Page Text
________________
- - ૧૧૦
તા. ૧-૧૦-૧૯
ઝીંઝાનો બોધપાઠ
સમાજના લાંછન જેવી આવી ઘટનાઓને ઉપાય છે ?
વધારે આધી ન જઈએ તો યે નર્મદના વખતથી આજસુધીની ગયા રવિવારે સૌરાષ્ટ્રના ઝીંઝકા ગામે ભજવાઈ ગયેલી ગમ
પરિસ્થિતિ પર નજર નાખી જઈએ તે એટલે ખ્યાલ આવી ખ્વાર ઘટનાથી અરેરાટી સહુ કોઈને ઉપજશે; ઘણાકને શરમ અને
જાય તેમ છે કે આને સ્થાયી અને કારગત પ્રતિકાર તે સમાજ ધૃણા ઉપજશે; પણ આશ્ચર્ય કેઈને નાહ ઉપજે. વિવિધ અંદાજો
સુધારાની પ્રજાકીય ઝુંબેશ જ છે. પરંતુ કમભાગ્યે આવી ઝુંબેશ અનુસાર આ બનાવમાં નિપજેલાં પચાસથી નેવું માણુનાં ચરણને
છેલ્લા ત્રણ-ચાર દાયકાઓથી એટલી મંદ પડી ગઈ છે કે તેની બાદ કરતાં બાકીનું જે કાંઈ ઝીંઝકામાં બન્યું એવા બનાવો
હસ્તી ભુંસાઈ ગઈ છે એમ કહીએ તો પણ ખોટું નથી. ભારતમાં વિવિધ સ્થળે એ લગભગ રોજ-બ-રેજ બનતા હોય છે આજે હવે આપણે આવશ્યક લેખાતા સમાજસુધારાઓ માટે કેવળ . એમ કહેવામાં ભાગ્યે જ અતિશકિત થવાનો સંભવ છે. અંધ
સરકાર પર જ મીટ માંડતા થઈ ગયા છીએ અને આપણે શ્રદ્ધા અને ભુવાજી એ આપણા સમાજના સદીઓ જુના રેગ વિધાનગૃહો બનઅસરકારક અને વધતેઓછે અંશે વિપથગામી છે. દાયકાઓ પર પથરાએલી સમાજ સુધારાની ઝુંબેશે, દેશમાં
કાયદાઓ ઘડવાના કારખાનાંઓમાં પલટાઈ ગયાં છે. જો આમ ન , વધી રહેલું સાક્ષરતાનું પ્રમાણ અને રાષ્ટ્રમાં પરવરી રહેલી હોત તો ચાલી રહેલા આ ધતીંગ અથવા તે વહેમીપણા સામે
ઔદ્યોગિક ક્રાન્તિએ આપણા સમાજના એ જુના રોગો પર નોંધપાત્ર વિશેષ કાંઈ નહિ તે થોડીક પત્રિકાઓ તે બહાર પડી જ હોત; .. કહી શકાય એવી અસર ભાગ્યે જ પહોંચાડી છે. *
છે અને કદાચ ચાલી રહેલી વાતોના સાચજૂઠની પરીક્ષા કરવા માટે - ભારતમાં પ્રવર્તતા સર્વ સંપ્રદાયમાં સાચી-ખોટી રીતે
કેટલાંક સુધારકે એ સ્થાન પર પણ પહોંચી ગયા હતા. પરંતુ - ચમત્કારિક મનાતા ધર્મગુરૂઓની આસપાસ ધમ ધેલી અને
એવું કાંઈ બન્યું દેખાતું નથી. એટલે આ અનિષ્ટનો સાચે આશા-તૃષ્ણાઓથી પ્રેરાએલા માનવતાનાં ટોળાં સર્વત્ર વળતાં હોય
પ્રતિકાર જ 'જ હોય તે મુખ્ય ભાગ તે સમાજ સુધારાની છે. અને તે ઉપરાંત જેમના પર કોઈ સંપ્રદાયની છાપ ન હોય
પ્રજાકીય કક્ષાની ઝુંબેશ ફરી જાગ્રત કરવાનો છે. એવાં ચમત્કારિક બાબાઓ, મહાત્માઓ, ફકીર અને માતાજીએ
આ ન થાય ત્યાં સુધી, અથવા તે ચાલુ હોય તે દરમિયાન પણ અવારનવાર ફુટી નીકળતાં હોય છે. તેમાં યે વિશેષપણે
રાજયના સત્તાવાળાઓએ પિતાનું કર્તવ્ય સમજી લેવું રહે છે. 'ગુજરાતમાં છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી કંકુનાં પગલાં પાડતી અને
ગમે તે નિમિત્તે જયાં અસામાન્ય રીતે મોટી માનવમેદનીઓ જમા હાથમાંથી ગુલાલ વેરતી માતાજીઓ એ તે એવો ઉપાડો લીધો છે કે, ગુજરાતનું કોઈ ગામ તો ઠીક પણ કોઈ તાલુકે એવી
થવા લાગે ત્યાં કાયદો અને વ્યવસ્થા તેમજ જાહેર આરોગ્યના
નિયમોનું પાલન થાય તે જોવાની તકેદારી તેમણે તરત અમલમાં માતાજીઓથી વંચિત રહેવા પામ્યું હશે કે કેમ એ શંકાસ્પદ છે.
મુવી જોઇએ. બની ગયેલી ઘટના અંગે કોઈને પાછળથી બત્રીસા અજ્ઞાન અને વહેમના અંધકારમાં ડુબેલાં ગામડાંઓની તો શું વાત કરવી, પણ રાજકોટ, અમદાવાદ અને મુંબઈ જેવા શિક્ષિત,
બેનાવવાનું અયોગ્ય લેખાશે; પરંતુ મુંડકાવેરો ઉઘરાવવા છતાં તેને સુધરેલા અને ધર્મવિમુખ લેખાતાં શહેરો પણ આવી માતાઓના
- બેવરથા જાળવવા માટે કંઇ જ ઉપયોગ ન કરનાર પંચાયતને, મહેવતુલમાંથી મુકત નથી રહી શક્યાં અને પશ્ચિમી ઢબછબે અને આ ભુવાબાજીમાંથી ખાટી ગયેલાઓને જવાબ તે મંગાવો જ રહેતા સંખ્યાબંધ શિક્ષિતો પણું અજ્ઞાન લેકેના વેવલાપણુથી .
જોઇએ. બાકી તે આ કરૂણ ઘટનામાંથી ઉપર્યુકત પ્રકારના બેધવધુ સારું વર્તન નથી દાખવી શકયા એ હકીકત છે.
પાઠ મેળવવાથી વિશેષ કાંઈ ભાગ્યે જ થઈ શકે તેમ છે. '. આવાં ચમત્કારિક સ્ત્રી-પુરૂષની ટૂંકી પણ વાવાઝોડા જેવી (તા. ૨૨-૯-૫૯ ને “જનશકિત” માંથી સાભાર ઉધૂત) કારકિદીઓમાં. બે બાબતો સંકળાએલી હોય છે. એક એવી ,
શ્રી મુંબઈ જન યુવક સંઘ 0 , વ્યકિતઃ અને બીજી એ વ્યકિતઓની આસપાસ ગોઠવાઈ જતી
આ સમુદ્રવિહાર લાલચુઓ અને ઠગોની બુવાબાજ ટોળીઓ. આમાંથી ચમત્કારિક
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંધ તરફથી તા. ૧૩–૧૦-૫૯ વ્યકિતઓની બાબત ગંભીર વિચારણું માગી લે તેવી હોય છે. આ એક યા અન્ય કારણે અમુક વ્યકિતએ ભાવાવેશને ભોગ અતી મ ગળવારના રોજ રાત્રીના ૮ થી ૧૧ સુધી સંધના સભ્ય અને . હોય છે, અને એ આવેશ જયારે તેમનામાં પ્રગટે છે ત્યારે તેમનાં કુટુંબીજને માટે સમુદ્રવિહાર ગોઠવવામાં આવ્યું છે. આ તેમનામાં કેટલીક અતીન્દ્રિય શકિતઓને પણ સંચાર થાય છે એ સમુદ્રવિહારમાં જોડાવા ઈચ્છનાર સભ્ય મોટી ઉમ્મરના માટે વ્યકિત હકીકત છે. આવી તેની આવેશયુકત સ્થિતિ કેટલે વખત કે
દીઠ રૂ. ૨-૦૦ અને દશ વર્ષ નીચેની ઉમ્મરનાં બાળકે માટે એને કોઈ જ હિસાબ હોતે નથી. પરંતુ એવા ભાવાવેશની વાત
વ્યકિતદીઠ રૂ. ૧–૫૦ સંધના કાર્યાલયમાં ભરીને પ્રવેશપત્ર મેળવ: ' સાવ બનાવટી હેાય છે એમ માની લેવું બરાબર નથી. , વાના રહેશે. સમુદ્રવિહાર માટે નકકી કરવામાં આવેલી શોભના
અને એક બીજી વાત પણ એટલી જ નિશ્ચિત હોય છે કે સ્ટીમર એપલે બંદર ઉપરથી રાત્રીના બરાબર આઠ વાગ્યે ઉપડશે, જયારે એવી વ્યકિત પોતાની એ સ્થિતિનો વેપારી અથવા પ્રસિદ્ધિ શોભના સ્ટીમર ઉપર કેન્ટીનની વ્યવસ્થા હોય છે, જ્યાંથી ચા પાણી પુરતો લાભ ઉઠાવવા માંડે છે ત્યારે તેની ઝડપી અને સર્વતોમુખી તથા ખાવા પીવાની વસ્તુઓ મળી શકશે. અલ્પાહાર સાથે લાવીને
અધોગાત થાય છે; અને જયારે એવી વ્યકિતને તેની ઇચ્છાએ કે સભ્ય પિતપોતાના વર્તુળમાં તેનો ઉપયોગ કરી શકશે. સભ્યોના - અનિચ્છાએ વેપારી ઉપયોગ થવા માંડે છે ત્યારે તેનું પતન અફર બને મનોરંજન અર્થે સંગીતની જે કાંઇ ગોઠવણ શકય હશે તે કરવામાં
છે. પરંતુ તે દરમિયાન એવી વ્યકિતની આસપાસ ગોઠવાઈ ગયેલા ઠગે આવશે. શોભના સ્ટીમરમાં યાત્રિકો માટે પરિમિત અવકાશ હોવાથી અને સગવડીઆ અંધશ્રધ્ધાળુઓએ તે ટંકશાળ પાડી જ લીધી
- જરૂરી પ્રવેશપત્રો સત્વર મેળવવા સભ્યોને વિનંતિ છે. હોય છે. આવી આવેશ-પાત્ર વ્યકિતઓના પ્રભાવની વાત પ્રથમ
- લાસ દર્શન એવા લેકથી શરૂ થાય છે, જેમને તેમનામાં કાંઈ અસામાન્ય ફેરફાર દેખાય હૈય; અને પિતાને કાંઈ ચમત્કારિક લાગે એવું કાંઈક
તા. ૧૦-૧૦-૫૯ શનીવાર સાંજના ૬-૩૦ વાગ્યે ઇન્કમ તેનામાં જેવા કે જાણવા મળ્યું હોય એવી વાત પ્રસરે એટલે "
ટેકસ ઓફીસની બરોબર પાછળ ૨૭, ન્યુ મરીન લાઈન્સ ઉપર પછીથી સમાજમાં બિમારે, જલ્દી શ્રીમંત બનવાના લાલચુઓ
આવેલા મોહરમાં શ્રી. કરમશી જે. સોમૈયા તરફથી તેમણે અને કેવળ કૌતુકથી પ્રેરાએલા લોકેનો તોટો હોતા નથી. જે કરેલી કૈલાસ યાત્રાનું ચિત્રપટ સંઘના સભ્યને દેખાડવામાં આવશે. કાંઇ માહિતી અખબારમાં પ્રગટ થઈ છે તે પરથી છેલ્લી દુર્ધટના આ ચિત્રપટ' પુરૂં થતાં લગભગ અઢી કલાક, થશે. સંધના સભ્યોને - પર્યતને આખો યે ઘટનાપ્રવાહ ઉપયુકત જાણીતી કાર્યપદ્ધતિને આ તકને લાભ લેવા વિનંતિ છે. અનુરૂપ જ રહ્યો દેખાય છે. .
'
મંત્રી, મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ,
| SR No. | 525944 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1959 Year 20 Ank 17 to 24 and Year 21 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kunvarji Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 26 MB |