Prabuddha Jivan 1954 Year 15 Ank 17 to 24 and Year 16 Ank 01 to 16

SR No.: 525939
Original Sutra Author: N/A
Author: Parmanand Kunvarji Kapadia
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1954
Total Pages: 270
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 24 MB

Page 170

પ્રબુદ્ધ જીવન
તા૦ ૧૫-૯-૧૯૫૪
જાપાનમાં ઠેકઠેકાણે અમેરિકન લશ્કરની હાજરીએ પણ અમે
. (પાનું નં. ૮૪ થી ચાલુ). રિકાને વિષે જાપાનીઓને અણગમે ઉત્તરોત્તર વધતું જાય છે માટેની પ્રક્રિયા આપવાનું શરૂ કર્યું. અને એમાંથી શ્રી અરવિંદ તેમાં ઠીકઠીક ફાળો આપે છે. જાપાનમાં ઠેકઠેકાણે અમેરિકન આશ્રમને જન્મ થયે. લશ્કરની છાવણીઓ તથા નૌકાસૈન્યનાં અને હવાઈ દળનાં થાણાઓ. શ્રી. અરવિંદ વેગ અને સાધનાની પ્રક્રિયા. છે. આખા દેશમાં અમેરિકન લશ્કર ફેલાયેલું છે. આ વસ્તુ શ્રી. અરવિંદને આ યુગ શું છે? માનવ જાતિને તેમણે કેવી જાપાની જેવા લાગણીપ્રધાન લેકેના ગૌરવને સ્વાભાવિક રીતે જ જાતનું જીવનદર્શન આપ્યું તે આપણે જોઈએ. શ્રી. અરવિંg ડંખે છે. અમેરિકન લશ્કરની હાજરી જાપાની લોકોને તેમના તત્ત્વદર્શન અભાન અવસ્થામાંથી સભાન ભૂમિકા પર આરોહણ કરાવે સંપૂર્ણ પરાજ્યનું સતત સ્મરણ કરાવે છે. એમ કહેવામાં આવે છે. તેમને યોગ માનવના સમગ્ર જીવનને આધ્યાત્મિક કર્મની અંદર છે કે, થોડાં વરસમાં જાપાન પિતાનું રક્ષણ કરવા જેટલું તૈયાર પ્રવેશ કરાવીને માનવ જીવનને એક નવો ઘાટ આપીને ક્રમે ક્રમે થાય એટલે અમેરિકન લશ્કરને ત્યાંથી ખસેડી લેવામાં આવશે. પણ દિવ્ય જીવન તરફની ઊર્ધ્વગતિ તરફ લઈ જાય છે. આજે અમેરિકન લશ્કર જ્યાં ને ત્યાં નજરે પડે છે અને અમે- - માનવ પિતાનું સામાન્ય જીવન અજ્ઞાનપણે જીવે છે. આ અજ્ઞાનું રિકાના દુશ્મનોથી તેના દરિયાકિનારાનું રક્ષણ કરવા માટે તેને
એટલે અધુરૂં જ્ઞાન છે. તેને પૂર્ણજ્ઞાનમાં વિકાસ સાધવા માટેની રાખવાને વૈભવ માણવા માટે ગરીબ જાપાનને સારી પેઠે ખરચ
ની ખરા. એક પ્રક્રિયા તેમની સાધનામાં તેમણે આપી છે. માનવને જીવને તેના રાષ્ટ્રીય ખરચના લગભગ ત્રીજા ભાગ જેટલે-આપ પડે
વિષેને જે સહજ ખ્યાલ છે તે બાહ્ય જીવનની સપાટી પર જ છે. છે ! વળી, હાઈડ્રોજન બેબના આ દિવસોમાં આક્રમણ સામે બચાવ
દરેક વ્યક્તિ પિતાની મહત્વાકાંક્ષા અને વિચારે પ્રમાણે જીવન જીવમાટે લશ્કર સાવ વ્યર્થ અને જુનવાણી વસ્તુ લાગે છે. કંઈ નહીં વાને પુરૂષાર્થ કરે છે. જીવનનું લક્ષ્ય સમજીને જીવનને ઘાવાને તે લશ્કરી થાણાઓ દુશ્મનના હુમલાને નાતરે છે. એટલે અમેરિકન
પ્રયત્ન કરવામાં આવે છે તે સાધના છે. સાધનામાં પ્રવેશ કરનાર લશ્કરી સામર્થ્યને આ દેખાવ, જે જાપાનના રક્ષણને અર્થે છે. આત્માને સાક્ષાત્કાર કરવા માટેની અભીપ્સા તીવ્રપણે રાખવી જોઈએ. એ દાવો કરવામાં આવે છે, જાપાનમાં કશે એ ઉત્સાહ પેદા
આ અભીસાથી આત્મા બાહ્ય જીવનની સપાટી પર આવે છે અને કરતા હોય એમ જણાતું નથી.
મનુષ્ય પોતાના જીવન વિષે સભાન બને છે. પિતાની પ્રકૃતિ કે જેમાં આ ઉપરાંત અમેરિકન સૈનિક, જાપાનની નિતિમત્તાને માટે
ત્રુટિઓ અને અપૂર્ણતા છે તેનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય છે. આ જ્ઞાનનાં જોખમરૂપ છે. તે જાપાની છોકરીની ગરીબાઈને ગેરલાભ ઉઠાવે
પ્રકાશ વડે પ્રકૃતિના પિતે તટસ્થતાથી નિહાળે છે અને પછી છે. તે તેને મેજમજા કરાવે છે, તેના કુટુંબ માટે ચેડા પૈસા
ધીમે ધીમે પ્રકૃતિ ઉપરનું સ્વામીત્વ મેળવીને દિવ્ય જીવનમાં પ્રવેશ આપે છે અને પછી તેને ભ્રષ્ટ કરે છે. કબજાના લશ્કરમાં ચાલતાં
કરવાની ચેતના શકિત પ્રાપ્ત કરે છે. આ દિવ્ય ચેતના તરફની ઉર્ધ્વ
ગતિ તે જગતમાં જીવનને પૂર્ણતાએ પહોંચાડવા માટેનું સાધન છે. એટલે મધપાન અને દુરાચાર રાષ્ટ્રના તરૂણ વર્ગને નીતિભ્રષ્ટ કરી રહ્યા છે અને સ્વમાની જાપાનીએ એ સંબંધમાં સ્વાભાવિક રીતે જ રોષની
તે માટે આગ્રહ સેવ. જોઈએ. નિમ્ન પ્રકૃતિમાં રહીને નીચેની લાગણી અનુભવે છે. આપણને લાગે છે કે જાપાન આ બધું લાગે
ગતિ તરફ જતું જીવનનું વહેણ માનવને વિનાશ તરફ લઈ જાય છે. વખત નહીં સાંખી શકે. એ બધું અમેરિકા માટે શુભેચ્છાની
આપણે નિમ્ન પ્રકૃતિને વશ થઈએ છીએ ત્યારે આપણું પતન લાગણી પેદા કરે એવું ખસૂસ નથી,
થાય છે. આ નિમ્ન પ્રકૃતિથી પર થઈ જઈને માનવ પ્રભુને સ્પર્શ વળી, ગયા માર્ચ મહિનામાં બિકિની ટાપુ પાસે અમેરિકા
છે. માનવની સર્વ પ્રવૃત્તિઓનું લક્ષ્ય પ્રભુની પ્રાપ્તિ છે. પ્રભુને તરફથી હાઇડ્રોજન બોંબને અખતરા કરવામાં આવ્યે તેની સામે
સ્પર્શ મળતાં પ્રભુમાં નિવાસ કરવાની બીજી અવસ્થા પ્રાપ્ત થાય જાપાનમાં ભારે રોષની લાગણી પેદા થઈ હતી. તેની જાપાનના
છે. ત્રીજી અવસ્થામાં આખરે પ્રભુ સ્વરૂપ બની પ્રભુ સાથેની લેક પર વિનાશક અસર થવા પામી હતી અને અમેરિકાને તેમની
એકરૂપતા માનવ પ્રાપ્ત કરે છે. આપણા દરેક ધર્મનું કાર્ય માનવને સુખાકારી તથા સલામતી માટે કશી પણ પડી નથી એવી લાગણી
પ્રભુના સ્પર્શમાં મૂકી આપવાનું છે. પ્રભુ એટલે શું? આ પ્રભુને સર્વત્ર પ્રવતી હતી.
અર્થ શ્રી અરવિંદે જે કર્યો છે તે આ છે. આ બધાને પરિણામે તાજેતરના મહિનાઓમાં જાપાનના લોકે
“આપશે જે કાંઈ જ્ઞાન મેળવવાનું છે, શકિત પ્રાપ્ત કરવાની
છે, જે પ્રેમસ્વરૂપ બનવાનું છે, પૂણેતા સિધ્ધ કરવાની છે, અમેરિકન માટેની મૈત્રીની લાગણી ગુમાવી બેઠા એટલું જ નહીં
પ્રકાશની અંદર સંવાદિત અને પ્રગતિમાન અવસ્થા આવિર્ભાવ પણ તેઓ એવી પણ શંકા કરવા લાગ્યા કે, તેમનું સાચું હિત
કરવાની છે, જે જે અજ્ઞાત અને નૂતન વૈભવ સિદ્ધ કરવાની છે અમેરિકાને હુંયે નથી. તેને તે પિતાના હિતની જ પડી છે. તથા એમ તે સર્વે જ્ઞાન, સર્વે પ્રેમ, સર્વ પૂર્ણતા, સર્વે સંવાદિત અવસ્થા કરવાથી અમેરિકા પોતાની હાનિ થતી અટકાવી શકે તે તે તથા વૈભવ એટલે કે પ્રભુ.” પ્રભુના નિજ રૂપના વ્યકિતત્વને જાપાનને નાશ થવા દેતાં અચકાય નહી. પરદેશીઓ વિષેનાં,
જે આ ઘાટ છે તે અનુસાર આપણે દિવ્યસ્વરૂપ પ્રાપ્ત એટલે કે, પશ્ચિમના લોકો અને ખાસ કરીને અમેરિકન લેકે
કરવા માટે યુગની પધ્ધતિએ સાધના કરવાની છે અને આ યોગ વિષેનાં ભય અને શંકા -ફરી પાછાં પેદા થતાં જણાય છે અને એ
એટલે પ્રભુ સ્વરૂપ સાથે માનવ આત્માનું મિલન. આ મિલન વસ્તુ જાપાનને ગેરાઓ સામે ઉશ્કેરી મૂકે અને તેઓ જીવ પર
થતાં મનુષ્યનું જીવન પ્રભુપ્રેરિત બને છે. તેનાં સર્વે કર્મો આત્મ
સમર્પણથી થાય છે. શ્રી અરવિંદનાં યુગમાં સમર્પણની પ્રક્રિયા આવી જાય એમ બને. પણ આજે તે જાપાન એટલું બધું દુર્બળ
અગત્યની છે. સમગ્ર જીવનમાં આ સમર્પણની તીવ્રતા વધારવા બની ગયું છે કે તે કશું કરી શકે એમ નથી. જાપાનને અમેરિકાની
ઉપર જ સાધનાને વિકાસ થઈ શકે છે, સમર્પણની તીવ્રતા વધતાં પરવશતામાંથી મુકિત આપવામાં આવે અને તેને પોતાને માગે
આત્મા સાક્ષાત્કાર શકય બને છે. જવા દેવામાં આવે અને જરૂર પડે તે બે પૈકી એકે સત્તાના જૂથને
શ્રી. અરવિંદે જે સાધના આપી છે તેમાં ધાર્મિક સંપ્રદા- * જેના પર કાબુ ન હોય એવી તટસ્થ આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા તરફથી
થની કે રૂઢીપૂર્ણ જપ તપની કઈ ક્રિયા નથી. દરેક ધર્મના અને તેને મદદ આપવામાં આવે તે પરિસ્થિતિ પાછી સુધારી લઈ શકાય
દરેક દેશના લોકો માટે અનુકૂળ થાય એવી તેમની સાધના પદ્ધતિ એમ છે. અમેરિકા અને જાપાન વચ્ચે મૈત્રી આ સિવાય બીજી છે. એમના યોગનું એક માત્ર લક્ષ્ય આંતરિક વિકાસની પ્રાપ્તિ છે. કઈ રીતે અને સંપૂર્ણ સમાનતા અને સ્વતંત્રતા સિવાય બીજા એ વિકાસ દ્વારા મનમય ચેતના કરતાં ઉચ્ચ પ્રકારની એવી અતિકોઈ પણ ધોરણે સંભવી શકે એમ નથી.
માનસની ચેતના પ્રાપ્ત કરાવીને માનવ પ્રકૃતિનું દિવ્ય પ્રકૃતિમાં (અંગ્રેજી પરથી) અપૂર્ણ
ભારતન કુમારપ્પા રૂપાંતર કરવું એ શ્રી અરવિંદનું સ્પષ્ટ દર્શન છે. વેણીબહેન કાપડિયા મુબઈ જૈન યુવક સંધ માટે મુદ્રક પ્રકાશક: શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, ૪૫-૪૭ ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ ૩.
મુદ્રગુરથાન : જવાહર પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ, ૧૨, કેશવજી નાયક રોડ, મુંબઈ ૯.