Prabuddha Jivan 1959 Year 20 Ank 17 to 24 and Year 21 Ank 01 to 16

SR No.: 525944
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1959
Total Pages: 252
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 26 MB

Page 123

*
*
-
'
જ
તા. ૧૬-૬-૫૯
કહાની
છે, *' કડક
-
* કુર્માચળની પરિકમ્મા, ૧૫. '
( ( ગતાંકથી ચાલુ ) . ' લામા અનાગરિક ગોવિન્દ અને લી ગાતમી ગોવિન્દ ધર્મનું સ્વરૂપ, બૌદ્ધ ધર્મગુરૂઓની સંસ્થા, બ્રહ્મચારી અને ગૃહસ્થા---
' ' અહિં નજીકમાં વસતા એક લામાદંપતીને , મળવા અમે શ્રમી લામાઓની રહેણીકરણીને તફાવત, તેમનું પોતાનું સંશોધન- ઇરછતા હતા. બૌદ્ધ ધમ બે મોટા સંપ્રદાયમાં વહેંચાઈ ગયું છે. કાર્ય–આવી કેટલીક બાબતો વિષે અમારી પ્રત્તરી ચાલી.
એક મહાયાન અને બીજો હીનયાન. સીલન બાજુ પ્રચલિત છે તે બૌદ્ધધર્મી લામાને આટલા નજીકથી કદિ પણ જોયેલ નહિ. તેથી હીનયાન સંપ્રદાય. બમ તથા ટીબેટ બાજુ પ્રચલિત છે તે મહાયાન તેમની જીવનપદ્ધતિ વિષે મને બહુ કૌતુક હતું. જે ઓરડામાં અમે બેઠા
સંપ્રદાય. લામા એટલે બૌદ્ધ સાધુ અથવા ધર્મગુરૂ, આ બાજુના હતા તેને ચિત્ર, મૂતિઓ, તેમજ કાંઈક જુદી જ ઢબના ફરનીચરથી : લામાઓ બે પ્રકારના હોય છે, એક બ્રહ્મચારી અને બીજા ગૃહસ્થાશ્રમી. સજજ કરવામાં આવ્યાં હતા. બન્ને લામાદંપતી કલાકાર હોઇને આ
લામા ગોવિન્દ ગૃહસ્થાશ્રમી હતા. આ લામાયુગલ સંબંધે, અમને એરંડાને શણુંગાર-ચંના–સુચિપૂર્ણ હોય એ સ્વાભાવિક છે. મને - મુંબઈ પ્રદેશના મજુર પ્રધાન શાંતિલાલ શાહ નૈનીતાલમાં મળેલા ત્યારે મૂર્તિઓ અને ચિત્રોમાં રસ હોવાથી એરડામાં ફરવા લાગે અને
તેમની પાસેથી–અમે પહેલી જ વાર જાણેલું કે “કાસારદેવી ઉપર શોભા શણગાર નિહાળવા લાગ્યું. ભી તે ઉપર લટકાવેલાં કેટલાંક
એક લામાયુગલ રહે છે અને તેમાંના લામા અનાગારિક ગેવિન્દ ચિત્રો જોયાં. ફરતો ફરતો પ્રવેશદ્વારની બરોબર સામેની દિવાલના'', - જેને પરણેલ છે તે મુંબઈના એક પારસી બહેન છે અને તે મધ્ય ભાગમાં એક નાના દેવધર જેવી માંડ હતી તે તરફ ભારી..
- તથા મેના શાતિનિકેતનમાં સાથે રહેલાં હેઇન મેનાને તે જાણે નજર ગઈ, અહિં એક લંબચોરસ ટેબલ ઉપર નાના કદનું ચેરસ : ' છે.” આ બાબતને વધારે વિચાર કરતાં અમને ખ્યાલ આવ્યે હુલે ગાઠવ્યું હતું અને તે ઉપર ભગવાન બુધની એક નાની કે એના જ્યારે શાન્તિનિકેતનમાં
સરખી પણ અત્યન્ત ભાવવાહી : ભણતી હતી ત્યારે રતિ પીટીટ
લાવણ્યમયી મૂતિ હતી. બાજુએ. એ નામનાં મુંબઇના જાણીતા
તેમ જ નીચે બીજી નાની નાની : ૪ પીટીટ કુટુંબનાં એક બહેન શાન્તિ
મૂતિઓ અને પ્રશાભના હતાં. • , નિકેતનમાં રહેતાં હતાં અને તે જ
સૌથી નીચે મધ્યમાં 'ગોઠવેલી . આ ગેવિંદ લામાને પરણેલાં બહેન
1. દેવદેવીની સંલગ્ન એવી એક મૂતિએ . હોવા જોઈએ.
મારું ધ્યાન ખેંચ્યું. સ્ત્રી પુરૂષ " આ કારણે મેનાને તેમજ
ઉભા ઉભાં અમુક રીતે ગોઠવાઇને અમને બધાને . આ લામાયુગલને.
મૈથુન આચરતા હોય એવા દેવ . મળવાનું ખૂબ કુતુહલ હતું. અમારી
દેવીના યુગલની આ મૂતિ હતી. . સાથે ભૂમિ હતા. તે અમને
મારી સમજણ મુજબ આ L. તેમના નિવાસસ્થાન ઉપર લઈ ગયે.
મૂર્તિનું શિ૯૫વિધાન નેપાળી ઢબનું - તે કાસારદેવીના મંદિરની બહુ .
હતું. આવું વિચિત્ર મૂતિનિર્માણ નજીકમાં જ હતું. તેમના કોઈ
તાંત્રિક યુગમાં ઉદ્ભવ પામ્યું હશે નોકર સાથે અમારા વિષે કહેણ
એવું મારું અનુમાન છે. આવી. મોકલ્યું. લી ગતમી બહાર આવ્યાં.
મૈથુનપરાયણ દેવદેવીની મૂતિએ મુકતેશ્વરમાં જેમ બન્યું હતું તેમ
આપણા દેશના મ્યુઝીયમમાં - અહિં પણુ લી ગતમી મેનાને સોળ
કદિ કદિ જોવામાં આવે છે. વર્ષના લાંબા ગાળા બાદ જોઇને
કેટલાંક વર્ષો પહેલાં એક પરિચિત આશ્ચર્ય પામ્યા. બન્નેએ એકમેકને
જનના સંગ્રહસ્થાનમાં આવી. ' ઓળખી કાઢયા. “અરે મેન ! તું
મૂતિ મેં પહેલવહેલી જોઇ હતી.” અહિં ક્યાંથી” એમ કહીને મેનાને તે લામા અનાગારિક ગોવિન્દ
એક મિત્રને ત્યાં તાજેતરમાં વળગી પડયાં. અમને બધાને તેમણે આવકાર આપ્યા અને મકા- આવી જ મૂર્તિ મારા જોવામાં આવી હતી. આવી મૂર્તિઓના નની અંદર લઇ ગયા અને મુખ્ય ઓરડામાં બેસાડયા. તેમના ઔચિત્ય—અનૌચિત્ય વિષે તેમની સાથે ચર્ચા થતાં તેમણે આવી. પતિ સાથે મેનાની અને અમારી ઓળખાણ કરાવી. તેઓ એક મૂર્તિઓનું તાત્ત્વિક interpretation-અર્થધટના--મારી સમક્ષ ગાદી ઉપર બેઠા હતા; સામે નાનું એજ પડ્યું હતું; તેમને મળવા એ રીતે રહતુ કરી હતી, કે “આ પ્રકારના નિરૂપણને આશય કોઇ અંગ્રેજ મહિલા આવ્યાં હતાં તેમની સાથે તેઓ વાત કરતા જીવ અને શિવના મિલનને અથવા તો શિવ અને શકિતના અને હતા. બેટના ધર્મગુરૂ જેવી જ તેમની આકૃતિ તેમ જ પશાક તને અથવા તે પુરૂષ અને , પ્રકૃતિના સાયુજ્યને પ્રતીકાકારે હતો. શરીર કશ હતાં. આંખે ચડ્માં પહેર્યા હતા. મેઢા ઉપર અભિવ્યકત કરવાનું છે. According to him it' .'' નાંની સરખી દાઢી ઝુલતી હતી. મુખમુદ્રામાં ગાંભીર્ય, સાત્ત્વિકતા was a symbolical expression of spiritual , અને સૌમ્યતાની છાપ પ્રતીત થતી હતી. વાણીમાં ચિન્તન અને communion. જેવી રીતે માનવીની આંખ જ્ઞાનની દ્યોતક વિદ્વત્તાનો રણકાર હતા. આ કઈ વિચક્ષણ, બહુશ્રુત શીલસંપન્ન છે, હાથ અને દ્યોતક છે, પગ ગતિના દ્યોતક છે, સ્ત્રીનાં સ્તન પુરૂષ છે: એમ તેમને જોતાં કોઇને પણ લાગે. તેમણે પણ અમને વાત્સલ્પના ઘોતક છે, હૃદય પ્રેમનું ઘોતક છે તેવી રીતે ભાવપૂર્વક આવકાર્યા. શરબત અને મીઠાઈ વડે અમારું સ્વાગત સ્ત્રીપુરુષના મથુનની સ્થળ પ્રક્રિયા સ્ત્રીપુરુષના—પ્રકૃતિ પુરૂષના- કર્યું. મેના લી ગોતમી સાથે વાતે વળગી. અજિતભાઈ અને હું આધ્યાત્મિક દૈતની દ્યોતક છે. બીજી રીતે કહીએ તે મિથુન : લામાં ગોવિંદ સાથે વાત કરવા લાગ્યા. ટીબેટમાં પ્રચલિત બૌદ્ધ ભૌતિક કક્ષા ઉપર-physical plane-ઉપર સર્જાતા એક
,
11" '0"
sr
? -
BEST
TRE '',
આ