Prabuddha Jivan 1960 Year 21 Ank 17 to 24 and Year 22 Ank 01 to 16

SR No.: 525945
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1960
Total Pages: 254
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 124

૩૪:
તા. ૧૬-૬-૬૦ -
શા મા કાંઇક આ વાત અવતી તમામ મન માં
તે
આ પ્રકીર્ણ નોંધ : - વિનોબાજીનું શાન્તિકાર્ય અને પોલીસના વડા . આ બે બાબતે અંગે પણ થોડી ચર્ચા કરવાની ખાસ જરૂર ભાસે છે. - શ્રી. રૂસ્તમજીનું નિવેદન
એક બાબત તે એ છે કે આ ડાકુઓને glorify-કામાં '' '' : પ્રબુદ્ધ જીવનને ગતાંકમાં મધ્યપ્રદેશની બહારવટીઆઓ આવ્યા છે–વીર પુરૂ તરીકે જ્યાં ત્યાં બીરદાવવામાં આવ્યા છે-- વિનોબાજીના શરણે કેવી રીતે આવ્યા અને વિનોબાજીએ તેમને તેમાં કાંઈક અતિશયતા થયાનું ભાસે છે. આવા લોકોને તિરસ્કાર કેવી રીતે સત્કાય એ વિષે કેટલુંક વિવેચન કરવામાં આવ્યું હતું. '. ન કર એ એક વાત છે; તેમનું બહુમાન કરવું એ બીજી વાત ' ત્યાર બાદ મધ્ય પ્રદેશના ઇન્સ્પેકટર જે નરલ શ્રી. કે...એફ. રૂરત છે. જેમણે પોતાને માનવદ્રોહી " વ્યવસાય ચલાવતાં. દયા, કરૂણા
ભજીએ છાપાગું એક નિવેદન બહાર પાડ્યું છે અને તેમાં કોમળતાને આજ સુધી કેવળ કારાણે મૂકી હતી તેઓ આજે તેમના વિનોબાજીની આ પ્રવૃત્તિઓ પોલીસદળ માટે અને મધ્ય પ્રાન્તમાં તેમજ સમાજના સદ્ભાગ્યે, વિનોબાજીથી પ્રભાવિત - બને અને નિધર્મ અને વ્યવસ્થાનું તંત્ર જાળવવા અંગે કંધી મુશ્કેલીઓ ઉભી તેમના ચરણમાં માથું નમાવે એને અર્થ આપણે એમ ન જ કરી કરી છે અને પરિણામે પેલીસ દળને morale-નૈતિક ધતિ–ઉપર : શકીએ કે તેમનામાં સંપૂર્ણ પલટ થઈ ચૂક્યું છે. એને અથ કે ફટકો પડ્યો છે તેનો ખ્યાલ આવે છે. જે સ્થાને ઉપર શ્રી. એટલે જ હેઈ શકે કે તેમનામાં માનવતાલક્ષી એક પ્રસુત બાજુ રૂસ્તમજી, અધિકૃત છે તે સ્થાનની દષ્ટિએ આ નિવેદનમાં ઘણું છે, જેને યોગ્ય રીતે સ્પર્શવામાં આવે અને તેમને હડધૂત અને
વજુદ છે. વળી વિનોબાજીએ પોલીસના અગ્રગણ્ય અધિકારીઓ અપમ નિત કરવાને બદલે, ભલે જેલમાં પૂર્ણ, સાચા અને સારા * છે, સાથે કશા પણ સંપર્ક સાધ્યા સિવાય આ પ્રવૃત્તિ હાથ ધરી છે તે માનવી બનવાની તક આપવામાં આવે તે, સમયાન્તરે તેમનામાં સાચે
તે શ્રી રૂસ્તમજીની આ ફરિયાદ પૂરેપૂરી વ્યાજબી છે' એમ સ્વી. ' અને સ્થાયી પલટો આવવાની પૂરી શક્યતા છે. તેમના હાથમાં કારવાની પણ " પણને ફરજ પડત. પણ વિનોબાજીએ મધ્યપ્રદેશનાં રામાયણ હતી, ગીતા હતી કે ભાગવત હતું એમ જ્યારે આપણે અગ્રગણ્ય કર્મચારીઓ સાથે પૂરો સંપક તેમજ સહકાર સાધીને તેમના વિષે જાહેર , કરીએ ત્યારે એ કારણે તેમનામાં ઊંડી આ પ્રવૃત્તિ હાથ ધરી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે વિને બાજી ધાર્મિકતા હતી અને સામાન્ય માનવીની અપેક્ષાએ તેઓ ચડિપ્રસ્તુત કાર્ય પૂરું ન કરે અથવા તે છોડી ન દે ત્યાં સુધી વિને- યાતા હતા. એવું જો આપણે સૂચન કરીએ તે એક બાજીનો કાર્યમાં આડે આવતા કાયદા કાનનને અમલ મેકક ' પ્રકારનું વેવલાપણું જ ગણાય. કારણ કે તેમના બીજા જ હાથમાં કરવામાં આવે એવી પરસ્પરની સ્પષ્ટ સમજુતી હતી અને તે ઉપર
બંદૂક રહેલી જ હતી કે જેને તેઓ નિર્દોષ માનવીઓનું ખુન. 'વિનોબાજી આગળ વધી રહ્યા હતા. આ પરિસ્થિતિમાં શ્રી. રૂસ્તમજી
કરવામાં ચાલુ ઉપયોગ કરતા રહ્યા હતા અને એ રીતે રામાયણ વિને બાળ સામે એવી ફરિયાદ કરે કે તેમણે રાજયતંત્રના ચાલુ નિયમ
અને ગીતાને ચાલુ ઇનકાર કરી રહ્યા હતા. આ બીજી બાજુ અને વ્યવસ્થાના અમલમાં એવી એક કઢંગી પરિસ્થિતિ ઉભી કરી તેમની પ્રશસ્તિ કરવામાં ભૂલી જવાતી હોય એમ લાગે છે. છે કે જેનો મુકાબલો કરવાનું કઈ પણ રાજતંત્ર માટે અતિ, બીજી બાબત એ છે કે ડાકુઓનું સ્વાગત સન્માન કરવાના મુશ્કેલ બની જાય, તે આવી ફરિયાદ ઉપર જણાવેલ સમજુતી આવેગમાં જ પોલીસની આજ સુધીની કામગીરીને અવગણવામાં સાથે બંધ બેસતી નથી. એવું તે કાંઈ છે જ નહિ- અને હતું આવે અને ડાકુ અને પિલીસી બને બંદુકના ઉપગ ઉપર પણ નહિ કે હવે પછીથી વિનાબાજી અથવા તેમના સહકાર્યકર્તાઓ : નિર્ભર છે એમ કહીને બન્નેને સમકક્ષાએ મૂકવામાં આવે તે
જ્યાં જ્યાં જાય ત્યાં ત્યાં એવા ચેર ધાડપાડુઓ અંગે પોલીસ તેથી પિલીસની કામગીરીને બહુ મોટો અન્યાય કરવામાં આવે છે તંત્ર સ્થગિત થઈ જવાનું છે અને આવા સમાજશત્રુઓના . એમ બેધડક કહેવું જ રહ્યું. શ્રી રૂસ્તમજીના નિવેદનમાં વિનાબાજી દિલમાં પલટે લાવવા માટે વિનોબાજી અને તેમના સાથીઓને અંગે આવું કાંઈક સૂચન હોવાનું જણાય છે અને તેથી આ અહિં માફક અન્યત્ર પણ છૂટો દોર આપવામાં આવનાર છે. આ બાબતને આટલે ઉલ્લેખ કરવો જરૂર લાગે છે. પણ વિંનેબાઆંખી ગોઠવણ એક અપવાદરૂપ હતી અને અમુક-એક પ્રય- છએ આવું કોઈ પણ સૂચન કઇ જગ્યાએ કર્યું હોય એવું ગમે અનુલક્ષીને વિચારવામાં આવી હતી. જો એ પ્રગમાં સફળતા હજુ સુધી મારા જોવામાં આવ્યું નથી. ઉલટું તા. ૧૫-૫-૬૦ મળે: તે આ પ્રકારના ડોકુઓ અને બહારવટીઆઓ સાથે કામ ના રોજ મધ્ય પ્રદેશમાં આવેલા. અમ્માહ ગામ ખાતે સરકારી કેમ લેવું તે અંગે કઈ નવું દર્શન, નવી સૂજ મળી જાય પોલીસની કામગીરી અંગે બોલતાં તેમ.જે જે મીશન માટે તેઓ એવી આશા સેવવામાં આવી હતી. આવી પૂર્વભૂમિકા ઉપર આગળ વધવાના હતા તેને ઉલ્લેખ કરતાં તેમણે જે કાંઈ પ્રસ્તુત પ્રયોગને સર્વ જવાબદાર વ્યકિતઓએ અનુભૂતિ-અનુમોદન જણાવ્યું છે તે કંઈક જુદું જ સૂચવે છે. આ બાબત અંગે આપ્યું હતું. ચાલુ કાયદાની. આવી મોકુફી તત્કાળ પૂરતી હતી, તેમના વિષે ઉભી થયેલી ગેરસમજુતી દૂર થાય એ હેતુથી તેમનું એને ભવિષ્યમાં અનિયત કાળ સુધી લંબાવવાની હતી જ નહિ. એ પ્રવચન અહિ ઉધૂત કરવાની જરૂર લાગે છે. તેમણે ઉકત આ વસ્તુસ્થિતિને શ્રી રૂસ્તમજીએ બરાબર ખ્યાલ કર્યો હોત તે ' પ્રસંગે બોલતાં જણાવ્યું હતું કે :તેમને એકાએક આવું નિવેદન પ્રગટ કરવાનો વિચાર આવ્યો. “હમણું અહિંના અધિકારીએ (ડેપ્યુટી ઇન્સ્પેકટર જનરલ ન હોત. ઉલટું ડાકુઓની બીનશરતી શરણાગતિ અને ત્યાર બાદ ઓફ પોલીસે એક વાત કહી, જે પહેલાં હું જાગુતો નહોતે. તેઓ સ્વેચ્છાએ પોલીસને કબજે થયા અને પિતાના ગુન્હાઓને તેમણે ત્રણ વર્ષ પહેલાં બાબાને અહીં બેલાવવાની સરકારને તેમણે એકરાર કર્યો–આ આપણા માટે જેમ એક આશ્ચર્ય પેદા ભલામણ કરી હતી, જે હું જાણું નહોતું. આ બહુ મોટી કરતી-એક અવનવા ચમત્કાર સમી-ધટના બની છે તેવું જ વાત છે. ધર્મ માટે મરી ફીટવાને ભારતને ક્ષત્રિય પતનું કર્તવ્ય આશ્ચર્ય ચાલુ લઢણ ઉપર પોલીસ તંત્રનું સંચાલન કરતા શ્રી. સમજતો. તેથી ધમ સમજનારની તે હમેશાં મદદ લેતા. અહિં રૂસ્તમજીએ પણ અનુભવવું જોઈતું હતું, અને તે કારણે તેમનો ક્ષત્રિય વર્ગ બ્રહ્મવિદ્યાને સદા ઉપાસક રહ્યો છે. અધિકારી, દિલમાં એક પ્રકારનું મનોમન્થન પેદા થવું જોઇતુ હતું. આમ મહાશયના ભાષણથી આજે આ વાતની સ્મૃતિ જાગી ઉઠી. જયારે કાયદો અને વ્યવસ્થા અંગેની શ્રી. રૂક્ષ્મજીની ભડક આપ." “પોલીસનું કામ કપરૂં છે. તેમણે પિતાનું દિલ નરમ ણને વધારે પડતી લાગે છે ત્યારે પ્રસ્તુત ઘટના સાથે સંકળાયેલી રાખવાનું છે અને હાથથી કામ કરવાનું છે કડક. પોલીસ કરતાં