Page Text
________________
શ્રી મુંબઈ જેન યુવક સ ધન પાક્ષિક મુખપત્ર
પ્રબુદ્ધ જીવન
તંત્રી : પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા '
મુંબઈ : ૧ મે ૧૫૩ શુક્રવારે
વાર્ષિક લવાજમ રૂપિયા ૪.
વૈશાલી–વિદેહ
કરી જને!
Aapnલ
( તા. ૨૮-૩-૫૩ ના રોજ ઉજ્જવાયલા વૈશાલી મહેસવના અધ્યક્ષસ્થાનેથી પંડિત સુખલાલજીએ કરેલા પ્રવચનને અનુવાદ ) *
જળવાઈ રહેતું નથી. બે ચાર પેઢી દૂરના
સંબંધીને આપણે ધીમે ધીમે સાવ ભૂલી . જ જ્યારથી વૈશાલી સંઘની પ્રવૃતિઓ વિષે થોડું ઘણું પણ મેં જાણવા માંડયું,
જઈએ છીએ. એક જ કુટુંબની વ્યકિતને ત્યારથી તેના પ્રત્યે મારે સાવ દિન
પણ બહુ દૂર વસવાના કારણે યા આવવા
જવાને વ્યવહાર ન રહેવાને કારણે છેડા ન પ્રતિદિન વધતો રહ્યો છે. વિચાર કરતાં
સમયમાં ભૂલી જવાય છે. પરંતુ ઈમ મને લાગ્યું કે ઓછામાં ઓછું એકવાર છે
અને વિદ્યાના સંબંધની વાત અનેખી છે. છે. પણ જીવનમાં સંધની પ્રતિઓમાં સીધે )
કઈ પણ એક ધર્મના બે અનુયાયીઓની લેવાય છે. સંઘ પ્રત્યેને મારે સદ્
ભાષા, જાતિ, દેશ, આદિ તદ્દન ભિન્ન આ ભાવ પ્રગટ કર્યાને સંતાપ, અનુભવાય.
હોય તોયે સહધર્મપણાને ભાવ બનેને સચાલકે પ્રતિ આદર અને કૃતજ્ઞતા દર્શા
નિકટના સંબંધી બનાવી દે છે. ચીન કે વવાને પણ આ’ જ માગ મને દેખાય.
ટીબેટ જેવા દૂર દેશને કઈ બૌધ્ધ સીન એ ભાવનાને પ્રેરાયો આજે હું અહિં ખેંચાઈ આવ્યા. છું. . .
કે બર્માના કે બૌધ્ધને મળશે તે તેને
આત્મીયતાને અનુભવ થશે. ભારતમાં જ માનવ માત્રનું તીર્થ :
જન્મેલ અને ઉછરેલ મુસલમાન મકકાં, - દીવંતપસ્વી મહાવીરની જન્મભૂમિ
પ્રજ્ઞાચક્ષુ
મદિનાના મુસલમાન આરબોમાં એકતા
અનુભવશે. લગભગ બધા ધર્માનુયાયીઓમાં C અને તથાગત બુની ઉપદેશભૂમિ હોવાને
( રાગ–બહાર )
આ વસ્તુ દેખાય છે. ગુજરાત, રાજસ્થાન, - કારણે વૈશાલી વિદેહનું પ્રધાન નગર રહ્યું કે, અતરમાં આનંદ છે
- દૂર દક્ષિણ કે કર્ણાટક, કોઈ પણ પ્રાંતને જૈન, કરે છે. કેવલ જૈન અને બૌધ્ધાનું નહિ પણ જાગે અંતરમાં આનંદ,
આપસમાં મળશે તે બીજી અનેક પ્રકા* મનુષ્ય માત્રનું એ તીર્થ બની રહ્યું છે. ગુજે આજે રમોમમાં
રની ભિન્નતા હોવા છતાં, ભગવાન મહાઉકત બને છમણુવીરેએ તે યુગમાં પિતાના
નવું ગીત, નવ છંદ...જાગે, ઉપાસકે દ્વારા કરૂણ અને મંત્રીને જે
વીરને સંતાન છે એમ જાણતાં જ કોટું
આજ વિલાઈ નેણ પરેથી - બિક ભાવ દાખવશે. ભગવાનું મહાવીરના - વારસ માનવજાતિને અર્પણ કર્યો, તેને
જગની ઝાકઝમાળ,
અહિંસા પ્રધાન ધર્મનું પણ અને પ્રચાર કાળક્રમે ભારત અને ભારતની બહાર
દૂર થઈ પાંપણ પડદેથી . મુખ્યત્વે વૈશાલી-વિદેહમાં થયેલ છે. જે એટલે વિકાસ થયો છે કે આજે કોઈ પણ
ઈંદ્રધનુ ની જાળ;
પ્રમાણે કઈ ચીની કે બર્મf. બધું સારનાથ માનવતાવાદી મનુષ્ય વૈશાલીના ક્ષતિહાસ છે. આજે ના મુજનન સૂર્ય કે . પ્રત્યે ઉદાસીન રહી ન શકે.
કે ગયાને પિતાનું જ સ્થાને સમજે છે, .' - શશી, તારલાછંદ,
તે પ્રમાણે દૂર દૂરને જેન પણ મહાવીરનું છે માનવજીવનમાં સંબંધે અનેક રંગલીલા નિરખું નવયે તા. જન્મસ્થાન વૈશાલી કે બિહારના પિતાનું.
બંધાય છે. તેમાં ચાર પ્રકારનાં સંબંધ છે. જરી ન મુજને રંજ !... જાગે પ્રમુખ તીર્થ સ્થાન સમજે છે. અત્યારે આ ખાસ ધ્યાન ખેંચનારા છે. રાજકીય, બિડાયેલાં નયણાંએ મે , પણ વૈશાલી ને બીજા તીર્થોમાં અનેક ની સામાજિક, ધાર્મિક અને વિદ્યાવિષયક.
તેજતિમિરને ભેદ,' 'મહાવીરના ભકતજને જોવા મળે છે.. આમાં પ્રથમના બે ચિરસ્થાયી નથી. બે
અજવાળે આનંદ ન મા . એમને મન વૈશાલી મકકા યા જેરૂસેલમાં દર રાજા કે બે રાજ્યોની મિત્રતા સ્થિર હતી'
અં ધા રે નવ ખેદ; તુલ્ય છે. આ ધાર્મિક સંબંધ સ્થાયી છે. નથી. બન્ને પરસ્પર શત્રુ હોય તેમાંથી મનમંદિરકેરા દી પ ક નું શૈકાઓ વીત્યા છતાં નથી તે ક્ષીણું અચાનક મિત્ર બની જાય. એટલું જ નહિં તેજ નહીં અવ મંદ, ન થયા કે નથી ભવિષ્યમાં કાણું છે પણ સ્વામી હોય તે સેવક અને સેવક હોય,
ઝળહળ સઘળું થાય, આહે હુ બધે જેમ જેમ જનતામાં અહિંસા વિષેની... ' છે તે સ્વામી થઈ જાય એવું કે બને. સામા, અંધારે નહીં અંધ!... જાગે સમજણું અને પ્રચાર વધતાં જશે, તેમ કજિક સંબંધ ગમે તેટલે નિકટને હોય, માર’માંથી
તેમ મહાવીરની જન્મભૂમિ આ વૈશાલીઆ લેહીને સંબંધ હોય તો એ એકસર. સમાર ઉધ્ધત ગીતા કાપડિયા વિદેહ વિશેષ તીર્થરૂપ બનતું જશે.
| SR No. | 525938 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1953 Year 13 Ank 17 to 24 and Year 14 Prabuddha Jivan Year 01 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kunvarji Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1953 |
| Total Pages | 226 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 24 MB |