Prabuddha Jivan 1960 Year 21 Ank 17 to 24 and Year 22 Ank 01 to 16

SR No.: 525945
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1960
Total Pages: 254
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 22

કાંક- + +
, પ્રબુદ્ધ જીવને
તા. ૧૬-૧-૬૦
આ નાટક કેવા પરિશ્રમપૂર્વક તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે તેને બંને પ્રસ્તુત નાટકનાં સર્વ અંગઉપાંગમાં તેમ જ નાના મેટા • ખ્યાલ પુરતકના આમુખમાંને નીચેના શબ્દો ઉપરથી આવે છેઃ- સંવાદેમાં ન્યુ ટેસ્ટામેન્ટ સમ્યક પ્રકારે પ્રતિબિંબિત થતું લાગ્યું તે “છેવટે નાટકના રિહર્સલ શરૂ કરવાને એક મહિને જ બાકી છે. ભાષા પણ સાદી, સરળ. અને તળપદી રહી છે. અને બાબલિન હતા. ગુજરાતીમાં તે નાટક હતું જ નહિ. અમે અંગ્રેજી નાટકે ' ભાવ સાથે પૂર્ણ સંવાદી બની છે. પ્રસંગેની ચૂંટણી પણ યથેજોઈ ગયાં. એકે કામ લાગે તેવા ન મળે. ઘણાં ખરાં રેડિયો માટે ચિત કરવામાં આવી છે–સિવાય કે મને લાગે છે કે ગિરિપ્રવચન - લખાએલાં, તેથી રંગમંચ માટે ચાલે તેવાં નહોતાં. શ્રાવ્ય પણ Sermon on the Mount–ને વિભાગ ૬ થતત્ત્વના, ભેગે દસ્યશ્રાવ્ય મહેતાં. આ કાર્યમાં ફ્રેનીબહેન દેસાઈના ઉત્સાહે મને પણ- સવિરતર, રૂપમાં આપવામાં આવ્યું હોત તે વધારે સારું
ટકાવી રાખી, ૨૫ વર્ષ પહેલાં જે ન્યુ ટેસ્ટામેન્ટ વાંચ્યું હતું તે થાત. આવી જ રીતે છેવટને કુસારહણને પ્રસંગ બહુ જ ટુંકાણમાં છે. ફરી વાંચવા માંડયું. તેમાંથી ૧. ૫ પ્રસંગે તારવ્યાં. એમાંથી ફરી પતાવવામાં આવ્યે છે તેને મારા અભિપ્રાય મુજબ વિસ્તૃત પસંદગી કરી અને તે અંગ્રેજીમાં સંવાદ રૂપે ઉતારી લીધા. સેન્ટ
આકારમાં રજુ કરવો જોઇને હતા, કારણ કે આ પ્રસંગ આખરે ઝેવિયર્સ કેલેજના ફાધર પાસેથી જર્મનીના ઓમર આમરગાંવના
-ટોચને પ્રસંગ છે. તેમાં કરૂણાની જે જમાવટ થવી જોઇએ એ જગવિખ્યાત Passion Play ની અમૂલ્ય પ્રત હાથમાં આવી.
જમાવટ, પ્રસ્તુત પ્રસંગ જોતજોતામાં પૂરો થઈ જતો હેઈને, થતી • તે નાટકને ભજવવા માટે નવ કલાક જોઇએ. ફ્રેનીબહેન તેનું
નથી અને છેવટે જવાનું કાંઇક અધુરૂં રહી ગયું એવી અતૃપ્તિઅંગ્રેજીમાં જ સંક્ષિપ્ત નાટક લખવા બેસી ગયાં. બાલ ઇસુનું
પૂર્વક નાટક આપણે પૂરું કરીએ છીએ પણ આખરે સમગ્ર નાટક પણ તેમણે લખવા માંડયું.'
નાટકને વિચાર કરતાં આ ગૌણ બાબત છે. નાટક જેવું રચવામાં “મેં નાટકનો બીજો ભાગ તૈયાર કર્યો. એક અઠવાડિયું આવ્યું છે તેવું ખરેખર સમગ્ર-સુન્દર છે અને વાંચવું શરૂ કર્યા વાંચતાં, બીજું અઠવાડિયું અંગ્રેજીમાં વસ્તુ ભેગું કરતાં, અને
બાદ છેડે પહોંચ્યા સિવાય વાંચનાર માટે બીજો કોઈ વિકલ્પ રહેતા છે. ત્રીજું અઠવાડિયું ગુજરાતીમાં નાટક લખવામાં અમે ગાળ્યાં..
નથી. કોઈ ઠેકાણે નથી અનુભવાત અચકાટ કે ખચકાટ. બાઈફેનીબહેનના પિતા માંદા હતા, છતાં તેમણે તેમનું કામ તે ચિન્તા
બલને એટલે કે ન્યુ ટેસ્ટામેન્ટને તેમણે આ નાટકમાં આબાદ રીતે અને શ્રમમાં ધપાવ્યે રાખ્યું. મને તે લખવાને તાવ આવ્યો
ઉતાયુ છે. નાટકની પંકિતએ પંકિતએ બાઈબલની પંકિતઓ યાદ
આવ્યા કરે છે, અને અ મું નાટક પુરૂં કરતાં ઇશુની પ્રભાવશાળી હતો. લખ્યા સિવાય બીજી કોઈ બાબતમાં ચેન નહેતું મારે
જીવનપ્રતિભાનું આપણું ચિત્ત ઉપર એક સુન્દર ચિત્ર સુઅંકિત થાય અભ્યાસખંડ વાસી. જાગતા બધા જ કલાકે લખ્યા જ કર્યું.
છે. આ નાટક લખવા માટે તેમ જ તેને આટલે બધે પરિશ્રમ સૂવા-પરવવા-જમવામાં સાત આઠ કલાક જતા તે જ. રોજ
ઉઠાવીને રંગભૂમિ ઉપર ઉતારવા માટે શ્રી લીનાબહેન તથા શ્રી લખું અને સાંજે નત્ય – સંગીત - કલા વિભાગના કાર્યકરો મને ફ્રેનીબહેનને ગુજરાતી ભાષાભાષી વિશાળ સમાજના અનેક ધન્યમળી જાય. તેઓ પણું કામે લાગી ગયા. ચોથું અઠવાડિયું કામની વાદ ઘટે છે.
' ' , ' પરમાનંદ વહેંચણીમાં ગયું. ૨૦૦ બાળકો અને શિક્ષકે પાત્ર તરીકે ભાગ માનવતાઘાતક એક મધુર ઘટના લવાન હતા, અને બીજાં એક જણ રંગરચના, સંગીત
ના એક મિત્રને પુત્ર પિતાને અંભ્યાસ યશવી રીતે પૂરો કરીને વિભાગ, રોશની, ધ્વનિ, પ્રચાર, ટિકિટ વેચાણ ઇત્યાદિ વ્યવસ્થામાં
અમેરિકાથી થોડા સમય પહેલાં પાછો ફર્યો. તેની પાસેથી તેના મચી પડ્યા.”, ' ': ', ' , , ' '
અનુભવની એક સુભગ વાત જાણવા મળી. :: ત્યાર બાદ ર૦૦ જણની વેશભૂષાને લગતી સામગ્રી એકઠી
તે અમેરિકાના એક ઘણા મેટા શહેરમાં ભણતા હતા. ક્રીસકરીને કેવી રીતે તૈયાર કરી તેની વિગતો પ્રસ્તુત ‘આમુખમાં
મસની આગળના દિવસની રાત હતી. રાત્રીના દશ વાગ્યા લગભગ આપવામાં આવી છે અને પછી જે રંગમંચ ઉપર આ નાટક , . . તે કરવા નીકળેલા. તેવામાં રસ્તા ઉપર તેની બાજુએ થઈને એક ભજવવામાં આવ્યું તે વિષે જાવવામાં આવ્યું છે કે “૬૪ ફુટ અમેરિકન યુગલ પસાર થઈ રહ્યું હતું. તેઓ એક બાળને લાંબે ખુલ્લામાં આવેલ આ મંચ હતે. એકે પડદા ને મળે. બાબાગાડીમાં બેસાડીને જાહેર રસ્તા ઉપર ફેરવી રહ્યાં હતાં. તેની રચના એવી હતી કે એક દશ્યમાંથી બીજુ દર્ય આપે- કીસમસના કારણે આખા શહેરને રોશની વંડ સુશોભિત કરવામાં આપ સ્થળાન્તરથી અને પ્રકાશ આયોજનથી પલટાઇ જતું.. ઓવ્યું હતું. આ વિદ્યાથી યુવાને પિલા અમેરિકન યુગલને સળંગ ચિત્રપટ જે નાટકને આખો ભાગ ભજવાયે જ જો. . ઔપચારિક રીતે અભિવાદન કરતાં જણાવ્યું કે “આપ આપના (જુઓ આ સાથે પાછળ આપેલ રંગમંચનું રેખાચિત્ર) નીચેના ભાગમાં બાળકને રોશની દેખાડવા માટે આ રીતે લઇને ફરવા નીકળ્યા તબેલો, ઘર, ગામ, શેરી, મંદિર અને મહેલ અને એની ઉપર
લાગો છો.” તેમણે સંમતિસૂચક સ્મિત કર્યું. યુવાને તેમને પહાડ અને ઉદ્યાન આવી જતાં ત્યાં ઉગેલી ખજરી અને લીમ, ઉદ્દેશીને વિશેષ જણાવ્યું કે “આંજ કરતાં આવતી કાલે રાત્રે 'હાની કુદરતી ઘટાઓ સુરમ્ય દેખાતી હતી. મશીનરીનાં ખોખાં અને
રેશની ઘણું વધારે પ્રમાણુમાં હશે. અને તેથી વધારે જોવા જેવી "કન્તાનમાંથી ખરેખર એક અજબ સૃષ્ટિ સજવામાં આવી હતી.”
હશે, પણ આવતી કાલે લેકની ખૂબ ભીડ હશે. તે આપ આ અને પ્રસ્તુત નાટકની વસ્તુ અંગે શું કહેવું મને આજના રીતે બાબાને બાબાગાડીમાં બેસાડીને આવતી કાલે ફરી નહિ શકે.” નાટકની ટેકનીકની બહુ ખબર નથી, પ્રસ્તુત નાટક જેટલું.
: આ સાંભળીને પેલા બે જણમાંથી એકે તે યુવાનને જરા બાજુએ શ્રાવ્યસુન્દરે છે તેટલું જ દયેસુન્દર છે કે નહિ તે કહેવાની
* લઈને કહ્યું કે “આ બાળક અમારૂં નથી. આ તે રાત્રીના અમે
ફરવા નીકળ્યા અને રસ્તામાં પિલીઓની હોસ્પીટલ આવી તે સ્થિતિમાં હું નથી, કારણ કે નાટક ભજવાતું મેં જોયું નથી. પણ
અમને થયું કે ત્યાંથી એકાદ બાળકને બાબાગાડીમાં બેસાડીને ઈસુખ્રિસ્તના જીવનથી હું વર્ષોથી સુપરિચિત છું. મેં ઘણાં વર્ષો
, ' ફરવા લઈ જઈએ અને રોશની દેખાડીએ. થોડી વારમાં તેને પાછું પહેલાં તેના જીવનના અંતિમ વિભાગને અનુવાદ કર્યો હતો. હોસ્પીટલમાં પહોંચાડી દઈશું.” આ સાંભળીને પેલા અમેરિકન બાઈબલને ન્યુ ટેસ્ટામેન્ટ વિભાગ જેમાં ઇસુનું ચરિત્ર જુદાં જુદાં ' યુગલના આ પ્રકારના વત્સલભાવથી આ યુવાન વિદ્યાથી અત્યન્ત ચાર પ્રકરણમાં નિરૂપિત કરવામાં આવ્યું છે તે પણ અભ્યાસની પ્રભાવિત બન્યા.' ' દષ્ટિએ મેં વાંચ્યું છે ઈસુ વિષે દિલ હંમેશાં ઊડો આદર સેવતું કે તે કોઈ પુષ્પની સુવાસની માફક આ પ્રસંગમાં રહેલી સુવાસની રહ્યું છે. આમ, ઇસુ વિષે ઠીક ઠીક અભિન્ન હોવાને દાન કરતા પ્રતીતિ કરાવવા માટે કોઇ ટીકા ટીપ્પણની જરૂર તથી. પરમાનંદ ' ' મુંબઈ જૈન યુવક સંધ માટે મુદ્રક પ્રકાશક: શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, ૪૫-૪૭, ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ કે.
- ' મુદ્રણસ્થાન “ચંદ્ર પ્રિ. પ્રેસ, ૪૫૧ કાલબાદેવી રોડ, મુંબઈ ૨૪ ટે. નં. ૨૮૩૦૩. ૫
જુદાં
છે તે પણ
બસ વિષે દિલ
રહ્યું છે. આમ