Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 228

દિ :
***
૧૪૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
-
૧૬-૧૧-૬૨
,
છે
ધર્મ'
આવી કટોકટીમાં નિષ્ક્રિય બનીને બેસી રહી શકે જ નહિ. તેણે ' ખાતે છેલ્લી સામાન્ય ચૂંટણીમાં આચાર્ય કિરપલાણીજી સામે ઊભા કંઈક તો કરવું જ રહ્યું.. જયાં સુધી સામુદાયિક અહિંસક પ્રતિ- રહ્યા ત્યારથી તેમની સામે વિરોધી પ્રચારની શરૂઆત થઈ હતી. આમ કારને કોઈ પ્રકાર નજર સામે આવીને ઊભે ન રહે ત્યાં સુધી છતાં નહેરુનું તેમને અસાધારણ પીઠબળ હોઈને તેઓ ઘણી મોટી અહિંસાનિષ્ઠ વ્યકિત ભલે યુદ્ધા રાષ્ટ્રિય સહકાર ન આપે, પણ ઘાયલો- બહુમતીથી લોકસભામાં ચૂંટાઈ આવ્યા હતા અને નહેરુએ તેમની ની સેવાસુશ્રુષામાં પોતાની જાતને રોકી શકે છે, જાન ગુમાવેલા પુન: સંરક્ષણ-પ્રધાન તરીકે નિમણુંક કરી હતી. ત્યાર બાદ સૈનિકોના કુટુંબને રાહત પહોંચાડી શકે છે, દેશમાં શારિત જાળવવાના ભારતની ઈશાન સરહદ ઉપર ચીને મોટા પાયા ઉપર હુમલો અનેક પ્રયત્નમાં સાથ આપી શકે છે. આમ પિતાની અહિસાનિષ્ઠાને કર્યો અને આવા કોઈ હુમલા માટે બીલકુલ તૈયાર નહિ એવા આપણા વાંધો ન આવે અને એમ છતાં આજે સ્વીકારાયલા સામુદાયિક સૈન્યને ભારે ખુવારી સાથે પાછા હઠવું પડયું. આ કમનસીબ સશસ્ત્ર પ્રતિકારના પ્રયત્નને બાધા ન પહોંચે એવી અનેક રીતે
ઘટનાએ શ્રી કૃષ્ણમેનન સામે પ્રચંડ વિરોધી આંદોલન ઊભું કર્યું અહિંસાધમ આજની કટોકટીના સંદર્ભમાં ઉપયોગી બની શકે છે.
અને એ બળવાન લોકમતને આધીન બનીને નહેરુએ પિતાની બાકી અહિંસાના અંચળા નીચે જે કશું જ કરવાની ના કહે -
અત્યન્ત અનિચ્છા હોવા છતાં શ્રી કૃષણમેનનને છૂટા કર્યા. છે કશું જ ઘસાવાને ઈનકાર કરે છે, આજે જે કાંઈ ચાલી
* શ્રી કૃષ્ણમેનન વિષે નહેરુને અસાધારણ પક્ષપાત હતો. બીજી રહ્યું છે તે વિશે ઉદાસીનતા–કર્તવ્યશૂન્યતા–દાખવે છે તે સાચી અહિ
બાજુએ કૃષ્ણમેનની રાષ્ટ્રનિષ્ઠા વિશે અનેક લોકો શંકાશીલ હતા. સાનો દ્રોહ કરે છે, કાયરતાને ઉત્તેજે છે, દેશના શત્રુને સાથ આપે છે.
અનેક બાજુના ચાલુ દબાણ છતાં નહેરુ કૃષ્ણમેનનને મક્કમઆના કરતાં ચીની આક્રમણ સામે હિંસક પ્રતિકાર અખત્યાર
પણે વળગી રહ્યા હતા. આમ છતાં યુદ્ધની કટોકટી અને લોકક્રીને પિતાના જાનમાલને જે કોઈ જોખમાવે છે તે અનેકગણા
મતનું વધતું જતું દબાણ—આ બન્ને બાબતોને ધ્યાનમાં લઈને ધન્યવાદને પાત્ર છે. એ સમજી લેવાની જરૂર છે કે, આ દેશમાં
નહેરુએ કૃષ્ણમેનનને જે ત્યાગ કર્યો તેને રામે કરેલા સીતાના ત્યાગ કાયરને કોઈ સ્થાન હોવું ન ઘટે. વીર બને ! વીરતાને અપનાવી ! - સાથે સરખાવી શકાય તેમ છે. રામની સીતા પ્રત્યે એ જ પ્રેમનિષ્ઠા વીરતા દાખવવાને એક પ્રકાર છે શસ્ત્રયુદ્ધમાં સાથ આપવાને;
હતી અને લોકમતના પ્રતિનિધિરૂપ ધાબીના વચનમાં સીતા વિષેબીજો પ્રકાર છે પિતાની અહિંસાનિષ્ઠા જાળવીને યુદ્ધના પરિણામ
ના તર્કવિતર્કનું એ જ વિચિત્ર વાતાવરણ હતું. નહેરુ એક સાચા રૂપ અનેક પ્રકારના આતંકના ભોગ બનતા લોકોને શકય તેટલી
democrat : લોકશાહીના મર્મને વરેલી મહાજન છે. આખરે રાહત પહોંચાડવાને. જેની જેવી પ્રકૃતિ તેણે તે પ્રકારનો માર્ગ અપનાવીને
પ્રજાગણને ન જ જોઈએ તે મને ન ખપે આવી તેમની પ્રતિજ્ઞા છેરાષ્ટ્ર ઉપર આવી પડેલી આફતને સામને કરવામાં પોતાની સર્વ શકિત
આ બાબત તેમણે આવાં અનેક પગલાંઓ વડે પૂરા અર્થમાં પુરવાર ઓને ભોગ આપવો--આ છે આજનો આપણો અનિવાર્ય અનુપેક્ષણીય
કરી આપી છે અને એ કારણે તેમના પ્રતિ આપણું મસ્તક આદર પરમાનંદ
વડે નમે છે. આગામી સર્વોદય સંમેલનમાં વિનેબાજીની હાજરી અત્યંત જરૂરી છે
આગામી તા. ૨૩, ૨૪, તથા ૨૫ મીના રોજ વેડછી ખાતે નહેરુની વ્યથા
રાર્વોદય સંમેલન ભરાવાનું છે. આજની કટોકટીમાં આ સંમેલનનું - તા. ૯-૧૧-૬૨ ના રોજ ન્યુ દિલ્હી ખાતે રાજયસભામાં ચીની
અસાધારણ મહત્ત્વ છે અને તેથી આ સંમેલનનાં સૂત્રધાર પૂજય આક્રમણનું વિગતવાર વિશ્લેષણ કરતાં ભારતના મહાઅમાત્ય
રવિશંકર મહારાજ પૂજય વિનોબાજીને આ સંમેલનમાં હાજરી નહેરુએ નીચેના મર્મસ્પર્શ ઉદ્ગાર કાઢયા હતા.
આપવા અને અહિંસાને પડકારતી આજની વિષમ પરિસ્થિતિમાં શું આજે ચીન સાથે લગભગ અનિવાર્ય જેવા ભાસતા યુદ્ધના
કરવું અને શું ન કરવું એ અંગે પાર વિનાની મુંઝવણ અનુભવતા પ્રજામાનસ ઉપર પડનારા પ્રત્યાઘાતો અંગે મહામના થી નહેરુના
સહકાર્યકરોને પ્રત્યક્ષ હાજર રહીને માર્ગદર્શન આપવા પત્ર ઉપર દિલની વ્યથા અને વ્યાકુળતા આ શબ્દોમાં પ્રગટ થાય છે:
પત્ર લખીને વિનંતિ કરી રહ્યા છે. અલબત્ત, આ માટે તેમણે શેડા. , “આપણા લોકો કોઈ કોઈ વાર તેફાને ચઢી જાય છે અને હિંસક
સમય માટે પદયાત્રાને ત્યાગ કરવો પડે અને વેડછી આવી પહોંચવા બની જાય છે, એમ છતાં પણ તેમના ચિત્તની પાર્વભૂમિકામાં મોટે રેલ્વે ટ્રેનનો યા વિમાનનો આશ્રય લેવો પડે. સંભવિત છે કે, “that gentle training—પુરાણી નમ્રતાપષક તાલીમ-ના વર્ષોથી ચાલી રહેલી પદયાત્રા છોડીને તેઓ વેડછી આવી પહોંચ સંસ્કાર પડેલા જ છે. લડાઈની ઉદ્દામ પરિસ્થિતિના કારણે રખેને
વાને કદાચ જલ્દી તૈયાર ન થાય. આજથી લગભગ બે વર્ષ આપણે રાક્ષસી વૃત્તિ ધરાવતી પ્રજામાં પલટાઈ ન જઈએ--આ ખ્યાલ
પહેલાં શ્રી નહેરુ અને એ વખતના રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્રબાબુના આગ્રહને મને ખૂબ ભડકાવે છે. જો એમ થાય તો તેનું પરિણામ ભારતના આત્માને નીતિભ્રષ્ટ નીતિલિકલ બનાવવામાં આવવાનું. આ એક ભારે નુક
માન આપીને તેમણે પદયાત્રાને નિયત કાર્યક્રમ બદલીને આસામ નાસાનકારક બાબત છે. હું આશા રાખું છું કે, આપણે સર્વ આ તરફ મોઢું તે વાળ્યું હતું. એ વખતે આસામની પરિસ્થિતિ બાબતથી જરૂર ચેતતા રહીશું.
આસામી અને બંગાળી વચ્ચેના તીવ્ર સંઘર્ષના પરિણામે ખૂબ કથજે પ્રકારનું યુદ્ધ આજે ચાલી રહ્યું છે તેમાં ભારતને ધાર્યા ગેલી હતી અને વિનેબાજી ત્યાં વિના વિલંબે પહોંચી જાય એ અત્યન્ત મુજબની સફળતા મળે--અને એ ચેકકસ મળવાની જ છે--તો પણ
આવશ્યક હતું, અને એ પ્રકારને બધી બાજુએથી આગ્રહ થઈ આપણું લશ્કર પેકીંગના દરવાજા સુધી પહોંચી જશે એવો વિચાર રહ્યો હતે. એમ છતાં તેઓ પદયાત્રા મોકુફ કરી શકયા નસરખે પણ આપણે કરી શકતા નથી. આ પ્રકારનું યુદ્ધ ચાલ્યા જ હતા. આ વખતે પણ તેમનું વેડછી ખાતે આગમન અત્યા કરવાનું છે અને બન્ને દેશનું લોહી ચુરસાનું રહેવાનું છે અને પરિણામે આવશ્યક છે અને એમ છતાં તેઓ પદયાત્રા મોકુફ રાખવાનો બન્ને દેશો વધારે ને વધારે નિષ્ફર-ઘાતકી બનવાના છે. ભવિષ્યમાં
વિચાર કરશે કે કેમ તે એક સવાલ છે. આવી પરિસ્થિતિમાં તેમને જે કદિ પણ બનવાનું શક્ય ન હોય એવી વાહિયાત વાત કરવી આપણને શોભતી નથી.”
આપણ સર્વને આગ્રહપૂર્વક અનુરોધ છે કે તેઓ વેડછી ખાતે સમયસર આખરે રામે સીતાને ત્યાગ કર્યો ખરા!
ઉપસ્થિત થાય, એટલું જ નહિ પણ, આજે દેશ આખામાં જયાં
ત્યાં શાન્તિ જોખમાવાની શકયતા વધતી જાય છે, એટલું જ નહિ આખરે શ્રી કૃષ્ણમેનને ભારતના કેન્દ્રીય પ્રધાનમંડળમાંથી પણ, આપણા દેશમાંથી જાણે કે અહિરા પણ વિદાય લઈ રહી છે છૂટા થયા. મહા અમાત્ય નહેરુએ તેમને છૂટા કર્યા. તેઓ મુંબઈ એવા કટોકટીના સમયે તેઓ પદયાત્રાને ત્યાગ કરીને ચાલુ
પ્રકીર્ણ નોંધ