Prabuddha Jivan 1959 Year 20 Ank 17 to 24 and Year 21 Ank 01 to 16

SR No.: 525944
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1959
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 26 MB

Page 246

૧૫૮
'પ્રબ દ્ધ જીવ ને
તા. ૧૬-૧૨-૧૯
..",
છે ચીની અ
ને
તેમ છતાં
માં આવી છે. આ
have to be adopted by the Government to વાનો હાય-કેઇએ અપેક્ષા કરી નહોતી કે કઈ રાહ જોઇને બેઠા, "defend the Indian territory.”) સંઘને પૂરી ખાત્રી નહતું. પ્રસ્તુત કીસ્સામાં સર્વ સેવા સંઘે સ્વધર્મ છેડે ને પરછે કે મહાઅમાત્ય નહેર અને ભારત સરકાર રાષ્ટ્રના હિતને ધર્મની પ્રક્રિયા અખત્યાર કરી છે, જે તેના માટે ખતરનાક નીવડકશું પણ નુકસાન પહોંચાડયાં સિવાય, ચીન સાથે શાન્તિભર્યું વને સંભવ છે. જેવી રીતે બ્રહ્મચર્યના પાયા ઉપર કુટુંબ સમાધાન કરવા માટે પિનાથી બનતું સવ કાંઈ કરવા માટે કશું આયોજનને વિચાર કરવાનો આશય ધરાવતી કોઈ સંસ્થા, હવે બાકી નહિ રાખે. છેવટે, સંધ એ પણ આશા રાખે છે કે, જે, તો વતી ખૂબ વધતી ચાલી છે અને આમ જનતા માટે બ્રહ્મચર્ય લોકે આવી સંધર્ષના પરિસ્થિતિ અંગે અહિંસક અભિગમ ધારણ પાલન શકય નથી એવી વાસ્તવિકતા સ્વીકારીને યા કલ્પીને, એમ કરવામાં માને છે તેઓ પિતાના પ્રયત્નોને એવી રીતે બેવડાવે કે જાહેર કરે કે, કૃત્રિમ ઉપાયો વડે પણ વસ્તી વધતી અટકા જેથી સિન્યો બીનજરૂરી બની જાય અને બહારનાં આક્રમણને અને સંતતિનું નિયમન કરે. આ જ પ્રકારનું આચરણ સવ સેવા વ્યવસ્થિત એવા અહિંસક પરિબળો વડે સામને કરવાનું શકય સંઘે ઉપરનું નિવેદન બહાર પાડીને કર્યું છે. બને એવા સંયોગો પેદા થાય. આ બાબતના અનુસંધાનમાં રાષ્ટ્રીય અને આ બધા સાથે પ્રસ્તુત નિવેદન વધારે તે એ કારણે એકતાની આવશ્યકતા ઉપર અને એક બાજુ ભય અને બીજી રમુજ તેમ જ અમુક અંશે દુ:ખ ઉપજાવે છે કે નિવેદનને આખો બાજુએ કટુતા, વિષ અને મત્સર–ઉભયથી મુકત એવા વાતા- ઝોક છે ચીની આક્રમણ સામે ભારત સરકારની સશસ્ત્ર સામનાની વરણની જરૂરિયાત ઉપર સંઘ ખાસ ભાર મૂકવાનું યોગ્ય અને નીતિને ટેકો આપવાનો છે અને એમ છતાં એ જ નિવેદનમાં અહિં. જરૂરી લખે છે.”
*. ' ' . સાની જાણે કે એક મેટી આરતી ઉતારવામાં આવી છે. આ સર્વ સેવા સંઘનું આ નિવેદન, જાણવા મળે છે કે, સંધના પ્રસંગે જ્યારે અહિંસક ઉપાય તેમને કોઈ દેખાતો નહોતો ત્યારે અમુક અગ્રગણ્ય સભ્યોએ મુંબઈ ખાતે એકઠા મળીને તૈયાર કર્યું આવી અહિંસાની મુખપૂજા કરવાને શું અર્થ હતા? છે અને તે ઘવામાં શ્રી જયપ્રકાશ નારાયણ તથા દાદા ધર્માધિ- કે, આ નિવેદને વાંચીને ફ્રી પ્રેસ બુલેટીને તેના ૧૨-૧૧-૧૯ના કારીએ પ્રમુખ ભાગ ભજવ્યો છે. આ નિવેદન અંગે સૌથી અંકમાં એક ખાસ નોંધ લખીને ભારે વ્યંગ્યપૂર્વક જણાવ્યું છે પ્રથમ આ શ્રેય શ્રી જયપ્રકાશજી વિષે થાય છે, કારણ કે આ કે “હવે, જ્યારે “પર પરાગત ઉપાયો” અખત્યાર કરીને ચીની નિવેદન પ્રગટ થયું તેના લગભગ બે ચાર દિવસ પહેલાં મુંબઈ આક્રમણ સામે આપણી સરહદોનું રક્ષણ કરવા માટે સર્વ ખાતે પ્રજા સમાજવાદી પક્ષનું કન્વેન્શન – પરિષદ - મળી હતી, સેવા સંઘે ભારત સરકારને અને હિંદી સિન્યને, સ્પષ્ટ દેરવણી જે વખતે ચીની આક્રમણને ઉલ્લેખ કરતાં જયપ્રકાશજીએ ભાર- - લાઈન કલીઅર – આપી છે ત્યારે સરકાર અને તેનું લશ્કર તની સરહદ ઉપર અહિંસક રીતે બચાવ કરવા માટે શાન્તિસનિકોને પોતાની કામગીરી બરાબર બજાવશે એવી આપણે ખાત્રી રાખવી મોકલવાનો વિચાર રજુ કર્યો હતો, જ્યારે પ્રસ્તુત નિવેદન ભારત જોઇએ. સંભવ છે કે આવા સ્પષ્ટ માર્ગદર્શનના અભાવમાં, સરકારને પ્રાદેશિક સરહદનું સંરક્ષણ કરવા માટે પરંપરાગત સાધ- સૈન્ય પોતાની કામગીરી બરાબર બજાવતાં ખચકાશે, યા ઢીલું નાનો એટલે કે શસ્ત્રાનો જે ઉપયોગ કરવો પડે તેને સ્પષ્ટ નિવડશે એ કાઈ. કોઈ સ્થળે કોઈના દિલમાં આ છે સરખે સંદેહ રૂપમાં ટેકે આપે છે.
"
કે વહેમ સેવા હેય. સરહદી ઝગડા સંબંધમાં આટલી બધી ' આ નિવેદન બીજી કેટલીક રીતે પણ આશ્ચર્ય પેદા કરે. શરૂઆતની સ્થિતિએ સાથે જે સ્પષ્ટતા કરી છે અને લાઈન તેવું છે. સર્વ સેવા સંધ, સૌ કોઈ જાણે છે. અને માને છે. તે આ કલીઅર આપેલ છે તે સંધની કાર્યનિષ્ઠાની ભારે નિદર્શક છે. • મુજબ, અહિંસા અને સત્યને સૈદ્ધાતિક રીતે વરેલું છે, અને ' હિંદુસ્તાનને એ પણ ખબર આપવામાં આવી છે કે અહિંસક તેથી તે અંગે એક પ્રકારની પ્રતીતિ સેવવામાં આવે છે કે, તે રીતે પિતાનો બચાવ કરવા માટે લેકેને નૈતિક તેમ જ સંસ્થાગત જે કાંઈ કરે અને જે કંઈ વિચાર કે પ્રવૃત્તિને ટેકે આપે તે સર્વ ઘારણે તૈયાર કરવાનું કાર્ય હજુ ‘પ્રાથમિક કક્ષામાં અને આજની અહિંસાના સિદ્ધાન્ત સાથે પૂરી રીતે સંવાદી હોવું જોઈએ, જ્યારે પરિસ્થિતિને પહોંચી વળવા માટે અત્યન્ત અપૂરતું' છે. આ આ નિવેદનને ઝોક તેથી તદ્દન ઉલટી દિશાનાં દેખાય છે. વાંચીને, સંધનું ભેળપણ અથવા તે વ્યવહારૂ વાસ્તવિકતા વિષેની
એ કલ્પી શકાય તેમ છે કે પ્રસ્તુત નિવેદન ઘડનારાઓને વધારે પડતી સભાનતા – આ બેમાંથી કઈ બાબત વધારે પડતી ચીની આક્રમણના સંદર્ભમાં વિચાર કરતાં અહિંસક સામનાની આગળ તરી આવે છે એવો આશ્ચર્યમિશ્રિત પ્રશ્ન ઉભો થાય છે. વાતો કરવી તે કદાચ દીવાલ સાથે માથું અફાળવા બરાબર “સંધના હેતુઓ અને ઉદ્દેશ અંગે જે અસ્પષ્ટતા અને લાગ્યું હોય, અને તેથી લેકેને કે સરકારને તેવું કઈ માર્ગદર્શન
ગૂઢતા અનુભવાય છે તે સંધના અગ્રગણ્ય આગેવાનોમાંના એક આપવાનો કંઈ અર્થ નથી એમ તેમને ભાસ્યું હોય. પણ આમ
શ્રી. જયપ્રકાશ નારાયણના આ છેલ્લા નિવેદન દ્વારા કઈ રીતે જે હતું તે તેમણે કેવળ મૌન સેવવું જોઈતું હતું. કોઈ પણ
વધારે સ્પષ્ટ અને સુગ્રાહ્ય બનતી નથી. શ્રી. જયપ્રકાશ નારાયણ હિંસક સામનાનું સર્વ સેવા સંધ તરફથી 'અનુમોદન કરવામાં ઇચ્છે છે કે “જેઓ અહિંસામાં માન્યતા ધરાવે છે તેઓ એવા આવે એ સર્વ સેવા સંધ માટે વદતે વ્યાધાત જેવું લાગે છે. સંયોગો પેદા કરવા માટે પોતાના પ્રયત્ન બેવડાવે છે જેથી સૈન્ય
આજે જ્યારે ચીની આક્રમણ અંગે દેશ સામે એક નવી બીનજરૂરી બની જાય અને બહારના આક્રમણને અહિંસક પરિઅને અણધારી પરિસ્થિતિ ઉભી થઈ છે ત્યારે, એ વિષે ભારતને બળ વડે સામનો કરવાનું શકય બને”. સામાન્ય મત્ય માનવીઓને દરેક રાજકીય પક્ષ શું ધારે છે, અને કેવું વલણ ધરાવે છે તે આ બધી કાંઇ ન સમજાય એવી વાત છે.” સ્પષ્ટ કરવાની દરેક રાજકીય પક્ષના નેતાઓને જરૂર લાગે તે અહિં. છેવટે એ પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થાય છે કે ઉપરના નિવેદનના તદ્દન સ્વાભાવિક છે અને તે મુજબ કોંગ્રેસે, પ્રજાસમાજવાદી પક્ષે . કેન્દ્રવતી વિચારને વિનોબાજીની અનુમતિ છે કે નહિ? આ પ્રશ્નની તેમ જ સામ્યવાદી પક્ષે આ પ્રશ્ન ઉપર પૂરી ગંભીર વિચારણા પ્રસ્તુતતા એટલા માટે છે કે આ નિવેદને સર્વ સેવા સંધના કરીને પિતપોતાની નીતિ સ્પષ્ટ કરતે હરાવ કર્યો છે, અને છાપા કેટલાક કાર્યકર્તાઓમાં ખૂબ ઉહાપોહ જગાવે છે અને વિનોબાજી એમાં તે તે ઠરાવ પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવેલ છે. પણ સર્વ સેવા સર્વ સેવા સંધના સભ્ય નંહિ હોઈને, સંભવ છે કે, તેઓ આ સંધ કેઇ એક રાજકીય પક્ષ નથી: તે તરફના માર્ગદર્શનની- સંબંધમાં કદાચ અન્યથા વિચારતા હોય. તે આપણે આશા કરીએ સિવાય કે તેમને આજના યુગમાં કે અહિંસક તરીકે સૂચવ- કે વિનેબાજ આ સંબંધમાં યથાસમય ખુલાસો કરશે. પરમાનંદ
' -
,