________________
તા. ૧૬-૨-૫૯ ,
પ્રબુદ્ધ જીવન
* પ્રકીર્ણ નોંધ ૪ કુ. બહેન વિમળા ઝવેરીને અનેક ધન્યવાદ
નવેમ્બર માસની ૧૮મી તારીખના રોજ લોકસભામાં જાહેર કર્યું શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે જ્યારે કેઈ બહેન અતિ દુર્લભ એ કઈ છે. કસાઈખાના અને માંસ તપાસ માટેની સરકારે નીમેલી કમીટીને : વિક્રમ સાધે છે ત્યારે આપણું દિલ કે જુદે જ આનંદ અને રીપેટ અને તે ઉપરથી તેમણે કરેલી ભલામણે લેસભાના ટેબલ ગૌરવ અનુભવે છે. આવી જ એક ઘટના આપણા સામાજિક ઉપર રજુ કરવામાં આવી હતી અને તેમાં એક ભલામણ એવી હતી ? વર્તાલમાં બની છે. જાણીતા ઝવેરી અને જૈન સમાજના આગે- કે માંસ ઉદ્યોગના વિકાસ માટે એક સ્થાયી સમિતિ નીમવી જોઈએ વાન શ્રી ભોગીલાલ લહેરચંદ ઝવેરીનાં પુત્રી બહેન વિમળાએ અને હુંડિયામણ કમાવા માટે માંસ અને પશુના શરીરમાં રહેલી જનરલ સર્જરીને વિષય લઈને લંડન એફ. આર. સી. એસ્.ની અન્ય વસ્તુઓને નિકાસ વેપાર શરૂ કરવા સરકારે તુરત પગલાં પરીક્ષા તાજેતરમાં પસાર કરી છે. છેલ્લાં દશ પંદર વર્ષથી લંડન ભરવા જોઈએ.” એ જ પરિપત્રમાં આગળ ચાલતાં તેઓ જણાવે એ. આર. સી એમ્ ની પરીક્ષા એટલી બધી કઠણ બનાવવામાં છે કે “સને ૧૯૫૩માં જ્યારે અલ્હાબાદ ખાતેના કુંભમેળા વખતે આવી છે કે હિંદન કેઈક જ વિદ્યાથી આજ કાલ એ પરીક્ષા માનનીય પંડિત નહેરૂજીને ગોહત્યાનિરોધ સમિતિ અને જીવદયા પસાર કરી શકે છે. અહિંની મેડીકલ ડીગ્રી મેળવીને ઘણુ વિદ્યા- મંડળીના પ્રતિનિધિઓનું એકડેપ્યુટેશન મળ્યું હતું અને માંસથીઓ લંડન એફ આર્ સી. એસ. અથવા તે એમ્. ને નિકાસ વેપાર બંધ કરવા તેમને વિનંતિ કરી હતી આર. સી. પી.ની ડીગ્રી મેળવવા માટે ઈંગ્લાંડ જાય છે, ત્યારે, તેમણે ખાત્રી આપી હતી કે ગોમાંસને નિકાસ વેપાર પણ એ માટે બે ત્રણ વાર પરીક્ષા આપવા છતાં બંધ કરવામાં આવશે. એ પ્રમાણે ભારત સરકારે તુરત જ નિષ્ફળ નીવડે છે અને પછી એડીનબરે કે એવી બીજી કોઈ ગોમાંસની નિકાસ તે બંધ કરી હતી, પણ બીજા માંસની યુનિવર્સિટીની ઉપર જણાવેલી ડીગ્રીઓ મેળવીને પાછા ફરે છે. નિકાસ ઉપર કશે પ્રતિબંધ નહિ મૂકેલ હોવાથી ભેંસ તેમજ આવી વિકટ પરીક્ષા બહેન વિમળાએ પસાર કરી છે એ એની અન્ય પશુઓના માંસની નિકાસ ચાલુ રહી હતી. થોડા સમય એક વિરલ વિશેષતા છે. તેની બીજી વિશેષતા એ છે કે સાધોરણ પહેલાં સરકારના ઉદ્યોગ ખાતાના મંત્રીએ ગોમાંસની નિકાસની છૂટ રીતે બહેને સ્ત્રીઓના દર્દીને લગતી સજરીના વિષયમાં નિષ્ણાત આપી છે અને હવે એ નિકાસ વ્યાપાર મોટા પાયા ઉપર શરૂ બને છે. બહેન વિમળાને વિષય સ્ત્રીવિષયક દર્દીની સર્જરી નથી, થઈ રહ્યો છે. સ્વરાજ્ય મળ્યા પછી ગોમાંસની નિકાસ સરકારી પણ જનરલ સર્જરી છે. વળી ગુજરાતી બહેનમાં લંડન એફ. આંકડાઓ મુજબની નીચે મુજબ છેઃઆર. સી. એસ.ની પરીક્ષા પસાર કરેલી બીજી કઈ ગુજરાતી ૧૯૪૨-૪૩ રૂ. ૧૫૦૦૦૦ ની માંસ નિકાસ બહેન હજુ સુધી જાણવામાં આવી નથી-કદાચ કઈ પારસી ૧૯૫૨-૫૩ રૂ. ૫૬૩૮૪૫ર છે , બહેન હેય-એમ ડેકટરી વસ્તુ લેમાં પૂછતાં માલુમ પડે છે. આ ૧૯૫૬-૫૭ રૂ. ૬૦૩૯૪૫૩ ,, , ' માટે બહેન વિમળાને આખા ગુજરાતી સમાજના અનેક ધન્યવાદ ઉપરના નિવેદન ઉપરથી એમ અનુમાન થાય છે કે ઘટે છે.
પરદેશી હૂંડિયામણ કમાવા ખાતર આજે ચાલે છે તેથી ઘણી બહેન વિમળા મુંબઈ યુનિવર્સિટીનાં બી. એસ. સી. છે; મેટા પાયા ઉપર આપણા દેશમાં પશુઓની કતલ શરૂ ત્યાર બાદ દિલ્હીમાં રહીને તેમણે એમ. બી. બી. એસૂ ની પરીક્ષા થવાને ઘણો સંભવ છે. આજે પરદેશી હૂંડિયામણની પસાર કરી, અને પછી મુંબઈમાં થોડો સમય બેબે હોસ્પીટલમાં ભારે ખેંચે છે અને દેશની જરૂરિયાતે ધ્યાનમાં લેતાં તે બને ડે. બાલીગા નીચે તેમણે હાઉસમેનશીપ” કરી અને વિશિષ્ટ તેટલા મોટા પ્રમાણમાં મેળવવાની જરૂર છે એ વિષે બે અભ્યાસ માટે તેઓ લંડન ગયાં, અને બીજી કસોટીએ તેમણે મત હોવા સંભવ નથી. આમ છતાં પણ એ ખેંચ હળવી કરવા એ. આ, સી. એસ.ની ડીગ્રી પ્રાપ્ત કરી. આ બહેનની ભાવી
માટે અવાક પશુઓની અમર્યાદ કતલ શરૂ થાય–પશુઓ પણ કારકીદી અત્યન્ત ઉજજવળ નીવડે. અને તેમની ડોકટરી અન્ય જડ વસ્તુઓ માફક આયાતનિકાસની નીતિનું આ રીતે કુશળતા અનેક ભાઈ બહેનનાં દુઃખનિવારણ અને આરોગ્યપ્રાપ્તિમાં એક સાધન બને એ, પશુદયા જ્યાંની સભ્યતા અને સંસ્કૃતિનું. પરિણમે એવી આપણું અત્તરની તેમના વિશે શુભેચ્છા અને
એક મહત્વનું અંગ છે તેવા દેશ માટે અત્યન્ત શોચનીય દશા પ્રાર્થના ! .
ગણાય. દેશમાં જ્યાં સુધી માંસાહારી લે છે ત્યાં સુધી તેમના હુંડિયામણ મેળવવા માટે થનારું પશુતલનું મેટા ઉપયોગ માટે અમુક પશુઓની કતલ થતી રહે એ સમજી પાયાનું આયોજન
શકાય તેવું છે, કારણ કે પ્રજાના અમુક સમુદાયની અનિવાર્ય - મુંબઈ જીવદયા મંડળીના મંત્રી શ્રી. માનકર પિતાના એક લેખાતી જરૂરિયાત પૂરી પાડવામાં સરકાર અવરોધ મૂકી ન શકે, પણું પરિપત્રમાં એ મતલબનું જણાવે છે છે કે “સ્વરાજ્ય પછીનાં જ્યાં બહારના દેશોની અનિવાર્ય જરૂરિયાતને પહોંચી વળવાને” ૧૬ વર્ષનાં અરસામાં કેમ જાણે ભારતની અહિંસક સંસ્કૃતિને કેાઈ સવાલ જ નથી, ત્યાં હરીફાઇમાં સેધું માંસ પૂરું પાડીને જડમૂળથી ઉખેડવાની યેજના કરવામાં આવી હોય તેમ સરકાર માંગ ઉભી કરવી અને તે માટે, જાણે કે જડ પદાર્થો હોય એમ, અને જનતા તરફથી હિંસાની પરંપરા- વધતી જાય છે. સ્વરાજ્ય - આપણાં પશુઓની વિવેકશૂન્ય ઢગલાબંધ કત્તલને ઉત્તેજન આપવું મળ્યા પછી પણ પશુધનની કતલ અટકાવવાની જનતાની વાસ્ત- અને એ રીતે લેહિયાળ હુંડિયામણુ કમાવાની વૃત્તિ સેવવી–આ વિક અભિલાષા અને માંગ લેકશાહી સરકાર સ્વીકારી શકી નથી - આપણામાં પ્રાણીઓ, પશુઓ વિષેની વધતી જતી નિષ્ફરતાની એ દુઃખની વાત છે, પણ વધારે દુઃખની વાત એ છે કે પંચ- પણ પરિસીમા છે. હુંડિયામણ કમાવાના બીજા કેઇ માર્ગ જ વર્ષીય યોજના દ્વારા માંસાહારનું ઉત્પાદન વધારવા અને તેને નથી કે દયા, કરૂણા, અનુકંપાને ગીરે મૂકીને દેશે આ માર્ગ ખેરાક તરીકે ઉપગ વધારવા સરકાર અને તેના કર્મચારીઓ અખત્યાર કરે પડે ? દુડિયામણને વિચાર કરવા સાથે સાધનઅવિરત પ્રયાસ કરે છે. તેથી આગળ વધીને સરકારે એક માંસ- શુદ્ધિ કે જેની ઉપર આજે આપણું મહાઅમાત્ય નહેરૂ ખૂબ ભાર ઉત્પાદન કમીટી સ્થાપવાનો નિર્ણય કર્યો હોવાનું ભારત સરકારના મૂકી રહ્યા છે તેના વિચાર-વિવેકને કોઈ સ્થાન ખરું કે નહિ ? કૃષિ અને અન્નવિભાગનાં ઉપમંત્રી શ્રી. કૃષ્ણપ્પાજીએ ગયા કરૂણપરાયણુ પ્રજાજનોને ધર્મ છે કે આ સામે પિતાને પ્રચંડ