Prabuddha Jivan 1954 Year 15 Ank 17 to 24 and Year 16 Ank 01 to 16

SR No.: 525939
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1954
Total Pages: 270
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 204

૧૨૪
પ્રબુધ્ધ જીવન
ત. ૧-૧૧-૧૫૪
વસુબઇનું એ સદભાગ્ય છે કે,
માનું છું કે આ બધી
તએ રાષ્ટ્રીય છે, કેમકે આ
છેલ્લાં ૧૦ વર્ષથી હું જેને સાથે સંબંધ ધરાવું છું; જેને છું. આ સંધ ક્રમશઃ પિતાનું ક્ષેત્ર વિશાળ બનાવતો જાય છે એ જે કાર્ય કરી રહેલ છે તે ખરેખર અભિનંદનને પાત્ર છે. આજે જાણીને હું હર્ષ અનુભવું છું. તેમણે જૈન વિચારસરણી ધરાવતી મુંબઈ જૈન યુવક સંધ ૨૫ વર્ષે રજત મહોત્સવ ઊજવે છે તે કોઈ પણ વ્યક્તિને સંધના સભ્ય થવાને અધિકાર આપેલ છે તે ખરેખર એગ્ય જ છે અને તેમણે અત્યાર સુધીમાં જે ક્રાન્તિકારી ખરેખર અનુકરણીય પગલું છે. આ જાતની વિશાળ દૃષ્ટિ બદલ કાર્ય કરેલ છે તે બદલ હું જૈનેતર સમાજ તરફથી તેમને અભિનંદન મુંબઈ જૈન યુવક સંધને ધન્યવાદ ઘટે છે. આપું છું.'
પચરંગી મુંબઈની વિશિષ્ટતા હિંદુસ્તાનમાં હજારો સંપ્રદાયો છે જેઓ પિતાની રીતે
આ જાતના વિશાળ માનસ, માટે મુંબઈ સ્થળ પણ મહત્વને સમાજોત્કર્ષનાં કાર્યો કરી રહેલ છે. હિંદના વિકાસમાં તે બધાને ફાળે ભાગ ભજવે છે. મુંબઈમાં અનેક ધર્મો પાળનાર અને અનેક ભાષા નાને સૂનો નથી. આજે ભારત જેટલું આગળ વધ્યું છે તેના વિકાસમાં બેલનાર કેમ રહે છે; છતાં જરા પણ ઘર્ષણ વિના – એક બીજા જો આવી સંસ્થાઓને ફાળા ન હતા. તે હિંદને પ્રગતિ સાધતા વધુ સાથે હળીમળીને કેમ રહેવું તેનું આદર્શ દષ્ટાંત મુંબઈ છે. મુંબઈ સમય લાગત. જુદી જુદી સામાજિક અને સાંપ્રદાયિક સંરથાએ ની પ્રજા એ પચરંગી પ્રજા કહેવાય છે. પિલાકની દૃષ્ટિએ જોઈએ શિક્ષણના કાર્યમાં સુંદર કાર્ય કરી રહેલ છે જે કરેડ રૂપિયા ખર્ચતાં તે વિવિધ જાતના અનેક પોષાક પહેરાય છે. તેમને એક જગ્યાએ પણ રાષ્ટ્રથી ન થઈ શક્ત. એ સિવાય બીજી પણ અનેક રચનાત્મક એકઠા કરવામાં આવે તે મ્યુઝીઅમ જેવો દેખાવ થઈ જાય; આમ પ્રવૃત્તિઓ કરી રહેલ છે. આ બધી પ્રવૃત્તિઓને કોઈ સાંપ્રદાયિક જ છતાં મુંબઈનું એ સદભાગ્ય છે કે મુંબઈની પ્રજા કોઈ પણ જાતના ભેદકહેતું હોય તે તેઓ ભૂલે છે. હું તે માનું છું કે આ બધી ભાવ વિના જીવી રહી છે અને સાથે મળીને સામાજિક તેમ જ રાષ્ટ્રીય કાર્યો
પ્રવૃતિઓ રાષ્ટ્રીય છે, કેમકે આ બધી પ્રવૃતિઓ સીધી યા આડકતરી કરી રહેલ છે. આવા આદર્શ મુંબઈના ભાષાને ધેરણે ભાગલા કરવાની - રીતે રાષ્ટ્રના વિકાસમાં ફાળો આપે છે.
વાત આજે વહેતી થઈ છે. આમ કરીએ તે મુંબઈને ૧૨ ભાગમાં વિશ્વબંધુત્વ અને જીવનકલા
વહેંચવું પડે; પરન્તુ ખરી વાત એ છે કે ભાષાને ધોરણે મુંબઈને આજે વિશ્વબંધુત્વની વાત થઈ રહેલ છે. આ વાત ઠીક છે, વિચાર થઈ શકે જ નહિ. મુંબઈ એ એક વિશિષ્ટ શહેર છે; ભારપરંતુ જેમ પાંચમે માળે જવું હોય તે ઠેકડો મારીને ન જઈ તને માટે નમૂનારૂપ છે અને મુંબઈ સ્વતંત્ર રહે તેમાં જ રાષ્ટ્રનું શકાય, પરંતુ ક્રમશઃ પગથી ચડવાં જોઈએ, તેવી જ રીતે વિશ્વ- ગૌરવ છે. બંધુત્વની ભાવના પ્રથમ પિતાના કુટુમ્બની સેવા કરતાં શીખવું આટલું પ્રાસંગિક કહીને મુંબઈ જૈન યુવક સંઘે મને આમ જોઈએ પછી પિતાના સમાજની, ગામની અને રાષ્ટ્રની સેવા અને સૌના સહવાસની તક આપી તે બદલ હું સંધને આભાર કરવી જોઈએ અને પછી વિશ્વબંધુત્વ તરફ વળવું જોઈએ,
માનું છું. અન્ય સંસ્થાઓ મુંબઈ સંધનું અનુકરણ કરશે તે ભારત વિશ્વબંધુત્વની ભાવના કેળવવાને આ સરળ માર્ગ છે. • એક આદર્શ રાષ્ટ્ર બની જશે, એટલું કહીને હું મારું વક્તવ્ય
જૈનેએ ભારતીય સંસ્કૃતિમાં મહત્વનો ફાળો આપ્યો છે. આ પૂર્ણ કરીશ.” હું માત્ર તમારી તારીફ કરવા માટે નથી બેલ, પરંતુ જે વાસ્ત
ત્યારબાદ સંધના મંત્રી શ્રી. પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયાએ શ્રી. વિક હકીકત છે તે રજૂ કરું છું. રાષ્ટ્રના વિકાસમાં પણ જૈનેને એસ. કે. પાટીલને આભાર માનતાં જણાવ્યું કે “આજથી ૩૫ મહવને ફાળો રહ્યો છે. “ જૈન ધર્મ એ ' way of life'- વર્ષ પહેલાં આધુનિક જૈનેનું કળાવિહીન ધાર્મિક જીવન” એ મથાળા
જીવન જીવવાની કળા છે. તે રીતે જીવન જીવનાર બધા જૈન છે- નીચે મે એક લેખમાળા લખી હતી અને તે વખતના “જૈન ધર્મ . . પછી ભલે તે જૈન નામધારી કુટુમ્બમાં જન્મેલ ન હોય. અમારા પ્રકાશમાં તે પ્રગટ થઈ હતી. તે લેખમાળામાં જૈન સમાજ સ્વચ્છતા,
ધર્મશાસ્ત્રમાં પણ જીવન જીવવાની ખરી રીત શી છે તે અંગે ઘણું સુઘડતા, સભ્યતા, સંસ્કારિતા અને સુરુચિમાં કેટલે પછાત છે એનો " કહેલું છે. ભગવદ્ ગીતામાં જે સ્થિતપ્રજ્ઞનાં લક્ષણો આવે છે તેવાં જ મેં સમાજજીવનના વિવિધ પાસાઓને સ્પશીને ખ્યાલ આપ્યો હતે.
લક્ષણો જૈનત્વનાં છે. જૈન એટલે જિતેન્દ્રિય જેમણે પોતાની ઇન્દ્રિય ખાસ કરીને જૈનેની સુચિવિહીનતા તરફ ધ્યાન ખેંચ્યું હતું. આજે વશ કરી હોય તે જૈન છે. જૈનને અમુક જ્ઞાતિ કે સાંપ્રદાયિક એજ જૈન સમાજના ભાઈ બહેનને આટલી સુવ્યવસ્થિત અને સુઘડ મર્યાદા નથી. હું “જૈન” ને જે અર્થ સમજ્યો છું તે આ છે. રીતે એક સાથે જમતાં જોઈને હું અસાધારણ આનંદ અનુભવું છું.
જૈન અગે આટલું પ્રાસંગિક કહીને હવે હું મુંબઈ જૈન યુવક જૈન સમાજને સુરુચિ અને સંસ્કારિતાની તાલીમ આપવી એ િસંધ અંગે બે શબ્દો કહીશ. આ સાથે જે ક્રાન્તિકારી કદમ ઉઠાવેલ અમારા મુંબઈ જૈન યુવક સંઘને સદા પ્રયત્ન રહ્યો છે. અમારી
છે તે બદલ હું તેમને મુંબઈના નાગરિક તરફથી ધન્યવાદ આપું પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા આ પ્રયત્નનું જ એક સ્વરૂપ છે. પર્યટણ
પર રો
શ્રી પ્રાણસુખલાલ મફતલાલ સ્વીમીંગ બાથમાં જાયેલા સમૃભેજન સમારંભનાં બે દ્રશ્યો. '