________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૫-૭-૫૩
છે. આ યોજના મુજબ વિદ્યાથીને ભણવાને સમય સાડા નિયુકત કરવામાં આવ્યા હતા. શક્ય સમિતિમાં નીમાયલા પાંચ કલાકને બદલે ત્રણ કલાકનો રાખવામાં આવશે. શાળા બે સભ્યોમાંથી ઘણા ખરા સભ્યોએ હાજરી આપી હતી અને શીફટમાં–ગાળામાં–ચલાવવામાં આવશે. સવારના ત્રણ કલાક અને
સૌ કોઇએ લગભગ અઢી કલાક સુધી ચાલેલી ચર્ચામાં બહુ રસબપોરના ત્રણ કલાક. અમુક વિદ્યાર્થીઓ સવારે ભણશે; અમુક પૂર્વક ભાગ લીધો હતો. આ પ્રસંગે પ્રમુખસ્થાનેથી શ્રીમાન વિદ્યાથીઓને બપોરે ભણાવવામાં આવશે. એક જ શિક્ષક કાન્તિાલ ઈશ્વરલાલ, અને ત્યાર બાદ શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ સવાર અને બપોરના વર્ગો લઈ શકશે. અઠવાડીઆમાં ભણાવવાના શાહ, શેઠ ભોગીલાલ લહેરચંદ, શ્રી ખીમચંદ મગનલાલ વોરા, સાડા પાંચને બદલે છ દિવસ (એટલે કે શનીવાર આખ) રહેશે. શ્રી મગનલાલ પી. શાહ, ટી. જી. શાહ, શ્રી ચંદુલાલ કસ્તુરચંદ શાહ, વરસ આખામાં રવિવાર, અન્ય તહેવારે તથા વેકેશન બાદ શ્રી. ચુનીલાલ કામદાર, શ્રી ચીમનલાલ વખારીઆ, શ્રી કરતાં ૨૨૦ દિવસથી વધારે દિવસ ભણવા કે ભણાવવાનું નહિ હોય. નેમચંદ નગીનચંદ વકીલવાળા, શ્રી સેહનલાલજી દુગડ, સવાર કે બપોરના નવરાશના ગાળામાં વિદ્યાથા એ પિતાના શ્રી પરમાનંદ 'કુંવજી કાપડિયા શ્રી તારાચંદ કોઠારી, તથા બાપદાદાના કામકાજમાં અથવા તો પોતાને અનુકુળ હોય શ્રી ખીમજી હેમરાજ છેડાએ એકતાના પ્રશ્નને વિવિધ અને પસંદ હોય એવા બીજા કોઈ પણ કામકાજમાં-ઉદ્યોગ- દૃષ્ટિથી વિગતવાર ચર્યો હતો અને અનેક રચનાત્મક, ધંધામાં રોકાવાનું રહેશે. આ રીતે સાક્ષરી ભણતર સાથે તેને સુચનો-આદર્શવાદી તેમ જ વ્યવહારૂ રજુ કર્યા હતા. સૌના
કઈ ને કોઈ ધકારીગીરી, ઉદ્યોગ કે વ્યવસાયની તાલીમ દિલમાં એકતા તરફ વેગપૂર્વક ગતિ કરવાની તમન્ના હતી. : મળશે અને સ્થાનિક વાતાવરણ સાથેનું તેનું તાદામ્ય જળવાઈ આપણુ છાત્રાલયમાંથી ફિરકાભેદ કાઢી નાંખીએ, ધાર્મિક પ
'રહેશે-વધતું જશે. આર્થિક દૃષ્ટિએ વિચારતાં આજે જેટલા એક દિવસે સૌ સાથે મળીને ગઠવીએ અને ઉજવીએ, સર્વને સંમત શિક્ષકે રોકાયેલા છે - તેટલા જ શિક્ષકે વડે બમણું થાય તેવું ધર્મ સાહિત્ય પ્રગટ કરીએ, જૈન ધર્મની સુરેખ સંખ્યાના વિદ્યાર્થીઓને ભણાવી શકાશે. આ યોજના માત્ર
માહીતી આપે એવા ગ્રંથ અંગ્રેજી ભાષામાં તૈયાર કરીને પરદેશથી અગિયાર વર્ષના વિદ્યાર્થીઓને લાગુ પડતી ' હાઈને
માં તેનો ફેલાવે કરીએ, શિક્ષણ પ્રવૃત્તિ અને શિષ્યવૃત્તિમાંથી પણ તેના કુલભણતરમાં બહુ મહત્વને ફરક નહિ પડે. અને જેને
ફિરકાભેદને નાબુદ કરીએ. એવી જ રીતે આજે ચાલતી રાહત જેને પછી આગળ ભણવું હશે તેના શિક્ષણમાં રહેલી ઉણપ
પ્રવૃત્તિ તેમ જ ઉત્કર્ષ યોજનાઓને પણ કોઈ પણ ફિરકાથી
મર્યાદિત ન કરતાં તેને સમસ્ત જૈન સમાજવ્યાપી બ•વીએ, ડા સમયમાં દૂર કરીને તેને આગળ ધકેલી શકાશે. મોટા
તીર્થોના ઝગડા' હોય તે પતાવી દઈએ અને કોઈ પણ ભાગના વિદ્યાર્થીઓ તે આ ઉમ્મર બાદ પિતપતાના બાપીકા
સાંપ્રદાયિક ઝગડાને માથું ઉંચું કરવા ન દઈએ, માન્યતાભદા ધંધામાં કે એવા જ કઈ ગામડાના અન્ય વ્યવસાયમાં ગોઠવાઈ
'ગમે તે હોય પણ પરસ્પર એકતા અને ભાઈચારાની બુદ્ધિ જવાનું પસંદ કરશે અને એ રીતે કુટુંબમાં એક કમાઉં અંગ કેળવીએ અને સામાજિક ક્ષેત્રમાં બધા સાથે મળીને કામ તરીકે પિતાની ઉપયોગીતા પુરવાર કરતા થઈ જશે.
કરીએ.-આવાં અનેક સૂચને ભિન્ન ભિન્ન વકતાઓ તરફથી આ પેજનાએ દેશભરના કેળવણીકારેનું ખૂબ ધ્યાન
કરવામાં આવ્યા હતા અને સભાજનોએ તે સૂચનને ખેંચ્યું છે અને તેના લાભાલાભ ઔચિત્ય-અનૌચિત્ય વિષે
ઉત્સાહપૂર્વક ઝીલ્યા હતા. આગામી માગશર કે પ૬ માસમાં
અખિલ હિંદના સમસ્ત જેની આપણે એક પરિપદ ભરવી તરફ ખૂબ ચર્ચા થઈ રહી છે. સામાન્યઃ વિચારતાં અને
અને તે લક્ષ્યમાં રાખીને એકતાના આન્દોલનને ખૂબ વેગદેશની અદ્યતન આર્થિક પરિસ્થિતિ તથા અક્ષરજ્ઞાનને બને
પૂર્વક ચલાવવું એ વિચાર પણ રજુ કરવામાં આવ્યો હતે. તેટલું વ્યાપક બનાવવાની જરૂરિયાત ધ્યાનમાં લેતાં આ પેજના આવી વિવિધરંગી ચર્ચા બાદ અક્ય સમિતિના પ્રમુખ તરીકે તદ્દન વ્યવહારૂ અને આવકારાગ્ય લાગે છે અને આ પ્રયોગ શ્રી સાહુ શ્રેયાંસપ્રસાદ જૈનને તથા ઉપપ્રમુખ તરીકે શ્રી મદ્રાસ પ્રાન્તમાં સફળ થયા માલુમ પડતાં અન્ય પ્રદેશે પણ કાન્તિલાલ ઈશ્વરલાલને તથા શ્રી સેહનલાલજી ગડને પસંદ તેનું જરૂર અનુકરણ કરશે અને એ રીતે અજ્ઞાન નિવારણના- કરવામાં આવ્યા હતા. પ્રસ્તુત સમિતિની સ્થાપના વખતે શ્રી અક્ષરજ્ઞાન પ્રદાનના-પ્રશ્નને આપણે સત્વર ઉકેલ લાવી શકીશું
ખીમજી માંડણ ભુજપુરીઆ તથા અન્ય ચાર ભાઈઓને એવી આશા રહે છે. ચાલુ ઘરેડથી મુકત એવી આ પ્રકારની
"કન્વીનર’–સભાના આવાહક -તરીકે નકકી કરવામાં આવ્યા હતા મૌલિક શિક્ષણ યોજનાને રજુ કરવા માટે તેમજ અમલી
તેમણે હાલ તુરત મંત્રી તરીકે કામ કરવું એમ નકકી
કરવામાં આવ્યું હતું. અને આ પાંચ કન્વીનર ભાઇઓ અને બનાવવા માટે મદ્રાસના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી રાજગોપાલાચાર્યને બીજા છ સભ્ય એમ કુલ અગિયાર સભ્યોની એક બંધારણ તેમ જ ત્યાંના શિક્ષણપ્રધાન ડો. એમ. વી. કૃષ્ણારાવને અનેક સમિતિ નીમવામાં આવી હતી. પ્રમુખસાહેબને આભાર ધન્યવાદ ઘટે છે. આ યોજનાના પરિણામે શિક્ષણ વિષેના સમગ્ર માની સભા વિસર્જન કરવામાં આવી હતી.. ખ્યાલમાં પણ મોટી ક્રાતિ પેદા થશે અને પશ્ચિમના
વિષય સૂચિ ચેગઠામાંથી મુક્ત બનીને દેશની આબેહવા સામાજિક
આચારને શુદ્ધ કરો ! વ્યવહારને પરિસ્થિતિ અને લાક્ષણિક સંસ્કૃતિને અનુરૂપ શિક્ષણ પદ્ધતિ
. નિર્મળ બનાવો !! શ્રી. કેદારનાથજી - ૪૯ આપણે જરૂર બહુ અલ્પ સમયમાં નિર્માણ કરી શકીશું, એવી કાકાસાહેબનું મંગળ પ્રવચન કાકાસાહેબ કાલેલકર ૫૦ આશા આપણું ચિત્તને પ્રોત્સાહિત કરે છે. ' પરમાનંદ પાટણને નેત્ર યજ્ઞઃ લેકઘડતરને રતીલાલ મફાભાઈ શાહ ૫૧ કિય સમિતિની સભા
એક પ્રયોગ
સંધ સમાચાર, શ્રી કાંતિલાલ ડી. કેરા તા. ૧૧-૭-શનીવારના રોજ આચાર્યશ્રી વિજયવલ્લભ
તથા શ્રી. ખીમજી હેમરાજ છેડા સંધની સૂરિના સમ્યકુ ચારિત્ર્ય મહોત્સવ પ્રસંગે નીમાયલી–સમસ્ત જૈન' કાર્યવાહીમાં, પંજાબના પ્રસિદ્ધ ગાયક સમાજમાં એકતાની સ્થાપના કરવાના હેતુથી ઉભી કરવામાં
ભાઈ ઘનશ્યામને આવકાર
મદ્રાસ સરકારની પ્રાથમિક આવેલી–અકય સમિતિની સભા પાયધુની ઉપર આવેલા જૈન શ્વે.
શીક્ષણની યોજના મૂ કોન્ફરન્સના કાર્યાલયમાં મળી હતી. શ્રીમાન સાહુશ્રેયાંસ
અકય સમિતિની સભા
- ૫૪ - પ્રસાદજી જૈન નાદુરસ્ત તબિયતના કારણે હાજર નહિ રહી સારિપુત્ર મેગેલાન બાદ્ધ છે. ત્રીભુવનદાસ ' ૫૫ - શકવાથી શ્રીમાન કાન્તિલાલ ઈશ્વરલાલને પ્રમુખસ્થાન ઉપર ' હતા કે જૈન ? "
લહેરચંદ શાહ
પૃષ્ઠ
પરમાનંદ
- :
!:૩, ૪ ૬
-
-