Prabuddha Jivan 1954 Year 15 Ank 17 to 24 and Year 16 Ank 01 to 16

SR No.: 525939
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1954
Total Pages: 270
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 180

પ્રબુધ્ધ જીવન
.
તા. ૧-૧૦-૫૪
એક પ્રદર્શનમાં ઍલ્યુમિનિયમની એક હલકી મેટર અમે જોઈ હતી. મૈત્રીના સંબંધ બાંધવાને તે બહુ રાજી છે. બંને દેશે ગાઢ [; એમાં પાંચ માણસ સુખેથી બેસી શકે અને જરૂર પડે તે છે સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક સંબંધથી સંકળાયેલા છે અને ઉભયના
માણસે પણ સમાઈ શકે. મને લાગ્યું કે આપણે હાલ અમેરિકાથી ફાયદા માટે બન્ને સાથે મળીને કામ કરી શકે એમાં શંકા નથી. ભારે વજનની અને મેથી મટરે મંગાવીએ છીએ તેના કરતાં પણ મોટી સત્તાઓએ એશિયામાં ઉભી કરેલી રાજકીય દીવાલે એ આવી સસ્તી મેટ હિંદ માટે વધારે અનુકૂળ થઈ પડે. એક રેડિયેનું વસ્તુ અશકય બનાવે છે અને જાપાનને બહુ જ અસ્વાભાવિક રીતે કારખાનું પણ મેં જોયું. એ એક જ કારખાનામાં સંપૂર્ણ રેડિયો યુનાઈટેડ સ્ટેટસ સાથે જકડી રાખવામાં આવ્યું છે. તેના બધા ભાગો સાથે બનાવવામાં આવે છે. જાપાનને અનેક અડચણે વેઠીને કામ કરવું પડતું હોવા છતાં તે પોતાના ઉદ્યોગે છે,
બીજી જાપાનને ગેરી પ્રજાઓ સામે રોષ છે. તેમણે ઓસ્ટ્રેલિયા,
કાલ, આફ્રિકા, ઉત્તર તથા દક્ષિણ અમેરિકા વગેરે દુનિયાના ફરીથી પગભર કરવાને જે ચીવટથી જહેમત ઉઠાવી શકે ખરેખર નવાઈ પમાડે એવું છે. જાપાન તેને કાપડને મહાન ઉદ્યોગ
આછી જેસ્તીવાળા પ્રદેશને કબજે લીધો છે અને તેમાં એશિયાના
લેકેને છુટથી પેસવા દેતા નથી. એશિયામાં અને ખાસ કરીને સજીવન કરવાને પણ અથાક પરિશ્રમ કરી રહ્યું છે. તેની સૂતરની
જાપાનમાં અતિશય ગીચ વસ્તી છે. પરંતુ ગોરાઓ તેમની પ્રજાને મિલેની ઘણી ખરી યંત્રસામગ્રી યુદ્ધકાળ દરમ્યાન ગાળી નાખવામાં
તેમની પિતાની હદમાં જ રહેવાની ફરજ પાડે છે અને વસ્તી આવી હતી અને જે બાકી રહેવા પામી હતી તેમાંની મોટા ભાગની
વિનાના વિશાળ પ્રદેશે ગોરાઓને માટે અનામત રાખે છે. એશિયાની પર બેબમારો કરવામાં આવ્યું હતું કે બાળી મૂકવામાં આવી
પ્રજાઓ પૈકી જાપાનીઓને આ અન્યાય ઘણો જ ખૂચે છે. તેમની હતી. પણુ યુદ્ધ પછી તરત જ જાપાને પગભર થવા માટેનું પિતાનું
વસ્તી અતિશય ગીચ છે અને આધુનિકતાની દૃષ્ટિએ તેઓ પશ્ચિમની ઉત્પાદન ફરીથી શરૂ કરી દીધું. ૧૯૪૫ ની સાલમાં તેના સુતરાઉ
કોઈ પણ સત્તાની સમાન કક્ષાએ છે. કાપડનું ઉત્પાદન માત્ર સાડા પાંચ કરોડ ચોરસ વારનું જ હતું. ૧૯૫૦ ની સાલમાં એ વધીને ૧૫૨ કરોડ ૪૦ લાખ ચોરસ વારનું જાપાનની આર્થિક પુનરરચના અને પ્રગતિના માર્ગમાં ઘણી થયું. તેણે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાંથી છેલ્લામાં છેલ્લી ઢબની યંત્રસામગ્રી - બાધાઓ હોવા છતાં એ બધી મુશ્કેલીઓમાં થઈને તે આગળ વધી
તાને ત્યાં આણી છે. એસાકામાં અમે કાપડ મિલ જેવા ગયા રહ્યું છે. આટલી ભારે બાધાઓ સામે ખડી થઈ હોય એવો બીજો હતા. ત્યાં અમને જણાવવામાં આવ્યું કે ઇંગ્લેંડમાં મળતી યંત્ર- કોઈ પણ દેશ હારી બેઠો હોત. પણ જાપાન તે વખતોવખત સામગ્રી કરતાં તે અનેકગણી વધારે કાર્યદક્ષ છે, જોકે તે ઘણી ખરાળ આવતી આપત્તિઓ અને ભારે નિરાશાઓથી ટેવાઈ ગયું છે. ઉદ્યોગ પણ છે. તપાસ કરતાં અમને જણાવવામાં આવ્યું કે અગાઉના અને ખંતથી તે એમાંથી બહાર નીકળે છે અને પિતાની આપત્તિબજારોને અભાવે કાપડ ઉદ્યોગ માટે પોતાની અસલની સ્થિતિ પ્રાપ્ત એને હસતે મેએ મુકાબલો કરે છે. તેની ભીષણ આર્થિક દુર્દશાકરવાનું મુશ્કેલ બન્યું છે. મજૂરોને બહુ જ ઓછી મજૂરી આપવામાં માંથી હજી પણ તે માર્ગ કાઢશે. પણ આજની ઘડીએ તે પિતાની આવે છે. પરદેશનાં તેનાં પહેલાંનાં બજાર હાથ કરવા માટે એ અર્થવ્યવસ્થા સ્થિર અને સ્થાયી પાયા પર ચણી શકે એવી શકયતા ઉધોગ પિતાને ઉપાદન ખરચ ઓછો કરવાનો પ્રયત્ન કરે છે. કંઈક દૂર દેખાય છે. તે જાણે છે કે, પિતાનું પરાવલંબન તે દૂર એપ્રિલમાં એસાકામાં કાપડનું એક મોટું પ્રદર્શન ભરવામાં આવ્યું કરે, સત્તાનાં ઉભય જૂથ પૈકી એકેની સાથે પણ ન જોડાવાની નીતિ હતું. તેમાં જાપાનના કાપડના જાતજાતના અને ભાતભાતના નમૂનાઓ અખત્યાર કરે અને પિતાના નજીકના એશિયાઈ પાડોશી દેશ સાથે મૂકવામાં આવ્યા હતા તથા ત્યાં આગળ ઑડરે પણ નોંધવામાં મૈત્રીના સંબંધ બાંધે તે જ તે એ વસ્તુ સિદ્ધ કરી શકે એમ છે. આવતા હતા. જાપાનીઓ પિતાના ઉદ્યોગને સજીવન કરવા માટે હરિજન બંધામાંથી સાભાર ઉધ્ધત ભારતનું કુમારપા જે ધગશથી મંડી પડયા છે તેની પ્રશંસા કર્યા વિના આપણાથી સમાપ્ત રહેવાતું નથી.
સંયુકત જૈન વિદ્યાર્થીગૃહ પણ ઊપર કહ્યું તેમ, એ બધું અમેરિકાની મદદના આધાર પર સંયુકત જૈન વિદ્યાથીગૃહના મંત્રીઓ જણાવે છે કે – ચાલે છે અને આ જાતનું પરાવલંબન કયાં સુધી ચાલુ રહેશે એ આગામી નવેંબર માસમાં શરૂ થતા નવા સત્રથી સંયુક્ત જૈન જાણી શકાતું નથી. જાપાન, કારિયા, ચીન અને દક્ષિણ-પૂર્વ
વિધાર્થીગૃહના શિવ ખાતે બંધાવેલા નવા મકાનમાં વિદ્યાર્થીઓને એશિયાના મુલક જેવા તેના પડોશી દેશે જોડે તે ફરીથી વેપારી વસાવવામાં આવશે. મેટ્રીક પછીનું ઉચ્ચ શિક્ષણ લેતા જે જૈન સંબંધે બાંધે અને પિતાને પાકે માલ તથા યંત્રો વગેરેના બદલામાં વિદ્યાર્થીઓ આ સગવડને લાભ લેવા ઈચ્છતા હોય તેમણે નીચેના તેમની પાસેથી અનાજ તથા તેના ઉદ્યોગ માટે જરૂરી કાચા માલ સરનામે અરજી કરવી. મેળવે તે જ જાપાનની અર્થવ્યવસ્થા વધારે સુદઢ પાયા પર નિર્માણ
' મંત્રી, સંયુકત જૈન વિદ્યાથીગૃહ થઈ શકે એ ઊઘાડું છે. હવે તેને સમજ પડવા લાગી છે કે શોષણ
મેસર્સ, આર. એમ. શાહની કંપની કરવાના ઉદ્દેશથી વસાહતે સ્થાપવાને તે એ પ્રદેશમાં ગયું એ તેની
૮૧, નાગદેવી ક્રોસ લેઇન, મુંબઈ-૩ ભૂલ હતી અને ભવિષ્યના તેમની સાથેના વેપારના સંબંધે સહકાર અને એકબીજાના લાભના પાયા પરના હોવા જોઈએ. જીવવા વિષયસૂચી માટે જાપાન આગળ એ સિવાય બીજો કોઈ રસ્તો હોય એમ લાગતું જૈન દર્શન એટલે બે છેડાને નથી. અને તેમ છતાં આજની વ્યવસ્થા નીચે એશિયાના તેના ઘણું
તાત્વિક સમન્વય
સંતબાલજી ખરા પડોશી દેશે સાથે વેપારી સંબંધ બાંધવાને તે સ્વતંત્ર નથી. જે કે ચીનના ચેખા તેમને બહુ સસ્તા મળી શકે તેમ છતાં તેને
- સ્વ. રમણલાલ દેસાઈને અંજલિ રમણલાલ સી. શાહ ૯૪ અમેરિકાના એંધા ચેખા ખરીદવા પડે છે એ એને એક દાખલે બે બળવાખોર પંડિત, રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈ ૯૫ છે. જાપાનને ચીન સામે કશી તકરાર નથી અને તેની સાથે આજનું જાપાન
ભારતનું કુમારપ્પા ૯૯ મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ માટે મુદ્રક પ્રકાશક: શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, ૪૫-૪૭ ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ ૩.
મુદ્રણસ્થાન : જવાહર પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ, ૧૨, કેશવજી નાયક રોડ, મુંબઈ ૯.
- ૧
દ
પૃષ્ઠ