Page Text
________________
દાન થઇ
૧૪૮
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧-૧૨-૬૩
ચીન-ભારત સંઘર્ષ સંબંધી નિવેદન
(ગત નવેંબર માસની ૨૩ તથા ૨૪ મીના રોજ વેડછી ખાતે અખિલ ભારતીય સર્વોદય સંમેલન ભરવામાં આવ્યું હતું. તેની પહેલાં અને તેના સંદર્ભમાં અખિલ ભારત સર્વસેવા સંઘની તા. ૧૭ મી નવેંબરથી તા. ૨૧ મી નવેંબર સુધી મળેલી બેઠકમાં કલાકોના કલાકો સુધી ચાલેલી ચર્ચા, મંત્રણા તથા વાટાઘાટો બાદ નકકી કરવામાં આવેલ નિવેદન પછીના દિવસેમાં મળેલ સર્વોદય સંમેલનના અધિવેશનમાં રજુ કરવામાં તેમ જ અનુમત કરવામાં આવ્યું હતું. આ નિવેદન મૂળ હિન્દીમાં છે, તેને ગુજરાતી અનુવાદ નીચે આપવામાં આવે છે. આ નિવેદન અંગે તેમ જ સર્વોદય સંમેલનની આલોચના રૂપે કહેવાનું જે કાંઈ પ્રાપ્ત થાય છે તે હવે પછીના અંકમાં રજુ કરવામાં આવશે.-તંત્રી.) .
(૧) ચીન - ભારત સંઘર્ષ સંસારની સામે એક ગંભીર સમસ્યા કાર હંમેશા સંઘર્ષની ભૂમિકાથી ઉપર ઉઠીને જ થઈ શકે છે. પેદા કરી છે. વિશ્વશાંતિ અને જય જગત’ ની ભાવનામાં વિશ્વારા (૬) અહિંસક પ્રતિકારને વિચાર આવવા સાથે જ યુદ્ધક્ષેત્ર રાખવાવાળી વ્યકિત માટે તે આ પરિસ્થિતિ એક મોટી કસોટીરામાન ઉપર જઈને આક્રમણને મુકાબલો કરવાની કલ્પના આવે છે. એ છે. અમે માનીએ છીએ કે, આ સંઘર્ષ ભારત ઉપર ચીન મારફત
હર્ષ અને અભિનન્દનને વિષય છે કે, દેશમાં આજે કેટલાયે શાતિ
સૈનિકોએ આ પ્રકારના કાર્યક્રમ માટે પોતાના પ્રાણ સુદ્ધાં અર્પણ લાદવામાં આવ્યું છે, કારણ કે ભારત હંમેશાં શાન્તિમય ઉપાયો વડે
કરવાની ઉત્કટતા પ્રગટ કરી છે. કિનું આજના સંગમાં આ પિતાના સીમાવિવાદોને ઉકેલ લાવવા માટે પ્રયત્ન કરી રહ્યું આ કાર્યક્રમ અંગે ગંભીર વિચારણાની આવશ્યકતા છે. હતું. જ્યારે એક પક્ષ શાન્તિમય તેમ જ કાનૂની ઉપાયો વડે સમ- . (૭) ભારતનાં સીમાવર્તી ક્ષેત્રોમાં વસતી જનતામાં અહિંસક સ્યાને ઉકેલ લાવવાને તૈયાર હોય ત્યારે બીજી બાજુ શસ્ત્રપ્રયોગ
પ્રતિકારનું સામર્થ્ય પેદા કરવું, એ અમારું એક મહત્વનું કામ દ્વારા વિવાદનો ઉકેલ લાવવાનો પ્રયત્ન કરે અથવા તો અન્ય
રહેશે. આ ક્ષેત્રોમાં, જયાં જયાં અનુકૂળતા હોય ત્યાં ત્યાં શાન્તિ, ઉપર પોતાનો નિર્ણય લાદવાને વર્તાવ કરે એ સ્પષ્ટ આક્ર
સૈનિક ગામ ગામના લોકોને ગ્રામ સ્વાવલાંબન માટે તથા આ. મણ જ કહેવાય. આ કારણે ભારત પ્રત્યે અમારી પૂર્ણ સહાનુભૂતિ
મણકારી સાથે અસહગ કરવા માટે પ્રેરિત કરશે. આવશ્યકતા છે. અમે આશા રાખીએ છીએ કે, આજની સંકટ-કાલીન પરિ
| ઊભી થતાં આ પ્રયત્નમાં શાન્તિસૈનિક પોતાના પ્રાણ અર્પણ સ્થિતિમાં પણ ભારત પોતાની નિર્વ૨ વૃત્તિ કાયમ રાખશે, કારણ
કરવાની તૈયારી રાખશે અને લોકોને પણ એમ કરવા માટે પ્રોત્સાકે વૈરથી વૈરનું કદિ પણ પ્રશમન થતું નથી.
હિત કરશે. (૨) નિર્વીય વૃત્તિાનું લક્ષણ એ છે કે, વાતચીત, પંચ ફેંસલ વગેરે
(૮) પણ એટલું જ મહત્વપૂર્ણ અને એથી પણ અતિવિશેષ માટેનું દ્વાર સદા ખુલ્લું રહે, બન્ને દેશની પ્રતિષ્ઠા સુરક્ષિત રહેવા સાથે
વ્યાપક કાર્યક્રમ આર્થિક તેમ જ સામાજિક ક્રાન્તિ દ્વારા દેશની નિર્ણય ઉપર આવવાની તૈયારી રહે, સંઘર્ષની પરિસ્થિતિ હોવા
શકિતને વધારવાનું છે; રાષ્ટ્રની ઐકયતાનું તથા જનતાના નીતિ--દૌર્ય છતાં પણ બન્ને દેશની જનતાની વચ્ચે કોઈ દ્રષ ન રહે, તથા
-(Marale) – સંરક્ષણ એ સૌથી વધારે મહત્ત્વનું કાર્ય છે. દેશમાં યુદ્ધ - જવર પેદા ન થાય, તથા ભારતમાં રહેવાવાળા ચીની
આ માટે રાષ્ટ્રના આર્થિક તેમ જ સામાજિક આધાર તથા વ્યવહારમાં પ્રતિ તથા ચીનમાં રહેવાવાળા ભારતીઓ પ્રતિ સહૃદયતાપૂર્ણ
ન્યાય અને સામત્વનાં નવાં મૂલ્યની સ્થાપના કરીને તેને મજબૂત વાર્તાવ બની રહે.
બનાવવું પડશે. સદ ભાગ્યથી આ દિશામાં અહિંસા કાંઈક પ્રગતિ (૩) આ પ્રસંગની ગંભીરતા તેમ જ અમારી શકિતની મર્યાદા કરી ચૂકી છે. વિનોબાના ગ્રામદાનના * ગ્રામસ્વરાજના - આન્દોધ્યાનમાં રાખવા સાથે અમે અહિરા તેમ જ શાન્તિમાં અમારી નિણ લને દેશની સામે એક એ કાર્યક્રમ ઉપસ્થિત કર્યો છે કે, જેમાં કરીથી જાહેર કરીએ છીએ. શસ્ત્રો વડે તેમ જ યુદ્ધ વડે, ખાસ કરીને માનવીય મૂલ્ય, વૈજ્ઞાનિકતાં તથા સંરક્ષણની ત્રિવિધ શકિત નિહિત છે. આજના આણવિક યુગમાં, કોઈનું પણ ભલું થઈ શકતું જ નથી, આજની પરિસ્થિતિમાં ગામડે ગામડે સ્થપાયેલી પંચયત દ્રારા કોઈ સમસ્યા ઉકેલી શકાતી નથી. આમ હોવાથી અહિંસામાં વિશ્વાસ આપણા સંરક્ષણના કાર્યક્રમના ધોરણ ઉપર એવો દઢ સંકલ્પ રાખવાવાળી વ્યકિત અથવા તે શાન્તિ–સૈનિક પ્રત્યક્ષ યુદ્ધમાં કરવો ઘટે કે જેથી આપણા ગામમાં કોઈ બેકાર કે નિરાશ્રિત સામેલ થશે નહિ. તે અવિરત એવો પ્રયત્ન કરતે રહે , જેથી ને રહે, ભૂમિહીનાને યથાસંભવ ભૂદાન કરીને તેમને ગ્રામપરિવારયુદ્ધને શિધમાં શિધ્ર અન્ત આવે–આ તેનું પરમ કર્તવ્ય હશે. માં સામેલ કરવામાં આવે, ઉત્પાદનના દરેક સાધનને રામુચિત ઉપયુદ્ધની અવિલંબ સમાપ્તિ માત્ર ભારત કે ચીનના હિત માટે જ યોગ કરવામાં આવે, કોઈ પ્રકારની સામાજિક તેમજ આર્થિક નહિ, પણ સંપૂર્ણ માનવજાતિના હિત માટે આવશ્યક છે. આ દિશા જબરદસ્તી ન થાય, ગામના ઝગડા ગામમાં જ પતાવી દેવામાં તરફને અમારો પ્રયત્ન ઓવી વ્યાપક ભૂમિકા ઉપર રહેવાને. આવે, ધામિક તથા અન્ય લઘુમતીઓને સુરક્ષિત બનાવવામાં આવે,
અને ગામનું રક્ષણ ગામના લોકો પોતે કરે. આ રીતે શહેરોમાં () આ માટે અમારો ચીનને પણ આગ્રહપૂર્વક અનુરોધ
પણ આથિક તેમ જ સામાજિક સમતાની દષ્ટિથી ત્યાંની પરિસ્થિતિ છે કે, તે યુદ્ધની સત્વર સમાપ્તિ માટે સર્વ સંભાવ્ય શાન્તિમય
અનુસાર આવશ્યક એ કાર્યક્રમ વિચારો તથા અમલી ઉપાયોની શોધ તેમ જ અવલંબન કરે. અમને વિશ્વાસ છે કે,
બનાવવા ઘટે. ચીનની સર્વ શાતિનિષ્ટ વ્યકિતઓ પણ યુદ્ધને અનર્થકારક લેખીને આ પ્રયત્નોનાં અગ્રેસર બનશે.
(૯) એ કહેવાની જરૂર નથી કે, આ મહાન કાર્યની પરિપૂર્તિ
માટે દેશની સમગ્ર અહિંસક શકિત એકત્રિત તથા સંયોજિત કરવી (૫) આ સંદર્ભમાં આ બાબત સ્વીકારવી પડશે કે આ સમસ્યાનું
જોઈશે. સંકટ તથા કટીના આ અવસર ઉપર વિશ્વમૈત્રીની સમાધાન કરવા માટે દેશમાં આવશ્યક અહિંસક શકિત હજુ વિકસિત ભાવનાને ટકાવી રાખવા સાથે રાષ્ટ્રીય એકાત્મતાનું નિર્માણ કરવું થઈ શકી નથી. આમ છતાં પણ. આ બાબત અંગે નિરાશ તેથી અહિંસક પ્રતિકારની કામતા વધારવી આ પ્રકારના વિવિધ બનવાનું કોઈ કારણ નથી. સંભવિત છે કે, આ વિપત્તિના પ્રસંગ
કાર્યમાં સહયોગ દેવા માટે અહિંસામાં વિશ્વાસ રાખવાવાળી સમસ્ત માંથી જ ભારતની જનતામાં અહિંસાની અમેઘ શકિત પ્રગટ સંસ્થાઓ, પ્રવૃત્તિઓ તથા વ્યકિતઓને આવાહન કરવામાં આવે છે. થાય. દેશની રક્ષા માટે આજે જનતામાં જે ત્યાગ તથા બલિ- (૧૦) એ સદ્ભાગ્યને વિષય છે કે, આજે સંસારમાં એવી અનેક દાનની અપૂર્વ ભાવના જાગી ઉઠી છે તેનું અમે અનુમોદન કરીએ મનીષી વ્યકિતઓ, સંસ્થાઓ તથા સમુદાય મેજુદ છે કે, જેમણે છીએ. અમને શ્રદ્ધા છે કે, આગળ ચાલતાં આ ભાવનાનો વિકાસ પ્રતિકૂલ પરિસ્થિતિમાં પણ શાન્તિનું પ્રતિપાદન ભારે વીરતાપૂર્વક - વીરની અહિંસામાં પરિણત થઈ શકે તેમ છે. અહિંસામાં વિશ્વાસ
પિતાની વાણી તેમજ વર્તન દ્વારા કર્યું છે. આવી સર્વ વ્યકિતઓને રાખવાવાળી કોઈ પણ વ્યકિત આવી સંકટગ્રસ્ત પરિસ્થિતિમાં નિષ્ક્રિય નહિ બને, ઉલટું અહિંસક સામર્થ્ય તથા અહિરાક પ્રતિ
સંસ્થાઓને, સમુદાયને તથા અખિલ માનવસમાજના અન્તરાત્માને કારની ક્ષમતા વધારવામાં પોતાની પૂરી શકિત સંલગ્ન કરશે. અહિરાક
આ કટીની ઘડીમાં અમે આવાહન કરીએ છીએ અને તેઓ પ્રતિકાર કોઈ પક્ષ વિશેષના વિજય માટે નહિ, પણ સત્ય અને આ સંઘર્ષને ત્વરિત સમાપ્ત કરવામાં પોતાની સર્વ શકિતઓને બંધુત્વની સ્થાપના માટે જ હોઈ શકે છે. આ માટે અહિંસક પ્રતિ- અવિલંબપણે કેન્દ્રિત કરશે એવો વિશ્વાસ અમે વ્યકત કરીએ છીએ.
| SR No. | 525947 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kunvarji Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1962 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 22 MB |