Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 229

પ્રકારની રા;
તા. ૧૬-૧૧-૨
પ્ર છું જીવન
વાહનવ્યવહારને ઉપયોગ કરતા થાય અને ગાંધીજી માફક દેશના એક ખૂણેથી બીજા ખૂણે ઘૂમતા થાય અને જયાં જયાં તેમની જરૂર પડે ત્યાં ત્યાં તેઓ સત્વર સુલભ બને. જૈન ધર્મને પ્રાણ
શ્રી જગમેહનદાસ કોરા મારક પુસ્તકમાળા તરફથી ‘ચાર તીર્થ" કર', “ધૂપ સુગંધ’ અને ‘પદ્મપરાગ’ એમ ત્રણ પુસ્તકો પ્રગટ થયાં હતાં. તાજેતરમાં એ પુસ્તકમાળા તરફથી જૈન ધર્મને પ્રાણ” એ નામનું ચોથું પુસ્તક પ્રગટ થયું છે. આ પુસ્તકની અંદર જૈન ધર્મના હાઈને પરિચય આપતા પંડિત સુખલાલજીએ લખેલા અને આગળ ઉપર પ્રગટ થયેલા અમુક લેખે રામાવિષ્ટ કરવામાં આવ્યા છે. આ પુસ્તકનું સંપાદન અધ્યાપક દલસુખભાઈ માલવણિયા અને શ્રી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈએ સંપાદન કર્યું છે. તેની કિંમત રૂ. ૨ રાખવામાં આવી છે. અને મુંબઈ ખાતે શ્રી મુંબઈ જેને યુવક સંઘના કાર્યાલય (૪૫૪૭, ધનજી સ્ટ્રીટ મુંબઈ - ૩) માંથી આ પુસ્તક મળી શકશે.
પંડિત સુખલાલજીના બે ભાગમાં ગુજરાતી લેખે અને એક ભાગમાં હિન્દી લેખ--એમ ‘દર્શન અને ચિન્તન” એ નામના ત્રણ ભાગમાં પ્રગટ થયા છે. આ દળદાર ત્રણ વિભાગમાંથી ચૂંટીને વિશિષ્ટ મહત્વવાળા લેખો આ પુસ્તકમાં તારવવામાં આવ્યા છે. એટલે જેને જૈન ધર્મની ટૂંકાણમાં તાત્ત્વિક સમજણ પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છા હોય તેના માટે આ પુસ્તકની ખાસ ભલામણ કરવામાં આવે છે. પુસ્તકને ઉઠાવ પણ સુન્દર અને આકર્ષક છે. આવા અતિ ઉપયોગી અને કિંમતી પ્રકાશન માટે પ્રસ્તુત પુસ્તકમાળાના આયોજક શ્રી કાતિલાલ ડાહ્યાભાઈ કોરાને ધન્યવાદ ઘટે છે. આ સ્મારક પુસ્તકમાળા તેમના સ્વર્ગસ્થ નાના ભાઈ શ્રી જગમેહનદાસના સ્મરણમાં તેમણે શરૂ કરી છે અને તેનું પ્રત્યેક પ્રકાશન લોકપ્રિય બનતું રહ્યું છે.
૧ અહીં જણાવતા આનંદ થાય છે કે, આ પુસ્તકની કિંમત રૂા. ર છે. પણ સંબઈ જૈન યુવક સંઘના સભ્યને આ પુસ્તક રૂા. ૧-૫૦ માં સંધના કાર્યાલયમાંથી મળી શકશે. ધાર્મિક સાહિત્યના પ્રેમી સૌ કઈ બાઈ બહેનોએ આ પુસ્તક વસાવવા તેમ જ પ્રચારવા જેવું છે. સૌજન્યમૂર્તિ સ્વ. મણિભાઈ
જૈન સમાજના એક જાણીતા કાર્યકર શ્રીમાન મણિલાલ મેહનલાલ ઝવેરીનું ૬૬ વર્ષની ઉમ્મરે આશરે વીસ દિવસની હૃદયરોગની બિમારીના પરિણામે તા. ૩૧-૧૦-૬૨ના રોજ અવસાન થતાં આપણને એક ઉત્તમ કોટિના માનવી રત્નની બેટ પડી છે. તેઓ મૂળ પાટણના વતની. વર્ષોથી મુંબઈમાં વસેલા અને હીરાની જાણીતી વેપારી પેઢી મેસર્સ હેમચંદ મોહનલાલના એક વખતના ભાગીદાર હતા. તેઓ અનેક જૈન સંસ્થાઓ સાથે જોડાયેલા હતા. તેમના અવસાનથી એક ઉજજવલ અને યશસ્વી જીવન કારકીદિને અને આવ્યો છે.
સ્વ. મણિભાઈના વ્યકિતત્વમાં અનેક ગુણોને વિરલ સુયોગ હતો. શ્રીમાન હોવા છતાં અભિમાન, અહંકાર કે આપબડાઈને તેમનામાં અંશ સરખે નહોતે. ઉદાર, સેવાભિમુખ અને શીલસંપન્ન તેમનું જીવન હતું. જૈન ધર્મમાં તેમને ઊંડી શ્રદ્ધા હતી.
સ્ફટિક જેવું નિર્મળ તેમનું હૃદય હતું. તેઓ એક સાચા, પાપભીરૂ, શુદ્ધ દિલના શ્રાવક હતા. સરળતા અને નમ્રતા, જિજ્ઞાસા અને નિખાલસતા તેમને સહજપણે વરેલી હતી. સંપૂર્ણ અર્થમાં તેઓ એક સૌજન્યમૂર્તિ હતા. તેમના પરિચયમાં આવનાર સૌ કોઈના દિલ ઉપર કંઈ કાળ સુધી ન ભૂંસાય એવાં મીઠાં સ્મરણોની ઊંડી છાપ તેઓ મૂકી ગયા છે. તેમની પાછળ રહેલા બહોળા કુટુંબપરિવાર પ્રત્યે અનેક મિત્રો-સંબંધીજને ઊંડી સહાનુભૂતિ અનુભવી રહ્યા છે. તેમના એક સ્નેહપાત્ર મિત્ર તરીકે તેમના પરલોકગમન અંગે હું ઊંડી ખિન્નતા અનુભવું છે, અને તેમના પવિત્ર આત્માને શાશ્વત શાંતિ પ્રાથું છું
પરમાનંદ.
આજની ઘડીએ આપણું કર્તવ્ય
તમે જાણતા હશે કે આપણો દેશ અત્યારે ગંભીર પરિસ્થિતિમાં - છે. ચીનનું આક્રમણ ભારત પેર થઈ રહ્યું છે અને ભારત કહે છે કે બચાવ માટે લડવું અનિવાર્ય છે. બંને દેશો વચ્ચે લડાઈ ચાલી રહી છે. ચીન કહે છે કે અમારા પ્રદેશ પર ભારતનું આક્રમણ થયું છે. આવી રીતે આક્ષેપ-પ્રતિઆક્ષેપ થઈ રહ્યા છે. કોનાકયા આક્ષેપમાં કેટલું તથ્ય છે, કેટલું નહીં એનો નિર્ણય સામાન્ય નાગરિક નથી કરી શકતો. એટલે વાતે બેઉ દેશના લોકો પોતપિતાની સરકાર તરફથી જે જાણકારી મળે છે એને જ માનશે. પરંતુ એક વાત મારી સમજમાં નથી આવતી કે ભારત એક બહુ મેટો પ્રસ્તાવ રજૂ કરે તે કેમ સ્વીકારવામાં નથી આવ્યો? પંડિતજીએ એમ સૂચવ્યું હતું કે બંને દેશને દાવ જે પ્રદેશ પર છે એટલા પ્રદેશમાંથી બીજાને બજો ઊઠાવી લેવામાં આવે અને બંને પોતપોતાને દાવો રજૂ કરે, ત્યારબાદ વાટાઘાટો ચાલે, લવાદને પ્રવેશ કરવામાં આવે અને ફેંસલો કરાય. હું સમજુ છું કે આ સૂચન બિલકુલ નિર્મળ છે.
જો આ સૂચનને સ્વીકાર કરવામાં નથી આવતું તે મારા જેવા તટસ્થ માણસના ચિત્ત પર પણ અસર થાય છે. ભારત પર આ લડાઈ લાદવામાં આવી રહી છે અને આવી રીતે આક્રમણ થતું રહે તો કોઈ દેશ સહન ન કરી શકે, બકે સહન કરવાથી દેશ આગળ ન વધી શકે.
યુદ્ધને જમાને વીતી ચૂકી છે. છતાં યે પોતપોતાના નાના-નાના દષ્ટિકોણ (નજરિયા) રાખે છે. એ દ્રષ્ટિને છોડવા માટે લોકો તૈયાર નથી થતા અને લડાઈ ફાટી નીકળે છે. આનાં બહુ ભયાનક પરિણામ આવી શકે છે. તેથી હું પરમેશ્વરને પ્રાર્થના કરીશ કે પંડિત નહેરૂ તરફથી આ જે પ્રસ્તાવ રજૂ કરવામાં આવ્યો છે તે સ્વીકારવાની સબદ્ધિ ભગવાન ચીનને આપે. પછી બેઉ સરકારની વાત સાંભળીને લવાદ તરફથી જે ફેંસલો થાય તેને માન્ય કરવાનો નિર્ણય થઈ જાય. આના કરતાં વધુ સારો ઉપાય બીજો નથી હોઈ શકત. અને છતાં યે બીજો કોઈ ઉપાય સૂચવ હોય તે તે સૂચવાય અને તેના પર વિચારણા થાય. પરંતુ લડાઈ તે બંધ થવી જોઈએ. ખેર, પરમેશ્વર જે. બુદ્ધિ આપશે તે થશે. એની દષ્ટિ શી હશે તે આપણે નથી રામજી શકતા. એની કરૂણા અપાર છે. ઉપર ઉપરથી આપણને જુદું દર્શન થાય છે. અંદર કરૂણા છુપાયેલી રહે છે, તે તે આપણે નથી ઓળખી શકતા. પરંતુ આપણે વિચારવું , જોઈએ કે આ ઘડીએ આપણું કર્તવ્ય શું છે? લશ્કર તે ત્યાં પહોંચી ગયું છે. તેનું ત્યાં જે ચાલવાનું હશે તે ચાલશે. પરંતુ આવી હાલતમાં જનતાનું કર્તવ્ય શું છે? મારી દષ્ટિએ બે-ત્રણ પ્રકારનાં કર્તવ્ય છે:
એક તે એ કે બધી જાતના ભેદ મટી જવા જોઈએ. આખું રાષ્ટ્ર એકદિલ થઈ ગયું, એવું થવું જોઈએ.
બીજી વાત એ કે શૈર્ય ન છોડવું જોઈએ. હિંમત રાખવી જોઈએ. આ બે વાત સુરત થવી જોઈએ.
અને ત્રીજી વાત જે લાંબા ગાળાની છે અને સહુએ કરવાની છે તે એ કે ગામડે ગામડે મજબૂત બનાવવું જોઈએ. એક એક ગામ એક એક પરિવાર જેવું બનવું જોઈએ. સહુએ નક્કી કરવું જોઈએ કે અમારા ગામની યોજના અમે બનાવીશું.. અમારા ગામમાં કોઈ ભૂખ્યું નહીં રહે, બેકાર નહીં રહે, દુ:ખી નહીં રહે. કોઈ દુ:ખી હશે તે એના દુ:ખમાં અમે સહુ ભાગ પડાવીશુ આમ થશે તે કેવળ લડાઈની દષ્ટિએ જ લાભ નહીં થાય—તે તે જાણે થશે જે-પણ તે ઉપરાંત દેશ બહુ મજબૂત
: