Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 178

ર
પ્રભુ બન
વારસા છે. ન્યુટને Law of Gravitation ગુરુત્વાકર્ષણની શોધ કરી. ત્યારે તે નવી વસ્તુ હતી, પર ંતુ અત્યારે સામાન્ય વિદ્યાથી પણ તે જાણે છે. આ માનવતની વિશેષતા છે. આ જ રીતે સાહિત્ય, લા, સંગીત, વગેરે જીવનના વિવિધ ક્ષેત્રે માનવજાતે ક્રમે ક્રમે સાધેલી પ્રગતિના આપણે વારસદારો છીએ. આપણે ટાળેાર અને ટોલાય, કાલીદાસ અને શેકસપીયરના મહાન વિચારો વાંચી શકીએ છીએ અને સમજી શકીએ છીએ. આ આપણી વિશેષતા છે. વ્યકિતગત રીતે માનવ આધ્યાત્મિકતાના શ્રેષ્ઠ શિખર સુધી પહોંચી શકે છે. આપણા ધર્મગ્રથો રામાયણ, મહાભારત, ગીતા, ઉપનિષદો,ધમ્મપદ આગમા, બાઈબલ, કુરાન વિગેરે--આધ્યાત્મિક ક્ષેત્રની માનવજાતિની પ્રગતિના પુરાવાઓ છે. વ્યારા, વાલ્મિકિ, બુદ્ધ, મહાવીર, વગેરે મહાપુરુષોએ આ દિશામાં સાધેલી સાધનાનો ઈતિહાસ આપણી નજર રામા છે, એટલે માનવજાતમાં જે વિશિષ્ટ શકિત છે તે વડે તે વિવિધ સંસ્કૃતિના ઉન્નત શિખરે પણ પહોંચેલ છે, પરંતુ બીજી બાજુ તે વિશિષ્ટ શકિતઓના—મૂર્ખાઈના કારણે થયેલ--દુરૂપયોગમાં માનવજાતનો વિનાશ પણ સર્જાય છે. આ મૂર્ખાઈની પરાકાષ્ટા પણ માનવજાતના ઈતિહારામાં આ ક્ષેત્રે કમશ: રાધાયેલી પ્રગતિની પારાશીશીરૂપ જ છે.
:નવીમાં રહેલ સદવૃત્તિના વિકાસનો ઈતિહાસ
માનવમાં જેમ, મૈત્રી, કરુણા, આદિ સવ્રુત્તિ રહેલી છે તેમ લાભ, ક્રૂરતા, સત્તા આદિ અાવૃત્તિ પણ રહેલી છે. પરિ ણામે માનવજાત પરસ્પર ઝગડતી આવી છે. તેની શરૂઆત બહુ જ નાના પ્રમાણમાં થવા પામી. માનવજાત પ્રથમ ઝગડવામાં પથ્થરોનો ઉપયોગ કરવા લાગી; પછી બાણ બનાવ્યું અને તે વાપરવા લાગી; ધીમે ધીમે આગળ વધી અને બંદુક બનાવી;
પછી મશીનગન બનાવી. જાતિ જાતિના ઝગડામાંથી દેશ દેશના
૧. ૧૬૯-૬૨
ફેંકનાર જ આ આગના ગાળામાં ભસ્મીભૂત થઈ જાય. આ બાંબની વિનાશક અરાર આટલેથી જ અટકી નથી. તેમાંથી રેડીઓએકટીવ - કિરણોત્સગી રજકણા - નીકળ્યા. તેની ભાવિ પ્રજા પર જે વિનાશકારી અસર થઈ તે જુદું.
યુદ્ધો થવા લાગ્યાં. આવા બે વિશ્વયુદ્ધો માનવજાત લડી. આમ છતાં આ વિશ્વયુદ્ધોમાં જે વિનાશ સર્જાયો તે મર્યાદિત હતો. થોડા સમયમાં તે વિનાશની અસરમાંથી દેશેા ઊભા થઇ શકયા. છેલ્લા વિશ્વયુદ્ધમાં જર્મનીને ઘણું સહન કરવું પડયું, પરંતુ ૧૭ વર્ષના ગાળા બાદ આજે તે પાછું સમૃદ્ધ બની ગયું છે; એટલે અત્યાર સુધી જે યુદ્ધો થયાં અને જે વિનાશક શસ્ત્રો વપરાયાં તેની સંહારક શકિત પર્યાદિત હતી, પરંતુ આજે માનવજાત પાસે એવા વિનાશક શો તૈયાર થયા છે કે એક જ શણ સારાયે દેશનો વિનાશ રાઈ શકે, એટલું જ નહિ, પરંતુ તેની વિનાશકતાની ભયંકરતા વર્ષો સુધી માનવજાતને ભાગવવી પડે. આ શસ્રો છે ઝુબાંબનું અને અન્યશસ્ત્રોનું રાર્જન.
અણુશસ્ત્રોની ભયંકરા અને વિનાશકતાનું ચિત્ર
૧૯૪૫ ની ૬ઠ્ઠી ઓગસ્ટે હીરોશીમા પર અને ૯મી ઑગસ્ટે નાગાસાકી પર અણુબોંબ ફેંકાયા ત્યારે તેના પરિણામેાથી સારું મેં જગત ધ્રુજી ઊઠ્યું. સવારે માણરો ઉઠીને અને દૈનિક કાર્યક્રમથી પરવારીને કામ પર જઈ રહ્યા હતા, ત્યારે બરાબર ૮–૧૫ મિનિટે આ બોંબ ૨,૦૦૦ ફૂટની ઊંચાઈએથી ફેંકવામાં આવ્યો. આ બોંબે ૭૫,૦૦૦ માણસોના અર્ધા કલાકમાં સંહાર કર્યો. આ ઉપરાંત હજારો માણસને દાહ ઉત્પન્ન થયો—જેની પીડાથી અત્યારે પણ તેઓ રીબાઈ રહ્યા છે, બાંબ પડતાં જ ધરતીકંપ જેવા ધડાકો થયો અને તેની ધ્રુજારીથી લાખો મકાનો તારાજ થઈ ગયાં. આખું યે શહેર હીરોશીમા ભસ્મીભૂત થઇ ગયું. આ અણુબોંબ ફાટતાં તેમાંથી જે આગના ગોળા નીકળે છે તે ૪૦,૦૦૦ ફ્રૂટ ઊંચે જાય છે, તેથી જ બાંબ ફેંકનાર વિમાનીને સૂચના આપવામાં આવી હતી કે તે બાંા ફેકીને પાછું વળીને જુએ નહિ અને તરત જ ત્યાંથી પલાયન થઈ જાય. જો તેમાં જરા પણ વિલંબ થાય તો વિમાન અને બાંબ
જે માણસે આ બોંબ ફેંક્યો તે ઈથરલીને તેના પરિણામની કલ્પના નહોંતી, પરંતુ જયારે તેણે તેનાં ભયંકર પરિણામા જાણ્યા ત્યારે તે કંપી ઊઠ્યો અને તેણે ઘણાં નિવેદન બહાર પાડી, જગતને ચેતવણી આપી કે માનવજાતને બચવું હોય તે અણુબોંબ બનાવતાં અટકે. તેનાં નિવેદનો વાસ્તવિકતાથી ભૃપર હતાં. અમેરિકન સરકારે માનરાશાસ્ત્રના નિષ્ણાતને બોલાવીને ઇથરલીના માનસની ચિકિત્સા કરાવી. આ માનસશાસ્ત્રીઓએ જાહેર કર્યું કે ઈથરલી ગાંડો થઈ ગયો છે અને ઈથરલીને ગાંડાની હોસ્પિટલમાં ધકેલી દેવામાં આવ્યો! ઈથરલીને પોતાના કૃત્ય માટે આટલા પસ્તાવો થયો, પરંતુ અમેરિકાના તે વખતના પ્રમુખ ટ્રુમેન, જેમણે આ બોંબના ઉપયોગની આજ્ઞા આપી તેમને તે માટે જરા પણ પસ્તાવો થયો જણાતો નથી. આ આજ્ઞા આપવામાં તેમના મનમાં કાંઈ નૈતિક મનોમંથન થયું હોય તેમ જાણ્યું નથી. બર્ટ્રાન્ડ રસેલે લખ્યું છે કે, જેને પોતાના કૃત્ય માટે પસ્તાવો થયો તે ઈથરલી દુનિયા સમક્ષ ગાંડો ઠર્યો અને જેને પેાતાના કૃત્ય માટે જરા પણ પસ્તાવો થયો નથી તે ટ્રુમેન ગાંડા ગણાતા નથી. હીરોશીમા પર ફેંકાયેલ બેાંબે જે વિનાશ સર્જયા તે બોંબ ત અત્યારના બામ્બાના પ્રમાણમાં ઘણા જ નાના ગણાય. તે બાંબની એકસપ્લોઝીવ કેપેસીટી ૨૦,૦૦૦ T.N.T. ની હતી. ૧૯૪૫ - માં આ બોંબ ફેંકાયા ત્યારે અમેરિકા દેશ જ તે બનાવી જાણત હતા. મૂળ શરૂઆત જર્મનીએ કરેલી. ૧૯૩૯ થી જર્મનીએ આ બાંબ બનાવવાની શરૂઆત કરી. ત્યાર બાદ અમેરિકાએ પણ આ દિશામાં પગલું ભર્યું. કોણ પ્રથમ આ બાંબ બનાવે છે તેની હરીફાઈ શરૂ થઈ અને પ્રથમ બોંબ બનાવવાનું સદ્ભાગ્ય કહે કે દુર્ભાગ્ય અમેરિકાને પ્રાપ્ત થયું.
જ્ઞાન એ કોઈના ઇજારા નથી. અમેરિકામાં વૈજ્ઞાનિકો છે તેમ દુનિયાભરમાં અનેક વૈજ્ઞાનિકો પડયા છે. ૧૯૪૯ માં રશિયાએ પણ બાંબનો પ્રથમ અખતરો કર્યો. પછી તો હરીફાઈ શરૂ થઈ. અમેરિકાએ આઝુબાંબ કરતાં વધુ વિનાશક બોંબ બનાવવા માંડયો અને ૧૯૫૨ માં હાઈડ્રેાજન બોંબ અર્થાત મેગેટન બોંબ બનાવ્યો. આ બોંબની વિનાશક શકિત ૧૦ લાખ ટન T.N.T . ૧૯૫૨ માં જયારે અમેરિકાએ આ બાંબના ધડાકો કર્યો ત્યારે તેને થયું કે તેની પારો હવે એવી શકિત પેદા થઈ છે કે તેના સામના કોઇ દેશ કરી શકશે નહિ, પરંતુ રશિયાએ આ અભિમાન ઓગાળી દીધું અને તેણે મલ્ટી—મેગેટન બોબ તૈયાર કર્યો, જેની શકિત : ૨૦, ૩૦, ૪૦, ૫૦ લાખ T.N.T. સુધીની હોઈ શકે છે. છેલ્લા સમાચાર મુજબ રશિયાએ ૪૦ T.N.T. શકિતવાળા મેગેટન બોંબ તૈયાર કર્યો છે અને ૭૦ લાખ T.N.T. શકિતવાળા મેગેટન બોંબ રશિયા પાસે હોવાનું પણ મનાય છે.
લાખ
આ સમાચારો આપણે સાંભળીએ છીએ ત્યારે આપણને થાય છે કે, દુનિયાનું શું થવા બેઠું છે? મૂર્ખાઈની આ પરાકાષ્ટા કયાં જઈને અટકશે ? ૨૦,૦૦૦ IN.T. ની શકિતના હીરોશીમા પર ફેંકાયેલા બાંબે સર્જેલ વિનાશના સમાચાર જ રાાંભળીને આપણને ધ્રુજારી છૂટે છે ત્યારે ૭૦ લાખ ટન T.N...ની શકિતવાળા એક જ મેગેટ બોંબ ફેંકાય । શું થાય?
અન્ય વિનાશક શસ્ત્રોની સંહારકશકિતનું ચિત્ર, મહાન કહેવાતા દેશા મેગેટન બોંબ પેદા કરીને જ અટકયા નથી. આ સિવાય તેઓએ ઘણાં શસ્રો પેદા કર્યા છે—જે પૈકીની