે એમ બતાવવાનું હોઈ શકે. ભારત પર આક્રમણ કરીને, ચીન ધાર્યો પ્રદેશ મેળવે તો પૂરવાર થાય કે એશિયાભરમાં ચીન દેશ જ બળવાન દેશ છે. ભારત પાછું પડે તા એશિયાના બીજા દેશો ચીનથી ભયભીત બને. આ પણ એક કારણ ચીની આક્રમણ પાછળ રહેલું છે.
(ક) સામ્યવાદી નીતિ અંગે ચીન અને રશિયા વચ્ચે ઘર્ષણ રહ્યા કરે છે. રશિયા શાંતિમય સહઅસ્તિત્ત્વમાં માને છે. આ માન્ય તાને કારણે રશિયા પશ્ચિમના લોકશાહી દેશેા સાથે સમાધાનપૂર્વક રહેવાની નીતિ અપનાવી રહ્યું છે. ભારત સાથે રશિયા મૈત્રીભર્યા સંબંધા રાખી રહ્યું છે, એટલું જ નહિ પરંતુ બીજા અણવિકસીત તટસ્થ અને રશિયા, આર્થિક મદદ મેાટા પાયા પર આપી રહ્યું છે, નીતિ દી છે.
કે જગતમાં સામ્યવાદના ફેલાવા માટે યુદ્ધ સહઅસ્તિત્વ શક્ય નથી. રશિયા વચ્ચે હરીફાઈ જાના વિરોધી બને તે
પારણામાં રશિયાને કહેવું પડયું છે કે ભારત સારા સંબંધો હોય, છતાં રશિયા ભારતનું મિત્ર છે, ચીન તેના બંધુ છે.
ચીનના ધ્યેય મુજબનું લડાખમાં સમાધાન થતું નહોતું, ૪-૫ વરસથી સરહદી ઝઘડો ચાલી રહ્યો હતો, તેને સરહદી ઝગડો માનીને, આપણે તે તરફ કેટલીક ઉપેક્ષા સેવતા હતા અને ચીન તેથી આગળ નહિ વધે તેમ માનતા હતા, પરંતુ આપણી આ માન્યતા ખોટી પડી છે અને તેણે મેટા પાયા પર આક્રમણ કરીને ધાર્યો પ્રદેશ મેળવી લીધા છે, એટલું જ નહિ પણ તેણે એકાએક લડાઈ બંધ કરીને, જગતમાં સારા દેખાવાના માર્ગ શોધી કાઢયો છે. આ એક મોટા રાજકીય દાવ છે. તે કહે છે કે અમેએ લડાઈ બંધ કરી. એટલું જ નહિ પરંતુ નેફા વિસ્તારમાંથી તે મેકમોહન લાઈનથી પણ પાછા હઠી જવા માગીએ છીએ. લડાખ વિસ્તારની સરહદ વાંધાભરી છે અને અમારી માન્યતા મુજબની જે છે ત્યાં સુધી જ અમે રહેવા માગીએ છીએ.
સરહદ
તા. ૧૬-૧૨-૬૨
ભારતની પ્રજાના અને વિશ્વના દેશના વલણમાં પલ્ટો આણવા માટેના ચીનના આ મોટામાં મોટો રાજકીય દાવ છે.
ટૂંકામાં ચીને જે કારણેસર આક્રમણ કર્યું હતું તેમાં તેને મહદ અંશે દેખીતી સફળતા મળી છે અને તેથી જ તેણે ધાર્યું કર્યા, બાદ યુદ્ધવિરામ જાહેર કર્યો છે.
હવે પ્રશ્ન એ છેકે, આનું પરિણામ શુંઆવશે? આપણે કહીએ છીએ કે ચીને ૮ મી સપ્ટેમ્બર ૧૯૬૨ સમયે જે સ્થિતિ હતી તે ફરી પ્રસ્થાપિત કરવી જોઈએ. ચીન ૭ મી નવેમ્બર ૧૯૫૯ સમયની જે સ્થિતિ હતી તે પ્રસ્થાપિત કરવાની વાત કરે છે. ચીને આપણી દરખાસ્ત નામંજુર કરી છે, આપણે ચીનની દરખાસ્ત નામંજુર કરી છે. પછી હવે સમાધાનને અવકાશ છે? કે યુદ્ધ થશે? સમાધાનમાં બે-પાંચ હજાર માઈલના પ્રદેશના પ્રશ્ન નથી, પણ પ્રશ્ન એ છે કે, સમાધાન થશે તે ચીની શરતો મુજબનું હશેકે, આપણે કહ્યા મુજબનું હશે? ચીનતા એમ સાબીત કરવા માગે છે કે, We could declare a war, we could win a war, we could cease a war and we could dictate.
આ પરિસ્થિતિમાં શું કરવું તે આપણા માટે એક ગંભીર કોયડો બની જવા પામ્યા છે. આવેશમાં આવીને આપણે કોઈ પણ જાતના નિર્ણય કરી ન શકીયે.
આપણા નિર્ણયના આધાર ચીને આપણી દરખાસ્તા નામંજુર કર્યા પછી, શું પરિસ્થિતિ ઉદ્ભવે છે તે પર છે. ચીન હવે શું કરે છે, વિશ્વમત શું થાય છે, કોલંબા પરિષદનું શું પરિણામ આવે છે, આપણે કેટલી લશ્કરી તાકાત ઊભી કરી શકીએ તેમ છીએ, આ બધા પર આપણા નિર્ણય નિર્ભર છે. સ્વમાનહીન કોઈ સમાધાન પ્રજા સ્વીકારશે નહિ.
મને એમ લાગે છે કે, હાલતુરત પરિસ્થિતિ stand still - સ્થગિત-રહેશે. ચીન લડાખમાં કબજો રાખી રહે, પરંતુ આપણે તેને કબજો માન્ય રાખીશું નહિ. કાશ્મીરમાં બન્યું તેમ આ એક સળગતો પ્રશ્ન જ રહે.
ચીને એકપક્ષી બીનશરતી યુદ્ધવિરામ અને લશ્કર પાછું ખેંચી લેવાનું જાહેર કર્યું છે. તેમાં આપણી અનુમતીની જરૂર રહેતી નથી. હવે પછી ચીન શું કરે છે તે જોવાનું રહેશે. આપણે કોઈ પણ સંજોગા માટે પૂરતી તૈયારી કરવી પડશે તે દેખીતું છે. ટૂંક સમયમાં વળતા હુમલા કરી. લડાખના પ્રદેશનો કબજો મેળવી શકીએ તેવી સંભાવના નથી. ચીનને માટે પણ આ પરિસ્થિતિ પ્રતિકૂળ નથી. પાતાને હાલ તુરત જોઈતું તેણે મેળવ્યું છે. પણ આ પરિસ્થિતિ બહુ લાંબા સમય ચાલી શકે નહિ. એમ સંભવિત નથી કે ચીન કદાચ ૮ મી સપ્ટેમ્બર ૧૯૬૨ ની અથવા તેના જેવી સ્થિતિ પર જવાનું કબુલ કરે. તો વાટાઘાટ શક્ય બને. બીજા દબાણથી પણ બન્ને પક્ષને કોઈ સમાધાનના માર્ગ પર આવવું પડે એમ બને.
આ આક્રમણ અને યુદ્ધવિરામના તાત્કાલિક પરિણામ જે આવે તે, પરન્તુ તેના દૂરગામી પરિણામે ઘણા મેાટા અને વ્યાપક હશે. હિન્દુસ્તાનના ઈતિહાસમાં અને કદાચ દુનિયાના ઈતિહાસમાં આ બનાવથી નવું પ્રકરણ ઉમેરાશે. આપણી આંતરરાષ્ટ્રીય તેમ જ રાષ્ટ્રીય નીતિ પુનવિચારણા માગશે. એ હકીકત સ્પષ્ટ છે, ચીનના હવે આપણે વિશ્વાસ ન જ કરી શકીએ. પરિણામે સરહદના રક્ષણ માટે કાયમી પૂરતી તૈયારી રાખવી પડે. લશ્કરી ખર્ચ ઘણા વધી પડે અને આર્થિક વિકાસ માટે રૂકાવટ થાય. તટસ્થતાની નીતિ કયાં સુધી ચાલે? આટલા મોટા લશ્કરી ખર્ચ આપણે ઉપાડી શકીએ ?
આપણી પ્રજાના મેોટા ભાગના મનમાં એમ લાગવા માંડશે કે, તટસ્થતાની નીતિ હવે ચાલી શકશે નહિ, માટે પશ્ચિમના લાકશાહી દેશે। સાથે ભારતે જોડાયા સિવાય ચાલે તેમ નથી. તેથી લશ્કરી બાજો ઓછા થશે અને ભારતને આર્થિક સહાય મોટા પ્રમાણમાં મળશે. આ જાતના જોરશોરથી પ્રચાર થઈ રહ્યો છે.
આવા વિચારો પેદા કરવામાં ચીનના આક્રમણે જેટલા ભાગ ભજવ્યો છે, તેટલા પશ્ચિમના દેશએ પણ ભજવ્યા છે.