________________
થી
રદ કરવા
સરકાર
, તા. ૧૬-૭–૧૯.
જ પ્રબુદ્ધ જીવન
સર્વોદય વિચાર સાથે પિતાને તાલ મેળવતા રહીને કેગ્રેસે સતત પ્રકારની મનોદશા ધરાવતા, પ્રત્યેક ક્ષેત્રમાં મધ્યમ માર્ગનું અવપ્રગતિશીલ હોવાની પોતાની પ્રતિષ્ઠા જાળવી રાખી છે. ' લંબન કરવાની વૃત્તિવાળા, ગરીબ સાથે ધનવાનું હિત પણ છે. આમ છતાં આજે કોગ્રેસના ધ્વજ નીચે એક પ્રકારને જળવાવું જોઈએ, ખેડુત સાથે જમીનદારને પણ સંભાળવા જોઈએ, શંભૂમેળા એકઠા થયા છે. કોંગ્રેસ સત્તાલક્ષી તેમ જ સત્તાપ્રાપ્તિનું મજૂર સાથે માલીકનું પણ હિત જોવું જોઈએઆવી દ્વિપક્ષી, એક માત્ર સાધન બનવાના કારણે સમાજવાદને કાઈ પણ અર્થમાં દિલક્ષી 9ત્ત ધરાવતા લેકે આ પક્ષમાં જોડાશે. મોખરે રાજે- સ્વીકારતા હોય યા ન સ્વીકારતા હોય – એવી અનેક વ્યકિતએ '
ગોપાલાચાર્ય જેવી વિશિષ્ટ કોટિની વ્યકિત હાઇને નવા પક્ષની છે કાંગ્રેસમાં જોડાઈ છે. કોંગ્રેસના રાજ્યવહીવટની અનેક સિાધુએ "
વિચારણને ગમે તેટલું ઉન્નત, ગાંધીવાદી, રૂપ આપવામાં આવે પહેલાં
તે પણ સરવાળે તેમાં જે પ્રકારના આગેવાન લેકે જોડાઈ રહ્યા હોવા છતાં તેમાં સડો, લાંચરૂશ્વત અને શિથિલતાં દિનપ્રતિદિન
છે તેને અનુરૂપ નવા પક્ષની વિચારસરણી આકાર ધારણ કરવાની
છે. વધી રહી છે અને પરિણામે તે પ્રત્યે પ્રજાજનોને અવિશ્વાસ છે, કાંગ્રેસથી અસંતુષ્ટ, સત્તાપ્રાપ્તિના ધ્યેયમાં નિષ્ફળતા અનુભવી 'તેમજ અણગમે વધતે ચાલ્યો છે. આર્થિક ક્ષેત્રે તેની નીતિ રહેલા, કઈ પણ નવા વિચારસાહસથી ડરનારા, સ્થાપિત હિતેા કે . ઉદ્દામ રહી છે, પણ તે નીતિ સાથે કે(ગ્રસી લેખાતા અનેક લોકોએ વિષે પક્ષપાત ધરાવનારા, ધીમે ચાલ’ના મંત્રની ઉપાસના કરવાતાલ ગુમાવ્યા છે. ઉપરથી ઉદારમતવાદી કહેવાય, અંદરથી હાડોહાડ વાળા અને સામ્યવાદની સતત ભડકે સેવતા લેકેનું જૂથ આ ''8 કામવાદી હોય; ઉપરથી સમાજવાદી કહેવાય, અંદરથી મુડીવાદી પક્ષના નામે ઉભું થવાનું છે. આ પક્ષ આજના સતત પરિ છે હાય; ઉપરથી સર્વોદયવાદી કહેવાય, અંદરથી આત્મોદયવાદી હોય; વતનશીલ કાળમાં સત્તા ઉપર આવે એ સંભવ બહુ જ ઓછો . ઉપરથી અહિંસાવાદી કહેવાય અંદરથી હિસાવી. હેય. આવી છે, પણ આ ન પક્ષ કોંગ્રેસ ઉપર બ્રેકની_અંકુશની–ગરજ દિધા વૃત્તિ ધરાવતી અનેક વ્યકિતઓ કાંગ્રેસની અંદર ચાલુ રહીને
જરૂર સારશે, કેગ્રેસને વધારે સજાગ બનાવશે અને કેસની કેગ્રેસને નબળી, હતપ્રાણુ અને શિસ્તવિહેણી બનાવી રહેલ છે.
વિચારસરણું નહિ સ્વીકારતા કાંગ્રેસીઓ માટે પોતપોતાના વિચારો, મા
વૃત્તિઓ અને વલણને અનુસાર દેશની સેવા યા કુસેવા કરવા માટે છે ' વિચારના તેમ જ યોજનાના ક્ષેત્રમાં કેગ્રેસ હરણફાળે આગળ વધી રહી છે અને આચારના ક્ષેત્રમાં કોંગ્રેસીઓને
એક નવું દ્વાર ખુલ્લું કરશે. આપણે આશા રાખીએ કે આ ન
પક્ષ કેવળ પ્રત્યાધાતી લેકેને એકઠા થવાનું સંગમસ્થાન ન બને, . ધણો ભાગ પાંચ ડગલા પણ આગળ વધતું નથી. કેરોસ, પણ ધીમી પણ સાચી પ્રગતિના માર્ગે લઈ જવા ઈચ્છતા દેશ- ૧
જ્યારે આગળને આગળ જવાની, વાત કરી રહી છે ત્યારે એક હિતિષીઓના સામુદાયિક સંગઠ્ઠનમાં પરિણમે. આમ બનશે તો જ એ વિચાર દેશમાં મૂર્તરૂપ ધારણ કરી રહેલ છે જે એમ કહે આ પક્ષના ઉદયથી દેશને લાભ થશે, એમ નહિ. બને તે આ ' છે કે “આ બધી દોડાદેડ શાને અને કાના હિત માટે? જરા પક્ષને ઉદય રાષ્ટ્રપ્રગતિને કેવળ અવરોધક બનવાને. પરમાનંદ . ધીમા ચાલે, પૂરો વિચાર કરે, આ દેડાડમાં કંઇ પણ એવું - બદ્રીકેદાર ચિત્રપટનું રોમાંચક દર્શન : આ ન કરી બેસે કે જે દેશને લાભકર્તા નીવડવાને બદલે ખતરનાક "નીવડે.” આમ જ્યારે કોંગ્રેસ સામુદાયિક કલ્યાણ ઉપર વધારે ભાર
હિમાલયમાં અનેક પ્રવાસ ખેડનાર અને એ નિમિત્તે સંધના” મૂકે છે, ત્યારે બીજો વર્ગ
સભ્યને સુપરિચિત બનેલા શ્રી. નવનીતલાલ પરીખ ગયા વર્ષે વ્યકિતસ્વાતંત્ર્ય ઉપર વધારે ભાર મૂકે છે. એકની બુદ્ધિ “પબ્લીક સેકટરનું ક્ષેત્ર બને તેટલું વધા- : ક
. કેદારનાથ-બદ્રીનાથની યાત્રાએ ગયેલા અને એ પ્રદેશનું તેમણે રવા તરફ કામ કરે છે; બીજાની બુદ્ધિ પ્રાઇવેટ સેકટર’ની અને એક રંગીન ચિત્રપટ તૈયાર કરેલું. આ ચિત્રપટ તા. ૪-૭-૫૯ના ' ] તેટલી રક્ષા કરવામાં દેશનું કલ્યાણ રહેલું છે એમ માને છે, રોજ સાંજના સમયે ઇન્કમટેકસ ઓફિસની પાછળ આવેલા છે એકનું વલણ વ્યાપાર ઉદ્યોગના ક્ષેત્રમાં લોકકલ્યાણ લક્ષમાં રાખીને “મનેહરમાં સંધના સભ્યોને દેખાડવામાં આવ્યું હતું અને આ બને તેટલાં નિયંત્રણે મૂકવા તરફ છે, જ્યારે બીજો વિચારપક્ષ ચિત્રપટ દ્વારા પ્રેક્ષકોને રૂષિકેશથી માંડીને દેવપ્રયાગ, રૂદ્રપ્રયાગ, વ્યાપાર ઉદ્યોગના ક્ષેત્રને મુકતપણે વિકસવા દેવામાં માને છે. આમ ગુપ્તકાશી, ત્રિજુગી નારાયણ, કેદારનાથ, ઉખીમઠ, તુંગનાથ, એકના વિરોધ માં બીજી વિચારસરણી આગળ આવી રહી છે. તેને
ગોપેશ્વર, જેથી મઠ, પાંડુકેશ્વર, બદ્રીનાથ વગેરે નાનાં મોટાં તીર્થ વાચા આપનાર એક નવો રાજકીય પક્ષ અસ્તિત્વમાં આવવાની
ધામેની રોમાંચક યાત્રા કરાવવામાં આવી હતી. અને સાથે સાથે જરૂર ઉભી થઇ જ હતી.' આ અરસામાં નાગપુર ખાતે કેટલાક મહીના પહેલાં ભરા-
'હિમાલયનાં ભવ્ય હિમશિખરેનું દર્શન કરવા સુગ પ્રેક્ષકને : યુલા કાંગ્રેસ અધિવેશને સવીસ કે ઓપરેટીઝ અને કોઓપરેટીવ
' પ્રાપ્ત થયે હતો. આવું સુન્દર ચિત્રપટ દેખાડવા માટે શ્રી કામીગ (સહકારી (ખેતી)ને લગતો અને તેના અનુસંધાનમાં , નવનીતભાઈને સંધ તરફથી અન્તઃકરણ પૂર્વક આભાર માનવામાં ભારતમાં જમીનની માલિકીનું મથાળું બાંધવાનો અને એ રીતે આવે છે.
મંત્રીઓ, મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ. ભાલેકીમાંથી છુટી થતી જમીનને જમીનવિહોણા ખેડુતોમાં વહેચી ' ' . ' એક ભલભરેલ વિધાન* * ': દેવાને ઠરાવ પસાર કર્યો. આ ઠરાવનો વિરોધ એક નવા પક્ષને જન્મ તા. ૧-૭-૫૯ ના પ્રબુધ્ધ જીવનના પહેલા પાને ઉપર આપવાનું નિમિત્ત બની રહ્યો છે. પ્રસ્તુત કરવમાં દેશના કેટલાક
પ્રગટ થયેલાં સાધુચરિત ગેસ્વામી ગણેશદાજી. એ મથાળાંના રાજકારણી આગેવાનોને સામ્યવાદ તરફ કોંગ્રેસ ઢળી રહ્યાની ગંધ આવી છે અને તે સામે શ્રી. રાજગોપાલાચાર્ય શ્રી રંગા, શ્રી.
લેખમાં પહેલા કલમમાં શરૂઆતમાં આપેલી તંત્રીને ધમાં શ્રી. -- . ક. મા. મુનશી, શ્રી. મીનુ મસાણી વગેરે તરફથી સંખ્ત વિરોધ
ગણેશદત્તજી “ગોસ્વામી હોવા છતાં બાળબ્રહ્મચારી હતાએમ વિધાન , શરૂ કરવામાં આવ્યા છે. આ વિરોધી આન્દોલનમાંથી કેગ્રેસ કરવામાં આવ્યું છે તે ભૂલભરેલું છે. પાછળથી માલુમ પડે છે કે
સામે એક નવું રાજકીય પક્ષ ઉમે થઈ રહ્યો છે. આ પક્ષને કે તેઓ એક કાળે ગૃહસ્થાશ્રમી હતી જેના પરિણામે તેમને એક છે - “સ્વતંત્ર પક્ષ” નામ આપવામાં આવ્યું છે. .
. સંતાન પ્રાપ્ત થયું હતું. * * * '' પરમાનંદ માં ' આ નવા પક્ષનું આજે દેશભરમાં ઠીક ઠીક એન્દોલન ચાલી . રહ્યું છે અને તેના ધ્યેય અને કાર્યક્રમ ને આકાર અપાઈ " વિષય સૂચિ
. . . . . . . પ્રિય રહ્યો છે. આ પક્ષના સ્વરૂપ જે રીતે ધ : છે તે જોતાં મારી આશાઓ અને અભિલાષાઓ નહેરૂ '' -પ૧ : ગ્રેટ બ્રિટનમાં કન્ઝર્વેટીવ પક્ષના નામે જે પક્ષ ઓળખાય છે કેરલમાં રાજકારણી કટોકટી - , પરમાનંદ '' '' પર '. તેને મળતું થવાનું હોય એમ લાગે છે. .
જૈન આચારના મૂળ સિધ્ધાન્ત ' ' દલસુખ માલવણિયા ૫૪ - તેમાં સ્થાપિત હિતોની રક્ષા ચિન્તવવાવાળા, મુડીવાદનું પ્રત્યક્ષ- સ્વતંત્ર પક્ષી
પરમાનંદ : ૫૬ * અપ્રત્યક્ષ અનુદન કરવાવાળા, સાવિત ન —િઆ ફૂમચળની પરિકમ્મા : પરિશિષ્ટ નવનીત પરીખ ૫૮ ,