Page Text
________________
તા. ૧૫-૬-૫૬ પ્રબુદ્ધ જીવન
રૂપ જુગારથી જીત તે છે જ નહિ. દુનિયાના ઇતિહાસમાં આ પહેલી જ તેમની આફત અને આપદાના ભાગીદાર બનવા, તેમને બને તેટલું વાર હજારો વર્ષ પહેલાં સતએ કહેલી વાત સાબિત થઈ એટલે આશ્વાસન આપવા અને અમારાથી શકય હોય તેટલી મદદ કરવા ઘરઆંગણે જ્યારે આપણે આ બેજવાબદારીપણું, મૂર્ખાઈ જોઈએ અમે આતુર હતા. તે પાછળ અમારે કોઈ સ્વાર્થ નહોતે, રાજકારણી છીએ ત્યારે મુંઝાઈ જઈએ છીએ. ગમે તે હો, પણ કોંગ્રેસની એક કે અન્ય પ્રકારના કોઈ હેતુ નહે. આ કહેવાતી ઘટનાઓ સાંભળીને જવાબદારી છે. આવા સમયે પણ એણે એની નીતિ ને રીતરસમને જેમ કોઈ પણ સ્ત્રી હાલી ઉઠે તેમ અમારાં દિલ હાલી ઉઠયાં હતાં દેશ પાસે રાખવાં જોઈએ. આખા દેશે આના પર વિચાર કરો અને અમે જે કામ કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો અને જે કામ કર્યું તેનું
પરિણામ રજુ કરવાનો અમે અહિં પ્રયાસ કર્યો છે. કોઈપણ પક્ષ એ વાત નથી કે કયા પ્રશ્ન અંગે આ થાય છે ! અભિપ્રાય સાથે જોડાયા સિવાય સ્વતંત્ર વ્યક્તિઓ તરીકે અમે કામ કરવા જુદા જુદા હોય એ ખોટું નથી. પણ પ્રશ્ન છે પ્રશ્નોને ઉકેલવાના ઈચ્છતાં હતાં અને તેથી અમારા કામ સંબંધે કશી પણ જાહેરાતથી માર્ગને. ખોટા માર્ગોથી અનેક પ્રકને ઉભા થાય છે.
દૂર રહેવાની અમે કાળજી રાખી હતી”. તેમને દાવો છે કે તેઓ બને આપણે સમાજવાદ, લોકશાહીની વાતો કરીએ છીએ, પણ એ ગુજરાતી સમજી શકતાં હતાં અને તેમનામાંના એક હૈ. મીસીસ બધી વાત નકામી બને છે. જે આપણે એકતા અને શાંતિ ન અવસરે ગુજરાતી ભાષા બોલી પણ શકતાં હતાં. તેમણે ૮૧ નિવેદને જાળવી શકીએ.
એકઠાં કર્યાં હતાં અને એ નિવેદન કરનારની સંખ્યા ૧૪૮ ની હતી. ગાંધીજીએ આપણને કેટલી ઉંચી શીખામણ આપી? એટલી ઊંચી તેમને જણાવવા પ્રમાણે ગુજરાતી સ્ત્રીમિત્રએ તપાસ સમય દરશીખામણ પ્રમાણે ન ચાલી શકીએ એ સમજી શકાય. પણ કોઈ મિયાન ચાલુ સાથ આપ્યો હતો. આ તપાસ પાછળ તેમણે કુલ પ્રશ્ન પર એક બીજાનાં માથાં ફોડવાં એ કોઈ સભ્યતાની, સમજ- આઠ દિવસ ગાળ્યા હતા અને કુલ ૧૫ તેફાની લતાઓની તેમણે દારીની વાત નથી.
મુલાકાત લીધી હતી તેમની આ તપાસના પરિણામે તેઓ નીચે હિંસાખોરી મુલકને તબાહ કરનારી છે એ સમજી લેવું રહ્યું. મુજબના નિર્ણયે ઉપર આવ્યા હતા: એટલે આપણે એનો સામનો કરવો રહે છે. એટલે તમે આ ઠરાવ (૧) કોઈ પણ સ્ત્રી ઉપર હુમલો થયાનું માલુમ પડયું નથી. તે ભલે પસાર કરે. પણ એને અર્થ સમજીને એ પ્રમાણે ચાલવું (૨) તોફાની લતાઓમાં, જ્યારે કોઈ પણ પ્રકારનું પોલીસ એ જ ખરૂં જરૂરી છે.
રક્ષણ સુલભ નહોતું ત્યારે પણ, કઈ પણ એક કામની સ્ત્રીઓના ફરીથી કહું છું કે ચૂંટણી હારવાની ધમકીથી ડરવાનું નથી. શરીર ઉપર કર પણ આક્રમણ થયાનું માલુમ પડયું નથી. જેઓ જીતે છે તેઓ હમેશાં હારવાને તૈયાર હોય છે. મને સમજાતું નથી (૩) પહેલા બે દિવસો જાન્યુઆરીની ૧૬ અને ૧૭ તારીખ કે આ શેને ડર છે. હું તે ઈચ્છું છું કે કોંગ્રેસ હારી જાય, ગાદી પર દરમિયાન જે કે સર્વસાધારણ હડતાળ પડી હતી અને જાહેર દેખાવ બેઠાં બેઠાં થાકી, ગયા છીએ, કંટાળી ગયા છીએ. ભલે જરા લડવાનું આવે. થયા હતા તે પણ તે દિવસે દરમિયાન દુકાનની કોઈ લૂંટફાટ થઈ ડરપોક વૃત્તિથી આપણે નીચા પડીએ છીએ. પણ હવે વખત આવી નહોતી. આ લૂંટફાટ જાન્યુઆરીની ૧૮ મી તારીખે શરૂ થઈ. અશાન્ત ગયે છે કે કોંગ્રેસીઓ સમજે ને ઠીક માર્ગે ચાલે. એમાં ઠોકર ખાવી પરિસ્થિતિ ચાલુ રહેતાં ૧૮ મી તારીખથી સમાજદ્રોહી તો હીંમત પડે તે ભલે ખાવી પડે. પાછા ઉભા થઈશું..
કરીને મેદાનમાં પડયા હતા.
(૪) એ દિવસો દરમિયાન દુકાનો (અને બહુ થોડા કીસ્સાઓમાં
નિવાસસ્થાને ) ગુંડાઓએ તેડી હતી અને લૂંટી હતી. ગેરકાયદે આ તે તટસ્થતા કે પક્ષગ્રસ્તતા ?
દારૂની ભઠ્ઠી ચલાવતા લોકો આ ગુંડાઓના આગેવાન હતા. આ લૂંટમાં
બધી કામની વ્યકિતઓએ ભાગ લીધે હતે. મુંબઈ શહેરમાં ગયા જાન્યુઆરી માસ દરમિયાન સંયુકત મહારાષ્ટ્રના પ્રશ્ન ઉપર તેફાને થયાં હતાં અને એ તેફાને
(૫) છાપાના ખભ્ય અને લોકોમાં વહેતા થતા ગપગોળામાંથી દરમિયાન ગુજરાતી સ્ત્રીએ ઉપર આક્રમણ થયાના સમાચાર કેટલાક
પેદા થયેલ ગભરાટ અને ભય મુંબઈમાંથી અમુક કામના થયેલા સામુછાપાઓમાં પ્રગટ થયા હતા અને આ સંબંધમાં ફેબ્રુઆરી માસની
દાયિક નિષ્ક્રમણ માટે જવાબદાર હતા. એક ગુજરાતી સામાજિક કાર્યકર્તા આખરમાં મુંબઈના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી. મેરારજીભાઇએ એ મતલબનું
બહેને પિતે માની લીધું હતું અને અમને જણાવ્યું હતું કે પિતાના નિવેદન કર્યું હતું કે જાન્યુઆરી માસના તોફાને દરમિયાન ગુજરા
વિભાગમાં આવેલી હોસ્પીટલમાં ગભીર હુમલાને ભેગ બનેલી કેટલી. તીઓ ઉપર હુમલા થયાના ૩૮ કીસ્સાઓ બન્યા હતા જેમાં ચાર
એક બહેનોને દાખલ કરવામાં આવી હતી, જે સમાચાર તેણે જણાવેલા
હોસ્પીટલમાં તપાસ કરતાં સંપૂર્ણ રીતે ખોટા પુરવાર થયેલા માલુમ કીસ્સા જીવલેણ નીવડયા હતા અને સ્ત્રીઓ ઉપર આક્રમણની પણ થોડીએક ઘટના નીપજી હતી આ બાબતમાં આક્રમણની ભોગ
પડયા હતા–આ હકીકત, જવાબદાર માણસો પણ ગપગેળા અને
અખબારી ખબરોથી છવા દેરવાઈ જાય છે તેને એક સુચક પુરાવે છે. બનેલી બહેને પ્રત્યે હમદર્દીના દાવા સાથે જાત તપાસ કરવાનું કામ બે મહારાષ્ટ્રી સન્નારીઓએ માથે લીધું હતું. તેમાંના એક હતાં AST
: 3
(૧) આ કસોટી અને કટોકટીના સમયમાં ગુજરાતીઓએ અને ડો. મીસીસ કાશીબાઈ અવસારે એમ. બી. બી. એસ. અને બીજા મહારાષ્ટ્રીઓએ એકમેકને મદદ કરી હતી અને રક્ષણ આપ્યું હતું. હતાં મીસીસ વિમલાબાઈ કુન્ત-મુંબઈની વિધાન સભાના પ્રમુખ આ નિર્ણયને સાર એ છે કે ગુજરાતી સ્ત્રીઓ ઉપર કહેવાતા શ્રી. કુન્તનાં પત્ની.
હુમલા કે આક્રમણોના સમાચારમાં કશું તથ્ય નહોતું અને જાન્યુઆ બન્ને બહેને એ સમયના તેફાની લતાઓ તરીકે જાણીતા આરી માસના તોફાને દરમિયાન જે દુકાને તુટી અને લૂંટફાટ થઈ થયેલા રસીવરી, કોટન ગ્રીન, લાલબાગ, ચીંચપોકલી, લોઅર પરેલ, પરેલ, તેમાં સંયુકત મહારાષ્ટ્રવાદીઓને કોઈ હાથ નહોતું અને આ દુકાને ડીલાઈલ રોડ, ફણસવાડી, ગીરગામ તથા ભાયખલા આદિ વિભાગોમાં તેડવાની અને લૂંટફાટ છવાની આગેવાની દારૂ ગાળનારાઓએ લીધી ફરીને, અનેક શિક્ષિત ભાઈ બહેનોને જાતે મળીને તપાસ કર્યાનું હતી. ચાલુ સાલના માર્ચ મહીનામાં પ્રગટ કરેલા પિતાના રીપોર્ટમાં જણાવે આ રીપોર્ટ અને આઠ દિવસની તપાસના પરિણામે તારવવામાં છે. તેઓ વિલેપારલે, અંધેરી તેમજ ઘાટકોપર પણ ગયાનું જણાવે છે. આવેલા નિણું એ બન્ને વાંચતાં ભારે વિર્ય થાય છે. મહારાષ્ટ્રના આ તપાસ હાથ ધરવાને હેતુ રજુ કરતાં તેઓ જણાવે છે કે “આ માન્યવર નેતા શ્રી એન. વી. ગાડગીલે લેક સભામાં જાહેર કર્યું ( કહેવાતા આક્રમણની બેગ બનેલી ) કમનસીબ બહેનોને મળવાનું હતું તે મુજબ મુંબઈના ભાવીને નિર્ણય પિતાની માંગણી મુજબ
પ્રકીર્ણ નોંધ
| SR No. | 525941 |
| Book Title | Prabuddha Jivan 1956 Year 17 Ank 17 to 24 and Year 18 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kunvarji Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1956 |
| Total Pages | 260 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 24 MB |