________________
પ્રબુદ્ધ જીવન પાગલ પ્રેમીને મળતી બે સત્ય ઘટનાઓ.
તા. ૧૬-૧૦- ૬૦
-
ભૂલી જવા કહેતી. આથી એનું હૃદય ભાંગી પડતું. બીજે પ : “પ્રબુદ્ધ જીવન”ના તા. ૧૬ મી સપ્ટેમ્બરના અંકમાં પ્રેમ એને ખેચતા હતા. એને વિચાર આવતા, “આદર્શ પ્રેમ કે મૂર્ખાઈ ?” એ શિર્ષક હેઠળ શ્રીમતી લગ્નવેદી પર માંદગીમાં કે તન્દુરસ્તીમાં સારું કે નરસું વત્સલાબેન મહેતાએ રમેશના ત્યાગના સુંદર દષ્ટાંતમાં વિચારોષ જે થાય તેમાં એને દીલથી ચાહીશ એ કોલ આપીશ. આ રમેશને કેટલો બધે છે એ દેખાડવા પ્રયત્ન કર્યો છે. બીના ન બની હતી તે પણ હું એવું વચન લેત અને પછી એને જવાબ બેન ગીતા પરીખે આપેલો એ જ અંકમાં કોઈ અકસ્માતમાં એ અપંગ થઈ જાય તે પણ હું એની છા છે. લગ્ન એ જાતીય જીવન અને પ્રજનનને માટે જ પડખે ઊભી રહું. ત્યારે શાને માટે આજે એની પડખે ઊભાં ન છે એ વિધાન સાથે સંમત થઈ શકાય એવું નથી. રહેવું?” એનું હૃદય કહેતું, “નિર્ણય એની તરફેણમાં લે એની ગીતાબેન લખે છે તેમ એની આધ્યાત્મિક બાજુ પણ છે. એ વિશે
- વિરુદ્ધ નહિ. જે તું ચાહતી હોય તે એના શુભ માટે પ્રાર્થના એમણે લખ્યા ઉપરાંત બીજું કઈ લખવું જરૂરી નથી. પુટન
કર અને જે થાય તે સ્વીકાર.”
આ પણ વળી વિચાર આવતો કે “રાહકે પોતે જ વાત કરી ઉસ્તરે એના “મેડનું પેરેબલસ” નામના પુસ્તકમાં આપેલી એક
હોત તે જુદી વાત હતી. એને હું વિશ્વાસ કેમ કરી શકું ?” કથાને સાર નીચે આપું છું. એને વિષય પણ રમેશ અને રમા હૃદયમાંથી અવાજ ઊઠત કે એ મને એટલે ચાહે છે કે જેવો જ છે, પણ એમાં થોડો ફેર છે. એ વાંચીને વિચારવા જેવું અમારા સુખને જોખમમાં નાખવાની એને હિંમત નથી.” છે. પુસ્તકની બધી કથાઓ સત્ય ઘટનાઓ છે એવો લેખકને દા
પરિણામ એ આવ્યું કે સ્ટેલાના ચિત્તે બધી ડહાપણાની છે. પ્રસ્તુત કથાનું મથાળું “મહત્વનો નિર્ણય” એમણે રાખેલ છે.
દલીલથી હૃદયની પ્રેરણાને હટાવી દીધી. તર્ક અને ડહાપણ તે
આ સંબંધ તેડવાનું જ કહે અને એમ જ થયું. રાફે બાલ્ટીમોર હેલા એક સુંદર નમણી જવાને કુમારિકા છે. એની કાળી
છોડયું અને કેલીફનીઆ ગયે. આંખો બહુ આકર્ષક છે. એક દિવસ ફુટબોલની મેચના પ્રેક્ષક
સ્ટેલાને એટલે આઘાત થયો કે કોઈ પુરુષમાં ફરી રસ તરીકે રાલ્ફ નામના યુવકને તે મળે છે. રાફ જોન હોપકીન્સ
ઉત્પન્ન થતા દસ વર્ષ નીકળી ગયા. એની આશરે ત્રીસ વર્ષની યુનિવર્સિટિને વિધાથી છે. એની વિચારવંત મુખમુદ્રા ઉપર બુદ્ધિનો ચમકારો છે. એ બંને અત્યંત પ્રેમમાં પડે છે અને જે
- ઉમર થતા એણે એક વકીલ સાથે લગ્ન કર્યો. દિવસે જાય છે તે અલૈકિક સુખના લાગે છે. ચાંદનીમાં ફરતા બંને
થોડા વર્ષ પછી અચાનક એક રાતે સ્ટેલા જાગી ઊઠી. એક એકને કહે છે કે કોઈ પણ વસ્તુ એમને એકમેકથી છૂટા
એના પતિને એના બિછાનામાં ન જોયે. ઘરમાં બધે તપાસ
કરવા માંડી. એને પતિ ઘરના નીચેના ભોંયરામાં હાથમાં કોદાળી - રાલ્ફ તબીબી અભ્યાસ કરતા હતા. એનું કુટુંબ બહુ
હુલાવતે મળી આવ્યું. એ બૂમ પાડતું હતું કે “હું
સેમસન છું, આ જગ્યાને જડમૂળથી તેડી પાડીશ.” જાણીતું હતું. એના પિતા અને દાદા બંને તબીબ હતા.
ફુલટન ઉસલર કહે છે કે સ્ટેલાને પતિ તદ્દન ગાંડે થઈ રાલ્ફની સચોટ દલીલ અને બુદ્ધિચાતુર્ય જોતાં છતાં પણ એલાને ગયો છે અને ગાંડાની ઇસ્પિતાલમાં પિતાનું જીવન વ્યતીત કરે રાફ અત્યંત માયાળુ અને ઉમિલ માણસ લાગેલો. તે સમયે છે. એના સુધરવાની કોઈ આશા નથી. રાલ્ફની ઉંમર ત્રીસ વર્ષની હતી અને સ્ટેલાની ઓગણીશ વર્ષની સ્ટેલા આ પછી મુસાફરીએ નીકળે છે. એક રાતે કેલીહતી. સ્ટેલાને કદી વિચાર આવ્યો નહિ કે રાલ્ફને પોતાની ડીગ્રી
ફિનના એક શહેરમાં ફરતા રાલ્ફની સામે આવી જાય છે. મેળવતા આટલો સમય કેમ ગયો હશે, એ તે પિતાની ભાવિ
એની સાથે એની પત્ની અને એક પુત્ર અને એક પુત્રી છે અને
માનસિક બિમારીની કશી નિશાની પણું નથી. રોજનાઓમાં જ મગ્ન હતી. બે મહિનામાં એ બંનેએ લગ્ન કરવાનો વિચાર કર્યો. રાની
ફુલટન ઉસલર લખે છે કે જીવનના પ્રશ્નો ઉકેલતા માત્ર
તર્ક અને બુદ્ધિ ઉપર આધાર રાખવો એ યોગ્ય નથી. ઈશ્વરે ‘ઈચ્છા છેવટની પરીક્ષામાં સફળ થાય કે લગ્નવિધિ કરવાની
આપણને ડહાપણ આપ્યું છે તેમ અંતઃકરણ પણ આપ્યું છે. હતી. હજી પરિણામને આવવાની વાર હતી ત્યાં એક દિવસ એને મળવાને એક વ્યક્તિ આવી. એ પ્રૌઢ ઉંમરની સ્ત્રી હતી અને
અને અંતઃકરણને અવાજ પણ પિછીના જોઈએ. એની આંખો ભીનાશથી ચમકતી હતી. એ રાફની માતા
(બીજી ઘટના હવે પછીના અંકમાં) હતી, એણે કહ્યું.
વિઠ્ઠલદાસ પુરુષોત્તમ દેસાઈ હું જાણું છું કે તું રાફને ખૂબ ચહાય છે અને મને ખાતરી છે કે તું એને પત્ની તરીકે સુખી કરીશ. પણ રાફ
વિષયસૂચિ
પૃષ્ઠ વિશે એવું કંઇક છે કે જે જાણવાને તને હક છે અને મારે *
એ માટે ન્યાયક્ષેત્ર ટેળાંવાદ ૧ ટીળાવાદ
- કેશવલાલ એમ. શાહ ૧૧૫ તને એ કહેવું જોઈએ. એ તને કહેતા ડરે છે. મેં તેને એ વાત સંક્રાંતિકાળમાંથી પસાર થઈ કરવા કહ્યું પણ એ ના પાડે છે. એની ઈચ્છા વિરહ પણ મારી રહેલા ગુજરાતની સંસ્કૃતિ. .. રતિલાલ મફાભાઈ શાહ ૧૧૬ ફરજ સમજીને હું તને એ કહેવા આવી છું. એનું પરિણામ અપાર ધંતિનું હૃદયસ્પર્શી દર્શન.. એક બહેન
૧૧૮ આ સંબંધનો અંત લાવનાર પણ બને. રાહે ત્રણ વર્ષ ગાંડાની વય નિવડેલું દુનિયાના રાજઇસ્પિતાલમાં કાઢયા છે.
પુરુષેનું એતિહાસિક મિલન ... પરમાનંદ - હવે તે બધા જ ડાકટરો કહે છે કે એ તદ્દન સુધરી ગયે સાધુસંસ્થા વિષે શ્રી શંકરરાવ છે અને ફરી એ વ્યાધિ એને નહિ થાય એમ માને છે. પણ દેવનું એક વિશેષ પ્રવચન ... શંકરરાવ દેવ ૧૨૦ તું એની પત્ની થવાની હોય અને એ સંબંધ જીવનપર્યતને
રીલિજીયસ ટ્રસ્ટ બિલ–૧૮૬૦, હોય તે સત્ય ઘટના જાણીને જે તારે લગ્ન કરવા જોઈએ.”
સમાલોચના . .. કેશવલાલ એમ. શાહ ૧૨૧ હવે શું કરવું? દિવસે અને રાત્રીએ હૃદયના તુમુલ યુદ્ધમાં
અતિન્દ્રિય દર્શન . . પંડિત સુખલાલજી ૧૨૨ પસાર થવા લાગી. એની સામે પડેલા. પિતાના આખા જીવનના અને બાળકોની સંભાવનાના વિચારોથી મન ભયથી વ્યાપ્ત થઈ
પાગલ પ્રેમીને મળતી બે સત્ય
ઘટનાઓ જતું. એની બુદ્ધિ અને આ સંબંધ તેડી નાખવા અને રાફને
... વિઠ્ઠલદાસ પુરુષોત્તમ દેસાઈ ૧૨૪
wwww મુંબઈ જૈન યુવક સંધ માટે મુક પ્રકાશક: શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, ૪૫-૪૭, ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ ૩.
મુદ્રણસ્થાન: ધી સ્ટેટ્સ પીપલ પ્રેસ, કોટ, મુંબઈ.
૧૧૮