________________
o
dil_
પ્રબુદ્ધ જીવન
નવ ગ્રહેાની પીડા
☆
(ગતાંકથી ચાલુ)
ગરમ ચર્ચાઓ ચાલશે. આ વખતે અષ્ટગ્રહયુતિ થઈ. એટલે કે બધાં જ ગ્રહો એક રાશિમાં પૃથ્વી પરથી દેખાયા. પૃથ્વી એવા સ્થાને આવી કે જ્યાંથી આઠ ગ્રહો એક જ રાશિમાં એકઠા થયા હોય તેવું તે દશ્ય થયું. આ ગ્રહોમાં રાહુ-કેતુ ખરી રીતે તે ગ્રહ જ નથી. આ તેના જ્યોતિષશાસ્ત્રના એ કલ્પિત બિંદુઓ છે, જેની વચ્ચે ૧૮૦°નું અંતર રહે છે. બાકીના સાત ગ્રહો એક રાશિમાં દેખાયા. થોડો સમય તેઓ તે જ સ્થિતિમાં રહ્યા. આમાં એવી તો મોટી કોઈ વાત નહોતી. આકાશના આટલા બધા ગ્રહોનું એક રાશિમાં આવવું વારેવારે બનતું નથી. બાકી તેમાં બીજી તો કોઈ ડૂબી નહોતી.
જ્યારે હું સાઠ વર્ષના થયા ત્યારે મેં વિચાર્યું કે મારી જીંદગીમાં આવા દિવસ ક્યારેય પણ આવ્યો નથી, અને આવશે પણ નહીં. તેથી મારા માટે તે દિવસ અનેાખા છે. તેને હું અદ્ભુત પણ કહી શકું છું. પણ આનું બીજું કોઈ મહત્ત્વ તો છે જ નહિ. જેવા બીજા દિવસે ગયા તેવા તે દિવસ હતા. તે દિવસે મેં સાઠ વરસની જી ંદગીનું ચિંતન કર્યું. ભાવિને માટે કોઈ સંકલ્પ પણ કર્યો. તેથી વિશેષ એ દિવસે બીજું કશું જ હતું નહિ. આવી રીતે જ્યારે અષ્ટગ્રસુતિ થઈ, ત્યારે મારી ફરજ હતી કે તેને ધ્યાનથી જોઉં. જી ંદગીમાં આવા મોકો ભાગ્યે જ ફરીથી મળવાના છે. જ્યારે પણ ગાંધીજી તથા રવીન્દ્રનાથ એક જ સ્થાન ઉપર એકઠા થતા ત્યારે અમે એ મિલનને ભારે કુતૂહલ વડે જોઈ રહેતા. અમને તે વખતે કયારે પણ એવું નહીં લાગેલું કે આ રીતે તેમના ભેગા થવાના કારણે કોઈ શાંતિપાઠ કરવાની યા તે કોઈ જપ કરવાની જરૂર છે. સંપૂર્ણનંદ તથા ડાલમિયા પોતાના અનુભવ પરથી એમ ભલે કહે કે ફલજ્યોતિષ સાચું છે. હું તો અષ્ટગ્રહનું દશ્ય આકાશમાં જોઈને સંતોષ માનવાના. ગ્રહશાંતિ માટે પૈસા ભેગા કરવા, દક્ષિણા આપી મંત્રાના જાપ કરાવવા, ઘીની આહૂતિ આપવી ઈત્યાદિ પ્રવૃત્તિમાં હું નહિ જૉડાઉં”, જો પૃથ્વી રસાતાળ જવાની હોય તો ભલે જાય. વિશ્વયુદ્ધ આદિ ચિંતાઓમાંથી બધાના એક સાથે જ મેક્ષ થઈ જશે. પછી ચૂંટણીની ચિન્તા કોઈને કરવી નહિ પડે. લેણ-દેણવાળા બંને પોતપોતાની ચિંતામાંથી મુક્ત થઈ જશે અને દુનિયામાં લાંબા રામય સુધી શાંતિ સ્થપાશે. જ્ઞાત વસ્તુ તથા તેનાં જાણીતાં પરિણામાનો આપણે યોગ્ય ઈલાજ જરૂર કરીએ, પરંતુ અસિદ્ધ વસ્તુના ડરના માર્યા નાહક હેરાન ન થઈએ.
જ્યારે મને કોઈએ અષ્ટગ્રહયુતિની કોઈ અસર આપણા દેશ ઉપર થશે કે કેમ એમ પૂછ્યું ત્યારે મેં હરાતાં હસતાં જવાબ આપ્યો કે કેમ નહિ ? અસંખ્ય લાક રાત-દિવસ ડરતાં રહેશે, કેટલાયે લાક પૈસા ભેગા કરી યજ્ઞયાગાદિ કરાવશે. મોટા મેાટા માણસોને ચેતવણી આપવામાં આવશે કે ‘સંભાળીને રહેજો, એરોપ્લેનમાં ન બેસતાં, નવું સાહસ ન ખેડતાં, અંધારામાં ન જતાં.’ અષ્ટગ્રહની મોટી અસર એ થશે કે લોકો રેલવેની મુસાફરી ઓછી કરશે, તેથી રેલવેની મુસાફરી કરવાવાળાને આરામથી બેસવાનીસૂવાની સારી જગા મળશે. વિમા કમ્પનીઓને કામ સારું મળશે. ( વીમા કમ્પની ગંભાશે કે નહિ તેની મને ખબર નથી. આવાં આવાં ઘણાં પરિણામો આવશે અને તે અષ્ટગ્રહાના કારણે.
તા. ૧૬-૫-૨
✩
પક્ષકાર હશે, જ્યારે થાડા વિરોધમાં હશે, અને ગ્રહોની ગરમા
આ નવગ્રહોમાં એક ગ્રહના ડર વધારે છે, અને તે છે શિન મહારાજ. તેના વિષયમાં અનેક કથાઓ નાનપણમાં વાંચી હતી. તેમાંથી એક રમુજી કથા છ વર્ષ પહેલાં ‘મંગલ પ્રભાત'માં આપી હતી. તે રોચક હાવાથી આ લેખ સાથે જોડવામાં આવી છે.
આના અનુસંધાનમાં ગાંધીજીના એક અનુવાદ પણ આપવામાં આવ્યો છે. તે ભૂત-પ્રેત વિષે છે, પરંતુ તેમનું દૃષ્ટિબિન્દુ પણ ઉપયોગી સિદ્ધ થશે.
ગ્રહે
જૂના પત્રના વિષે નથી, પણ પ્રસ્તુત વિષયમાં
શિનની સાડાસાતી
આપણા પુરાણામાં એક ભારે રોચક કથા છે. એક વાર શનિમહારાજ શિવજી પાસે ગયા અને તેમને કહેવા લાગ્યા કે “દેવાધિદેવ, મારો પ્રભાવ એટલા બળવાન છે કે એક પણ જીવ મારી સાડાસાતીમાંથી છૂટકારો પામી શકતા નથી. હવે આપનો પણ સમય આવી ચુકયો છે. પણ આપ તે દેવાધિદેવ છે. તેથી હું આપને સાડા સાત વર્ષની નહિ, પણ કેવળ સાડા સાત પળ સુધીની ઉપાધિ કરીશ. આવતી કાલે મધ્યાહ્નકાળે તડકામાં સાડા સાત પળ સુધી આપને મારી બાધા રહેશે.”
શિવજીએ જવાબ આપ્યો કે “બહુ સારુ, તમારો આટલા બધા પ્રભાવ છે? હું જોઈ લઈશ કે તમે કેવી રીતે મને બાધા પહોંચાડી શકો છે !''
બીજે દિવસે મધ્યાહ્નના સમયે હિમાલયની કકડતી ઠંડીમાં શિવજીએ એક જળાશયમાં ડુબકી મારી અને સાડા સાત પળ સુધી પાણીમાં સમાધિ લગાવીને બેઠા. સાત સાત પળ પૂરી થતાં તેમણે પાણી બહાર માથું કાઢયું અને સામે શિન મહારાજને ઊભેલા જોયા. શિવજીએ હસતાં હસતાં એમને પૂછ્યું કે “કેમ મહાશય, તમે મને બાધા કરવાના હતા ને? કહા, તમે મારૂ શું બગાડી શક્યા? તમારો પ્રભાવ કેવો અજમાવ્યો ?"
શિન મહારાજે ઠંડા અવાજે કહ્યું કે “મહારાજ, આપ જેવા દેવાધિદેવને મારા ડરથી આ કડકડતી ઠંડીમાં સાડી સાત પળ પાણીમાં ડૂબી રહેવું પડયું. આ શું મારે ઓછા પ્રભાવ છે? મારા પ્રભાવે પાતાનું કામ પૂરેપૂરું બજાવ્યું છે.” ભૂતપ્રેતાદિ વિષે ગાંધીજી
“ભૂતપ્રેતાદિ છે કે નહિ તેને નિર્ણય હું કરી શકતા નથી. એ નથી એમ માનીને મારું જીવન અનેક વર્ષોથી હું વ્યતીત કરી રહ્યો છું. જે લોકો તેના અસ્તિત્ત્વમાં વિશ્વાસ નથી કરતા તેમને તેથી કોઈ નુકસાન થયાનું સાંભળવામાં આવ્યું નથી. જેઓ તેના અસ્તિત્વમાં માને છે તેઓ પરેશાન થાય છે, આવા પણ મેં અનુભવ કર્યો છે. આમ હોવાથી ‘મ’છા ભૂત, શંકા ડાકણ આ પ્રકારની લોકોકિતના આદર કરવા યોગ્ય છે.
“ ઘેાડી ઘડિ માટે માની લઈએ કે ભૂતપ્રેતાદિ છે, તો પણ એ બધી ઈશ્વરી માયા છે. જે ઈશ્વરને આધીન આપણે છીએ તે જ ઈશ્વરે ભૂતપ્રેતાદિ પણ પેદા કર્યા છે. આમ હોવાથી એક ઈશ્વરમાં માનવાવાળા કદિ પણ બીજાની આરાધનાં નહિ કરે. જેખૂદાનો બંદો છે તે તો બીજાની ગુલામી કરશે જ નહિ, આમ હોવાથી જે રીતે બીજા માણસા ઈશ્વરવાદી માનવીને સતાવે તો પણ તે ઈશ્વરપરાયણ માનવી માટે રામ જ એક રામબાણ ઈલાજ છે, તેવી રીતે ભૂતપ્રેતાદિ સંબંધમાં પણ સમજવું ઘટે છે. શ્રાદ્ધાપૂર્વક રામનામનો જાપ કરવાથી ભૂતપ્રેતાદિ ભાગી જશે. દુનિયાના કરોડો લોકો ભૂતપ્રેતાદિમાં માનતા નથી. એમ છતાં તેમનું તેઓ કશું પણ બગાડી શકતા નથી; ”
સમાસ
ધારો કે કદાપિ ધરતીકંપ થયો તે આપણે એમ કહી નહિ શકીએ કે અષ્ટગ્રહના કારણે એ પ્રકંપ થયો. કોઈની મેંાટર ઝાડની સાથે અથડાશે તો પણ એમ કહી નહિ શકાય કે તેનું કારણ અષ્ટગ્રહયુતિ છે. પરંતુ જે પણ યજ્ઞયાગ થશે, જપતપ થશે, ડર ફેલાશે તથા ખર્ચ થશે તે તો અષ્ટગ્રહયુતિનું જ ફળ હશે તેમાં જરાયે શંકા નથી. આટલા સ્પષ્ટ કાર્ય—કારણ સંબધ દેખાવા છતાં આપણે કેવી રીતે કહીએ કે અષ્ટગ્રહયુતિની કોઈ અસર નથી ?
અરે હા, એક વાત તો ભૂલી જ ગયો. આ અષ્ટગ્રહયુતિને કારણે લજ્યોતિષના લેખો લખાશે. મોટાભાગના તેના માલિક શ્રી સુબઈ જૈન યુવક સધ; મુદ્રક પ્રકાશકઃ શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, પ્રકાશન સ્થળઃ ૪૫-૪૭, ધનજી સ્ટ્રીટ, મુખઇ ૩. મુદ્રણુસ્થાન : ધી સ્ટેટ્સ પીપલ પ્રેસ, કાટ, મુબઇ
મૂળ હિન્દી : કાકાસાહેબ કાલેલકર અનુવાદક: તરુણા બહેન શાહ