Prabuddha Jivan 1962 Year 23 Ank 17 to 24 and Year 24 Ank 01 to 16

SR No.: 525947
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1962
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 137

REGD. No. B-4266 વાર્ષિક લવાજમ રૂા. ૪
પ્રબુદ્ધ જૈન'નું નવસંસ્કરણ વર્ષ ૨૪: અંક ૬
પ્રબુદ્ધ જીવન
મુંબઈ, જુલાઈ ૧૬, ૧૯૬૨, સોમવાર
આફ્રિકા માટે શિલિંગ ૮
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર
છુટક નકલ: ર૦ નયા પૈસા
તંત્રી: પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા
સભ્ય દેશોમાં વધતી જતી શૂન્યતાની–એકલવાયાપણાની–બીમારી
(તા. ૧૬-૬-૬૨ના ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયામાં પ્રગટ થયેલ Psychology of Ioneliness' એ મથાળા નીચે શ્રી ગિરિલાલ જૈનના પ્રગટ થયેલા લેખ વિભાગને નીચે અનુવાદ આપવામાં આવે છે. તંત્રી)
સુપ્રસિદ્ધ રોમાનિયન નાટલેખક શ્રી યુજીન લેનેસ્કૃએ પ્રજાને એક પણ વિભાગ એવો નથી જે આ વ્યાધિને રચેલ 'The Chairs” એ નામનું અત્યંત રસિક નાટક બી. બી. ભોગ બન્યો ન હોય, સરકારી નોક, આધેડ વયના સેક્રેટરીઓ, સી. ટેલિવિઝને થોડા દિવસ પહેલાં ભજવી બતાવ્યું હતું. એ નસેં, મિલ્કતની લે વેચ કરાવતા દલાલ, દુકાનના નેકરિયા, નાટકના વાંચનારાઓને યાદ હશે કે “એકલવાયાપણુ” એ આ અને ડાકટરો-આવા અનેક વર્ગના લોકો એકલવાયાપણાની અકનાટકને મુખ્ય વિષય હતો. તેમાં વૃદ્ધ અને બેહાલ એવા એક ળાયણની ફરિયાદ કરતા માલુમ પડયા છે. આ વ્યાધિના સૌથી દંપતી યુગલના જીવનની રજુઆત કરવામાં આવી હતી. કશું નહિ વધારે ભોગ બનેલા એ ઘરડાં સ્ત્રી પુરૂષો છે કે જેમનાં બાળકો કમાઇ શકનાર ધણી કે જેના વિષે તેની સ્ત્રી એમ માને છે કે મોટાં થઈ ગયાં છે અને જેમના મિત્રો અને સાથીઓ મરી પરધણીમાં કશી પણ મહત્વકાંક્ષાના અભાવના પરિણામે પિતાના વાર્યા છે. આ વ્યાધિ માત્ર લંડન પૂરતે જ વ્યાપક છે એમ સંસારની આવી કથળેલી સ્થિતિ થવા પામી છે–એવા ધણીની નથી. આ વ્યાધિ તે ૧,૦૦,૦૦ છે અને તેથી પણ ઓછી વસ્તી અને એવી સ્ત્રીની જીવનકથા આ નાટકમાં ગૂંથવામાં આવી હતી. ધરાવતા નાનાં શહેરો સુધી ફેલાયો છે. આ બંને પતિપત્ની વસ્તુત : અસ્તિત્વ નહિ ધરાવતા એવા આ એકલવાયાપણાની મનેત્યથાને સરકારી કક્ષાએ એક કાલ્પનિક માનવતા મહેમાનને આવકાર આપવા માટે વારે- સમસ્યા તરીકે સ્વીકાર કરવામાં આવ્યો નથી અને તેથી આપાજી ઘડિએ ઘરનું બારણું ઉઘાડબંધ કરવા પાછળ આખી સાંજ પરાર ધ્યાન ખેંચે એવા આ પ્રશ્ન અંગે પ્રમાણભૂત આંકડાઓ ઉપકરતા હોય છે. તેઓ ખુરશીઓને એકઠી કરે છે અને વ્યવસ્થિત લબ્ધ નથી. મિસ કૂપરે બ્રિટીશ સમાજનું પૂરા ઔચિત્યપૂર્વક રીતે ગોઠવે છે અને જાણે કે જીવતા માનવીઓ સાથે વાર્તાલાપ – lioney-comb society— મધપુડા સમાજ–તરીકે વર્ણન કર્યું કરતા હોય એમ આ ખુરશીને ઉર્દૂ શીને તેઓ વાતો કરતા છે. (અનેક બ્લેકસથી ભરેલા મધપુડા જેવાં મેટાં મકાનમાં રહેતા હોય છે. હજારો પ્રેક્ષકોએ, જાણે કે પોતાના જીવનની પરિસ્થિતિને લોકો એટલે કે મધપુડાવાસી સમાજ). મિસ કૂપરના કહેવા મુજબ, આબાદ રીતે રજુ કરતું હોય એવો અનુભવ, આ નાટકને નિહા- બ્રીટનનાં પાનાં શહેરોમાં–જ્યાં કોઇ પિતાના પાડોશીને ળતાં જરૂર કર્યો હશે. લેખકના પોતાના જ દેશમાં એટલે કે પણ જાણતું નથી આવાં શહેરોમાં–વીશ લાખથી વધારે માણસે રોમાનિયામાં આ એકલવાયાપણાની સમસ્યા કેટલી તીવ્ર છે, કેવળ એકલા બનીને રહે છે. લડાઈ પહેલાં હતી એ કરતાં આ તેની મને ખબર નથી. પણ “સન્ડે ટાઇમ્સ'માં પ્રગટ થયેલાં મિસ સંખ્યા બમણી છે.” શહેરના જૂના કૌટુંબિક ઘરો ફલેટસમાં સુસાન કૂપરના ત્રણ લેખોની ખૂબ ધ્યાન ખેંચે તેવી લેખમાળામાં અને ડબલ—રૂમની ચાલીઓમાં વહેંચાઇ ગયાં છે. આવા ફલેટ્સ જે વિચારો અને વિગતે રજુ કરવામાં આવેલ છે તે અને ચાલીઓમાં હજારો જુવાન સ્ત્રી- પુરુ ઘસડાયે જાય છે મુજબ બ્રીટનમાં આ સમસ્યા ઉત્તરોત્તર ખૂબ તીવ્ર બની રહી અને એકલવાયા લોકોની જમાતમાં વધારો કર્યો જાય છે. હોય એમ લાગે છે. આ લોકકલ્યાણલક્ષી રાજયમાં, દુનિયા સાથે આ હનીફૈબ સેસાયટીના–મધપુડા સમાજના ભોગ બનેલા પિતાને સંલગ્ન રાખતાં બંધને તુટી જવાથી, દર અઠવાડિયે લેક રેડિઓ અને ટેલિવિઝન વડે પોતાની એકાતના ખાલીપણાનેઆશરે ૪૦૦ માણસો આપઘાત કરવાની કોશિષ કરતા હોય છે, મૌનને-ભરી દે છે. તેઓ એકલવાયાપણાની વ્યથાને ભૂલી જવા અને તેમાં દર અઠવાડિયે ૧૦૦ માણસે જીવનને અંત લાવવામાં માટે અને નહિ કે પિતાની વિચારશકિતને નવી ઉત્તેજના મળે સફળ થાય છે. આ હિસાબે બ્રિટનમાં દર વર્ષે ૧૦,૦૦૦ માણસે એ માટે—પડીએ, માસિકો, અને દૈનિકો વાંચતાં હોય છે. કોઈ એક માણસ આપઘાત કરતે માલુમ પડે છે. આપઘાતનું આ જીવન પ્રાણી ઉપર પોતાનો પ્રેમ વહાવી શકે એ માટે પ્રમાણ સ્વીડન કરતાં ઓછું છે. (સ્વીડનમાં દર વર્ષે ૬૦૦૦ તેઓ કુતરાં, બીલાડાં કે પક્ષીઓ પાળતા હોય છે. જીવનના માણસે એક માણસ આપઘાત કરતા હોય છે.) આમ છતાં બ્રીટ- કંટાળાથી છૂટવા માટે તેઓ એકાએક કોઈ સમુદ્રકિનાનમાં આપઘાતનું પ્રમાણ ગત વિશ્વયુદ્ધ બાદ, એકસરખું વધતું રાના રમણીય સ્થળે પહોંચી જાય છે. આની કરુણતા તે એમાં રહ્યાં છે. આમાં દરેક હૈસ્પિટલનાં ત્રીજા ભાગનો બીછાનાંઓ રહેલી છે કે આ ખાલીપણાનાં પ્રતીક પ્રતિષ્ઠાનાં પ્રતીક બની બેઠાં છે. રોકતા માનસિક દર્દીઓ–mental patients–ની સંખ્યાને ઉમેરો છેલ્લા “વહીટસમના રજાના દિવસે દરમિયાન હું લંડન બહાર કોઈ કરો અને આ એકલવાયાપણાના વ્યાધિના વિસ્તારને તમને કાંઈક
રથળે ગયો હતો કે નહિ એ પ્રશ્ન ચાલુ અઠવાડિયા દરમિયાન ખ્યાલ આવશે.
મને કેટલીયે વાર પૂછવામાં આવ્યું હતું. જેઓ એ મુજબ બહાર