Prabuddha Jivan 1955 Year 16 Ank 17 to 24 and Year 17 Ank 01 to 16

SR No.: 525940
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1955
Total Pages: 248
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 28 MB

Page 93

તા. ૧-૫-૫૫
પ્રબુદ્ધ જીવન
એક રસિક અહેવાલ ( શ*જયમાં હરિજન પ્રવેશ અંગે તેમજ બીજી કેટલીક બાબતો વિષે તા. ૧૧-૪-૫૫ ના મુંબઈ સમાચારમાં કલકતા ખાતે બીરાજતા શ્રી. વિજ્યરામચંદ્રસુરિ અને આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીના પ્રમુખ શ્રી, કરતુરભાઈ લાલભાઈ વચ્ચે ચાલેલા પત્રવ્યવહારની કેટલીક લગતા પ્રગટ થઈ છે. એ પત્રવ્યવહારમાં કાળબળને ઓળખવાની બીલકુલ દરકાર નહિ કરતુ' એવું એક કદર જુનવાણી માનસ કરાવતા ' ' કમરચાયના આપણને પરિચય મળે છે. એમાં પ્રગટ થતાં હાસ્યાસ્પદ વળણુને સમજાવવા માટે કે ટીકા ટીપ્પણીની જરૂર નથી, મુંબઈ સમાચારમાંથી એ અહિં સાભાર ઉધૃત કરવામાં આવે છે. તંત્રી)
અમારી છેલ્લી જૈન ચર્ચા પ્રગટ થઈ તે વખતે અને તે અગાઉ પ્રભુશાસન પામી આ લોક અને પરલોક સુધારી આત્માને શ્રી ના કલકત્તામાં અને અમદાવાદમાં કેટલાક બનાવો બની રહ્યા હતા એ વિષે સિદ્ધિ પદ ખુબ ખુબ નજદીક બનાવો એજ એકની એક શુભાભિલાષા.” - જૈન જનતાને માહીતી આપવાની જરૂર છે. તા. ૨૩ મી માર્ચના શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી અને શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ ઉપર મુંબઈ સમાચારની સીટી એડીશનમાં અને તે પછીની તા. ૨૪મી માર્ચના કલકત્તાથી શ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરિશ્વરજીએ તાર અને પત્ર મોકલ્યા મુંબઈ સમાચારની ડોક એડીશનમાં જૈન ચર્ચા પ્રગટ થઈ તે અગાઉ બાદ તેને જવાબ નહી મળવાથી આચાર્ય દેવે કલકત્તાથી તા. ૨૬મી શ્રી શત્રુંજયના પહાડ ઉપર હરિજનને પ્રવેશ કરાવવા માટે મુંબઈ અને માર્ગે એક વધુ તાર કરીને શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી અને શેઠ, તા. સૌરાષ્ટ્રના કેટલાક ધારાસભાના સભ્ય હીલચાલ કરી રહ્યા હતા અને તેને કસ્તુરભાઈ લાલભાઈને તેની યાદ આપી હતી, પણ તેને પણ જવાબ લગતી હકીકત મુંબઈના એક પત્રમાં પ્રગટ પણ થઈ હતી. એ હકીક્ત ન મળ્યો. તે પછી એમ જણાય છે કે તા. ૨૬મી માર્ચે શેઠ આણંદજી તું પ્રગટ થતાં કલકત્તામાં બિરાજતાં જૈનાચાર્ય શ્રી વિજય રામચંદ્રસૂરિજીએ કલ્યાણજીની એક સભા મળી હતી અને તેમાં આશરે ૪૦ સભ્યો હાજર .
અમદાવાદના જૈન સંધ ઉપર અને શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી ઉપર હતા. શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈએ એ વખતે પિતે હરિજને માટે જૈન " . વિરોધને એક તાર તા. ૧૮મી માર્ચ કર્યો હતે.
મંદિરનાં દ્વાર ખુલ્લા મુકવા માટે સખ્ત શબ્દોમાં વિવેચન કર્યું હતું ? ગઈ તા. ૧૮મી માર્ચે કલકત્તાથી જૈનાચાર્ય શ્રી. વિજય રામચંદ્ર અને માત્ર એક સભ્ય રમણલાલ સિવાય બીજા કોઈએ તેમને વિરોધ સૂરિજીએ તાર મોકલવા સાથે શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઈ ઉપર એક પત્ર કર્યો નહતો અને એક ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. એ ઠરાવને પણ લખ્યો હતો અને તેમાં તેઓએ નવાં અને જુનાં જૈન મંદિરે સંબંધમાં, અનુસરીને શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીએ એક નિવેદન બહાર પાડ્યું હતું દેવદ્રવ્ય સંબંધમાં અને હરિજન મંદિર પ્રવેશ બીલ સંબંધમાં મુંબઈ અને જણાવ્યું હતું કે “કેટલોક વખત પહેલાં શત્રુંજય મંદિરના દર્શનાર્થે આ જૈન યુવક સંધની સભામાં શ્રી પરમાનંદના આમંત્રણથી હાજર થઈને જે જતા કેટલાક જઈનયર ભાઈઓને પાછા વાળવામાં આવ્યાં હતા. એવી વિચારો શેઠ કસ્તુરભાઈએ જણાવ્યા હતા તે વિચારોને હવાલે આપી હકીકત જ્યારે શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીના વહીવટદાર પ્રતિનિધિઓના . શ્રી વિજય રામચંદ્રસૂરિજીએ જણાવ્યું હતું કે “એ વિચારે તમારા નામથી ધ્યાન પર લાવવામાં આવી ત્યારે તેમના તરફથી સુચના મેલવામાં છપાયાને એક મહીને થવા છતાં તમારા તરફથી એ વાતને નિષેધ થયો આવેલી કે જૈન આચારને અનુસરીને દર્શનાર્થે જનાર કોઈને પણ નથી. એથી સમજાય છે કે તમારા નામે જે વાતે પ્રસિદ્ધ થઈ છે તે રોકવા નહી. તાજેતરમાં શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની સમસ્ત હિંદુસ્તાનના - વાતો તમારા હૃદયમાંની છે. આથી મને ઘણું દુઃખ થયું છે અને હું પ્રતિનિધિઓની એક સભા મળી હતી ત્યારે તેમના ધ્યાન ઉપર આ માનું છે કે શાસનના અનેક ધર્માચાર્યો આદિને પણ પારાવાર દુઃખ થયુ હકીકત લાવવામાં આવી હતી જેમાં શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીના હશે. આજે પણ જ્યાં જયાં નવાં જૈન મંદિરની જરૂર હોય ત્યાં નવાં વહીવટદાર પ્રતિનિધિઓએ લીધેલું પગલું સમગ્ર રીતે વિચાર કરતાં મંદિર અવશ્ય કરવાં જોઈએ એવી શાસ્ત્રજ્ઞા છતાં તમારા જેવા તેની એગ્ય છે એ સામાન્ય અભિપ્રાય હતે.” ઉપરોક્ત નિવેદન બહાર વિરૂદ્ધમાં હોય એ કાંઈ સામાન્ય વાત નથી. દેવદ્રવ્ય અન્યથા ન જ પડયા પછી શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી તરફથી શેઠ નાગરદાસે તા. ૨૮મી વપરાય, માત્ર મંદિરને લગતા કાર્યમાં જ વપરાય–આવી વાત તમે તેવી માર્ચે એક પત્ર કલકર્તા ખાતે આચાર્ય શ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરિજી ઉપર શાઆજ્ઞા છે માટે નથી કરતા, પણ મંદિરના વારસાને ટકાવી રાખવા માટે લખ્યો હતો અને તેમાં જણાવ્યું હતું કે “તા. ૧૮મી માર્ચના તાર દેવદ્રવ્ય દેવમંદિરનાં કાર્યો સિવાય ન વપરાય એમ તમે કહો છો એ તથા કાગળ પહોંચ્યા છે, પણ આ બાબતમાં માહિતી મેળવવામાં તથા તમારા જેવા સ્થાને બેઠેલા માટે કોઈ પણ રીતિએ બરાબર નથી. આવી શેઠ શ્રી કસ્તુરભાઈ બહારગામ હોવાથી આપના તારને જવાબ અમે સ્થિતિ હરિજન મંદિર પ્રવેશ સંબંધી તમે બોલ્યા છે તે સંબંધમાં પણ છે. તુરત આપી શક્યા નથી તેથી દિલગીર છીએ.” એ પત્રને જવાબ ચૈત્ર તમારા જેવા માણસે આવી બાબતમાં શાસ્ત્રજ્ઞાઓ જે જે હોય તેને સુદ ૮ ને ગુરૂવારે આપતાં કતાથી શ્રી વિજય રામચંદ્રસૂરિશ્વરજીએ વળગી રહીને બેસવાનું અને વર્તવાનું હોય એમ હું માનું છું. માટે જણાવ્યું હતું કે, “મારા તા. ૧૮મી તથા તા. ૨૬મી માર્ચના તારને તમારી પાસે આ સંબંધમાં વાસ્તવિક ખુલાસાઓની હું અપેક્ષા રાખું છું. તમે જવાબ ન આપી શક્યા એ બરાબર છે, પણ તા. ૨૬મી માર્ચ વળી તા. ૧૧-૩-૫૫ ના મુંબઈ સમાચારના આઠમા પાના પર તમા"
પાસા . તમારી પેઢીએ હરિજનને મંદિર પ્રવેશ કરતા નહિ અટકાવવાને ઠરાવ બાલ સંન્યાસ દિક્ષા પ્રતિબંધક બીલ’ આ હેડીંગ નીચે છપાયેલી હકીકત
કર્યો છે તેવા સમાચાર પેપરમાં પણ આવી ગયા છે એનું શું? ખરેખર,
જ્યાં તમે જોઈ હશે. આવા ધમરોધક બીલને ઉગતું જ દબાવી દેવા માટે
પેઢીએ એવો ઠરાવ કર્યો હોય તે ઘણુંજ બેટું કર્યું છે. પેઢી આવું તમારા જેવાએ સત્વર પ્રયત્ન કરવાનું તમે શરૂ કર્ય* છે એમ જાણવાની કેમ કરી રહી છે તે નથી સમજતું. પેઢી રતલામ પ્રકરણ અંગે કંઈ છે હું આશા રાખું છું.
કરે છે એવું બહાર નથી આવતું અને હરિજનને મંદિર પ્રવેશ કરતા આ “હરિજને માટે ખુલનારા શત્રુંજયના દેરાશરના દ્વારે” એ હેડીંગ નહી અટકાવવાનો ઠરાવ કરે છે એવું બહાર આવે છે એથી ભારે દુઃખ નીચે એક પત્રમાં પ્રગટ થયેલા સમાચાર અંગે આજે શેઠ આણું થયું છે. આવા બનાવ અંગે પણ તા. ૩૦મી માર્ચે એક તાર કર્યો કલ્યાણજીની પેઢી ઉપર એક તાર કરાયેલ છે અને એ તારની નક્ત છે જે મળ્યા હશે. શાસ્ત્રવિરૂદ્ધ જે થયું છે તે સુધારી લઈ તીર્થને તમારા ઉપર પણ મોકલી છે.
આશાતનાથી બચાવવાની અનુપમ સેવા કરવાનું કર્તવ્ય આપ અદા કરે રતલામ પ્રકરણ અંગે પણ તમારા જેવા કેમ ઉપેક્ષા સેવી રહ્યા એવી એકની એક શુભાભિલાષા.” છે એ હું સમજી શકતું નથી. આ કાળમાં તમારા જેવા શક્તિ- આચાર્ય શ્રી વિજય રામચંદ્ર સૂરિશ્વરજીએ તા. ૩૦મી માર્ચ ઉપર સંપન્ન માટે સાશન સેવાને ઘણો બેજ રહે છે અને સાશનના જણાવ્યા પ્રમાણે બીજો વિરોધને તાર શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી પર ગણાતા તમારા જેવાએ એ બેજને ખુબજ પ્રેમપૂર્વક વહેવા જોઈએ. કર્યો હતે. તા. ૩૦મી માર્ચના દિવસે શેઠ કસ્તુરભાઈ લાલભાઇએ અમદાવાદથી -
-
- -