________________
વારકા,
* ' મ'
',
- ૩૮
પ્રબુધ્ધ જીવને
તા. ૧૫-૬-૫૪ ઉત્તર : આપણુ બધાનું દર્શન સીમિત છે. દરેક જણ એને કોઈને મરડે થઈ જાય છે તે કોઈને ટાઈફેઈડ પણ થઈ જાય છે. એક અંશ જુએ છે. બધાને સમન્વય થાય તે સત્યનું પૂર્ણ દર્શન ખાવામાં તે કદી કદી રોટલી પણ નથી હોતી ને હોય છે તે ધી જ કરાય. જેણે એનું પૂર્ણ દર્શન કર્યું છે તે દરેક હકીકતનું સત્ય વગરની. જાડી જાડી ને કાચી કે કાંકરીવાળી. કયારેક થાક્યાં હોઈએ આ પારખી શકે. સામે પેલું મકાન છે, તેને એક જણ એક ખૂણેથી તે પણ લાકડાં અને ઘણાથી સળગતા ચુલા પાસે રાંધવા બેસવું દાજેઈને પીળું કહે, ને બીજું બીજે ખૂણેથી લીલું, ને ત્રીજો ત્રીજે ખૂણેથી પડે છે. પણ આ સન્તના સાનિધ્યમાં આવી અગવડોને મન ઉપર
લાલે કહે. બધાં પરસ્પર વિરોધી છે. છતાં બધાં એક સાથે સાચાં જરા પણ ભાર લાગતા નથી અને કોઈ અલૌકિક આત્મબળ જે ; હોઇ શકેજેણે આખું ઘર ફરીને જોયું છે તે કહી શકે કે આમાં
• ' આવે તે સહી લેવા માટે અંદરથી પ્રેરણા આપતું રહે છે. ની એક પણ દર્શન ખોટું નથી, પણ દરેક પરિમિત છે.
બિહારમાં પડદે અને જનાને છે. તેથી ત્યાંનાં લોકે વિનેબાના Eસાદ પ્રશ્ન એ ખરું, પણ એમાં દરેક જણનું દર્શન કયાં સુધી
યાત્રાદળમાં મેટી ઉમરની બહેનને કશા પણ સંકોચ વિના ફરતી - સત્ય ગણાય? બધું સાપેક્ષ જ ગણવું ને?
હરતી અને કામ કરતી જોઇને ભારે આશ્ચર્ય પામે છે અને બહેને ઉત્તરતમે તે જૈન છો અને જૈન ધર્મમાં આ વાત બરોબર
વિષે અનેક જાતના તર્ક વિતર્ક અને કદિ કુતર્ક પણ કરે છે. તેમને દિલ કહેવાઈ છે.
ટીકી ટીકીને જોઈ રહેતાં નિહાળીને બહેને પણ કદિ કદિ અકળામણ થઈ પ્રશ્ન : હા, સાધવાદમાં તેમ જ છે. પણ મારાથી મનાતું નથી અનુભવે છે. ફરવા હરવાની આ છૂટ સાથે બહેનનાં મન તેમજ કે બધાનું બધું સાચું કેમ હોઈ શકે ?
આચારણ તદ્દન નિર્દોષ અને પવિત્ર હોઈ શકે છે એ સ્થાનિક લિઉત્તરઃ આપણે પિતાનું માનેલું સાચું ગણવું, ને બીજું કઈ બિહારીઓની કલ્પનામાં આવી શકતું નથી. આ પણ અમારા માટે બીજું કાંઈ સાચું કહે તે “મારૂં જ સાચું હશે” એમ ન માનવું, પણ એક અનુભવ હતા.
તારૂ પણ, સાચું હશે” એમ માનવું. પ્રશ્ન જ ને નથી, આ યાત્રાદળમાં ‘શાન્તા ઑન અત્યારે ૧૯૫૭ સુધી ભૂદાન પૈ | * *પણ” ને છે. સત્યનાં ભિન્ન ભિન્ન સ્વરુપે છે તે દરેક પિતાની : કાર્યો જ કરવાને સંક૯પ લઈને કરતાં અને વિનોબાજીને પત્રવ્યવહાર Uષ્ટિએ તેને જુએ છે. તેમાં કોઈ ખેટું નથી.
સંભાળતાં દેખાય છે. સાથે બીજા મહાદેવી તાઈ નામનાં એક બાળજ પ્રશ્નઃ પુનર્જન્મ વિષે આપનું શું ધારવું છે?
વિધવા બહેન છે જે વિનોબાજીના ખાવાપીવા વિગેરેની બધી વ્યવસ્થા જિ. ઉત્તરઃ પુનર્જન્મ પર જાણવાની જ શી જરૂર છે? કરે છે. શ્રી કિશોરલાલ મશરૂવાળાનાં પત્ની ગમતીહેન પણે સાથે જ દિક પ્રશ્ન સમજાતું નથી કે મરી જઈએ પછી આત્મા કયાં છે. આવાં અનેક ભાઈબહેનને લઈને વિનેબાજી આગળ વધી રહેલા છે કિજાય છે ? તેથી પૂછું છું
રસ્તામાં કેટલાય ખેડુત સામે આવીને ખુબ આદરભાવથી વંદન ઉત્તર : જીવન અખંડ રહે છે મૃત્યુ ને જન્મ આવે જાય છે કરે છે. સ્ટેટ ટ્રાન્સપોર્ટની બસ પસાર થતી હોય છે તે વિનોબાજીને પણ જીવન ચાલુ જ રહે છે.
જોઈને અચાનક ઉભી રહે છે અને બધા ઉતારૂઓને ઉતરવા દે છે. આ પ્રશ્ન : તે શું આમા પુનર્જન્મ લે છે ?
' બધાંના ભાવપૂર્ણ પ્રણામ ઝીલતાં વિનોબાજી આગળ વધે છે. , ઉત્તર: પુનર્જન્મ એટલે સ્ત્રીના સંગમાંથી પરિણમત જ અપૂર્ણ
| ગીતા પરીખ જન્મ એવું કંઈ નહીં. ઈશ્વરી તત્ત્વમાં એક થઈને પણ એનું જીવન - સંયુક્ત જૈન વિદ્યાર્થીગૃહ ચાલું રહે છે. પણ જેની વાસના બાકી રહે છે તેને તે તૃપ્ત કરવા - સંયુક્ત જૈન વિદ્યાર્થીગૃહના લગભગ તૈયાર થવા આવેલા શિવ પાછો જન્મ લે પડે છે.
ખાતેના નવા મકાનનું તા. ૧૦–૬–૧૪ ગુરૂવારના રોજ વાસ્તુ કરહિ. પ્રશ્ન ; તે મોટે ભાગે તે બધાંને પુનર્જન્મ થાય જ છે ને ?
વામાં આવ્યું હતું અને સૌ. જાસુદબહેન રમણીકલાલ શાહે સંસ્થાના જે મુકતાત્મા હોય તે જ મિક્ષ પામે છે ને ? ઉત્તરઃ હા.. બીજાની વાસના ટવી તે જોઇએ ને? તે
મકાનમાં કુંભની સ્થાપના કરી હતી. આ પ્રસંગે સંસ્થાની કાર્યવાહક વિગર મેક્ષ ન મળે.
સમિતિના ઘણાખરા સભ્યો હાજર રહ્યા હતા. આ સંસ્થાને ઉદ્દઘાટન . પ્રશ્નઃ વાસનામુકત થવા માટે શું સારૂં ? એને તૃપ્ત કરવી તે
સમારંભ આગામી જુલાઈ માસની ૧૪મી તારીખે નક્કી કરવામાં કે એના પર સંયમ લાવવો તે ?
આવ્યા છે. એ સમારંભનું પ્રમુખસ્થાન સંસદના પ્રમુખ માન્યવર : મિલો છેઉત્તર તૃપ્ત કરવાથી કે માત્ર સંયમ લાવવાથી વાસનામુક્ત શ્રી. જી. વી. માવલંકર શોભાવશે. આ પ્રસંગે જણાવતા આનંદ થાય
ન થવાય. એ માટે તે જ્ઞાન થવું જોઈએ. જે જ્ઞાની છે તેને છે કે સદ્દગત મણભાઈ સ્મૃતિફંડ સમિતિએ રૂ. ૨૫૦૦) એકઠા પ ખ્યાલ આવી જાય છે કે આમાં કશો લાભ નથી. એટલે એનું કરવાનો સંકલ્પ કરેલો તે લગભગ બે વર્ષના ગાળે પૂરો થયો છે. મને એમાંથી એકનું થઈ જાય છે. આમ ન થાય તેને પુનર્જન્મ "
વિષયસૂચિ : નથી લેવું પડે છે. વિક આ રીતે તેમની સાથેની ચર્ચાઓથી મારા વિચારોમાં સારી
કાકા સાહેબનો વિવિધવિષયસ્પર્શી વાર્તાલાપ
આજના સમાજને ભિક્ષાનિર્ભર સાધુએવી સ્પષ્ટતા થતી રહી.
સંસ્થાની જરૂર છે કે નહિ ? કો પણ તેમની સાથેના પ્રવાસનું વર્ણન કરતાં કરતાં હું જરાક
ગીતામાંથી ફલિત શું થાય છે? હિંસા કે અહિંસા ? પર આડે ઉતરી ગઈ, ઉપરને વર્ણનતતુ સાંધતાં આગળ જણાવ્યું તેમ
પુસ્તક પરિચય ઃ તીર્થંકર વર્ધમાન ઇન્દુકલા ઝવેરી ૩૩ . અમારૂં યાત્રાળ આગળ વધતું જાય છે રસ્તામાં થતી ચર્ચાની સુમિત્રા
લોટને દંડનાયક રમણલાલ શાહ ૩૩ , 0િ ગાંધી ચાલતાં ચાલતાં પણ નેંધ કરે છે. ગામેગામ ઘૂમતાં
રાષ્ટ્રનું નવનિર્માણ
સિધ્ધરાજ ટટ્ટા ૩૪ આ યાત્રાદળમાં દૂર દૂરના પ્રાંતની અને પરદેશની પણ- બારેક બહેને
આ પ્રકીર્ણ નોંધ: વર્ષનું મંગળ આગમન, મા ચાલતી નજરે પડે છે. કેટલીક તે જીવનભર સર્વોદય કાર્ય કરવા
| શાળાન્ત પરીક્ષાનું પરિણામ, ભાઈ માટે કુટુંબની ને સંસારની મોહમાયા છોડીને પણ આવી છે. લગભગ કીર્તિકાન્ત અને ભાઈ અરવિન્દને A દરેક ગામડે તેમને માટે અલગ વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હોય છે. ધન્યવાદ, મુંબઈ સરકાર સામે બંડખોર Eછેઅલબત્ત શારીરિક અગવડોમાટે તો દરેક જણે તૈયાર રહેવું જ પડે છે. બનેલી પાટણની જૈન વીશાશ્રીમાળી જ્ઞાતિ પરમાનંદ ૩૫ બિહારની ૧૧૨ ડીગ્રી જેટલી ગરમીમાં પાચનક્રિયા નબળી પડતાં એક સંસ્કારયાત્રા .
. ગીતા પરીખ ૩૭ મુંબઈ જૈન યુવક સંધ માટે મુક પ્રકાશક: શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા, ૪૫-૪૭ ધનજી સ્ટ્રીટ, મુંબઈ ૩.
મુદ્રણસ્થાન : જવાહર પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ, ૧૨, કેશવજી નાયક રોડ, મુંબઈ ૯.
=
હ
ચાલી જાળમાં ચાલતા જ જાય છે
Eો
: