________________
0 12 સાથી કલાકાર કરો. છે. મહાવીરતા જીવનની ઉદારતા, નિર્ભયતા, કફણામયતા, સણોને પગલું ભરવાનાં પાછળથી બીજા અનેક કારણે આં. ' , ક્રિયાશીલતા આપણા જીવનમાં પ્રગટાવીએ અને સુગ્રથિત બનેલા આવ્યાં છે. પણ તે બધી ગૌણ છે. ૬
છેઆપણે આ પણી સમાધિ અને શકિત ને ચરણે સમપિત અને નકકર મનના મેરારજીભાઈએ કે ન કરીએ આ રીતે મહાવીર જમતીના ઉત્સવને આપણે ઇન્ડીઆની ટીકા અને મશ્કરીથી ખળભ ચરિતાર્થ કરીએ
તે
જરૂર નહોતી. પિતાની નીતિ અને રીતિ સ.
વખત ટોઈમ્સના તંત્રીની સાન ઠેકાણે આવશે Cી . જણાવતાં ખુબ દિલટીરી થાય છે કે ભારત જેને મહા , શ્રદ્ધા રાખવી જોઈતી હતી. અમને અને અમા, " - મ ડળના એક પ્રમુખ કાર્ય કત શેઠ કેશરીયલ ગુગલિયાને તા.' આપે તેને જ અમે અમારી જાહેર ખબર આ
૬, ૭,૫ ના રે વગ વાસ થયા છે. તેઓ અમરાવતીના વતની વ્યાપારી માલ તો તે સમજી શકાય, પણ-કશાહીન ફોન હતા; ઉ મરે વૃધ હોવા છતાં આજે પણ તેમને સેવા કરવાને અને કોગ્રેસ સરકારને મુખ્ય સચિવે આમ બેલે તે - તે ઉત્સાહ એક યુવાનને પણ વટાવી જાય તે હતા. તેમણે લાજે. મુંબઈ સરકારે આ એક અણ
પગલું ભર્યું છે. આપણે ઈચ્છીએ કે આ શુ અમરાવતીમાં એક જૈન બેડીગ સ્થાપિત કરી હતી અને તે માટે
, રામ રૂ. ૨૦૦૦૦ની જેની કીમત આંકી શકાય તેટલી પિતાની જમીન
પાછું ખેંચી લે, પણ મોરારજીભાઈની મકકમ નીતિ જો.. આ આ સંસ્થાને અર્પણ કરી હતી અને તે માટે ફંડ એકઠું કરવું
હાલ તુરત શક્ય નથી લાગતું. પરિણામે એનાં માઠાં પરિણામ અને સંસ્થાને બને તેટલી વિકસાવવી-એ માટે તેઓ સતત
માત્ર મોરારજીભાઈ કે મુંબઈ સરકારને જ નહિ પણ સમસ્ત પ્રયત્નશીલ રહેતા હતા. તેમના આત્માને પરમ શાન્તિ પ્રાપ્ત
કોંગ્રેસને ભેગવવા પડશે. કોંગ્રેસની દૃષ્ટિએ આ ઘટના સુખદ થાય એવી અન્તરની અભિલાષા છે.
નથી લાગતી. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડીઆ ઉપર મુંબઈ સરકારનો કુઠારપ્રહાર
અહમદઆ કેમ સામેની ઝુંબેશ અને તેનું રહસ્ય
હિંદુસ્તાન જ્યારે એક અને એકત્ર હતું ત્યારે મેરેલેમ લીગે ' ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડીઆની સામાન્યત; કેસ-સરકાર
હિંદુઓ સામે કોમી ઝેરને ઉન્મત્ત પ્રવાહ વહેતો કર્યો હતો. એ. વિરોધી નીતિ અને તેમાં પણ મુંબઈપ્રદેશના મુખ્ય પ્રધાન
વખતે તેણે એમ સંતોષ માને કે આ રીતે મુસલમાન નનું ભાવેર મોરારજી દેસાઈ અને તેમની મઘનિષેધની નીતિ એ
એક મોટું સંગઠન અને એકતા સધાઈ રહી છે. આ વિષમય છે અને સામેનું તેનું કદર વિરોધી વળણ ધ્યાનમાં લઇને
પ્રવાહના કેવા આઘાત પ્રત્યાઘાત થયા અને તેમાંથી હિંદુસ્તા-. ની મુંબઇ સરકારે ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડીઆ અને તેને લગતાં પ્રકાશનોને
નના કેવી રીતે ભાગલા થયું અને પાકિસ્તાનને “. .' સરકારી જાહેરખબર નહિ આપવાની સુચના કરતે પરિપત્ર
આજે ઇતિહાસને , જે કોમવાદના પાયા પર પાકીસરકારી ખાતાઓ ઉપર મોકલ્યો. આ સામે છાપાઓમાં આજ
સ્તાનનું નિર્માણ થયું તે જ કેમવાદ આજે પાકીસ્તાનમાં કેવી કાલ એક મોટી ઝુંબેશ ચાલી રહી છે.
ઉપાધિ ઉભી કરી રહેલ છે તે લાહોર, રાવલપીંડી અને તાજેતરમાં ટાઈમ્સ ઓફ ઇન્ડીઆ એક ઉચી કક્ષાનું દેનિક અંગ્રેજી
કરાંચીમાં ચાલી રહેલા તોફાનો અને પારવિનાના અત્યા- ' પત્ર છે. તેના પ્રારંભકાળથી દેશને આઝાદી મળી ત્યાં સુધી તે ચારોના સમાચાર ઉપરથી માલુમ પડે છે. મુસલમાનોમાં અંગ્રેજ સરકારની તરફેણ કરતું પત્ર હતું. આઝાદી મળી તે અહમદયા કરીને એક નાની સરખી કેમ છે. આ દરમિયાન તે આખી સંસ્થા શેઠ ડાલમિયાએ ખરીદી લીધી. કમની સંખ્યા લગભગ દશ. લાખની છે. આમ છતાં તે ત્યાર બાદ આ પત્રનું વળશુ સાધારણ રીતે સ્થાપિત સરકારને એક આગળ પડતી અને જમાનાને અનુસરીને ચાલનારી પ્રજા પ્રતિકુળ રહ્યું છે. આમ છતાં પણ આ પત્રમાં અમુક પ્રકારની છે. તેમનામાં કેળવણીનું પ્રમાણ ૯૫ ટકા છે. સ્ત્રીઓ પણ ઘણી પ્રતિભા આજ સુધી જળવાઈ રહી છે. સમાચાર આપવામાં પણ કળવાયેલી છે. આ થેક દષ્ટિ એ તેઓ ઘ | સુખી છે. સરકારી સામાન્યત : એક પ્રકારનું તાટધ્ય જોવામાં આવે છે. એટલું ખાતાઓમાં તેમની કોમના પ્રમાણમાં તેમનું સંખ્યાબળ નાના ખરું કે મોરારજીભાઈની કે મઘનિષેધની ફાવે ત્યારે અને ગમે મોટા હોદ્દાઓ ઉપર ઘણું મોટું છે. પૂર્વે પંજાબમાં આવેલું તેવી ઠેકડી કરવાની આ પત્રના તંત્રીએ છેલ્લા બે ત્રણે વર્ષથી - કાદિયાન તેમના સંપ્રદાયનું સૌથી મોટું પથક છે. અને તેથી ખાસ આદત કેળવી છે અને તે ઉપર લખવા બેસે છે ત્યારે તેની અહમદીઓ લોકો “કાદિયાની'ના નામથી પણ ઓળખાય છે. ભાષાનું તેમ જ સભ્યતાનું ધોરણ ઉતરી જાય છે અને એક સુની મુસલમાન જેમની પશ્ચિમ પાકીસ્તાનમાં બહુ મોટી બહુપ્રકારની મગજની વિકળતાનો અનુભવ કરાવે છે. આમ છતાં મતી છે તેઓ આ અહમદીઆઓને કાફીર અથવા નાસ્તિક પણ આ બાબત બાદ કરતાં આજે પણ ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડી- લેખે છે, કારણ કે તેમનો પંથ અમુક રીતે એક સુધારક પથ આની પ્રતિભા અન્ય દેનિક પત્રોની અપેક્ષાએ અનોખી છે અને
જેવો છે. અન્ય મુસ્લીમે મહમદ પયગંબરને છેલ્લા પયગંબર મુંબઈ પ્રદેશમાં બીજી ઘણી રીતે આ પત્ર સૌથી પ્રથમ કોટિનું
તરીકે માને છે જ્યારે અહમદીઆઓ મહમદસાહેબને છે એમ આપણે કબુલ કરવું જ રહ્યું.
પયગંબર તરીકે સ્વીકારે છે પણ છેલ્લા યંગંબર તરીકે સ્વીકારતા આ પત્ર સામે આ રીતે રોષ ઠાલવવામાં મોરારજીભાઈએ નથી. અહમદીઆ પંથની સ્થાપના ૧૮૮૮ ની સાલમાં ગંભીર ભૂલ કરી છે અને જે ઉચ્ચ સ્થાન ઉપર તેઓ બીરાજે મીરઝા ગુલામ અહમદ નામના એક સુધારક મુસ્લીમે છે તેમ સ્થાનની શોભાને ઝાંખપ પહોંચાડી છે. ઉપર જણાવ્યું કરી હતી. તેને જન્મ ૧૮૩૫ માં થયો હતો. તેઓ ભારે તેમ ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડીઆ મોરારજીભાઈ અને મઘનિષેધ ઉપર ચિન્તક અને વિરકત પ્રકૃતિના પુરુષ હતા. તેઓ પિતાને પયગલખતાં જરૂર ઔચિત્યભંગ સભ્યતાભંગ કર્યું જ જતું હતું. બર માનતા હતા અને ઈશ્વરે તેમને ઇસ્લામનું સાચું શિક્ષણ આમ છતાં પણ શ્રી મોરારજીભાઈએ જેવાની સાથે તેવા થવું આપવા દુનિયા ઉપર મોકલ્યા છે એ તેમને દાવો હતો. આ
ઈતું નહોતું. આમ કરીને તેમણે વિનાકારણે આખા સામા બધી બાબતને આગળ કરીને પંજાબના મુરલી આ કામને ચિંકસમુદાયનો રોષ વહોરી લીધું છે અને કોંગ્રેસની ઓસરતી ધાર્મિક વિધિ કરી રહ્યા છે, પણ તેના પાયામાં ઉપર જણાવ્યું જતી લેકપ્રિયતાને ઠીક ઠીક ધકકા પહોંચાડે છે. આ તે મુજબ આટલી નાની કમની આવી પ્રગતિશીલતા અને