________________
જ
રજીસ્ટર્ડ નં, બી કર૬૬ * વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૪
- બુદ્ધ જીવન
ક, જૈન વર્ષ ૧૪--૫જીવન વર્ષ ૨
અંક ૧૦
જ
મુંબઈ સપ્ટેમ્બર ૧૫ ૧૫ ધાર. - આફ્રિકા માટે શીલિંગ ૮.
માણommermannahminuummitmnaiા તત્રી
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું પાક્ષિક મુખપત્ર
છુટક નક: વણ આના પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા ઘanuatulwantsimultumentation
" ઘોર પાપનો પશ્ચાત્તાપ અને ક્ષમાયાચના " . [ હિરોશીમા પર અણુઓ નાખવામાં આવ્યું એ વાતને નવ વરસ થઈ ગયાં. એની નવમી સંવત્સરિને પ્રસંગે અમેરિકાના શાન્તિચાહકોને "એક જૂથે ન્યુમાં ખા જ્યા હતા અને તેમનું પ્રતિનિધિમંડળ જાપાનના કેન્સલ જનરલને હિરોશીમાં તથા નાગાસાકીના લોકોને પામવાનો એક સંદેશો સુપરત કરશે. નીચેનું લખાણ એ સંદેશામાંથી અહીં ઉતાર્યું છે. તેમાં દેખાતા હદયપૂર્વકના પશ્ચાત્તાપને રણકો અમેરિકાના લેકમતનું અતિશય સંગીન અને આનંદદાયી લક્ષણ છે. એ ફેલા પામે તથા ત્યાંના મોટા ભાગના લોકોમાં પ્રવર્તતા રશિયાવિરોધી ઉગ લાગણીના અસરકારક : મારણ તરીકે સમગ્ર દેશને આવરી લે એવી આશા આપણે રાખીશ. આ સેવિયેટને પક્ષે વર્તતી ઉગ્ર વિરોધની લાગણીને દરગુજર કરવા કે તેના ગુણગાન ગાવા માટે હરગિજ નથી. એ વળી ઉપર જણાવેલી વિધી લાગણીને જ પડે છે અથવા તે એને પડે છે. નીચેના સંદેશામાં જણાવવામાં ! | - આવ્યું છે તેમ, એ બંને જૂથ દુનિયામાં સાચી શાન્તિના ધ્યેયને વરેલા કેઈ પણ માનવીના ટેકાને પાત્ર નથી ! ૧-૮-૫૪
B. ' મ મ ] :. હિરોશીમા તથા નાગાસાકીના વહાલા મિત્ર!
અમે તમને કહેવા માગીએ છીએ કે, એ કૃત્ય માટે ઊંડી 1 અમારી સરકારના હુકમથી, તમારા નગર હિરેશીમાના કે શરમ અને ભારે ત્રાસની લાગણી ધણુ અમેરિકને અનુભવે છે. પર અણુબોંબ નાખવામાં આવ્યું તે પછી નવ વરસ વીતી ગયાં.
અમારી પાસે અણુબે છે એની અમેરિકન પ્રજાને જાણ કરવામાં કરી ત્રણ દિવસ બાદ એથીયે વધારે વિનાશકારી બૅબ નાગાસાકી પર આ {ી નહોતી. એ તમારા દેશ પર ઝીંકવાને છે એ અમને કહે છે - નાંખવામાં આવ્યું. એ વાત યાદ કરતાં અમે અમારા હૃદયમાં
વામાં આવ્યું નહોતું. એ બનાવવા બાબત અમારી સલાહ લેવામાં આવી પીડા અનુભવીએ છીએ અને તે અમને કંઇક સંદેશ મોકલવાને
નહોતી. લશ્કરી સ્વરૂપના એવા ઘણા નિર્ણયે એને વિષેની આપી પર છે પણ અમે તમને શું કહી શકવાના હતા? અમે જે કર્યું
જાણબહાર અથવા બહુ બહુ તે એને વિષેની સઘળી હકીવાર તે અમારા ચાહે તેવા શબ્દ ધોઈ શકવાના નથી. એ દિવસેમાં
અમને જણાવ્યા વિના કરવામાં આવે છે. આ નવો હાઈ જે બાળકે, માતાઓ તથા પિતાએ જીવતાં બળી મૂઆ તેમને
બેંબની સંહારક શક્તિ વિષેની સઘળી હકીકત પણ અમને કહે
વામાં આવી નથી.. કઈ પણ વસ્તુ પાછાં સજીવન કરી શકનાર નથી. ચાહે એટલી
- અમારા દેશે એ બધું કર્યું તેને માટે અમે ભારે શરમ પ્રાર્થના અથવા ચાહે એટલા ઉપાવાસ ઇતિહાસના ઘડિયાળને કાંટા પાછો ફેરવી શકનાર નથી કે જેથી આ શેતાનિયતભર્યું
અનુભવીએ છીએ, પણ સાથે સાથે અમે જાણીએ છીએ કે એ :
આયુધે.ને વિકાસ તથા તેને ઉપયોગ માણસ પહેલવહેલે એકકૃત્ય આચરતી અમારી સરકારને અટકાવવા અને બીજો મોકો
બીજા સામે યુદ્ધ કરવા લાગે તેનું જ સ્વાભાવિક અને અનિવાર્ય મળી શકે.
પરિણામ છે. તાજેતરના ઇતિહાસમાં યુધ્ધ ઉત્તરોત્તર વધુ ને વધુ ને અને તેમ છતાં, જેઓ જીવતા રહ્યા છે તેમને અમારે કંઈક અમાનુષી, સઘળાં માનવ મૂલ્યને વધુ ને વધુ વિનાશ કરનારું સંદેશો મોકલવે જ જોઈએ. અણુની જીવનને નાશ કરનારી શકિત થતું ગયું છે. આધુનિક સર્વભક્ષી યુદ્ધ તથા આધુનિક સર્વસત્તાધારી પહેલવહેલી અમારા દેશે છૂટી કરી તથા અ બ તેણે જ જાપા. રાજ્ય એકી સાથે ઉદ્દભવ્યાં છે. અમે જાણીએ છીએ કે, અમારા નના લોકો પર પહેલવહેલો નાખ્યો એ વસ્તુનું અમને ઊંડું દુઃખ દેશે એ આયુધ પહેલવહેલાં નિર્માણ કર્યા ન હોત તથા તેનો ઉપયોગ છે. એ કર્યો પછી, અમે આચરેલું એ મહા પાતક એક રાષ્ટ્ર
કર્યો ન હોત તે બીજા કોઈ દેશે તેમ કર્યું હોત પછી એ તરીકે અમે જોઈ ન શક્યા તે માટે અમે ભારે શરમ અનુભવીએ
દેશ જર્મની હોત, જાપાન હોત કે બીજો કોઈ દેશ, છીએ. એ આમુને તથા આયુધમાત્રને અમે સદાને માટે ત્યાગ
પણ એ આયુધો નિર્માણ થાત અને તેમને ઉપયોગ ન કર્યો. અમે આમ ન કહ્યું: ‘હવે પછી યુધ્ધ સાથે કે અમારા
કરવામાં આવત. આધુનિક યુદ્ધનું સ્વરૂપ જ એવું છે કે, તેને માટે માનવબંધુઓની કોઈ પણ પ્રકારની કતલ સાથે અમારે કશી
વધુ ને વધુ વિનાશક આયુધ્ધની જરૂર રહે છે. અને તેને તમારી લેવાદેવા નથી.”
સામે, જેની સામે, રશિયાની સામે, અમારી સામે કે બીજી
કઇ પ્રજાની સામે ઉપગ કરવામાં આવત. એને બદલે, થોડા જ વખતમાં અમે વધુ અણુબ બનાવવા
- એથી અમે જાણીએ છીએ કે અણુબ તથા હાઈડ્રોજન લાગ્યા, એના કરતાંયે વધારે વિનાશક શક્તિ શેધી કાઢી અને છેવટે દુનિયા પર આજનું સૌથી વધારે વિનાશક શસ્ત્ર ફરીથી
બેંબ બનાવવા માટે તથા તેને ઉપયોગ કરવા માટે જે અમે પૂરેપૂરી છૂટું મૂકવું. એ હાઈડ્રોજન બેબ છે. અણુશક્તિ કમિશનના કહેવા
શરમ અનુભવતા હોઈએ તે અમારે જેમાંથી તે ઉદભવ્યા એને,
પિતાના માનવબંધુઓના ડરને, વેર લેવાની ઇચ્છાને, ક્ષમાશીલતાના પ્રમાણે હિરોશીમા પર નાખવામાં આવેલા બેબના કરતાં તે ૬૦૦
અભાવને, હિંસાને, સારું ધ્યેય સિદ્ધ કરવા માટે અનિષ્ટ સાધનોનાં થી ૧૦૦૦ ગણે શકિતશાળી છે. કુરકુરિયું મેના માછીઓના
ઉપગને, સર્વભક્ષી યુધ્ધને, ઇન્કાર કરી રહ્યો. અમે એમ કરીએ અનુભવ દ્વારા તમને જાપાનના લોકોને એની દુઃખદ જાણ કંઇક તે વિના આ પાયાની માન્યતાઓમાંથી અનિવાર્યપણે ઉભવતાં અંશે થઈ છે. બેશરમ, અમારી સરકાર અને અમારા ધણા અમેરિકા સામે વિરોધને અવાજ ઉઠાવવાને અમને કશે જ સંગીન કન દેશબંધુઓ, એ કૃત્યને માટે ગર્વ અનુભવતા લાગે છે. નૈતિક હક નથી.
મને રેરી
ન દેશના અરમ, અમારી સારી એવી જ માળીના અભાવના, એના કાપે, જેમાંથી