________________
૧૯૫
તા. ૧૫-૨૫૬
. પ્રબુદ્ધ જીવન . પાછળ તદનુરૂપ અભિગમ ન હોય તે બીજી કોઈ પણ રાજયપધ્ધતિ , મુંબઈમાં જે મોટા પાયા ઉપર તેકાને થયેલાં તેને વખોડી કાઢતે નીચે
કરતાં લોકશાહીનું તત્ર વધારે ખતરનાક નીવડી શકે છે એ બાબતનું મુજબને- ઠરાવ કર્યો હતે:- તેમને ભાન કરાવવા માટે આપણે શું કર્યું છે? પાયાના અભિગમ “જાન્યુઆરી માસના ત્રીજા અઠવાડિયા દરમિયાન મુંબઈ સિવાય લોકશાહીનું માળખું અમુક એવા લેકે માટે એક સુલભ શહેરમાં ફેલાયેલી અરાજક્તા અને લૂંટફાટના ભોગ બનેલા પ્રજાસગવડનું સાધન બની જાય છે કે જે, લેકેનું રાજકારણ ટાળાના જને પ્રત્યે મુંબઈ જૈન યુવક સંધ હાર્દિક સહાનુભૂતિ પ્રગટ કરે માનસને બને તેટલો લાભ ઉઠાવવામાં માને છે અને તે ઉપર જ નિર્ભર છે, આ કટોકટીના સમય દરમિયાન મક્કમપણે કામ લેવા માટે મુંબઈ છે. લોકોને સરકાર અને તેના પક્ષની અથડામણુમાં લાવવા એ સિવાય સરકારને ધન્યવાદ આપે છે તથા અનેક કુટુંબને તેફાનગ્રસ્ત લત્તાઓસામ્યવાદી, હિંદમહાસભા અને જનસંધને લોકશાહીને બીજું શું માંથી બચાવી લેવા માટે તેમ જ તત્કાળ બને તેટલી રાહતની વ્યવસ્થા ઉપયોગ છે? .
* કારવા માટે મુંબઈ પ્રદેશ કોંગ્રેસ સમિતિ, ઈન્ડીયન ગ્રેન ડીલર્સ ત્રીજું આપણાં લેકે, જો કે તેઓ દેશાભિમાની છે એમ છતાં ફેડરેશન, બેબે ગ્રેન ડીલર્સ એસોસીએશન, કચ્છી જૈન સર્વોદય કેન્દ્ર, પણ, એક્તાને કેવળ સામાન્ય અર્થમાં જ વિચાર કરવાને ટેવાયેલા છે. મુંબઈ જૈન સ્વયંસેવક મંડળ તથા આ કાર્યમાં જોડાયેલી અન્ય નાતજાત, કોમવાદ, પ્રાન્તીયવાદ વગેરેમાંથી ઉભા થયેલા અને કંઈ જાહેર સંસ્થાઓ, વ્યક્તિઓ તેમ જ સ્વયંસેવકોનું અભિનન્દન કરે છે. કાળથી જડ ઘાલીને બેઠેલા પૂર્વગ્રહોને નાબુદ કરવામાં ન આવે ત્યાં સંયુક્ત મહારાષ્ટ્રના નામે ઉભા થયેલા-ભાષાવાદ તથા પ્રાદેશિકતાના–આ સુધી અને તે સિવાય સાચી એકતાને તેના સંપૂર્ણ અર્થમાં ઉદ્ભવ ભસ્માસુરે સર્જેલી અભૂતપૂર્વ તારાજીને આ સંધ વખોડી કાઢે છે અને સંભવી શકે જ નહિ. અત્યારે કે જ્યારે આપણે એક બાજુએ જંગલી, મુંબઈ શહેરમાં વસતાં પ્રજાજને વચ્ચે પેદા થયેલી તંગદીલીને સામંતશાહી અને બુઝવા મૂલ્યને સામને કરી રહ્યા છીએ ત્યારે, સસ્વર અન્ત આવે એવી ઉંડા અન્તરથી આજની સભા પ્રાર્થના કરે છે.” રાજકારણ સગવડ અથવા તે અનિવાર્ય બાંધછોડના નામે આપણે - જૈન શ્વેતાંબર કોન્ફરન્સને ઠરાવ એવી અનેક બાબતે નિભાવી રહ્યા છીએ કે જે, જે નવાં મૂલ્યો તા. ૪-૨-૫૬ શનિવારે શ્રી કોન્ફરન્સ કાર્યાલયમાં શ્રી કાંતિલાલ આપણને સ્વીકાર રાય તે નભાવી શકાય જ નહિ ત્યાં સુધી ઈશ્વરલાલના પ્રમુખપણા નીચે સ્થાયી સમીતીની એક સભા મળી હતી આપણે જુનાં મૂલ્યને આદર અને પ્રતિષ્ઠા આપતા રહીશું ત્યાં સુધી
અને મુંબઈનાં તફાનો અંગે નીચે મુજબને ઠરાવ કર્યો હતે:આ પૂર્વગ્રહ ચાલુ રહેવાના જ છે. આપણે પૂર્વગ્રહોને પૂર્વવત્ નભવા
“ગયા જાન્યુઆરી માસના ત્રીજા અઠવાડીયા દરમ્યાન મુંબઈ શહેર,
પર તેમજ મહારાષ્ટ્રમાં કેટલાક સ્થળોએ ફેલાયેલી અરાજતાના પરીણામે દીધા છે કે નહિ? અને એ રીતે આ પૂર્વગ્રહ ભારતની એકતાને બળ અનેક કરછી, ગુજરાતી, રાજસ્થાની તથા સૌરાષ્ટ્રવાસી કુટુંબને ગુંડાઆપતા મૂલ્ય સાથે ચાલી શકે તેમ છે એવી ભ્રાન્તિ તે પૂર્વગ્રહોના ગીરી, લૂંટફષ્ટ અને પ્રાણહાનિના કારમા ભાગ થવું પડયું હતું, એટલું જ ઉપાસકના દિલમાં અને અન્યના દિલમાં આપણે ઉભી કરી છે કે નહિ? નહિં પણ બેઈજજતા કયોના પણ કેટલાક કીસ્સાઓ બન્યા હતા. આ. એ પ્રશ્ન આપણે આપણી જાતને પૂછવા જોઈએ. આપણી એકતાની
દુર્ઘટનાઓની આજે મળેલી કોન્ફરન્સની સ્થાયી સમીતીની આ સભા.
ભારે ગમગીનીપૂર્વક નોંધ લે છે અને તે કુટુંબ પ્રત્યે ઉડા દિલની કલ્પના આ પૂર્વગ્રહો પર આધારિત નથી એ આપણે મનથી નક્કી કરવું
સહાનુભૂતિ વ્યકત કરે છે. આ ત્રાસના ભાગ થયેલાઓમાં ઘણો મટે જોઈશે. ઉંચ્ચા અને નીચા, ધનિક અને દરિદ્ર–આવી સામાજિક ભાગ જૈનેને હતું એ હકીક્ત તરફ જૈન સમાજનું ધ્યાન ખેચે છે કક્ષાએને પિષીને આપણે કશું પ્રાપ્ત કરી શકીશું નહિ.
અને જણાવે છે કે તેમને શકય તે રીતે મદદરૂપ થવા શક્તિશાળી ચોથું લોકસંપર્કને પ્રશ્ન પણ આપણા માટે એટલે જ મહત્વને
જૈન બંધુઓને આ સભા આગ્રહપૂર્વક અપીલ કરે છે.
પ્રસ્તુત તેફાનો દરમ્યાન મુંબઈ સરકારે શક્ય તેટલે બંદોબસ્ત ' છે. ચૂંટણી ઉપરાંત વહીવટી તંત્રને લેકની જરૂરિયાતને ખ્યાલ આપ
કરવા જે જે પ્રયાસ કર્યા છે, તે બદલ સતેષ વ્યકત કરતાં ભવિષ્યમાં અને તેમની મુશ્કેલી દૂર કરવા પ્રયત્ન કર-આટલું જ કાર્ય આપણે આવા અનિચ્છનીય બનાવ ન બને તે માટે સરકારને સજાગ રદ્ધા લિકો માટે બજાવી રહ્યા છીએ. પણ આ પૂરતું નથી. જરૂર છે કે સભાની આગ્રહભરી વિનંતી છે. સાથે દિલના ઉંડાણમાંથી ઉદ્દભવતી એકરૂપતાની. અને તે ત્યારે જ આ ગુંડાગીરીના ભોગ બનેલા કુટુઓએ જે માલમીલકત અને શકય બને કે જ્યારે આપણું બધી પ્રવૃત્તિઓના કેન્દ્રમાં લોકોને રાખીને
જાન ગુમાવ્યા છે તેને ૧૯૫૧ ના પોલીસ એકટ મુજબ પૂરો બદલે તેમના પ્રશ્નો સાથે આપણે એકરૂપતા કેળવીએ અને તેના ઉકેલ માટે
આપવાનું મુંબઈ સરકાર તરફથી જાહેર કરવામાં આવે તેવી આ
સ્થાયી સમીતીની આગ્રહભરી વિનંતી છે. આજના તંગ વાતાવરણમાં સતત મથતા રહીએ. એ સમય, મને લાગે છે કે, આવી પહોંચે છે આવી ખાત્રી લેકના દિલને રાહત આપવામાં બહુ મદદરૂપ થશે, એમ કે જ્યારે આવા સંપર્કો સ્થાપવા અને સાધવા માટે આપણે આપણી સભાનું દૃઢ માનવું છે. બધી તાકાત એકત્ર અને કેન્દ્રિત કરવી જોઈએ.
" આ કટોકટીના પ્રસંગે અહિંની મુંબઈ પ્રદેશ કોંગ્રેસ સમિતિએ ' રાજપુનર્ધટનાના પ્રશ્ન ઉપર ઉભા થયેલા ઝગડાઓએ આપણી
તથા જે જે વ્યક્તિઓએ જોખમ ખેડીને આફતમાં સપડાયેલ કુબેને ઢગલાબંધ નબળાઇઓ પ્રગટ કરી છે. ભાષાકીય પ્રાન્ત માટે રાષ્ટ્રીય
બચાવ્યા છે, અને તત્કાલ જરૂરી રાહત પહોંચાડી છે તે સર્વેને આજની
સભા ધન્યવાદ આપે છે. આગ્રહ અને આક્રમક–બળવાર પ્રાન્તીયવાદ વચ્ચે કેટલી પાતળી રેખા
તાજેતરના તફાનમાં નુકસની પામનાર ભાઈબહેનોએ પોતાના પડેલી છે તેનું આપણને ભાન થયું છે. લાકે જે સ્વશાસન અને કલેઈમે તાત્કાલીક બેંધાવી દેવાની અગત્ય હોઈ સૌને પિતાના નુકસાનીની આત્મનિયંત્રણની વૃતિઓને કેળવે નહિ તે કોઈ પણ પોલીસનું બળ માંગણીના કલેઈમસ નોંધાવવા આગ્રહ છે અને આ અંગે જેએને કંઇ લેકનું નિયંત્રણ કરી શકશે નહિ. જ્યાં સુધી ગમે તેવી રીમાં પણ સલાહ દરવણું જોઈતી હોય તેઓએ કે ક્સ એકીસમાં. - પણ લેકે ઉપર પોતાને પ્રભાવ પાડી શકે એવા જાહેર કાર્યકર્તાઓને .
૨૦ પાયધુની ખાતે આ સમીતીના મંત્રી શ્રી. છોટુભાઈ એન. શાહને ,
ના મળવું” એક સમૂહ આગળ નહિ આવે ત્યાં સુધી કોઈ શાન્તિમય પ્રગતિની = • શક્યતા નથી. એ કાર્ય તરફ વળવા માટે હજુ પણ આપણા માટે તક છે.
વિષય સૂચિ
પૃષ્ટ વિદ્વરત્ન સદગત મૂળ અંગ્રેજી:-શ્રી, ઉ, ન, હેઅર ડૅ. એરચ તારાપરવાલા,
જમુભાઈ દાણી ૧૮૮ અનુવાદક: પરમાનંદ મારી જીવનકથા
ગુરદયાળ મલીકજી ૧૮૦ | મુંબઈનાં તેફાનેએ સર્જેલી તારાજી અંગે
મુંબઈના વેદાન્ત સંમેલને કરેલા મહત્વના ઠરા
૧૮૧ રાજ્યપુનર્ધટના પંચને અહેવાલ અને તે મુંબઈ જૈન યુવક સંઘને કરાવી અંગે ઉભી થયેલી કટોકટી
શ્રી ઢેબરભાઈ ૧૮૩ - તા. ૮-૨-૫૬ ના રોજ મળેલી મુંબઈ જૈન યુવક સંધની
- મુંબઈના તેનાએ સર્જેલી તારાજી અગે ઠરા -પ૬ ના રોજ મળેલા મુંબઈ જન યુવક સઘન ' પર્વનાં વિરૂદ્ધ પશ્ચિમનાં મૂલ્ય છે.
- ૧૮૫ કાર્યવાહક સમિતિએ જાન્યુઆરી માસના ત્રીજા અઠવાડિયા દરમિયાન “પરિણીત પ્રેમ’
મગનભાઈ દેસાઈ ૧૮૬ * તારા શાહ ૧૯૮૭