Prabuddha Jivan 1955 Year 16 Ank 17 to 24 and Year 17 Ank 01 to 16

SR No.: 525940
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1955
Total Pages: 248
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 28 MB

Page 102

૧૮
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૫-૫-૫૫
=
+
આ પ્રમાણે નગ્નતા એ કોઈ બિહામણી કે પતન તરફ લઈ એાછી પડે છે. પણ હવે લેકએ રીવાજના બળ ઉપર એટલા બધા જનારી વસ્તુ નથી. અને આપણે જંગલીપણા તરફ જઈ રહ્યા છીએ ફેરફાર કરી નાંખ્યા છે કે ઠંડા પ્રાંતમાં પણ લોક ઠીક પ્રમાણમાં એવો ડર રાખવાની પણ જરૂર નથી.
દિગંબર સાધુનાં વ્રત લઈ બેસે છે. આ બધી મારી ચર્ચા ઉપરથી કઈ એમ ન સમજે કે હું એ
- સાધુ થવું એટલે પરાધીન બનવું વિચારશીલ લેખકને વિરોધ કરું છું, અથવા તે મુંબઈમાં જે વરઘોડે આજે દિગબર સાધુ કઈ રીતે સ્વતંત્ર નથી. તેને સમાજની નીકળે તે યોગ્ય હતું એમ હું માનું છું. હું તે માત્ર આ પ્રસંગને ઈચછા પ્રમાણે ચાલવું પડે છે. નાનામાં નાની બાબત વિષે પણ તે લઈને નગ્નતાનું સર્વાગીણ વિશ્લેષણ કરું છું.
સમાજને આશ્રિત છે. સાધુને અર્થ એ કે પરાધીન બનવું. દિગંબર મુનિઅવસ્થાને હું વિરોધ નથી કરતા તે એટલા માટે
અંતમાં મારું કહેવું એટલું જ છે કે નગ્નતા એ માનવ સમાજને નહીં કે મને કોઈને ડર છે. મને પિતાને ઘણુ વખત નગ્ન જીવન આદર્શ હોવા છતાં આજની નમ્રતાનું કઈ રીતે સમર્થન થઈ શકે તેમ 'જીવવાનો વિચાર થઈ આવે છે. નમ્રતા મને ગમે છે, પણ નગ્નતાના નથી. તે બધી રીતે આત્માને પરાધીન બનાવે છે. સંભવ છે કે કોઈ દેખાવને હું દુશ્મન છું. આજ સુધીનું મારું તમામ જ્ઞાન અને અનુભવ સાધુ મારી આ વાત સાંભળીને હસશે અને કહેશે કે “હું તે કેટલે મને જે સત્ય લાગે તેને તેના નગ્ન સ્વરૂપમાં સમાજ સમક્ષ મૂકવાની સુખી છું? મારા સુખનો અનુભવ કર્યા વિના આ માણસ મારા ઉપર કરજ પાડે છે. કદાચ એક સમય એવો હશે કે જ્યારે નગ્નસત્ય ટીકા કરે છે.” તે તેને હું એટલું જ કહીશ કે “ભાઈ ! જેમ એક સમાજ અંગળ મૂકવામાં ભય હોય, પણ આજે તેમ નથી. આજે તે શરાબી શરાબના નશામાં પિતાને પરમ સુખી માને છે તેના જેવું નગ્નસત્ય જાહેરમાં મૂકવું એ ઉપયોગી છે–આવશ્યક છે.
તમારું સુખ છે.” - સભ્યતા અને સચ્ચાઈ સાથે નથી રહી શકતા
મળ હિંદી: મહાત્મા ભગવાનદીનજી હું એ નિર્ણય ઉપર આવ્યો છું કે સભ્યતા અને સચ્ચાઈ સાથે
સંક્ષિપ્ત અનુવાદ: મેનાબહેન નોત્તમદાસ નથી રહી શક્તા. ધર્મોમાં જે ધર્મ દેખાવમાં વધારે અજ્જડ. લાગત હોય તેના અનુયાયીઓ વધારે સાચા અને અપરિગ્રહી હોય છે. અચૌર્ય
શ્રાવિકાશ્રમ શરૂ થયું છે.. કે બ્રહ્મચર્યમાં પણ તેઓ કમ નથી હોતા. મારા વિચાર પ્રમાણે તેઓ
' વિધવા, ત્યક્તા અને અનાથ સ્થાનકવાસી જૈન બહેનને સ્વાશ્રયી • હિંસક પણ ઓછા હોય છે. કેમકે જે ધર્માચાર્યોએ હિંસામાં પાપ કહ્યું
સંયમી અને સેવાપરાયણું બનાવવા માટે મુંબઈ ઘાટકોપર ખાતે છે તેમની અહિંસા ડયુક્ત હોય છે. તેમના અનુયાયીઓમાં હિંસા કરતાં આગ્રા રોડ ઉપર આ મે માસથી શ્રાવિકાશ્રમ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. વધારે નીચતા, બલાની ભાવના અને વેરનું પોષણ થતું હોય છે.
તેમાં દાખલ થવા ઈચ્છતી બહેનોએ નીચેના સરનામેથી પ્રવેશપત્ર જ્યારે જડ ધનુયાયીઓમાં આ બધી બુરાઈઓ ઓછી હોય છે. મંગાવી બરાબર ભરી તુરત પાછા મેક્લી આપવા. સભ્ય સમાજ કે પિતાને સંસ્કારી માનતા ધર્મના અનુયાયીઓ
ટી, જી. શાહ, મંત્રી, પાયોની, મુંબઈ ૩ દેખાવમાં સરળ લાગતા હોય છે પણ તેમનું દિલ કાળું હોય છે. બાહ્ય
ગ્રાહકોને વિનંતિ દેખાવ અને પૂજા પ્રતિષ્ઠાના આડંબરથી પિતાનું અંતર છુપાવવામાં
જ્યારે જ્યારે પ્રબુધ્ધ જીવનના ગ્રાહકેનું લવાજમ પુરૂ થાય છે, તેઓ નિષ્ણાત બની ગયા હોય છે. મતલબ કે ઘણીવખત તે તેઓ
ત્યારે ત્યારે તેમને વખતસર ખબર આપવામાં આવે છે. એ મુજબ પિતે પણ પિતાના અંતસ્તલને જાણી શકતા નથી.
ગ્રાહક તરીકે ચાલુ રહેવું હોય તે તેમણે વાર્ષિક લવાજમ રૂા. ૪ નિયમોની પકડ
મનીઓર્ડરથી મેકલી આપવા ઘટે છે અને ચાલુ રહેવું ન હોય સભ્ય કહેવાતા ધર્મોએ પિતાના ભક્તને એવા તે નિયમની
તે તે મુજબ તરત જ પોસ્ટકાર્ડથી સંઘના કાર્યાલયને જણાવી જાળમાં ફસાવી રાખ્યા છે કે તેઓ સત્ય ઉચ્ચારી શક્તા નથી. સત્ય દેવું ઘટે છે, જેના તરફથી આ મુજબ કશું કરવામાં આવતું નથી બેલવા જાય તે વ્યવહાર ચાલી શકે નહિ.
તેમની ઉપર વી. પી. કરવામાં આવે છે, જે કદિ કદિ પાછું ફરે છે આજના સરકારી નિયમ પણું એવા છે કે કોઈને સાચું જીવન
અને સંઘને વિનાકારણ વી. પી. ને ખર્ચ થાય છે. આ પરિસ્થિતિ જીવવા નથી દેતા. જે કાયદે તો એ પાપ છે અને જરૂર તે પાપ
ધ્યાનમાં લઈને નડ્યું લવાજમ મોકલી આપવામાં અથવા ચાલુ રહેછે કેમકે તેમાં ચોરી અને જૂઠ બને છે તે હું કહું છું કે આજને વાની નામરજી લખી મોકલવામાં કોઈપણ ગ્રાહક પ્રમાદ ન કરે પ્રત્યેક મનુષ્ય દિવસમાં કેટલીવાર કાયદાનો ભંગ કરે છે. અરે ! એટલી ગ્રાહકબંધુઓને નમ્ર વિજ્ઞપ્તિ છે. કેટલીક વાતે તે એવી છે કે કાયદો તોડવે એ જાણે રીવાજ થઈ
સરનામાં સુધરા, સરખાં કરા! ગયો છે. દાખલા તરીકે ટાંગામાં કાયદા કરતાં એક માણસ વધારે બેસે
સંધના સભ્યો તથા પ્રબુધ્ધ જીવનના ગ્રાહકને વિનંતિ કે તે પોલીસ તેના ઉપર કેસ કરે છે પણ એજ પિોલીસ રેલ્વેના ડબ્બામાં
2. જી. ના લેબલ ઉપર કરેલાં તમારા સરનામાં જતા રહે અને નિયમ કરતાં અનેકગણું વધારેને બેઠેલા જુએ છે છતાં કંઈકરતી નથી.
જ્યારે જ્યારે તેમાં કાંઈ પણ ભૂલ હોય અથવા તો ફેરબદલી કરવાની આ રીવાજી ચેરી છે. આવી અનેક રીવાજી ચેરીઓ ગણાવી શકાય,
હોય ત્યારે કાર્યાલયને વખતસર જણાવતા રહે. અને તેમાંથી પોલીસ કે પ્રધાન કઈ બાકાત નથી.
વ્યવસ્થાપક, પ્રબુદ્ધ જીવન વધારે કફોડી સ્થિતિ છે તે બ્રહ્મચારીઓની, કે જેઓ સાધુની જેમ–ભગવાનની જેમ–પૂજાય છે. સાધુત્વને નિયમ તે તેઓ એકવાર
વિષય સૂચિ લઈ લે છે અને પછી અકળાય છે. પછી તે સાધુત્વ છોડે તે એ નિંદાય ભગવાન મહાવીરે ઉપદેશેલો ધર્મ
હીરાલાલ અ. શાહ ૧૧ અને ન છોડે તેયે નિંદાથી ન બચે. ખરી વાત એ છે કે કડક નિયમનું મુકતામાં આ ન માનવી ? (કાવ્ય)
ગીતા પરીખ - પાલન સચ્ચાઈથી થઈ શતું નથી. સુધરેલા કહેવાતા ધર્મના સાધુઓ ઉપર સમુચિત જાહેરાતને મળી રહેલે આવકાર
૧૪ વારંવાર છાપાઓમાં ટીકાઓ આવ્યા જ કરે છે. દિગંબર સાધુના નિયમે સેવા દ્વારા ચિત શુધ્ધિ ?
સતબાલ : ૧૫ તે એટલા કડક છે કે કોઈ તેનું સચ્ચાઈથી પાલન કરી શકે જ નહિં. મહાવીરને વિશ્વધર્મ
કાકા કાલેલકર ૧૬ મને તે એવું લાગે છે કે જેમણે દિગંબર સાધુના નિયમ ઘડયા તેમની નમ્રતા
મ. ભગવાનદીનછ ૧૭ ઈચ્છા જ એવી હશે કે કોઈ સાધુ બને જ નહિં. આ જ કારણે શરૂ દાનવીર શ્રી મેઘજી પેથરાજ શાહને હાદિક ધન્યવાદ પરમાનંદ ૧૪ શરૂમાં દક્ષિણમાં કોઈ એકાદ સાધુ દેખા દેતા હતા, કેમકે ત્યાં ઠંડી “મહાવીર વાણી’ (અવલોકન)
લસુખ માલવણિયા ૨૦