Prabuddha Jivan 1954 Year 15 Ank 17 to 24 and Year 16 Ank 01 to 16

SR No.: 525939
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1954
Total Pages: 270
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 266

સાદ 'T F S 1
72)
* પ્રબુદ્ધ જીવને
તા. ૧૫-૧૨-૫૪
E
તો માંગતી હતી અને તેમાંના અમુક ભાઈઓ હરિજન છે એવા કેવળ તાની રૂઢિ જૈનેતર હિંદુ સમાજમાંથી જૈન સમાજમાં આવીને એવું િવહેમ ઉપર તે, મંડળીને તળાટી આગળના બાબુના મંદિર પાસેથી કોઈ ઘર કરી બેઠી છે કે જ્યારે જૈનેતર સમાજમાંથી અસ્પૃશ્યતા
પાછી વાળવામાં આવેલી એમ જાણવા મળ્યું છે. ઠેઠ ઉપર વિદાય લઈ રહી છે ત્યારે જૈન સમાજ તેને વળગી રહેવા માંગે છે ! I પહેલા અમુક - હરિજનને આ જ કારણસર ઉપરથી પાછા તગડી અને હરિજનોને જૈન મંદિરમાં પ્રવેશ કરવાનો કોઈ હકક જ નથી $ મૂકવામાં આવેલા એમ પણ સાંભળવામાં આવ્યું છે. આ પ્રશ્ન એવી ગાંઠ પકડીને, હરિજને જૈન મંદિરમાં દર્શનાર્થે આવવા ,
વધારે ઉગ્રતા ધારણ કરે તે પહેલાં તે સંબંધમાં કાયદેસરની પરિસ્થિતિ ઇચ્છતા હોય તો તેમને હાંકી કાઢવા માંગે છે, તેમની સામે પિતાનાં હું શું છે અને જૈન ધર્મની દષ્ટિએ ઉચિત-અનુચિત પણ શું છે મંદિરનાં દ્વાર બંધ કરવા ચાહે છે. આજની આવી કાંઈક પરિસ્થિતિ તેને ખ્યાલ આપવાના હેતુથી આ નધિ લખવામાં આવે છે. ભાસે છે. મુંબઈ પ્રદેશમાં તેમજ ઘણા ખરા અન્ય પ્રાદેશિક રાજમાં
આ આખો પ્રશ્ન હરિજનોને જૈન મંદિરમાં પ્રવેશ કરવાને મિ હરિજનોને હિંદુ મંદિરમાં દાખલ થતા અટકાવી શકાય નહિ, હિંદુ
હકક છે કે નહિ એ રીતે નહિ, પણ હરિજનને જૈન મંદિરમાં આ શબ્દમાં હરિજનને સમાવેશ થાય છે, હિંદુ મંદિરમાં જૈન
આવતા જૈન ધર્મની દૃષ્ટિએ જૈને અટકાવી શકે કે નહિ એ આ મંદિરનો સમાવેશ થાય છે અને તેથી જૈન મંદિરમાં હરિજને
દૃષ્ટિએ વિચાર ઘટે છે. મુંબઇની હાઈકોર્ટ ગમે તે કહેતી હોય, ને દાખલ થતા અટકાવી શકાય નહિ–આવી કાયદેસરની સ્થિતિ
અન્ય પ્રદેશમાં કાયદેસર ગમે તે પરિસ્થિતિ હોય, પણ કેદ પણ સમજદાર પ્રવર્તે છે. નવું બંધારણ (કલમ ૨૫) પણ હિંદુ શબ્દમાં જૈનને
વિચારક અને જાણકાર જૈન કોઈ પણ વ્યકિતને પછી તે બ્રાહ્મણ હોય અને હિન્દુ સંસ્થામાં જૈન સંસ્થાને સમાવેશ કરે છે અને તેથી .
કે હરિજન-દર્શનાર્થે જૈન મંદિરમાં આવતી અટકાવી ન જ શકે, હરિજનને જૈન મંદિરમાં બીનઅટકાયત પ્રવેશ મળવો જોઈએ એમ
આ દીવા જેટલું સ્પષ્ટ છે. જેમાં પાણીની પરબ સૌ કોઈના માટે ખુલ્લી બંધારણ ઉપરથી સૂચિત થાય છે. '
હોય. જેમ સાર્વજનિક પુસ્તકાલય સૌ કોઈ માટે સુલભપ્રવેશ હોય
તેમ જૈન મંદિર સૌ કોઈ માટે ખુલ્લું રહેવું જોઈએ. તે જૈન જૈને. આમ છતાં આજથી લગભગ ત્રણેક વર્ષ પહેલાં મુંબઈની તરને, નીચા ઉંચા, સ્ત્રી પુરૂષને, હિંદુ મુસલમાનો ભેદ કરી ન જ !
S. આગળ ' આ પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થતાં એમ ચુકાદો આપવામાં શકે. જેઓ પૃઅસ્પૃશ્યને ભેદ કરે છે. જેઓ જૈન મંદિરનાં દાર તે આવેલ કે જૈન કેમ હિંદુથી અલગ કામ છે, હિંદુઓને જૈન
એકને માટે ખુલ્લાં અને અન્યના માટે બંધ એમ વિધિનિષેધ કરે છે આ મંદિરમાં હકકથી પ્રવેશ મળતું નથી અને હરિજને હિંદુઓમાં
તેઓ જૈન ધર્મના પાયામાં રહેલી વિશાળતાનો ઇનકાર કરે છે, જૈન અન્તર્ગત હોઈને તેમને પણ હકકથી જૈન મંદિરમાં પ્રવેશ મળી
ધર્મના આત્માની હિંસા કરે છે. આજના સ્પૃશ્ય અસ્પૃશ્યના સંધર્ષમાં Fી શકે નહિ. અહિં એ સ્પષ્ટ સમજી લેવાની જરૂર છે કે મુંબઈની
દરેક સમજુ જૈને અસ્પૃશ્યતાના વિરોધમાં પિતાને અવાજ ઉઠાવો | હાઈ કોર્ટના ચુકાદ મુંબઈથી ઇતર પ્રદેશને બંધનકર્તા નથી. તદુપ
જોઈએ અને દરેક જૈન મંદિર સૌકોઈના માટે ખુલ્લું મુકાયું છે એ સ્થિતિ Eા રાન્ત રાજ્ય બંધારણની કલમો મુંબઇની હાઈકોર્ટના ચુકાદાથી અન્ય
સિધ્ધ કરવી જોઈએ. દરેક જૈન મંદિરના પ્રવેશદ્વાર આગળ પ્રકારની હોઈને કોઈ પણ સમયે આ આખો પ્રશ્ન સુપ્રીમ કોર્ટ
પાટીયું લાગી જવું જોઈએ કે “દર્શનાથી સૌ કે માટે આ વિક આગળ લઈ જવામાં આવે તે તેને નિર્ણય મુંબઇની હાઈકોર્ટના
જૈન મંદિર ખુલ્લું છે. જવાબદાર જૈનેએ આ હીલચાલ ઉપાઆ ચુકાદાને ઉલટાવવામાં આવે એ પુરે સંભવ છે.
ડવી જોઈએ, જૈન મંદિરના ટ્રસ્ટીઓ સાથે વાટાઘાટ શરૂ કરવી - કાયદેસરની સ્થિતિ આ મુજબની છે. જૈન ધર્મની દૃષ્ટિએ જોઈએ, જૈન સમાજમાં આવું વિચાર વાતાવરણ લાવવું જોઈએ, તિ" વિચારતાં કોઇને પણ કબુલ કરવું પડે તેમ છે કે જૈન ધર્મમાં લેકમતનું દબાણ ઉભું કરવું જોઈએ અને સમજાવટ સિધ્ધ ન થાય અસ્પૃશ્યતાને કશું પણ સ્થાન નથી, જૈન મંદિરમાં દર્શન કરવા
તે એથી આગળના ઉપાયે હાથ ધરીને અને જરૂરી ઝુંબેશ ચલા
વીને જૈન મંદિરોને સ્પૃશ્ય અસ્પૃશ્યના ભેદભાવથી અસ્પૃશ્યતાના કલંકથી આ નિમિરો આવતી કોઈ પણું વ્યકિતને નાત જાત ધર્મ કે વર્ણના કારણે
સદન્તર મુક્ત કરવાં જોઈએ. જેના હાથમાં જૈન સમાજનું ભાવી છે. અટકાવી શકાય એવું કોઈ શાસ્ત્રગ્રંથમાં વિધાન નથી. ઉહું જૈન
એવા જૈન યુવાનોને આ બાબતમાં કટિબધ્ધ થવા પ્રાર્થના છે. ધમ ન હોય, એવા જનસમુદાયને જૈને જૈન મંદિરમાં સદા આવ
પરમાનંદ કરતા રહ્યા છે. ,
આફ્રિકાના ગ્રાહકબંધુઓને .: હિંદુ ધર્મની અનેક શાખાઓમાં જૈન શાખાની એક વિશેષતા
- અમારા સંધના મંત્રી શ્રી. ટી. જી. શાહ ગયા વર્ષે આફ્રિકા
આવેલા ત્યારે જે ગૃહસ્થાએ પ્રબુધ્ધ જીવનના ગ્રાહક તરીકે એક [ી. એ છે કે અન્ય શાખાઓમાં અન્ય વ્યક્તિને જોડાવાને જન્મ સિવાય , બીજી કઈ રીતે હકક કે અધિકાર મળી શકાતું નથી કે આપી
વર્ષનું લવાજમ આપેલ તેમનું લવાજમ પહેલી ડીસેંબર િશકાતું નથી જ્યારે જૈન ધર્મે પિતાનાં કાર સૌ કોઈ માટે ખુલ્લાં
અથવા તે પંદરમી ડીસેમ્બરે પુરૂં થતુ હોઈ તેમને
વાર્ષિક લવાજમના શીલીંગ ૮ નીચે જણાવેલ બે ઠેકાણામાંથી રાખ્યાં છે અને જે કોઈ ઇચછે તે જૈન ધર્મ અંગીકાર કરી શકે જ છે. આજ વૃત્તિ અને વલણ ઇસ્લામ અને ખ્રીસ્તી ધર્મનું રહ્યું છે
જ્યાં પસંદ પડે ત્યાં તુરત પહોંચતું કરવા વિનંતિ છે.
ડો. એમ. ટી. શાહ ! અને તેથી તે તે ધર્મનાં સ્થાનમાં કોઈને પણ આવવાની અટકાયત
ડે. એ. યુ. શેઠ : ગવર્નમેન્ટ રોડ, બંદુ હાઉસ,
પિ. બે નં. ૧૯૫ આ કેદ કરવામાં આવતી નથી. આજ પરિસ્થિતિ જૈન મંદિર વિષે હતી
પહેલે માળ, ૫. બે. ૧૨૩૨, નૈરોબી, મોખાસ. " અને હોવી જોઈએ. જ્યાં સુધી હરિજન મંદિર પ્રવેશને સંવાલ દિ ઉભો થયો નહોતો. ત્યાં સુધી જૈન મંદિરમાં અમુક વ્યકિત કે વર્ગ વિષયસૂચિ | દાખલ થઈ શકે નહિ એવી કલ્પના સરખી પણ કોઈને આવી નઈ તાલીમનું વિશ્વરૂપ
ધીરેન્દ્ર મજમૂદાર ૧૮૫ જાણી નથી. માત્ર હિંદુઓ જ નહિ પણ અનેક પારસીઓ, મુસલમાને પ્રકીર્ણ નેધઃ કોંગ્રેસના પ્રમુખસ્થાન માટે પરમાનંદ ૧૮૭ છે અને અંગ્રેજોને, રાજાઓ અને નવાબને, કલેકટર અને કમીશન- વરાયેલા આપણા ઢેબરભાઈ, મુહપત્તી અને આ રને ખાસ નિમંત્રણ આપીને જૈન મંદિરમાં લઈ જવામાં આવ્યા મુનિ સન્તબાલજી, હરિજન મંદીર પ્રવેશ અને જૈને. Eી છે અને તેમણે આવીને જૈન સમાજ ઉપર મેટો ઉપકાર કર્યો હોય . મારી કહાણી
પંડીત બેચરદાસ ૧૯૧૩ એવી અહોભાયતા જૈન સમાજે ચિન્તવી છે. કમનસીબે અસ્પૃશ્ય- આપણો મધ્યમવર્ગ ' ડો.' અમીચંદ છગનલાલ શાહ ૧૯૪
'
'
, ' '